Πόσα θα χάσουν οι συνταξιούχοι με τα νέα μέτρα -Τα τρία σενάρια
Τα στοιχεία που επεξεργάστηκαν στο YΠΟΙΚ δείχνουν ότι οι περικοπές στις αποδοχές των συνταξιούχων θα είναι πολύ μεγάλες λόγω και της περικοπής του αφορολογήτου.
| upd:
Κάτι ξέρει η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα που θέλει όχι μόνο να μεταθέσει την περικοπή των συντάξεων για το –σε κάθε περίπτωση μετεκλογικό- 2020 αλλά και να «περάσει» τις μειώσεις σε τρεις ετήσιες δόσεις.
Τα στοιχεία που επεξεργάστηκαν στο υπουργείο Οικονομικών δείχνουν ότι οι περικοπές στις αποδοχές των συνταξιούχων θα είναι πολύ μεγάλες λόγω και των επιπτώσεων από την περικοπή του αφορολογήτου που θα γίνει ούτως ή άλλως από την 1/1/2019. Ειδικά μάλιστα αν προχωρήσει η απόφαση να προστατευτούν οι χαμηλοσυνταξιούχοι με αποδοχές έως και 700 ευρώ τον μήνα, τα ποσοστά της μείωσης θα είναι διψήφια και για αρκετές χιλιάδες συνταξιούχους μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και το 15%. Ουσιαστικά, θα υπάρξουν συνταξιούχοι που στη διετία 2019-2020, θα χάσουν περισσότερες από μια συντάξεις. Έτσι, το... όνειρο της επαναφοράς της 13ης σύνταξης θα αντικατασταθεί από τον εφιάλτη της κατάργησης της 12ης και μέρους της 11ης για πολλές εκατοντάδες χιλιάδες σημερινούς συνταξιούχους.
Η ετήσια συνταξιοδοτική δαπάνη, διαμορφώνεται περίπου στα 28-29 δις. ευρώ ενώ οι συνταξιούχοι έχουν ξεπεράσει τα 2,65 εκατομμύρια χωρίς να προσμετρώνται και οι συνταξιούχοι σε... αναμονή (σ.σ άτομα που έχουν ήδη καταθέσει αίτηση συνταξοδότης χωρίς όμως να τους έχει απονεμηθεί ακόμη η σύνταξη). Το ποσό που θα απαιτηθεί να περικοπεί από τη συνταξιοδοτική δαπάνη αν το συνολικό πακέτο των μέτρων «κλειδώσει» στο 2% του ΑΕΠ, θα είναι τουλάχιστον δύο δις. ευρώ καθώς ο λογαριασμός θα υπολογιστεί με το ΑΕΠ του 2019 και του 2020 και όχι με το τωρινό ΑΕΠ. Για να εξοικονομηθούν δύο δις. ευρώ σε συνταξιοδοτική δαπάνη 28-29 δις. ευρώ υπάρχουν τρεις «συνταγές»:
1.Να υπάρξουν οριζόντιες περικοπές σε όλους ανεξαιρέτως οι οποίες θα κινηθούν στα επίπεδα του 5-7% χωρίς φυσικά να συνυπολογίζονται και οι απώλειες εισοδήματος από τη μείωση του αφορολογήτου.
2.Να προστατευτούν περίπου 1-1,2 εκατομμύρια συνταξιούχοι με αποδοχές έως και 700 ευρώ τον μήνα αλλά όλοι οι υπόλοιποι να υποστούν μεσοσταθμικές μειώσεις της τάξεως του 10%. Αν μάλιστα η μεσοσταθμική μείωση επιλεγεί να περάσει με κλίμακα (ώστε αυτοί που έχουν τις υψηλότερες συντάξεις να επιβαρυνθούν περισσότερο από αυτούς που έχουν εισοδήματα της τάξεως των 700-1000 ευρώ) η μείωση των αποδοχών θα μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και το 15%. Με το συγκεκριμένο σενάριο, θίγονται περίπου 1,3 εκατομμύρια συνταξιούχοι.
3. Να μην υπάρξουν περικοπές σε αποδοχές μέχρι το όριο των 1000 ευρώ και η μείωση να ξεπεράσει το 13-14% για τους υπόλοιπους (περίπου 800-900 χιλιάδες συνταξιούχους). Μεσοσταθμική μείωση τέτοιου επιπέδου μαζί με την περικοπή του αφορολογήτου, μπορεί να οδηγήσει σε περικοπή αποδοχών έως και 20% κάτι που στην πράξη σημαίνει ότι θα χαθούν έως και 2 ολόκληρες συντάξεις.
Ποιοι συνταξιούχοι κινδυνεύουν να χάσουν έως και δύο συντάξεις
Ακόμη και το καλύτερο σενάριο περικοπής της συνταξιοδοτικής δαπάνης, είναι καταστροφικό για την κυβέρνηση και το …πολιτικό της μέλλον. Ο υπολογισμός των επιπτώσεων που θα προκληθούν στο εισόδημα των συνταξιούχων από το συνδυασμό μείωσης αφορολογήτου και περικοπής των κύριων συντάξεων δείχνει ότι με εξαίρεση 640 χιλιάδες συνταξιούχους οι οποίοι επιβιώνουν με λιγότερα από 500 ευρώ τον μήνα, όλοι οι υπόλοιποι θα χάσουν από μια σύνταξη και… βάλε. Το χειρότερο για την κυβέρνηση είναι ότι οι επιπτώσεις στο εισόδημα των συνταξιούχων θα αρχίσουν να φαίνονται από τον Ιανουάριο του 2019, έτος εκλογών, εφόσον φυσικά η κυβέρνηση αποφασίσει (ή κατορθώσει) να εξαντλήσει την 4ετία. Περίπου δύο εκατομμύρια συνταξιούχοι θα πάνε στις κάλπες γνωρίζοντας ότι το ετήσιο εισόδημά τους θα ψαλιδιστεί στην καλύτερη περίπτωση κατά 600 ευρώ ενώ στη χειρότερη περίπτωση οι απώλειες εισοδήματος μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και το 15-20%.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Το υπουργείο Εργασίας αρνείται πεισματικά να δώσει στοιχεία για την εξέλιξη του αριθμού των συνταξιούχων αλλά και την πορεία της συνταξιοδοτικής δαπάνης εδώ και περίπου δύο χρόνια. Έτσι, η επίσημη ενημέρωση μέσω του συστήματος Ήλιος, έχει μείνει στο ότι η Ελλάδα διαθέτει 2,65 εκατομμύρια συνταξιούχους και ότι τα ασφαλιστικά ταμεία διαθέτουν κάθε μήνα για την πληρωμή των συντάξεων περίπου 2,35 δισ. ευρώ. Όσο για την ετήσια δαπάνη, ξεπερνά τα 28 δισ. ευρώ. Με βάση τη συμφωνία που έκλεισε η κυβέρνηση στο Eurogroup του Φεβρουαρίου, η συνταξιοδοτική δαπάνη θα πρέπει να μειωθεί κατά 1% του ΑΕΠ μετά το 2019. Το πιο πιθανό είναι ότι οι υπολογισμοί θα γίνουν επί του ΑΕΠ του συγκεκριμένου έτους το οποίο εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 198-200 δισ. ευρώ αρκεί βέβαια να επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για ανάπτυξη κατά την επόμενη τριετία αρχής γενομένης από το 2,7% του 2017. Έτσι, η καθαρή περικοπή της συνταξιοδοτικής δαπάνης, θα πρέπει να φτάσει στα δύο δισ. ευρώ. Η λέξη «καθαρή» έχει τη σημασία της. Κόβοντας το εισόδημα ενός συνταξιούχου, αυτομάτως περιορίζεις και τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων όπως επίσης και τις εισπράξεις από την εισφορά αλληλεγγύης (σ.σ. στην πραγματικότητα, επηρεάζονται και τα έσοδα από τον ΦΠΑ λόγω μειωμένης αγοραστικής δύναμης του …θύματος, αυτό όμως είναι ένα μέγεθος που μπορεί να υπολογιστεί). Έτσι, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο, σε απόλυτο αριθμό η περικοπή της συνταξιοδοτικής δαπάνης να χρειαστεί να διαμορφωθεί ακόμη και στα 2,2-2,3 δισ. ευρώ. Μοναδική περίπτωση να αποφευχθεί αυτό το ποσό «μαμούθ» είναι να πειστεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ότι δεν απαιτούνται μέτρα 2% του ΑΕΠ για να φτάσουμε στο πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5% το 2019 ή να πέσει ο πήχης από το 3,5% του ΑΕΠ. Και τα δύο αυτά ενδεχόμενα, φαντάζουν εξαιρετικά δύσκολα με την τροπή που έχουν πάρει οι διαπραγματεύσεις αλλά και με δεδομένη τη στάση που τηρεί ειδικά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
ΣΕΝΑΡΙΑ. Πώς μπορούν να εξασφαλιστούν αυτά τα 2,2-2,3 δισ. ευρώ. Όλα τα εναλλακτικά σενάρια είναι εφιαλτικά:
1. Να γίνει οριζόντια περικοπή όλων των συντάξεων κατά 7-8%. Αυτή η λύση θα έπληττε 2,65 εκατομμύρια συνταξιούχους και προφανώς δεν είναι μια λύση που θα ήθελε η ελληνική πλευρά καθώς από το «προστατεύουμε όλες τις κύριες συντάξεις» θα περνούσε στο «τσεκουρώνουμε ακόμη και τους 650.000 συνταξιούχους που επιβιώνουν με 300-500 ευρώ τον μήνα.
2. Να μειωθούν όλες οι συντάξεις άνω των 700 ευρώ μεσοσταθμικά περίπου κατά 10%. Με αυτό το σενάριο, τα «θύματα» περιορίζονται από τα 2,65 εκατομμύρια, στα 1,45 εκατομμύρια και ουσιαστικά γλιτώνουν τα χειρότερα 1,2 εκατομμύρια συνταξιούχοι. Αυτοί όμως που θα υποστούν την περικοπή της σύνταξης, θα χάσουν πάνω από το 13% του εισοδήματός τους καθώς το «κούρεμα» της σύνταξης θα συμπέσει με τη μείωση του αφορολογήτου, πιθανότατα στα 5910 ευρώ. Να σημειωθεί επίσης ότι η λέξη «μεσοσταθμική» μείωση σημαίνει ότι το 10% μπορεί να γίνει 5% για αυτούς που βρίσκονται στο κάτω εύρος (π.χ. στα 700 ευρώ) αλλά μπορεί να γίνει και 20% στο πάνω εύρος.
3. Να μειωθούν όλες οι συντάξεις άνω των 1000 ευρώ μεσοσταθμικά κατά 14-15%. Σε αυτή την περίπτωση, ο αριθμός των θυμάτων περιορίζεται ακόμη περισσότερο στα 905 χιλιάδες άτομα τα οποία –αθροιστικά- εισπράττουν 1,3 δισ. ευρώ τον μήνα. Αυτό το σενάριο, βγάζει απώλειες περίπου δύο συντάξεων μαζί με τη μείωση του αφορολογήτου και ουσιαστικά τινάζει στον αέρα κάθε έννοια ανταποδοτικότητας του ασφαλιστικού συστήματος καθώς αυτοί οι 905 χιλιάδες συνταξιούχοι με τις υψηλότερες συντάξεις, είναι αυτοί που έχουν υποστεί και όλες τις προηγούμενες περικοπές ενώ έχουν πληρώσει και τις περισσότερες ασφαλιστικές εισφορές.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Το υπουργείο Εργασίας αρνείται πεισματικά να δώσει στοιχεία για την εξέλιξη του αριθμού των συνταξιούχων αλλά και την πορεία της συνταξιοδοτικής δαπάνης εδώ και περίπου δύο χρόνια. Έτσι, η επίσημη ενημέρωση μέσω του συστήματος Ήλιος, έχει μείνει στο ότι η Ελλάδα διαθέτει 2,65 εκατομμύρια συνταξιούχους και ότι τα ασφαλιστικά ταμεία διαθέτουν κάθε μήνα για την πληρωμή των συντάξεων περίπου 2,35 δισ. ευρώ. Όσο για την ετήσια δαπάνη, ξεπερνά τα 28 δισ. ευρώ. Με βάση τη συμφωνία που έκλεισε η κυβέρνηση στο Eurogroup του Φεβρουαρίου, η συνταξιοδοτική δαπάνη θα πρέπει να μειωθεί κατά 1% του ΑΕΠ μετά το 2019. Το πιο πιθανό είναι ότι οι υπολογισμοί θα γίνουν επί του ΑΕΠ του συγκεκριμένου έτους το οποίο εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 198-200 δισ. ευρώ αρκεί βέβαια να επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για ανάπτυξη κατά την επόμενη τριετία αρχής γενομένης από το 2,7% του 2017. Έτσι, η καθαρή περικοπή της συνταξιοδοτικής δαπάνης, θα πρέπει να φτάσει στα δύο δισ. ευρώ. Η λέξη «καθαρή» έχει τη σημασία της. Κόβοντας το εισόδημα ενός συνταξιούχου, αυτομάτως περιορίζεις και τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων όπως επίσης και τις εισπράξεις από την εισφορά αλληλεγγύης (σ.σ. στην πραγματικότητα, επηρεάζονται και τα έσοδα από τον ΦΠΑ λόγω μειωμένης αγοραστικής δύναμης του …θύματος, αυτό όμως είναι ένα μέγεθος που μπορεί να υπολογιστεί). Έτσι, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο, σε απόλυτο αριθμό η περικοπή της συνταξιοδοτικής δαπάνης να χρειαστεί να διαμορφωθεί ακόμη και στα 2,2-2,3 δισ. ευρώ. Μοναδική περίπτωση να αποφευχθεί αυτό το ποσό «μαμούθ» είναι να πειστεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ότι δεν απαιτούνται μέτρα 2% του ΑΕΠ για να φτάσουμε στο πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5% το 2019 ή να πέσει ο πήχης από το 3,5% του ΑΕΠ. Και τα δύο αυτά ενδεχόμενα, φαντάζουν εξαιρετικά δύσκολα με την τροπή που έχουν πάρει οι διαπραγματεύσεις αλλά και με δεδομένη τη στάση που τηρεί ειδικά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
ΣΕΝΑΡΙΑ. Πώς μπορούν να εξασφαλιστούν αυτά τα 2,2-2,3 δισ. ευρώ. Όλα τα εναλλακτικά σενάρια είναι εφιαλτικά:
1. Να γίνει οριζόντια περικοπή όλων των συντάξεων κατά 7-8%. Αυτή η λύση θα έπληττε 2,65 εκατομμύρια συνταξιούχους και προφανώς δεν είναι μια λύση που θα ήθελε η ελληνική πλευρά καθώς από το «προστατεύουμε όλες τις κύριες συντάξεις» θα περνούσε στο «τσεκουρώνουμε ακόμη και τους 650.000 συνταξιούχους που επιβιώνουν με 300-500 ευρώ τον μήνα.
2. Να μειωθούν όλες οι συντάξεις άνω των 700 ευρώ μεσοσταθμικά περίπου κατά 10%. Με αυτό το σενάριο, τα «θύματα» περιορίζονται από τα 2,65 εκατομμύρια, στα 1,45 εκατομμύρια και ουσιαστικά γλιτώνουν τα χειρότερα 1,2 εκατομμύρια συνταξιούχοι. Αυτοί όμως που θα υποστούν την περικοπή της σύνταξης, θα χάσουν πάνω από το 13% του εισοδήματός τους καθώς το «κούρεμα» της σύνταξης θα συμπέσει με τη μείωση του αφορολογήτου, πιθανότατα στα 5910 ευρώ. Να σημειωθεί επίσης ότι η λέξη «μεσοσταθμική» μείωση σημαίνει ότι το 10% μπορεί να γίνει 5% για αυτούς που βρίσκονται στο κάτω εύρος (π.χ. στα 700 ευρώ) αλλά μπορεί να γίνει και 20% στο πάνω εύρος.
3. Να μειωθούν όλες οι συντάξεις άνω των 1000 ευρώ μεσοσταθμικά κατά 14-15%. Σε αυτή την περίπτωση, ο αριθμός των θυμάτων περιορίζεται ακόμη περισσότερο στα 905 χιλιάδες άτομα τα οποία –αθροιστικά- εισπράττουν 1,3 δισ. ευρώ τον μήνα. Αυτό το σενάριο, βγάζει απώλειες περίπου δύο συντάξεων μαζί με τη μείωση του αφορολογήτου και ουσιαστικά τινάζει στον αέρα κάθε έννοια ανταποδοτικότητας του ασφαλιστικού συστήματος καθώς αυτοί οι 905 χιλιάδες συνταξιούχοι με τις υψηλότερες συντάξεις, είναι αυτοί που έχουν υποστεί και όλες τις προηγούμενες περικοπές ενώ έχουν πληρώσει και τις περισσότερες ασφαλιστικές εισφορές.
Μείωση εισοδήματος, αύξηση φόρου
Το τι σημαίνει περικοπή της σύνταξης κατά 10%, συνδυαστικά μάλιστα με τη μείωση της έκπτωσης φόρου στα 1.300 ευρώ από τα 1.900 ευρώ που είναι σήμερα, προκύπτει από το ακόλουθο παράδειγμα: συνταξιούχος των 1.000 ευρώ μηνιαίως, εισπράττει σήμερα 12.000 ευρώ ετησίως. Αν η σύνταξή του μειωθεί κατά 10%, θα χάσει αυτομάτως 1.200 ευρώ. Το φορολογητέο του εισόδημα θα μειωθεί από τις 12.000 ευρώ στις 10.000 ευρώ. Αντί όμως ο φόρος εισοδήματος να μειωθεί, θα αυξηθεί λόγω αφορολογήτου. Συγκεκριμένα, θα διαμορφωθεί στα 1.076 ευρώ αντί για 740 ευρώ που είναι ο φόρος που αναλογεί σε εισόδημα 12.000 ευρώ αλλά με έκπτωση φόρου στα 1.900 ευρώ.
Ο εφιάλτης των αριθμών είναι αυτός που υποχρεώνει την ελληνική πλευρά να διεκδικήσει την μετάθεση των περικοπών των συντάξεων στο μετεκλογικό (σε κάθε περίπτωση) 2020 αλλά και να σπάσει τη συνολική απώλεια εισοδήματος σε τρεις ετήσιες δόσεις. Ακόμη και αυτό το ενδεχόμενο όμως σε αυτή τη φάση φαντάζει ιδιαίτερα δύσκολο.
Ο εφιάλτης των αριθμών είναι αυτός που υποχρεώνει την ελληνική πλευρά να διεκδικήσει την μετάθεση των περικοπών των συντάξεων στο μετεκλογικό (σε κάθε περίπτωση) 2020 αλλά και να σπάσει τη συνολική απώλεια εισοδήματος σε τρεις ετήσιες δόσεις. Ακόμη και αυτό το ενδεχόμενο όμως σε αυτή τη φάση φαντάζει ιδιαίτερα δύσκολο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου