Πως δηλώνουμε ποσά αποζημιώσεων κατόπιν δικαστικής απόφασης. Η ΛΑΘΟΣ ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΡΥΒΕΙ ΕΞΤΡΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΒΑΡΗ. Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης

Πως δηλώνουμε ποσά αποζημιώσεων κατόπιν δικαστικής απόφασης.

Η ΛΑΘΟΣ ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΡΥΒΕΙ ΕΞΤΡΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΒΑΡΗ.

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης

ΣΗΜΕΡΑ ΘΑ ΑΣΧΟΛΗΘΟΥΜΕ με ένα θέμα στο οποίο έχουμε αναφερθεί και παλιότερα. Δεν προέκυψαν νέα στοιχεία, που λένε και στις δικαστικές αίθουσες, αλλά πολλαπλασιάστηκαν οι ερωτήσεις πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.

Αυτό οφείλεται στις συχνές κλήσεις στις Δ.Ο.Υ. για την κατάθεση τροποποιητικών δηλώσεων.

Φορολογική αντιμετώπιση εισοδημάτων από μια δικαστική απόφαση.

Πολλές κλήσεις αφορούσαν την λανθασμένη απεικόνιση στην δήλωση χρηματικών ποσών που λαμβάνει κάποιος πολίτης, με δικαστική απόφαση.

Ας πούμε ότι κάποιος εργαζόμενος είχε ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα και πήρε ένα ποσό με δικαστική απόφαση. Πριν το δηλώσουμε στην φορολογική δήλωση θα πρέπει να διαβάσουμε πολύ καλά την απόφαση και ανάλογα να χειριστούμε την εμφάνιση των ποσών στο έντυπο Ε1.

Για παράδειγμα ο πολίτης πήρε με την δικαστική απόφαση:

         i.            15.000 ευρώ  για απώλεια εισοδήματος.

       ii.            25.000 ευρώ για τις βλάβες που προκλήθηκαν στο όχημα.

     iii.            20.000 ευρώ για ηθική αποζημίωση

     iv.              6.375 ευρώ για τόκους υπερημερίας.

Το κάθε ένα από τα προαναφερόμενα ποσά έχει την δική του αντιμετώπιση τόσο φορολογικά όσο και ως προς την εμφάνιση του στην φορολογική δήλωση.

1. Τα 15.000 ευρώ για απώλεια εισοδήματος, φορολογούνται ως έσοδα από μισθούς ή επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία( ΣτΕ 1121/1994 και 1002651/81/Α0012/ΠΟΛ.1054/11.2.2000).

(«Τέλος, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι σε περίπτωση που η εν λόγω αποζημίωση αφορά  αποζημίωση καταβαλλομένη μηνιαίως, κατόπιν δικαστικής απόφασης ή και εφάπαξ από ασφαλιστική εταιρεία σε μισθωτό που κατέστη ανίκανος προς εργασία λόγω τροχαίου ατυχήματος, τότε η αντιμετώπιση είναι εντελώς διαφορετική, μιας και η εν λόγω αποζημίωση χαρακτηρίζεται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες σύμφωνα και με το  1093948/1782/Α0012/7.11.2008 έγγραφο του υπουργείου Οικονομικών και δηλώνεται στους κωδικούς 301/302.)»

2. Τα 25.000 ευρώ δεν αποτελούν εισόδημα διότι έχουν δοθεί για την αποκατάσταση των ζημιών που υπέστη το όχημα (κάλυψη δαπανών που έχει κάνει ο φορολογούμενος).  Το ποσό αυτό δεν εμφανίζεται στην φορολογική δήλωση και δεν καλύπτει τεκμήρια.( 10044995/4.5.1999 και 1095688/6.11.2000)

3. Το ποσό των 20.000 ευρώ θα αναγραφεί στους κωδικούς 781-782 του εντύπου Ε1. Επί του ποσού αυτού δεν υπολογίζεται εισφορά αλληλεγγύης.

Γενικά: Στην περίπτωση που οι συγκεκριμένες αποζημιώσεις αφορούν κάλυψη ζημιών, κάλυψη ιατρικών εξόδων, ηθική βλάβη κτλ, τότε σύμφωνα με τις 1008989/121/Α0012/6.2.1995 και 1092921/1790/ Α0012/23.10.2000 διαταγές, οι  αποζημιώσεις που καταβάλλονται για κάλυψη υλικών ζημιών και σωματικών βλαβών,  κατά πάγια διοικητική και δικαστική νομολογία δεν αποτελούν εισόδημα και συνεπώς δεν φορολογούνται και ούτε υπολογίζονται για την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης και αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος στους κωδικούς 781/782 (τα ποσά που αποτελούν ηθική βλάβη), ως ποσά που συμβάλουν στην κάλυψη τεκμηρίων.

4. Το ποσό των 6.375 ευρώ θα αποδοθεί στον φορολογούμενο μετά την παρακράτηση από αυτό του 15% (τόκοι) και θα αναγραφεί στο κωδικό 667 το μικτό ποσό (6.375) και στον κωδικό 675 οι τόκοι (956,25).

(Σχετικά έγγραφα 1008989/121/Α0012/6.2.1995, 1092921/1790/Α0012/23.10.2000 και 1093948/1782/Α0012/7.11.2008)

Προσοχή: Η αποζημίωση λόγω θανάτου δηλώνεται στους κωδικούς 781-782 

Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζονται και οι αποζημιώσεις που λαμβάνει κάποιος φορολογούμενος από την ασφαλιστική εταιρία, χωρίς να υπάρχει δικαστική απόφαση.

Στην περίπτωση αυτή πάντα πρέπει να ζητάμε την ανάλυση από την ασφαλιστική εταιρία, ποια χρηματικά ποσά αφορούν τι, και ανάλογα να πράξουμε.

Υπάρχει ο κίνδυνος να πληρώσουμε φόρο με προσαύξηση.

Επισημαίνουμε για μία ακόμη φορά την ορθή απεικόνιση των χρηματικών ποσών της αποζημίωσης  στην φορολογική δήλωση, την έχει ο φορολογούμενος διότι υπάρχει ο κίνδυνος να πληρωθούν μεγάλα ποσά εκπρόθεσμα.

Από το 2011, πρώτη εφαρμογής της έκτακτης, τότε, εισφοράς αλληλεγγύης (στους πειραματισμούς  που έκανε το ελληνικό κράτος και οι κυβερνώντες του), έπρεπε να δηλώνονται όλα τα εισοδήματα των φορολογουμένων. Με τον 4172/2013 τον νέο Κώδικά Φορολογίας Εισοδήματος, αυτό έγινε υποχρεωτικό, και με τον νόμο που λένε, αλλιώς η δήλωση θεωρείται ότι είναι ανακριβής.

Όσο αφορά τις αποζημιώσεις, το σύνηθες λάθος που γίνεται είναι ότι δηλώνονται όλα τα ποσά στων κωδικό 781, σα να είναι αποζημίωση για ηθική βλάβη.

Αν όμως ο έλεγχος ζητήσει την δικαστική απόφαση ή την ανάλυση από την ασφαλιστική εταιρία, είναι σίγουρο ότι θα υπάρχουν μέσα στα έγγραφα αυτά τουλάχιστον τόκοι, που πέρα από την δήλωση τους σε άλλο κωδικό έχουν και εισφορά αλληλεγγύης. Για σκεφτείτε αυτοί οι τόκοι να είναι ένα μεγάλο ποσό. Ξαφνικά ο φορολογούμενος θα κληθεί να πληρώσει ένα μεγάλο ποσό εισφοράς αλληλεγγύης, εκεί που νόμιζε ότι δεν οφείλει τίποτε στην εφορία.

Αν βέβαια υπάρχουν και χρηματικά ποσά που θεωρούνται εισόδημα, τα πράγματα γίνονται ποιο περίπλοκα και πραγματικά θα επιβαρυνθεί αρκετά με τον αναλογούν φόρο.

Προσοχή λοιπόν στην αντιμετώπιση των αυτών εισοδημάτων.

Απόστολος Αλωνιάτης

Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός, Α'  Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Finance & Markets Voice, την  Πέμπτη 18  Οκτωβρίου 2018.