ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΗΡΑΙΑ ΗΠΕΙΡΟ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΜΕΣΩ ΔΕΗ Ελληνικές πατέντες και στη φορολογία ακινήτων

ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΗΡΑΙΑ ΗΠΕΙΡΟ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΜΕΣΩ ΔΕΗ

Ελληνικές πατέντες και στη φορολογία ακινήτων

Του ΘΑΝΟΥ ΤΣΙΡΟΥ tsiros@enet.gr

Τι ξέρουν οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες από φορολογική πολιτική επί της ακίνητης περιουσίας; Απ' ό,τι φαίνεται, τίποτα... Εδώ στην Ελλάδα εφηύραμε νέες μεθόδους είσπραξης φόρων, πρωτοπορώντας σε ολόκληρη τη Γηραιά Ηπειρο.

 Καμία κυβέρνηση σε καμία χώρα δεν σκέφτηκε μέχρι σήμερα αυτό που σκαρφιστήκαμε εδώ στην Ελλάδα: να κόβουμε το ρεύμα σε όποιον αδυνατεί να πληρώσει. Να επιβάλλουμε χαράτσια στους πάντες και μετά να αναζητούμε ποιος βρίσκεται σε πραγματική οικονομική αδυναμία. Να ψηφίζουμε έναν νόμο και εκ των υστέρων να αναθέτουμε σε μια τριμελή επιτροπή αποτελούμενη από έναν έφορο, έναν κοινωνικό λειτουργό και έναν αστυνομικό να αποφασίζει ποιος πρέπει να εξαιρεθεί και ποιος όχι.
Φόρους κατοχής ακινήτων -τέτοιος είναι το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ- επιβάλλουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες με ελάχιστες εξαιρέσεις (μεταξύ των οποίων η Μεγάλη Βρετανία και η Αυστρία). Ολες όμως στηρίζονται σε κοινά αποδεκτούς κανόνες που υιοθετούνται, προκειμένου να αποφεύγονται οι φορολογικές αδικίες:
* Ολες οι χώρες φορολογούν με βάση τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του καθενός. Δεν φορολογούν το κάθε ακίνητο ξεχωριστά, όπως κάνουμε εδώ στην Ελλάδα. Η μέθοδος με το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ διευκολύνει τους έχοντες και κατέχοντες μεγάλη ακίνητη περιουσία και υπερφορολογεί τις μικρές περιουσίες. Ο ιδιοκτήτης υπόγειας αποθήκης 500 τ.μ., καλείται να πληρώσει 3.000 και 4.000 ευρώ φόρο. Το ίδιο ποσό καλείται να καταβάλλει και ο ιδιοκτήτης διαμερίσματος 200 τ.μ. επί της Ηρώδου Αττικού. Ιδια είναι η αξία της αποθήκης με το διαμέρισμα σε έναν από τους ακριβότερους δρόμους της Ευρώπης (ακόμη και σήμερα);
* Καμία χώρα δεν συνδέει την καταβολή ενός φόρου με την παροχή ενός κοινωνικού αγαθού, όπως είναι η ηλεκτροδότηση. Η απάντηση του αρμόδιου επιτρόπου κ. Oettinger σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Χουντή, είναι σαφής: «Οι διατάξεις σχετικά με την καθολική υπηρεσία γεννούν σαφή υποχρέωση των κρατών-μελών και παρέχουν στους οικιακούς καταναλωτές το δικαίωμα να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια. Η οδηγία δεν περιέχει διατάξεις που να εξαρτούν το δικαίωμα αυτό από την κατάσταση του νοικοκυριού ή των μεμονωμένων μελών του όσον αφορά τις φορολογικές τους υποχρεώσεις».
Η κυβέρνηση φαίνεται να έχει εγκλωβιστεί πλέον στην απόφασή της να επιβάλει ένα άδικο φορολογικό μέτρο, εξαιτίας της αδυναμίας της να κάνει το αυτονόητο: να θέσει σε λειτουργία το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο και να φορολογήσει τον κάθε Ελληνα με βάση την συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του, εξαιρώντας ταυτόχρονα είτε την κύρια κατοικία είτε ένα μικρό κομμάτι της συνολικής περιουσίας για λόγους κοινωνικής πολιτικής. Αυτομάτως, θα απαλλάσσονταν όλες οι κοινωνικές ομάδες (άνεργοι, πολύτεκνοι, ανάπηροι), που τώρα καλούνται να τρέχουν από το δήμο μέχρι τη ΔΕΗ και την ΔΟΥ, είτε να για να διορθώσουν τα λάθη είτε για να ζητήσουν εξαίρεση από το χαράτσι, προσκομίζοντας μια σειρά από δικαιολογητικά.
Αυτό γίνεται σε ολόκληρη την Ευρώπη: οι φορολογικές πολιτικές «μετρούν» (με ηλεκτρονικές μεθόδους) την ακίνητη περιουσία, αποφασίζουν τους φορολογικούς συντελεστές ανάλογα με τις δημοσιονομικές ανάγκες και εξαιρούν τις πολύ μικρές ιδιοκτησίες. Εδώ στην Ελλάδα παλεύουμε από το... 1997 να κάνουμε αυτό που έκαναν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες. Η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ θέσπισε τον ΦΜΑΠ. Ομως, αντί να δημιουργήσει μια βάση δεδομένων, να υπολογίζει την περιουσία του καθενός και να στέλνει ειδοποιητήρια στους φορολογούμενους, ζήτησε από τους μεγαλοϊδιοκτήτες να υποβάλουν δηλώσεις, αν κρίνουν ότι οφείλουν φόρο!
Το αποτέλεσμα; Ακόμη και σήμερα, 14 χρόνια μετά, αναζητούμε τους φοροφυγάδες. Φτάσαμε στο 2006 για να γίνει -από την κυβέρνηση της Ν.Δ. αυτή τη φορά- η πρώτη απόπειρα επιβολής ενός φόρου κατοχής που θα στηρίζεται σε ένα πραγματικό περιουσιολόγιο. Αυτό λειτούργησε με τρία χρόνια καθυστέρηση και... οριζόντια: μικροϊδιοκτήτες και μεγαλοϊδιοκτήτες κλήθηκαν να πληρώσουν με τον ίδιο συντελεστή (0,1%). Χαράς ευαγγέλια για τους έχοντες, οι οποίοι είδαν το φόρο για τη μεγάλη ακίνητη περιουσία να μειώνεται ακόμη και κατά 70%-80%. Οταν το 2009 ανέλαβε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, άλλαξε και πάλι το φόρο. Θεσπίζοντας αφορολόγητο 400.000 ευρώ και υψηλούς συντελεστές για τη μεγάλη περιουσία, ουσιαστικά απάλλαξε το σύνολο των ιδιοκτητών με εξαίρεση μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες.
Ταυτόχρονα, το υπουργείο Οικονομικών απέτυχε στο να συντηρήσει το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο με τα γνωστά αποτελέσματα: ακόμη δεν έχουμε εισπράξει τους φόρους ακινήτων τριών ετών, κάτι που τώρα υπόσχονται ότι θα γίνει μέσα στους επόμενους μήνες. Βέβαια, σε αυτούς τους φόρους ήρθε να προστεθεί τώρα και το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ με τα γνωστά αποτελέσματα: ουρές, ταλαιπωρία και αδυναμία πληρωμής για εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες, που δίνουν ένα μεγάλο κομμάτι του εισοδήματός τους υπό το φόβο ότι δεν θα έχουν ρεύμα μέσα στις γιορτές...

Τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη

Ακόμη μία φορά, καταπλήξαμε την Ευρώπη. Ολοι φορολογούν την κατοχή ακίνητης περιουσίας. Δεν απειλούν όμως με διακοπή ηλεκτροδότησης όσους βρεθούν σε αδυναμία πληρωμής.
* Στην Ιταλία, ο φόρος κατοχής επιβάλλεται επί της εμπορικής αξίας των ακινήτων, με συντελεστές που κυμαίνονται από 0,4% έως 0,7%. Δηλαδή, για ακίνητο αξίας 200.000 ευρώ, αντιστοιχεί φόρος 800 ευρώ. Βέβαια, οι Ιταλοί έχουν φροντίσει να εξαιρέσουν την πρώτη κατοικία από την επιβολή του φόρου κατοχής, προστατεύοντας έτσι τις ευπαθέστερες κοινωνικές ομάδες.
* Στην Πορτογαλία, στα ακίνητα για τα οποία υπάρχει πρόσφατη αποτίμηση της αξίας τους, ο φόρος κατοχής επιβάλλεται με συντελεστές 0,2% έως 0,4%, ενώ για τα ακίνητα για τα οποία δεν υπάρχουν πρόσφατα στοιχεία, οι συντελεστές είναι υψηλότεροι και κυμαίνονται από 0,4% έως 0,7%.
* Στη Νορβηγία έχουν εφεύρει άλλο σύστημα, για να προστατεύσουν τη μικρή ιδιοκτησία. Κατ' αρχήν, ως φορολογική βάση λαμβάνεται το 25% της εμπορικής αξίας του ακινήτου. Δηλαδή, αν ένα ακίνητο αξίζει 300.000 ευρώ, σε φόρο υπόκεινται τα 75.000 ευρώ και φορολογούνται με συντελεστή 1,1%. Σε κάθε περίπτωση, έχουν θεσπίσει και ένα αφορολόγητο όριο 87.500 ευρώ, για να προστατεύονται τα δυάρια και οι γκαρσονιέρες. Αφορολόγητο όριο έχει θεσπίσει και η Κύπρος, διαμορφώνοντάς το στα 170.860 ευρώ. Το υπόλοιπο τμήμα της περιουσίας φορολογείται με συντελεστές έως και 0,4%.
* Στη Σουηδία, μια από τις πλουσιότερες χώρες με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ευρώπης, έχει μπει διπλή ασπίδα προστασίας: ο φόρος κατοχής, ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή 0,75% επί της αξίας του ακινήτου, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 722 ευρώ τον χρόνο, ενώ για τους συνταξιούχους υπάρχει και δεύτερη δικλίδα ασφαλείας, καθώς ο φόρος δεν μπορεί να υπερβαίνει το 4% του εισοδήματός τους.
* Σε δύο χώρες, Τσεχία και Πολωνία, επιβάλλεται φόρος κατοχής με βάση την επιφάνεια και όχι με βάση την αξία του ακινήτου. Ομως, οι φόροι ανά τ.μ. είναι πολύ χαμηλότεροι σε σχέση με αυτούς που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα μέσω της ΔΕΗ. Στην Πολωνία, οι κατοικίες φορολογούνται με 9 έως 16 λεπτά του ευρώ ανά τ.μ., ενώ στα εμπορικά ακίνητα, ο φόρος κυμαίνεται από 19 λεπτά έως 5,12 ευρώ. Αντίστοιχα, στην Τσεχία κατοικίες και διαμερίσματα φορολογούνται με έως και 41 λεπτά του ευρώ ανά τ.μ.
* Η Γαλλία εφαρμόζει έναν από τους σκληρότερους φόρους κατοχής στην Ευρώπη. Ναι μεν φορολογεί μόνο ένα κομμάτι της αξίας του ακινήτου (π.χ. στο 50% για τα διαμερίσματα), αλλά εφαρμόζει συντελεστές που φτάνουν στο 5,29%. Ακόμη και εκεί όμως, υπάρχουν εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, ελαφρύνονται όσοι έχουν στεγαστικό δάνειο επιδοτούμενο από το κράτος.

Θ. ΤΣΙΡΟΣ

http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=27/11/2011&id=328645