ΟΙ ΠΙΣΤΩΤΕΣ ΑΜΦΙΣΒΗΤΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ TOY ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ Επικίνδυνο ρήγμα με την τρόικα και φόβοι για νέα μέτρα

ΟΙ ΠΙΣΤΩΤΕΣ ΑΜΦΙΣΒΗΤΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ TOY ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ

Επικίνδυνο ρήγμα με την τρόικα και φόβοι για νέα μέτρα

Ευκλ. Τσακαλώτος και Γ. Χουλιαράκης επιμένουν ότι η διαπραγμάτευση θα κλείσει με ομαλό τρόπο

Της Μαρίας Βουργάνα και της Ελευθερίας Αρλαπάνου

Σκιά στη δεύτερη αξιολόγηση ρίχνουν τα δημοσιονομικά και η απειλή πρόσθετων μέτρων. Με το καλημέρα, οι πιστωτές ζητούν πρόσθετα στοιχεία, «ξεσκονίζουν» προβλέψεις και παρεμβάσεις για την επίτευξη των στόχων για το πλεόνασμα, ειδικά του 2017, και καλλιεργούν κλίμα αμφισβήτησης.

Η χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), που για την τρόικα παραμένει μη διασφαλισμένη, ο «ακατάσχετος» λογαριασμός για τις επιχειρήσεις που κινδυνεύει να μείνει στις εξαγγελίες, και περαιτέρω μείωση στο αφορολόγητο, με το ΔΝΤ να πιέζει για συρρίκνωσή του σε 5.000 ευρώ, βαραίνουν το κλίμα. Τα δημοσιονομικά, πρακτικά, άνοιξαν χθες σε σύσκεψη των Ευκλ. Τσακαλώτου, Γ. Χουλιαράκη με τους Θεσμούς. Σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Οικονομικών συμφωνήθηκε, από κοινού, να γίνει ανταλλαγή πληροφοριών και επεξεργασία δημοσιονομικών στοιχείων, ώστε να ακολουθήσουν εμπεριστατωμένες συζητήσεις για τον προϋπολογισμό του 2017 και τον προγραμματισμό επίτευξης των συμφωνηθέντων δημοσιονομικών στόχων.

Κυβερνητικά στελέχη έκαναν χθες λόγο για τεχνικές συζητήσεις, και εκτιμούσαν πως δεν ζητούνται πρόσθετα μέτρα. Ωστόσο οι συζητήσεις για τα δημοσιονομικά κινούνται σε επικίνδυνα νερά, με τους πιστωτές να μην έχουν πειστεί για τις προβλέψεις στις οποίες στηρίζεται ο προϋπολογισμός του 2017 και η επίτευξη των συμφωνημένων στόχων. Άλλωστε και οι πιστωτές διαφωνούν μεταξύ τους, για σειρά ζητημάτων, με το ΔΝΤ να τηρεί σκληρή γραμμή, αμφισβητώντας την αισιοδοξία των προβλέψεων της ευρωπαϊκής πλευράς αλλά και της Αθήνας.

Η πρώτη φάση της αξιολόγησης αναμένεται να ολοκληρωθεί μεθαύριο, Πέμπτη, και το πιθανότερο είναι οι επικεφαλής των Θεσμών να επιστρέψουν το Νοέμβριο, μετά το Eurogroup της 7ης Νοεμβρίου. Στόχος είναι να κλείσει η αξιολόγηση έως τον Δεκέμβριο.

Χθες η προσοχή επικεντρώθηκε:

Στην επί τα χείρω αναθεώρηση του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2015 (στο 0,2% του ΑΕΠ από 0,7%) καθώς επιχειρείται να αποτιμηθεί σε ποια έκταση θα υπάρξουν επιπτώσεις φέτος.

Στις δαπάνες του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και στην εξοικονόμηση 400 εκατ. ευρώ, που παραμένει σε εκκρεμότητα.

Στην υπεραπόδοση των φορολογικών εσόδων, 1 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου και σε ποια έκταση η υπεραπόδοση έχει επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα για το 2017. Η Αθήνα εκτιμά πως δεν τίθεται εν αμφιβόλω η επίτευξη του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα φέτος. Για το 2017 η συζήτηση παραμένει ανοικτή. Εάν οι πιστωτές δεν πειστούν για την υπεραπόδοση των μέτρων στα έσοδα και το 2017, η ελληνική πλευρά υποστηρίζει πως θα μπορούσε να προκύψει «μαξιλάρι» 300 εκατ. ευρώ από κονδύλια που έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό, στους τομείς, Υγείας, Πρόνοιας και Παιδείας.

Αυτά θα μπορούσαν να ανακατευθυνθούν προς τη χρηματοδότηση του κοινωνικού εισοδήματος αλληλεγγύης που είναι και το μεγάλο αγκάθι. Παράλληλα θα περιοριστεί η Αθήνα στον στόχο για πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ εγκαταλείποντας την εκτίμηση του προσχεδίου για πλεόνασμα τουλάχιστον 1,8%.

Αφορολόγητο 
Ο καθένας μπορεί να φέρνει στο τραπέζι όποιο θέμα θέλει, δεν σημαίνει όμως ότι γίνεται αποδεκτό. Για εμάς το θέμα του αφορολόγητου έχει κλείσει, δεν θα δεχθούμε μείωση, υποστήριζε ανώτατος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών. Στο πλαίσιο της ανάγκης εξοικονόμησης πόρων, για το ΚΕΑ εκτός από το ΔΝΤ που πιέζει εδώ και μήνες για μείωσή του, η Παγκόσμια Τράπεζα έχει προτείνει το «ψαλίδισμα» του αφορολόγητου ορίου στις 5.000 ευρώ για να προκύψουν οι πόροι για το ΚΕΑ. Ωστόσο, η κυβέρνηση υποστηρίζει πως πόροι για το ΚΕΑ μπορούν να εξοικονομηθούν και από άλλες πηγές, όπως η επισκόπηση δαπανών (spending review) που θα ολοκληρωθεί το 2017. Πάντως ο τρόπος χρηματοδότησης του ΚΕΑ σε μόνιμη βάση παραμένει στον αέρα.

Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2017 έχουν εγγραφεί 760 εκατ. ευρώ με την «υπόσχεση να γίνουν σημαντικές εξοικονομήσεις πόρων μόνιμου χαρακτήρα από την αναμόρφωση του χάρτη των προνοιακών επιδομάτων». Στις συναντήσεις των Γ. Χουλιαράκη και Θ. Φωτίου με τους Θεσμούς επισημάνθηκαν τα περιορισμένα περιθώρια που υπάρχουν για περικοπές κοινωνικών επιδομάτων σε συνδυασμό με την αυξημένη φτώχεια. Το θέμα θα εξεταστεί τον Νοέμβριο.

Ακατάσχετος 
Ανοικτό παραμένει το θέμα της δημιουργίας ενός, έστω και μερικώς, ακατάσχετου τραπεζικού λογαριασμού για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες και εκτιμάται ότι δύσκολα θα βρεθεί λύση μέχρι μεθαύριο. Οι Θεσμοί φαίνεται να συζητούν πρόταση για «ακατάσχετο» τραπεζικό λογαριασμό, που θα αφορά όμως, μόνο υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες που θα ενταχθούν στον εξωδικαστικό συμβιβασμό για οφειλές προς ιδιώτες και δημόσιο. Οι πιστωτές εκτιμούν πως η διασύνδεση του ειδικού επαγγελματικού λογαριασμού με τις διατάξεις για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα πιέσει τις επιχειρήσεις με ληξιπρόθεσμες οφειλές, να έρθουν σε συμφωνία με όσους χρωστούν και να συνεχίσουν να λειτουργούν. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να βάλουν λουκέτο και να αποχωρήσουν από την αγορά.

Μεσοπρόθεσμο 
Η κυβέρνηση επιμένει στη μείωση των στόχων των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά το 2018 (κάτω από το 3,5% του ΑΕΠ) και προτίθεται να διατηρήσει ανοικτό το θέμα έως το τέλος της αξιολόγησης, για να κλείσουν όλα μαζί, τον Νοέμβριο ή στις αρχές Δεκεμβρίου. Το θέμα συνδέεται και με τη διαπραγμάτευση για το χρέος, το ΔΝΤ συντάσσεται με την ανάγκη μείωσης των στόχων, αλλά η Ευρωζώνη δεν το συζητά στην παρούσα φάση.

Σε τροχιά σύγκρουσης για κατώτατο μισθό και συλλογικές συμβάσεις ο Γ. Κατρούγκαλος με τους εκπροσώπους των δανειστών

«Είχα πει, από την αρχή, ότι θα είναι σκληρή η διαπραγμάτευση». Με αυτή τη φράση ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γ. Κατρούγκαλος περιέγραψε χθες την πορεία των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων για τα εργασιακά και, ιδιαίτερα, για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων στη δικαιοδοσία των κοινωνικών εταίρων, θέμα για το οποίο αντιδρούν οι εκπρόσωποι των δανειστών και κυρίως το ΔΝΤ, ο ακραίος παίκτης, σύμφωνα με τον Γ. Κατρούγκαλο: «Ως πλατφόρμα έχουν την ατζέντα της Ουάσιγκτον, ένα πρόγραμμα γενικευμένης απορύθμισης, θεωρώντας ότι αν συμπιεστεί το μισθολογικό κόστος θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα», δήλωσε χθες ο υπουργός, επαναλαμβάνοντας ότι στόχος της κυβέρνησης και των κοινωνικών εταίρων είναι να επανέλθει το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Ενδεικτική της αρνητικής στάσης του ΔΝΤ είναι η θέση που διατυπώθηκε στην πρώτη συνάντηση (της Κυριακή) ότι «οι αυξήσεις του κατώτατου μισθού που συμφωνούσαν οι κοινωνικοί εταίροι στην Ελλάδα ήταν μεγαλύτερες απ’ ό,τι στη... Γερμανία». Δύο νέες συναντήσεις θα έχει την Πέμπτη ο υπουργός με τους εκπροσώπους των Θεσμών, ενώ σήμερα θα συζητηθούν όλα τα εργασιακά σε τεχνικό επίπεδο και στη βάση του πορίσματος της Επιτροπής των ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων.

ΔΙΠΛΗ ΑΚΡΟΑΣΗ 

Οι εκπρόσωποι των δανειστών είχαν χθες, χωριστές συναντήσεις με τους προέδρους των εργοδοτικών οργανώσεων (πλην του ΣΕΤΕ) και στη συνέχεια, της ΓΣΕΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες καταγράφηκαν «αποκλίνουσες» θέσεις, κυρίως από τον ΣΕΒ, σε σχέση με τη γραμμή του Γ. Κατρούγκαλου και της ΓΣΕΕ, για τη δυνατότητα καταβολής χαμηλότερων μισθών (ευελιξίας) σε επίπεδο επιχείρησης, το καθεστώς της διαιτησίας από όλες τις οργανώσεις (κατάργηση της μονομερούς προσφυγής, παρά το γεγονός ότι έχει εκδοθεί αντίθετη απόφαση του ΣτΕ κατόπιν προσφυγής της ΓΣΕΕ) την καταβολή υποκατώτατου μισθού για εργασιακή εμπειρία, την αύξηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων στο 10% (ΣΕΒ - ΕΣΕΕ) μετά την αναμενόμενη κατάργηση, λόγω της απόφασης του Ευρωδικαστηρίου, κατάργηση του υπουργικού «βέτο» την αξιοποίηση μειωμένων ωραρίων και μισθών σε περίπτωση αναδιάρθρωσης. Οι εργοδοτικές οργανώσεις υποστήριξαν, τέλος, τη επαναφορά των διαπραγματεύσεων για τον κατώτατο μισθό υπό τον έλεγχο επιτροπής εμπειρογνωμόνων αν και ετέθη ζήτημα «αν η όποια αλλαγή θα πρέπει να γίνει πριν ή μετά το 2018, λόγω ισχύος του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής» (ΣΕΒ).

ΡΥΘΜΙΣΗ ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΧΡΕΩΝ

Τρεις διαφωνίες για τον εξωδικαστικό μηχανισμό

Διαφωνίες σε τρία σημεία του νέου πλαισίου λειτουργίας του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων επιχειρηματικών χρεών ανέδειξαν οι πρώτες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας και του κουαρτέτου των Θεσμών. Σύμφωνα με πληροφορίες αυτές είναι:

[1] Μέτρα προστασίας των οφειλετών που υπάγονται στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Η ελληνική πλευρά, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές στην «Η», πρότεινε όταν βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαβουλεύσεις μεταξύ επιχειρήσεων με υπερήμερα χρέη και πιστωτών να παύουν να ισχύουν καταδιωκτικά μέτρα σε βάρος των οφειλετών. Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν ότι το σχέδιο του υπουργείου Οικονομίας θέλει τα μέτρα αυτά να μην εφαρμόζονται για δύο μήνες και εφόσον υπάρξει συμφωνία για την εξεύρεση λύσης να διαρκεί η παύση τους για επιπλέον μήνες, μέχρι τέσσερις. Ωστόσο οι Θεσμοί αντέδρασαν σε αυτήν τη ρύθμιση ζητώντας να υπάρχει το δικαίωμα της λήψης μέτρων σε βάρος του οφειλέτη από τους πιστωτές, δηλαδή τις τράπεζες, τις εφορίες, τα ασφαλιστικά ταμεία και τους προμηθευτές. Πληροφορίες της «Η» λένε ότι τα μέλη της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας επισήμαναν πως αν υιοθετηθεί η πρόταση των Θεσμών, τότε οι συζητήσεις στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού ανάμεσα σε οφειλέτη και πιστωτές δεν θα οδηγούν σε εξεύρεση βιώσιμης λύσης. Όπως εξήγησαν αν π.χ. η εφορία ή οι πιστωτές ξεκινούν τις διαδικασίες κατάσχεσης των τραπεζικών λογαριασμών της επιχείρησης, τότε δεν είναι εφικτό να καθίσουν οι δύο πλευρές στο ίδιο τραπέζι.

[2] Η δυνατότητα διαγραφής οφειλών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Οι Θεσμοί, όπως αναφέρουν πηγές στην «Η», σημείωσαν πως στον εξωδικαστικό μηχανισμό ανάμεσα στις λύσεις που θα συμφωνούνται για τη διευθέτηση των χρεών προς το δημόσιο να συμπεριλαμβάνεται και η διαγραφή τους ανεξαιρέτως του είδους. Δηλαδή ζήτησαν ακόμη και το σβήσιμο αρχικού κεφαλαίου οφειλής, ενώ κάποιες πληροφορίες θέλουν να απαίτησαν το ίδιο και για χρέη από ΦΠΑ και άλλων φόρων ή ασφαλιστικών εισφορών υπέρ τρίτων. Η ελληνική πλευρά αντέτεινε να μην προβλέπεται η διαγραφή των τελευταίων οφειλών και να λαμβάνεται ως ύστατο μέτρο το σβήσιμο... αρχικού κεφαλαίου χρεών.

[3] Κριτήρια υπαγωγής επιχειρήσεων στον εξωδικαστικό μηχανισμό διευθέτησης επιχειρηματικών οφειλών. Οι δανειστές προκρίνουν αυστηρούς όρους υπαγωγής μέσα από την καθιέρωση δεικτών, οι οποίοι επί της ουσίας θα κρίνουν απαγορευτική την είσοδο σε χιλιάδες επιχειρήσεις. Επιπλέον θεωρούν ότι ο νόμος για τον μηχανισμό θα πρέπει να έχει ημερομηνία λήξης σε έναν χρόνο και έναρξης για όσες εταιρείες ήταν υπερχρεωμένες μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2016. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αντιτείνει πιο χαλαρούς δείκτες με δεδομένη την πρωτοφανή και πολυετή ύφεση. Επίσης προτείνει τη λήξη του μηχανισμού στο τέλος του 2018 και δικαίωμα υπαγωγής για όσες επιχειρήσεις είναι υπερχρεωμένες με την ψήφιση του νόμου.