Δευτέρα 9 Μαΐου 2016

Στη μέγγενη φόρων και εισφορών οι αυτοαπασχολούμενοι


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 

Στη μέγγενη φόρων και εισφορών οι αυτοαπασχολούμενοι

ΘΑΝΟΣ ΤΣΙΡΟΣ
ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
Ηρθε η ώρα –με τη συναίνεση της κυβέρνησης– η χώρα να... πληρώσει μία ακόμη πανευρωπαϊκή πρωτιά. Το γεγονός ότι διαθέτουμε αναλογικά τον μεγαλύτερο αριθμό αυτοαπασχολουμένων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση –και μάλιστα με τεράστια διαφορά από τη δεύτερη χώρα, που είναι η Ιταλία– εκλαμβάνεται αρνητικά από τους δανειστές. Κατηγορούμενοι για εκτεταμένη φοροδιαφυγή και με δεδομένη την αδυναμία του φοροελεγκτικού μηχανισμού να ξεσκονίσει τα βιβλία περισσότερων από ένα εκατομμύριο ατόμων, οι αυτοαπασχολούμενοι καταδικάζονται ουσιαστικά σε «οικονομικό θάνατο».
Ο συνδυασμός φόρων - ασφαλιστικών εισφορών οδηγεί το συνολικό ποσοστό των κρατήσεων πάνω από το 50%, ανεξάρτητα από το ύψος του εισοδήματος. Το ποσοστό αυτό, σε συνδυασμό με τη συνολική κάμψη των εσόδων, απόρροια της παρατεταμένης ύφεσης, καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την επιβίωση. Ηδη, τα στοιχεία του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών αποτυπώνουν επιταχυνόμενη μείωση στον αριθμό των ασφαλισμένων, οι οποίοι από περίπου 830.000 που ήταν στο ξεκίνημα της κρίσης (2010) έχουν περιοριστεί πλέον κοντά στις 710.000. Επιβεβαίωση αυτών που υποστηρίζουν ότι τα νέα μέτρα εις βάρος των αυτοαπασχολουμένων θα οδηγήσουν είτε σε έκρηξη της φοροδιαφυγής είτε σε μαζική...απόσυρση βιβλίων και στοιχείων θα θέσει υπό αμφισβήτηση και τις δημοσιονομικές προβλέψεις της κυβέρνησης. Οπως προκύπτει από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που συνοδεύει το πολυνομοσχέδιο με τα μέτρα, το υπουργείο Εργασίας προσδοκά σε αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών με το που θα τεθεί σε εφαρμογή ο νέος τρόπος υπολογισμού (σ.σ. σύνδεση των εισφορών με το δηλωθέν εισόδημα) κατά τουλάχιστον 137 εκατ. ευρώ. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι οι 9 στους 10 αυτοαπασχολούμενοι –όσοι δηλαδή δηλώνουν ετήσιο εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ– θα πληρώσουν εκ των πραγμάτων λιγότερα σε σχέση με αυτά που δίνουν σήμερα στον ΟΑΕΕ.
Φορο...κυνηγητό
Το «κυνήγι» των ελευθέρων επαγγελματιών και των επιτηδευματιών έχει ξεκινήσει ουσιαστικά από το 2013, στο πλαίσιο του 2ου μνημονίου. Οι αυτοαπασχολούμενοι, για πρώτη φορά στα ελληνικά φορολογικά χρονικά, κλήθηκαν να πληρώνουν φόρο από το πρώτο ευρώ και μάλιστα με συντελεστή 26%. Ετσι, ακόμη και ο επιτηδευματίας που δεν κατάφερνε να εμφανίσει κέρδη εκαλείτο να πληρώσει:
• Ασφαλιστικές εισφορές στον ΟΑΕΕ με βάση ένα προκαθορισμένο ποσό (ανάλογα με την ασφαλιστική κλάση μπορούσε να φτάνει ακόμη και στα 8.500 ευρώ τον χρόνο, με το ελάχιστο ποσό να ανέρχεται στα 2.528 ευρώ ετησίως),
• Τέλος επιτηδεύματος της τάξεως των 650 έως 1.000 ευρώ, ανάλογα με τη μορφή άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας.
Οι αυτοαπασχολούμενοι υπέκειντο, βεβαίως, πέραν του φόρου εισοδήματος από το πρώτο ευρώ και στην εισφορά αλληλεγγύης, εφόσον βέβαια τα καθαρά τους κέρδη ξεπερνούσαν το όριο των 12.000 ευρώ ετησίως.
Η σημερινή κυβέρνηση έρχεται να συνδέσει τις ασφαλιστικές εισφορές με το εισόδημα, ζητώντας 20% των καθαρών κερδών για την κύρια ασφάλιση, 6,9% για την υγεία, 7,1% για την επικούρηση (αν προβλέπεται για το συγκεκριμένο επάγγελμα) και 4% για το εφάπαξ. Διατηρεί τη φορολόγηση από το πρώτο ευρώ. Μειώνει τον συντελεστή για τους έχοντες τα χαμηλότερα εισοδήματα (από το 26% στο 22%) και τους αυξάνει γι’ αυτούς που δηλώνουν ποσά άνω των 30.000 ευρώ ετησίως. Επίσης, αυξάνει την εισφορά αλληλεγγύης. Πού οδηγεί ο συνδυασμός αυτών των αλλαγών;
• Ο αυτοαπασχολούμενος με κέρδη ύψους 15.000 ευρώ θα δίνει το 47% του εισοδήματός του για φόρους και εισφορές, κάτι που σημαίνει ότι θα του απομένουν περίπου 7.900 ευρώ καθαρά.
• Ο αυτοαπασχολούμενος των 30.000 ευρώ θα αποδίδει στο κράτος επίσης το 47% του εισοδήματος και θα συμβιβάζεται με 16.000 ευρώ.
• Στις 60.000 ευρώ οι κρατήσεις θα αντιστοιχούν στο 52% του καθαρού εισοδήματος, ενώ στις 120.000 ευρώ ο συντελεστής θα ανεβαίνει ακόμη περισσότερο, στο 54%.
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΟΑΕΕ (αφορούν στο τέλος του 2015) αποτυπώνουν κατακόρυφη μείωση στον αριθμό των ασφαλισμένων και μάλιστα επιταχυνόμενη. Το 2013, ο ΟΑΕΕ «έχασε» 13.903 ασφαλισμένους (λόγω συνταξιοδότησης παλαιών ασφαλισμένων που δεν αντικαταστάθηκαν από νέο...αίμα, καθώς και από διακοπές επαγγελματικής δραστηριότητας). Το 2014, ο αριθμός των ασφαλισμένων μειώθηκε κατά 20.765 άτομα, το 2015 υπήρξε μείωση κατά 26.340 άτομα, ενώ αποτυπώθηκε και μείωση στον αριθμό των νέων ασφαλισμένων (σ.σ. αυτών που ασφαλίστηκαν για πρώτη φορά μετά το 1993). Στο Ενιαίο Ταμείο Αυτοαπασχολουμένων (όπου ασφαλίζονται μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι κ.λπ.) δεν παρατηρείται μείωση, καθώς σε αυτά τα επαγγέλματα πολύ δύσκολα απεμπολούσε κάποιος την ιδιότητά του ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία (σ.σ. συνολικά το ΕΤΑΑ διατηρεί πάνω από 250.000 ασφαλισμένους). Μένει να φανεί αν η σύνδεση των εισφορών με το εισόδημα θα αλλάξει αυτήν την εικόνα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: