Του Σπύρου Δημητρέλη
Μια κρυφή αριθμητική, πολύ δυσάρεστη για τα περίπου 5 εκατομμύρια φορολογουμένους που δηλώνουν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις κρύβει το παζάρι της κυβέρνησης με το κουαρτέτο των θεσμών. Στα τελευταία μέτρα του δρόμου της διαπραγμάτευσης το παζάρι έχει φουντώσει καθώς το οικονομικό επιτελείο προσπαθεί να περισώσει οτιδήποτε μπορεί να περισωθεί αφού στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι ακόμη και μερικές πινελιές "σταδιακότητας" στις επιβαρύνσεις μπορούν να παίξουν ρόλο στις –σίγουρα αρνητικές- εντυπώσεις που θα δημιουργηθούν στους πολίτες από την ψήφιση του πολύ σκληρού νέου πακέτου μέτρων λιτότητας.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας η μάχη οπισθοφυλακής που δίνεται αφορά το σπάσιμο των επιβαρύνσεων από τη μείωση του αφορολογήτου σε δυο αντί για ένα έτος καθώς και στη μείωση του χαμηλού συντελεστή της φορολογικής κλίμακας των μισθωτών προκειμένου να μετριασθούν οι επιβαρύνσεις εφόσον ενεργοποιηθούν τα αντίμετρα της λιτότητας. Ας δούμε αναλυτικά τι βρίσκεται στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης:
-Η κυβέρνηση έχει αποδεχθεί τη μείωση της έκπτωσης φόρου 1.900 έως 2.100 ευρώ που δίνεται ανάλογα με το αριθμό των παιδιών στο φόρο που προκύπτει από τη φορολογική κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων. Τα 1.900 ευρώ δίνονται σε φορολογουμένους χωρίς παιδιά, για ένα παιδί δίνεται 1.950, για δυο παιδιά δίνεται έκπτωση 2.000 και για τρία ή περισσότερα παιδιά δίνεται έκπτωση φόρο 2.100 ευρώ. Η διαπραγματευτική ομάδα της Ελλάδας έχει δεχτεί τη μείωση της έκπτωσης κατά 600 ευρώ, στα 1.300 ευρώ για τους φορολογούμενους χωρίς παιδιά και θέλει η έκπτωση να είναι μεγαλύτερη, όπως ισχύει σήμερα, για μισθωτούς με παιδιά. Ωστόσο, από την πλευρά των θεσμών η προτίμηση είναι η έκπτωση 1.300 ευρώ να ισχύει για φορολογούμενος με δυο παιδιά και για όσους έχουν ένα ή δεν έχουν παιδιά η έκπτωση φόρου και κατά συνέπεια το αφορολόγητο να μειωθεί στα 1.200 ευρώ ή και χαμηλότερα.
- Η προσπάθεια από την πλευρά της κυβέρνησης γίνεται προκειμένου η έκπτωση φόρου να μειωθεί σε δυο "ισόποσες" ετήσιες των 300 ευρώ δόσεις, το 2019 και το 2020 κάτι το οποίο δεν δέχονται οι θεσμοί που θέλουν εφάπαξ μείωση το 2019.
-Στο μέτωπο των αντιμέτρων της λιτότητας η κυβέρνηση διαπραγματεύεται τη μείωση του πρώτο συντελεστή της φορολογικής κλίμακας των μισθωτών από το 22% στο 20% ή και χαμηλότερα, στο 18%. Ωστόσο, επειδή πρόκειται για αντίμετρο αυτό θα ενεργοποιηθεί μόνο στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι υπερκαλύπτεται ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2019 και τα επόμενα χρόνια. Ακόμη και έτσι, όμως, η επιβάρυνση από τη μείωση της έκπτωσης φόρου απλώς περιορίζεται. Δηλαδή οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, ακόμη και αν ενεργοποιηθεί το αντίμετρο της μείωσης του συντελεστή θα επιβαρυνθούν και μάλιστα σημαντικά.
Παραδείγματα
Μισθωτός χωρίς παιδιά έχει σήμερα ετήσιο εισόδημα 8.000 ευρώ. Με τη σημερινή φορολογική κλίμακα του προκύπτει φόρος 1.760 ευρώ. Δικαιούται έκπτωση φόρου 1.900 ευρώ και έτσι ο φόρος μηδενίζεται και είναι αφορολόγητος. Με τη μείωση της έκπτωσης φόρου στα 1.300 ευρώ του προκύπτει φόρος εισοδήματος 460 ευρώ ετησίως ή 38,3 ευρώ το μήνα. Ακόμη και αν ο πρώτος φορολογικός συντελεστής μειωθεί στο 20% με την ενεργοποίηση αντιμέτρων, τότε η επιβάρυνση περιορίζεται στα 300 ευρώ αλλά και πάλι παραμένει επιβάρυνση.
Μισθωτός χωρίς παιδιά έχει ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ. Με τη σημερινή φορολογική κλίμακα του προκύπτει φόρος εισοδήματος 4.400 ευρώ  αλλά του αφαιρείται η έκπτωση φόρου  1.900 ευρώ και έτσι του επιβάλλεται φόρος 2.500 ευρώ. Αν η έκπτωση φόρου μειωθεί στα 1.300 ευρώ θα του προκύψει φόρος 3.100 ευρώ, δηλαδή θα επιβαρυνθεί με 600 ευρώ. Αν ο πρώτος φορολογικός συντελεστής μειωθεί από 22% στο 20% τότε η επιβάρυνσή του θα περιοριστεί στα 200 ευρώ αλλά θα παραμείνει επιβάρυνση.