Τρίτη 7 Μαΐου 2019

Αποστόλης Αλωνιάτης Πώς αντιμετωπίζεται φορολογικά το εισόδημά σας από όποια πηγή και αν προέρχεται

Πώς αντιμετωπίζεται φορολογικά το εισόδημά σας από όποια πηγή και αν προέρχεται


Στην φορολογία εισοδήματος όλα τα ποσά που εισπράττονται από έναν φορολογούμενο δεν έχουν την ίδια αντιμετώπιση και για αυτό πολλοί φορολογούμενοι μπερδεύονται. Ας  τα  δούμε όμως αναλυτικά. Υπάρχουν εισοδήματα που  θεωρούνται φορολογητέο εισόδημα και παράγουν φόρο, άλλα εισοδήματα  είναι αφορολόγητα και άλλα φορολογούνται με ειδικό τρόπο. Τέλος υπάρχουν και τα ποσά που εισπράττονται από τους φορολογούμενους αλλά δεν εμφανίζονται στην φορολογική δήλωση, διότι θεωρούνται ως έσοδα του φορολογούμενου για κάλυψη, μέρους ή όλου, των δαπανών που έχει κάνει.
Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι:
α) Ορισμένα από τα αυτοτελώς φορολογούμενα εισοδήματα, με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης πρέπει να αναγραφούν στην Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων, όπως τα εισοδήματα από τόκους, δικαιώματα, μερίσματα κ.λπ.
Παρ όλο που με την παρακράτηση του φόρου θεωρείται ότι εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του πολίτη, αν δεν αναγραφούν στην φορολογική δήλωση η δήλωση αυτή θεωρείται ανακριβής.
β) Πάνω σε αρκετά από αυτά τα εισοδήματα ο φορολογούμενος πρέπει να πληρώσει Εισφορά Αλληλεγγύης.
Φορολογική αντιμετώπιση εισοδημάτων από μια δικαστική απόφαση.
Κλασικό παράδειγμα της διαφοροποίησης της φορολογικής αντιμετώπισης των εισοδημάτων είναι η «αποζημίωση», όπως συνήθως να λέμε, όταν κάποιος πολίτης, τα παίρνει με δικαστική απόφαση.
Ας πούμε ότι κάποιος εργαζόμενος είχε ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα και πήρε ένα ποσό με δικαστική απόφαση. Πριν το δηλώσουμε στην φορολογική δήλωση θα πρέπει να διαβάσουμε πολύ καλά την απόφαση και ανάλογα να χειριστούμε την εμφάνιση των ποσών στο έντυπο Ε1.
Για παράδειγμα ο πολίτης πήρε με την δικαστική απόφαση:
  1. 15.000 ευρώ για απώλεια εισοδήματος.
  2. 25.000 ευρώ για τις βλάβες που προκλήθηκαν στο όχημα.
  3. 20.000 ευρώ για ηθική αποζημίωση
  4. 6.375 ευρώ για τόκους υπερημερίας.
Το κάθε ένα από τα προαναφερόμενα ποσά έχει την δική του αντιμετώπιση τόσο φορολογικά όσο και ως προς την εμφάνιση του στην φορολογική δήλωση.
  1. Τα 15.000 ευρώ για απώλεια εισοδήματος, φορολογούνται ως έσοδα από μισθούς ή επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία( ΣτΕ 1121/1994 και 1002651/81/Α0012/ΠΟΛ.1054/11.2.2000).
(«Τέλος, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι σε περίπτωση που η εν λόγω αποζημίωση αφορά αποζημίωση καταβαλλομένη μηνιαίως, κατόπιν δικαστικής απόφασης ή και εφάπαξ από ασφαλιστική εταιρεία σε μισθωτό που κατέστη ανίκανος προς εργασία λόγω τροχαίου ατυχήματος, τότε η αντιμετώπιση είναι εντελώς διαφορετική, μιας και η εν λόγω αποζημίωση χαρακτηρίζεται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες σύμφωνα και με το 1093948/1782/Α0012/7.11.2008 έγγραφο του υπουργείου Οικονομικών και δηλώνεται στους κωδικούς 301/302.)»
Πέρα από τα ανωτέρω η διοίκηση με την 1031657/568/Α0012 ΠΟΛ. 1111/ 5 Μαΐου 1999, με θέμα «Φορολογία αποζημίωσης που χορηγείται λόγω εργατικού ατυχήματος με βάση το Ν. 551/1915», έκανε δεκτή την 152/1999 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που θεωρεί την αποζημίωση αυτή ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και φορολογείται κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου αυτού.
  1. Τα 25.000 ευρώ δεν αποτελούν εισόδημα διότι έχουν δοθεί για την αποκατάσταση των ζημιών που υπέστη το όχημα (κάλυψη δαπανών , αποκατάσταση ζημιών που έχει κάνει ο φορολογούμενος). Το ποσό αυτό δεν εμφανίζεται στην φορολογική δήλωση και δεν καλύπτει τεκμήρια.( 10044995/4.5.1999 και 1095688/6.11.2000)
  2. Το ποσό των 20.000 ευρώ, (αφορά ηθική αποζημίωση) θα αναγραφεί στους κωδικούς 781-782 του εντύπου Ε1. Επί του ποσού αυτού δεν υπολογίζεται εισφορά αλληλεγγύης.
Γενικά: Στην περίπτωση που οι συγκεκριμένες αποζημιώσεις αφορούν κάλυψη ζημιών, κάλυψη ιατρικών εξόδων, ηθική βλάβη κτλ, τότε σύμφωνα με τις 1008989/121/Α0012/6.2.1995 και 1092921/1790/ Α0012/23.10.2000 διαταγές, οι αποζημιώσεις που καταβάλλονται για κάλυψη υλικών ζημιών και σωματικών βλαβών, κατά πάγια διοικητική και δικαστική νομολογία δεν αποτελούν εισόδημα και συνεπώς δεν φορολογούνται και ούτε υπολογίζονται για την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης και αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος στους κωδικούς 781/782 (τα ποσά που αποτελούν ηθική βλάβη), ως ποσά που συμβάλουν στην κάλυψη τεκμηρίων.
  1. Το ποσό των 6.375 ευρώ θα αποδοθεί στον φορολογούμενο μετά την παρακράτηση του 15% (τόκοι) και θα αναγραφεί στο κωδικό 667 το μικτό ποσό (6.375) και στον κωδικό 675 ο φόρος στους τόκους (956,25).
(Σχετικά έγγραφα 1008989/121/Α0012/6.2.1995, 1092921/1790/Α0012/23.10.2000 και 1093948/1782/Α0012/7.11.2008)
Προσοχή: Η αποζημίωση λόγω θανάτου δηλώνεται στους κωδικούς 781-782
Επιδόματα που δεν θεωρούνται εισόδημα.
Να θυμίσουμε ότι με το ΔΕΑΦ Α 1079650 EΞ 2015/10.6.2015 έγγραφο της διοίκησης , δίνονται οδηγίες για την φορολογική αντιμετώπιση των επιδομάτων του ΟΑΕΔ.
Ποιο συγκεκριμένα:
Α. Τα επιδόματα ανεργίας που καταβάλλονται στους δικαιούχους, εφόσον το άθροισμα των λοιπών εισοδημάτων του άνεργου δεν υπερβαίνει ετησίως τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ, είναι εισόδημα που απαλλάσσεται από το φόρο και δηλώνεται στους κωδικούς 661-662, του έντυπου της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1).
Επιδόματα – βοηθήματα ανεργίας είναι τα εξής:
  1. Επίδομα τακτικής ανεργίας
  2. Επίδομα μακροχρόνια ανέργων
  3. Ειδικό εποχικό βοήθημα
  4. Ειδικό βοήθημα μετά τη λήξη επιδόματος ανεργίας
  5. Ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στο μητρώο του ΟΑΕΔ, που λαμβάνουν οι επί τρεις μήνες άνεργοι, όταν δεν συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις τακτικής επιδότησης.
  6. Ειδικό βοήθημα αποφυλακισμένων, το οποίο λαμβάνουν όσοι εξέτισαν ποινή στερητική της ελευθερίας τους,
  7. Επιδότηση νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας – ΕΣΠΑ.
  8. Βοήθημα αυτοτελώς και ανεξαρτήτως απασχολουμένων, το οποίο λαμβάνουν οι αυτοαπασχολούμενοι που αποδεδειγμένα διέκοψαν το επάγγελμά τους.
Β. Τα ποσά που καταβάλλονται στους δικαιούχους λόγω απώλειας του εισοδήματός τους και αντί του μισθού που θα κατέβαλαν οι εργοδότες τους ή τους δίδονται ως αμοιβή για παροχή εργασίας, χαρακτηρίζονται ως κανονικές αποδοχές και θα εμφανίζονται στους προσυμπληρωμένους κωδικούς 301-302 ή θα συμπληρώνεται από τους υπόχρεους στους κωδικούς 343-344. Τέτοια ποσά είναι:
  1. Παροχές λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη, που είναι η πληρωμή μέρους ανεξόφλητων αποδοχών, όταν οι εργοδότες περιέλθουν σε κατάσταση παύσεως εργασιών ή αναστολής πληρωμών, ή έχουν κηρυχτεί σε πτώχευση, ή έχουν τεθεί σε εκκαθάριση.
  2. Επίδομα διαθεσιμότητας, το οποίο είναι το 10% του μέσου όρου των τακτικών αποδοχών των δύο τελευταίων μηνών υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης, όταν ο εργοδότης θέσει τους εργαζόμενους σε διαθεσιμότητα.
  3. Αποδοχές ωφελούμενων Προγραμμάτων Κοινωφελούς εργασίας, οι οποίες δίδονται έναντι παρασχεθείσας εργασίας.
Γ. 1. Η Ειδική Παροχή Προστασίας της Μητρότητας, η οποία καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ κατά το διάστημα που οι ασφαλισμένες στο ΙΚΑ μητέρες έχουν λάβει 6 μήνες άδεια μετά από συμφωνία με τον εργοδότη τους, αποτελεί εισόδημα απαλλασσόμενο από το φόρο. Τα καταβληθέντα ποσά είτε εμφανίζονται προσυμπληρωμένα στους κωδικούς 619-620, είτε θα συμπληρώνονται στους κωδικούς 659-660 αν δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση.
  1. Η Συμπληρωματική Παροχή Μητρότητας, καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ σε ασφαλισμένες του ΙΚΑ αντί της μαιευτικής περίθαλψης, ως συμπληρωματική παροχή αυτής που χορηγείται από το ΙΚΑ ως επίδομα κυοφορίας και λοχείας. Το επίδομα που δίδεται από το ΙΚΑ, χορηγείται για κάλυψη δαπανών και δεν είναι εισόδημα. Κατ’ ανάλογη εφαρμογή, η παροχή που καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ ως συμπλήρωμα της περίπτωσης αυτής, δεν αποτελεί εισόδημα, δεν καλύπτει αντικειμενικές δαπάνες και συνεπώς δεν συμπληρώνεται στη δήλωση, επειδή καταβάλλεται εφάπαξ και η πηγή προέλευσής της εξαντλείται με τον τοκετό.
Φορολογική αντιμετώπιση εξαγοράς ή λήξης ασφαλιστικού συμβολαίου.
Το ποσό που επιστρέφεται στον φορολογούμενο κατά την διακοπή ή την λήξη του ασφαλιστικού συμβολαίου διαχωρίζεται σε δυο κατηγορίες
α) στο ποσό της υπεραπόδοσης επενδύσεων μαθηματικών αποθεμάτων.
Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το καθαρό προϊόν της υπεραποδόσεως που δικαιούται από την επένδυση του συνολικού μαθηματικού αποθέματος του ασφαλιστηρίου συμβολαίου ζωής.
Για το ποσό αυτό έχει παρακρατηθεί φόρος 15% ,(αυτοτελή φορολόγηση της υπεραπόδοσης επενδύσεων μαθηματικών αποθεμάτων) και έχει εξαντληθεί η φορολογική υποχρέωση του δικαιούχου. Με την αυτοτελή αυτή φορολόγηση εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των δικαιούχων και δεν υπάρχει άλλη φορολογική υποχρέωση είτε το ποσό αυτό δίνεται εφάπαξ , είτε μορφή σύνταξης. Το ποσό αυτό εγγράφεται στων κωδικό 659 , έχει εισφορά αλληλεγγύης και μπορεί να καλύψει τεκμήρια.
β) στο ποσό του επενδεδυμένου κεφαλαίου.
Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει την ολική αξία εξαγοράς του συμβολαίου ζωής, το δεύτερο ποσό η ασφαλιστική εταιρία το χαρακτηρίζει επιστροφή καταβληθέντων ασφαλίστρων μέχρι την ημερομηνία διακοπής του συμβολαίου.
Η επιστροφή των ασφαλίστρων (δεύτερο ποσό) δε θεωρείται εισόδημα γιατί δε συγκεντρώνει τα εννοιολογικά γνωρίσματα του εισοδήματος. Το ποσό αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάλυψη τεκμηρίου γιατί αποτελεί το επενδεδυμένο κεφάλαιο που επιστρέφεται (Σχετ.έγγρ. 1049513/1005/26-5-2003).
Φορολογική αντιμετώπιση αποζημίωσης που λαμβάνουν κληρονόμοι από ασφαλιστική εταιρία σε περίπτωση θανάτου εργαζομένου.
Με την 1133212/1022/Α0013/ ΠΟΛ.1001/2.1.1996, η διοίκηση έκανε δεχθεί την με αριθμό 720/1995 γνωμοδότησης του Δ΄ τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Με βάση το ανωτέρω έγγραφο:
«Σας κοινοποιούμε τη με αριθμό 720/1995 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Δ' Τμήμα) η οποία έγινε δεκτή από τον κ. Υφυπουργό των Οικονομικών και παρακαλούμε για την εφαρμογή της. Με τη γνωμοδότηση αυτή, γίνεται δεκτό ότι, η σύμβαση ασφάλειας ζωής δεν θεωρείται ούτε δωρεά εν ζωή ούτε δωρεά αιτία θανάτου αλλά θεωρείται κατά πλάσμα δικαίου από το φορολογικό νόμο, ως δωρεά και εξαρτάται από την αναβλητική
αίρεση του θανάτου του κληρονομουμένου. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να συνυπολογίζεται στην αιτία θανάτου κτήση και σε περίπτωση που καταβάλλεται αποζημίωση η οποία προέρχεται από περισσότερα συμβόλαια ασφάλειας ζωής του δικαιοπαρόχου, τότε τα ποσά αυτά συνυπολογίζονται αθροιστικά στην αιτία θανάτου κτήση.»
Πιο συγκεκριμένα η γνωμάτευση 720/1995 συμπερασματικά σημειώνει:
«ΙΙΙ. Κατόπιν τούτων η απάντηση στα τιθέμενα ερωτήματα είναι η εξής:
α) Η σύμβαση ασφαλίσεως ζωής, στην οποία η αποζημίωση καταβάλλεται σε δικαιούχο κατονομαζόμενο έστω και αν αυτός είναι κληρονόμος δεν είναι ούτε δωρεά εν ζωή ούτε δωρεά αιτία θανάτου αλλά θεωρείται, κατά πλάσμα δικαίου, από το φορολογικό νόμο, ως δωρεά, η οποία βέβαια εξαρτάται από την αναβλητική αίρεση του θανάτου του ασφαλισμένου.
β) Σε περίπτωση κτήσεως αιτία θανάτου η παραπάνω πλασματική δωρεά θα συνυπολογισθεί στην κτώμενη από τον κληρονόμο - δικαιούχο της αποζημιώσεως περιουσία για την επιβολή του φόρου κληρονομίας.
γ) Σε περίπτωση περιελεύσεως στον δικαιούχο - κληρονόμο ποσών αποζημιώσεως από περισσότερα συμβόλαια ασφαλίσεως ζωής, που είχε συνάψει ο ίδιος δικαιοπάροχος, τότε τα ποσά αυτά συνυπολογίζονται αθροιστικά στην κτώμενη αιτία θανάτου περιουσία για την επιβολή του φόρου κληρονομίας.»
Φορολογική αντιμετώπιση ληφθέντος ασφαλίσματος στο πλαίσιο προγράμματος εθελούσιας εξόδου.
Με τις διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 15 του ν.4172/2013 ορίζεται ότι το ασφάλισμα που καταβάλλεται στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων φορολογείται αυτοτελώς:
α) Με συντελεστή δεκαπέντε τοις εκατό (15%) για κάθε περιοδικά καταβαλλόμενη παροχή.
β) Με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%) για εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή μέχρι σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ και με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) για εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή κατά το μέρος που υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ.
Οι συντελεστές των ανωτέρω περιπτώσεων αυξάνονται κατά πενήντα τοις εκατό (50%) σε περίπτωση είσπραξης από τον δικαιούχο ποσού πρόωρης εξαγοράς. Δεν θεωρείται πρόωρη εξαγορά κάθε καταβολή που πραγματοποιείται σε εργαζόμενο ο οποίος έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα ή έχει υπερβεί το 60ο έτος της ηλικίας του, καθώς και κάθε καταβολή που γίνεται χωρίς τη βούληση του εργαζομένου, όπως σε περίπτωση απόλυσης του εργαζομένου ή πτώχευσης του εργοδότη.
Όπως έχει γίνει δεκτό με το αριθ. ΔΕΑΦ 1160724 ΕΞ 2016/3.11.2016 έγγραφο μας στην περίπτωση ομαδικών συνταξιοδοτικών ασφαλιστηρίων συμβολαίων, των οποίων η διάρκεια πληροί τις ελάχιστες προϋποθέσεις θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος με βάση την κείμενη νομοθεσία (ενδεικτικά, ομαδικά συνταξιοδοτικά ασφαλιστήρια συμβόλαια με διάρκεια άνω των 15 ετών), έστω κι αν κατά τη λήξη του ομαδικού συνταξιοδοτικού ασφαλιστηρίου οι δικαιούχοι δεν συνταξιοδοτούνται πράγματι από τον ασφαλιστικό τους φορέα, η καταβολή του ασφαλίσματος δεν θεωρείται πρόωρη εξαγορά και συνεπώς εφαρμόζονται οι φορολογικοί συντελεστές των περιπτώσεων α' και β' της παρ. 4 του άρθρου 15 του ν.4172/2013 χωρίς την προσαύξηση του πενήντα τοις εκατό (50%).
Μετά από όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω και δεδομένου ότι στην περίπτωση που λαμβάνει χώρα πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου για τους εργαζόμενους μιας επιχείρησης, αυτοί συμμετέχουν στο εν λόγω πρόγραμμα με τη βούλησή τους, συνάγεται ότι η καταβολή του ασφαλίσματος στους εργαζομένους αυτούς στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστικών συμβολαίων θεωρείται πρόωρη εξαγορά και συνεπώς εφαρμόζονται οι φορολογικοί συντελεστές των περιπτώσεων α' και β' της παρ. 4 του άρθρου 15 του ν.4172/2013 με την προσαύξηση του πενήντα τοις εκατό (50%). Διευκρινίζεται ότι η ανωτέρω θέση, που έγινε δεκτή με το αριθ. ΔΕΑΦ 1160724 ΕΞ 2016/3.11.2016 έγγραφο μας, ισχύει για περιπτώσεις υποχρεωτικής λήξης συμβολαίων. Αφορά δηλαδή σε περιπτώσεις που η λήξη του ομαδικού ασφαλιστήριου συμβολαίου γίνεται υποχρεωτικά και ανεξαρτήτως από τη βούληση των ασφαλισμένων.
Φορολογική μεταχείριση χρηματικού ποσού που καταβάλλεται δυνάμει του άρθρου 1400 του Αστικού Κώδικα (αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα).
Σύμφωνα με το άρθρο 1400 του Αστικού κώδικα:
«Αστικός Κώδικας – Άρθρο 1400 – Αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα
Αν ο γάμος λυθεί ή ακυρωθεί και η περιουσία του ενός συζύγου έχει, αφότου τελέσθηκε ο γάμος, αυξηθεί, ο άλλος σύζυγος, εφόσον συνέβαλε με οποιονδήποτε τρόπο στην αύξηση αυτή, δικαιούται να απαιτήσει την απόδοση του μέρους της αύξησης το οποίο προέρχεται από τη δική του συμβολή.
Τεκμαίρεται ότι η συμβολή αυτή ανέρχεται στο ένα τρίτο της αύξησης, εκτός αν αποδειχθεί μεγαλύτερη ή μικρότερη ή καμία συμβολή.
Η προηγούμενη παράγραφος εφαρμόζεται αναλογικά και στην περίπτωση διάστασης των συζύγων που διάρκεσε περισσότερο από τρία χρόνια.
Στην αύξηση της περιουσίας των συζύγων δεν υπολογίζεται ό,τι αυτοί απέκτησαν από δωρεά, κληρονομιά ή κληροδοσία ή με διάθεση των αποκτημάτων από αυτές τις αιτίες.»
Η διοίκηση με την ΔΕΑΦ 1017570 ΕΞ 2018, που δημοσιεύτηκε την 1 Φεβρουαρίου 2018, δεν θεωρεί αυτά τα ποσά ως φορολογητέο εισόδημα.
Σύμφωνα με το παραπάνω έγγραφο.
«Με αφορμή ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας, αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
  1. Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην ΠΟΛ 282/1986 εγκύκλιο που εκδόθηκε κατόπιν της 725/1984 γνωμοδότησης της Συνέλευσης Προϊσταμένων Νομικών Διευθύνσεων η χρηματική παροχή που εισπράττει ο ένας σύζυγος από τον άλλον κατόπιν συμβιβασμού, προκειμένου αυτός να παραιτηθεί του δικαιώματος του άρθρου 1400 ΑΚ, δεν θεωρείται εισόδημα και ως εκ τούτου δεν φορολογείται με τις διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος.
  2. 2. Περαιτέρω, όπως αναφέρεται στην εν λόγω εγκύκλιο, ο κατά τα ως άνω συμβιβασμός δεν είναι δεσμευτικός για τον οικονομικό έφορο σε περίπτωση που αυτός μπορεί να αποδείξει, κατά τη φορολογική διαδικασία, κάτι διαφορετικό από τον συμβιβασμό. Όμως κάθε αμφισβήτηση του συμβιβασμού προϋποθέτει πλήρη τεκμηρίωση.
  3. 3. Επίσης, σύμφωνα με την προαναφερόμενη διαταγή, προκειμένου η χρηματική παροχή ή παροχή κινητού πράγματος να αποδοθεί στον δικαιούχο απαιτείται δικαστική απόφαση ή σύμβαση μεταξύ των ενδιαφερομένων.
  4. 4. Κατόπιν των ανωτέρω, τα εισπραττόμενα από τη σύζυγο χρηματικά ποσά προς εξόφληση της σχετικής αξιώσεως έναντι του συζύγου για τη συμμετοχή στα αποκτήματα του γάμου εξακολουθούν και μετά την έναρξη ισχύος του νέου Κ.Φ.Ε. (ν.4172/2013) να μην θεωρούνται, με βάση την προαναφερόμενη εγκύκλιο εισόδημα.
Επομένως, αναγράφονται στον κωδ. 781 του πίνακα 6 του εντύπου Ε1 και δεν υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Τα ανωτέρω ποσά δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να συγχέονται με την τυχόν καταβαλλόμενη διατροφή που λαμβάνει ο/η δικαιούχος σύμφωνα με δικαστική απόφαση ή συμβολαιογραφική πράξη, καθόσον αυτή αποτελεί με βάση την περ. β’ της παρ.2 του άρθρου 14 του ν.4172/2013 απαλλασσόμενο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και υπόκειται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης.»
Απαλλαγές από την φορολογία βάσει του ΚΦΕ
Να υπενθυμίσουμε ότι βάσει του άρθρου άρθρο 14 του 4172/2013 (ΚΦΕ) σχετικά με τις «Απαλλαγές εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις», έχουμε την απαλλαγή ορισμένων εισοδημάτων από τον υπολογισμό του εισοδήματος μισθωτής εργασίας αλλά και εισοδήματα που εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις απαλλάσσονται από το φόρο:
«Άρθρο 14 του ΚΦΕ:
1. Από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις εξαιρούνται:
α) η αποζημίωση εξόδων διαμονής και σίτισης και η ημερήσια αποζημίωση που έχουν καταβληθεί από τον εργαζόμενο αποκλειστικά για σκοπούς της επιχειρηματικής δραστηριότητας του εργοδότη,
β) η αποζημίωση για έξοδα κίνησης που καταβάλλονται από τον εργοδότη για υπηρεσιακούς λόγους, εφόσον αφορούν έξοδα κίνησης που πραγματοποιήθηκαν από τον εργαζόμενο κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του και αποδεικνύονται από νόμιμα παραστατικά,
γ) το επίδομα αλλοδαπής που χορηγείται σε υπαλλήλους του Υπουργείου Εξωτερικών και των λοιπών δημόσιων πολιτικών υπηρεσιών,
δ) οι κρατήσεις υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων, οι οποίες επιβάλλονται με νόμο,
ε) οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλει ο εργαζόμενος περιλαμβανομένων των εισφορών εργοδότη και εργαζομένου υπέρ των επαγγελματικών ταμείων που έχουν συσταθεί με νόμο,
στ) η εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή από ταμεία πρόνοιας και ασφαλιστικούς οργανισμούς του Δημοσίου, καθώς και επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο στους ασφαλισμένους και τα εξαρτώμενα μέλη του ασφαλισμένου,
ζ) η αξία των διατακτικών σίτισης αξίας έως έξι (6) ευρώ ανά εργάσιμη ημέρα,
η) οι παροχές ασήμαντης αξίας μέχρι του ποσού των είκοσι επτά (27) ευρώ ετησίως,
ι) τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργαζόμενο ή τον εργοδότη για λογαριασμό του εργαζομένου στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων και
ια) τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργοδότη για την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη του υπαλληλικού του προσωπικού ή για την κάλυψη του κινδύνου ζωής ή ανικανότητάς του στο πλαίσιο ασφαλιστηρίου συμβολαίου, μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ ετησίως ανά εργαζόμενο.
  1. Οι ακόλουθες κατηγορίες εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις απαλλάσσονται από το φόρο:
α) Το εισόδημα που αποκτάται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους από αλλοδαπό διπλωματικό ή προξενικό εκπρόσωπο, κάθε φυσικό πρόσωπο που εργάζεται σε πρεσβεία, διπλωματική αποστολή, προξενείο ή αποστολή αλλοδαπού κράτους για τη διεκπεραίωση κρατικών υποθέσεων που είναι πολίτης του εν λόγω κράτους και κάτοχος διπλωματικού διαβατηρίου, καθώς και από κάθε φυσικό πρόσωπο που εργάζεται σε θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή Διεθνούς Οργανισμού που έχει εγκατασταθεί βάσει διεθνούς συνθήκης την οποία εφαρμόζει η Ελλάδα.
β) Η διατροφή που λαμβάνει ο/η δικαιούχος, σύμφωνα με δικαστική απόφαση ή συμβολαιογραφική πράξη.
γ) Η σύνταξη που καταβάλλεται σε ανάπηρους πολέμου και σε θύματα ή οικογένειες θυμάτων πολέμου, καθώς και σε ανάπηρους ειρηνικής περιόδου, στρατιωτικούς γενικά, που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους ή τις οικογένειές τους.
δ) Το εξωϊδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε ειδικές κατηγορίες ατόμων με αναπηρίες.
ε) Οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε ανάπηρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%).
στ) Το επίδομα ανεργίας που καταβάλλει ο Ο.Α.Ε.Δ. στους δικαιούχους ανέργους, εφόσον το άθροισμα των λοιπών εισοδημάτων του φορολογούμενου δεν υπερβαίνει ετησίως τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ.
ζ) Το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης συνταξιούχων (Ε. Κ. Α.Σ.) που καταβάλλεται στους δικαιούχους.
η) Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στους αναγνωρισμένους πολιτικούς πρόσφυγες, σε αυτούς που διαμένουν προσωρινά στην Ελλάδα για ανθρωπιστικούς λόγους και σε όσους έχουν υποβάλει αίτηση για αναγνώριση προσφυγικής ιδιότητας, η οποία βρίσκεται στο στάδιο εξέτασης από το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, από φορείς που υλοποιούν προγράμματα παροχής οικονομικής ενίσχυσης των προσφύγων, τα οποία χρηματοδοτούνται από την Ύπατη Αρμοστεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
θ) το επίδομα επικίνδυνης εργασίας που καταβάλλεται με τη μορφή πτητικού, καταδυτικού, ναρκαλιείας, αλεξιπτωτιστών, δυτών και υποβρυχίων καταστροφών σε αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και οπλίτες των Ενόπλων Δυνάμεων, της Ελληνικής Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και του Λιμενικού Σώματος, η πτητική αποζημίωση που καταβάλλεται στους πιλότους της πολιτικής αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, καθώς και η ειδική αποζημίωση που καταβάλλεται στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και τα πληρώματα ασθενοφόρων του Ε.Κ.Α.Β. που εκτελούν διατεταγμένη υπηρεσία με αεροπορικά μέσα για παροχή Α' Βοηθειών, κατά ποσοστό εξήντα πέντε τοις εκατό (65%).
ι) Οι αμοιβές που καταβάλλει η Παγκόσμια Ένωση Αναπήρων Καλλιτεχνών (V.D.Μ.F.Κ.) στα μέλη της ζωγράφους με το πόδι και το στόμα, οι οποίοι είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας, αποκλειστικά για την εργασία της ζωγραφικής που αμείβεται από την ως άνω Ένωση με συνάλλαγμα.»
Τα συγκεκριμένα εισοδήματα καταγράφονται στους κωδικούς του πίνακα 6 (ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ) του εντύπου Ε1 (Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων).
Παρακράτηση σε εισοδήματα που δίνονται με δικαστική απόφαση.
Μπορεί να μην έχουν διαφορετική φορολογική αντιμετώπιση τα εισοδήματα που δίνονται είτε με καθυστέρηση , είτε με δικαστικές αποφάσεις σε μισθωτούς. Έχουν όμως διαφορετική αντιμετώπιση σε ότι αφορά την παρακράτηση που υποχρεούνται να κάνουν οι επιχειρήσεις σε αυτά τα εισοδήματα.
Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 60 του Ν.4172/2013:
«4. Στα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις που καταβάλλονται αναδρομικά, σύμφωνα με το άρθρο 12, καθώς και στις πρόσθετες αμοιβές που δεν συμπεριλαμβάνονται στις τακτικές αποδοχές διενεργείται παρακράτηση με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) στο καταβαλλόμενο ποσό ανεξάρτητα από το έτος στο οποίο ανάγονται για να φορολογηθούν τα εισοδήματα αυτά. Ειδικά, στις καθαρές αμοιβές που καταβάλλονται σε αμειβόμενους με ημερομίσθιο, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες ορισμένου χρόνου αλλά διάρκειας μικρότερης από ένα έτος, καθώς και σε ξεναγούς που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 1545/1985, διενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%.)….»
Σύμφωνα με την απόφαση ΠΟΛ.1104/9.4.2014 (ΦΕΚ 909/Β’/11.4.2014), σχετικά με την «Παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις και στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 29 του Ν.3986/2011 από τους υπόχρεους», απόφαση που εξειδικεύει την διαδικασία παρακράτησης στα εισοδήματα από μισθωτή εργασία:
«γ) Στα εισοδήματα που καταβάλλονται αναδρομικά με βάση νόμο ή δικαστική απόφαση ή συλλογική σύμβαση ή καθυστερημένα με συντελεστή 20% στο καταβαλλόμενο φορολογητέο εισόδημα. Στα εισοδήματα αυτής της περίπτωσης δεν διενεργείται παρακράτηση έναντι της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
δ) Στις ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές που εισπράττει καθυστερημένα ο δικαιούχος εισοδήματος από μισθωτή εργασία σε φορολογικό έτος μεταγενέστερο, με συντελεστή 20% στο καταβαλλόμενο φορολογητέο εισόδημα. Στα εισοδήματα αυτής της περίπτωσης δεν διενεργείται παρακράτηση έναντι της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.»
*Ο Αποστόλης Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: