Α ΠΡΩΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΟΥΝ Ασφαλιστικό: Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ ο νόμος, όλες οι αλλαγές στις συντάξεις (pdf)

Α ΠΡΩΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΟΥΝ

Ασφαλιστικό: Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ ο νόμος, όλες οι αλλαγές στις συντάξεις (pdf)

Σε ισχύ τέθηκαν από το βράδυ της Πέμπτης πολλές από τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού και φορολογικού που ψηφίστηκε την περασμένη Κυριακή στη Βουλή. Οι 76 σελίδες του νομοσχεδίου με τις τροπολογίες που προστέθηκαν σε αυτό δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως γεγονός που σημαίνει ότι ορισμένες εκ των διατάξεών του τίθενται σε άμεση εφαρμογή.

Θέμα έχει προκύψει πάντως με όσους έσπευσαν να καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης. Αν δηλαδή όσοι κάνουν αίτηση σήμερα το πρωί θα... πιαστούν στα δίχτυα του νέου νόμου ή θα έχουν προλάβει. Επειτα από διευκρινίσεις μετά την ανάρτηση του ΦΕΚ τις βραδινές ώρες, ο νέος νόμος θα ισχύσει από σήμερα.

Από τα πρώτα μέτρα που θα εφαρμοστούν θα είναι η αύξηση της παρακράτησης φόρου για μισθωτούς και συνταξιούχους, η περικοπή των επικουρικών συντάξεων και του ΕΚΑΣ όπως επίσης και ο νέος υπολογισμός του εφάπαξ.

Στο νομοσχέδιο περιελήφθη και τίθεται πλέον σε εφαρμογή η διάταξη για την ανάκτηση των πινακίδων με καταβολή όχι του συνόλου των τελών κυκλοφορίας αλλά μόνο του μέρους που αντιστοιχεί μέχρι το τέλος του έτους με μια προσαύξηση. 

Οι αλλαγές στις συντάξεις είναι μεταξύ άλλων:

• Εθνική σύνταξη: Από εδώ και στο εξής όσοι καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης θα εντάσσονται στο νέο τρόπο υπολογισμού, που οδηγεί σε χαμηλότερες συντάξεις, κυρίως όσους φεύγουν με περισσότερα από 25 έτη και μέσο εισόδημα άνω των 1.000 ευρώ. Καταργούνται τα κατώτατα όρια συντάξεων και θεσμοθετείται Εθνική Σύνταξη στα 384 ευρώ μετά από 20 χρόνια ασφάλισης (το ποσό της απομειώνεται 2-10% για όσους φεύγουν με 15-20 χρόνια, δηλαδή στην 15ετία είναι 345 ευρώ). Σε αυτήν προστίθεται η ανταποδοτική σύνταξη, που υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές από το 2002 και τους νέους συντελεστές αναπλήρωσης (για 40 χρόνια η αναπλήρωση φτάνει στο 40,7%). 
• Επικουρικές: Σε ελεύθερη πτώση οι επικουρικές, καθώς η μείωση τους με υψηλό ποσοστό αναπλήρωσης θα φτάσει το 70%.  Οι μειώσεις θα γίνουν μέσω του επαναϋπολογισμού με τους νέους χαμηλότερους συντελεστές αναπλήρωσης (0,45%). Οι μειώσεις συνδυάζονται με αυξήσεις εισφορών κατά μια ποσοστιαία μονάδα (0,5% για εργοδότες και 0,5% για εργαζόμενους) από 1/6/2016 μέχρι 31/5/2019 και κατά μισή μονάδα (0,25% και 0,25%) από 1/6/2019 μέχρι 31/5/2022. Οι εκκρεμείς αιτήσεις για επικουρική θα υπολογιστούν με τις παλιές διατάξεις αλλά στη συνέχεια οι συντάξεις θα αναπροσαρμοστούν όπως και οι υπόλοιπες.
• Εφάπαξ: Περίπου 62.000 δικαιούχοι θα δουν μειώσεις 12-15% στο εφάπαξ. Στους δημοτικούς υπαλλήλους εκτιμάται πως ξεπερνούν το 50%. Τυχεροί είναι οι ένστολοι που διασώζονται.
• ΕΚΑΣ: 120.000 συνταξιούχοι φέτος και 200.000 το 2017 χάνουν το επίδομα 
• Συντάξεις ΟΓΑ: Οι αγρότες θα έχουν μία μακρά μεταβατική περίοδος μέχρι και το 2030 κατά τη διάρκεια της οποίας οι νέες συντάξεις θα υπολογίζονται με μεικτό σύστημα. Συγκεκριμένα ένα τμήμα με τον παλιό τρόπο και ένα δεύτερο τμήμα που προοδευτικά θα αυξάνεται από το άθροισμα εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης.
• Μέρισμα: προβλέπεται μείωση κατά 33%, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις θα φτάσει ακόμη και 50%. Στους μεγάλοι χαμένους όσοι έφυγαν πριν τις 19/4/2005. Οι περικοπές υπολογίζονται αναδρομικά από τον Ιανουάριο.
• Πλαφόν: Ορίζονται νέα πλαφόν για την μια κύρια σύνταξη στα 2.000 μεικτά (1.820 καθαρά) και για το άθροισμα συντάξεων στα 3.000 (καθαρό ποσό). Από την ψήφιση του νόμου και μέχρι 31/12/2018 «ψαλιδίζεται» κάθε παροχή που υπερβαίνει αυτά τα ποσά.
• Συντάξεις χηρείας: Θεσπίζεται όριο ηλικίας για τις συντάξεις χηρείας στα 55 (όσοι είναι 52-55 θα την λαμβάνουν για τρία χρόνια και μετά δια βίου στα 67). 
• Απασχόληση συνταξιούχων:  Μειώνεται κατά 60% η σύνταξη που θα λάβουν όσοι συνταξιούχοι ξεκινήσουν στο εξής να εργάζονται.

Ποιές εισφορές αυξάνονται
Οι κύριες αυξήσεις των εισφορών που επιβάλλονται, σύμφωνα με το νέο ασφαλιστικό νόμο έχουν ως εξής:

[1] Για τους ασφαλισμένους στον ΟΓΑ (αγρότες και ιδιοκτήτες καταλυμάτων) αυξάνονται αναδρομικά από την 1/7/2015 έως τις 31/12/2016 οι εισφορές στον κλάδο της σύνταξης κατά 42,8% (θα καταβάλλουν το 10% αντί του 7% επί των ασφαλιστικών κατηγοριών) και για ασθένεια το 3,61% από φέτος. Σταδιακά οι εισφορές για τη σύνταξη και την ασθένεια θα αυξάνονται έτσι ώστε, μετά τη σύνδεση με το φορολογητέο εισόδημα (από 1/1/207) και με ελάχιστο ασφαλιστέο «μισθό» τα 410,20 ευρώ επί του οποίου θα υπολογίζεται η ελάχιστη εισφορά, να διαμορφωθούν στο 20% το 2022 και στο 6,95%, για σύνταξη και ασθένεια, αντίστοιχα.

[2] Για τους εργαζόμενους και τους εργοδότες (περιλαμβανομένου του Δημοσίου) που έχουν ασφάλιση για επικουρική σύνταξη οι εισφορές αυξάνονται από 1/6/2016 μέχρι τις 31/5/2019 σε 3,5% + 3,5% (από 3% για ασφαλισμένο και 3% για εργοδότη) ενώ από 1/6/2019 έως 31/5/2022 θα είναι 3,25% και 3,25% (άρθρο 97). Στο 7% ορίζεται και η εισφορά των ελεύθερων επαγγελματιών και επιστημόνων. Στο νέο νόμο προβλέπεται, ωστόσο, (άρθρο 97 παράγραφος 3) πως «με απόφαση του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μπορεί εντός των έξι ετών (1/6/2016- 31/5/2022) να μειώνεται το ύψος των εισφορών μισθωτών και αυτοαπασχολουμένων για την επικούρηση, ανάλογα με την εισπραξιμότητα...

[3] Τυχόν υψηλότερα ή χαμηλότερα των οριζομένων στο νέο ασφαλιστικό νόμο ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών που ισχύουν σε διάφορους κλάδους αναπροσαρμόζονται ετησίως ισόποσα και σταδιακά από 1/1/2017 και εφεξής έτσι ώστε από 1/1/2020 να διαμορφωθούν στο 20% για τη σύνταξη (6,67% σε βάρος του ασφαλισμένου και 13,33% σε βάρος του εργοδότη). Αντίστοιχα για την ασθένεια, «όπου το ποσοστό των εισφορών είναι χαμηλότερο του 7,10% για μισθωτό (2,55% καταβάλλει ο ασφαλισμένος και 4,55% ο εργοδότης) και 6,95% για αυτοαπασχολούμενο, αναπροσαρμόζεται ισόποσα ετησίως μέχρι τις 31/12/2019».

[4] Για τους παράλληλα ασφαλισμένους, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής τους στην ασφάλιση (δηλαδή αν είναι πριν ή μετά την 1/1/93) επιβάλλονται διπλές εισφορές αν απασχολούνται ως μισθωτοί και ταυτόχρονα έχουν εισόδημα από ελεύθερο επάγγελμα.

[5] Για τους αυτοαπασχολούμενους, επιστήμονες και ελεύθερους επαγγελματίες, οι εισφορές θα αυξηθούν από την 1/1/2017 για όσους θα δηλώνουν εισοδήματα πάνω από 1.000 ευρώ έως 1.800 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με την κατηγορία και τα ποσά των ασφαλίστρων που καταβάλλουν σήμερα. Για τον περιορισμό του βάρους προβλέπονται για μεν τους επιστήμονες έκπτωση από την 1/1/2017 έως 31/12/2020 ύψους 50% για εισόδημα από 7,033, 01 ευρώ έως 13.000 ευρώ (η έκπτωση θα μειώνεται κατά 1 ποσοστιαία μονάδα για κάθε επιπλέον 1.000 ευρώ εισοδήματος έως τις 58.000 ευρώ) για δε τους νέους επιστήμονες και αποφοίτους ανώτατων σχολών μεταβατική περίοδος (θα καταβάλλουν το 14% τα πρώτα 2 έτη, το 17% τα επόμενα 3 έτη, με υποχρέωση να επιστρέψουν τη διαφορά αν έχουν καθαρό φορολογητέο κέρδος άνω των 18.000 ευρώ και πάντως πριν συμπληρώσουν 15ετία). Για την ασθένεια οι νέοι θα πληρώνουν το 4,87% τα δύο πρώτα χρόνια και το 5,91% τα επόμενα τρία χρόνια. Να σημειωθεί, τέλος, ότι το ελάχιστο ασφαλιστέο εισόδημα, επί του οποίου θα υπολογίζονται τα ασφάλιστρα, θα είναι τα 410,20 ευρώ για αγρότες και νέους και τα 5.860 ευρώ, το ανώτατο.

Στο ΦΕΚ το νέο ασφαλιστικό