Ο προσδιορισμός της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης, κοινώς τα τεκμήρια ή ο τεκμαρτός προσδιορισμός του εισοδήματος των Φυσικών Προσώπων(ΦΠ) προσδιορίζεται με την υποβολή της ετήσιας φορολογικής δήλωσης.
Παράλληλα εκτός από τη βασική κλίμακα φορολογίας των Φ.Π, οι διατάξεις προβλέπουν και κάποιους «άλλους» φόρους που προφανώς προσαυξάνουν τη τελική φορολογική επιβάρυνση.

Προσδιορισμός ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης

pho
Καταρχάς δύο λόγια. Βάση των διατάξεων του ΚΦΕ, προβλέπεται η φορολόγηση με βάση τις τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης, ως εναλλακτικός τρόπος υπολογισμού ελάχιστης φορολογίας, όταν το τεκμαρτό εισόδημα είναι υψηλότερο από το συνολικό πραγματικό εισόδημα.
Περιπτώσεις που δεν εφαρμόζεται η αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης.
Όπως σε άλλα σημεία του εντύπου, έτσι και σε αυτό προβλέπονται ειδικές περιπτώσεις για τις οποίες δεν εφαρμόζεται η ετήσια αντικειμενική δαπάνη και η δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Ενδεικτικές περιπτώσεις είναι οι κάτοικοι εξωτερικού, οι οποίοι βαρύνονται μόνο για τα ποσά που αφορούν δαπάνες που καταβλήθηκαν για την αγορά αγαθών που αποτελούν τεκμήρια, όπως επίσης και οι μακροχρόνια άνεργοι, οι οποίοι έχουν πραγματική οικονομική αδυναμία, κάτι που θα πρέπει να αποδείξουν προσκομίζοντας και θέτοντας τα σχετικά δικαιολογητικά στη διάθεση του αρμόδιου προϊσταμένου Δ.Ο.Υ..
Τρόπος φορολόγησης της προστιθέμενης διαφοράς τεκμαρτών δαπανών.
Ο τρόπος υπολογισμού της φορολογίας με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες γίνεται:
Α) Με τις γενικές διατάξεις της κλίμακας των μισθωτών στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος έχει εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες ή συντάξεις, ή το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος προέρχεται από μισθωτές υπηρεσίες ή συντάξεις, ή δεν υπάρχει εισόδημα από καμία κατηγορία, ή έχει εισοδήματα μόνο από κεφάλαιο και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και ταυτόχρονα το τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει τις 9.500€, ή είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ κατά το κρινόμενο φορολογικό έτος.
Β) Με βάση την κλίμακα των εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα, εφόσον το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων του φορολογουμένου προέρχεται από αυτή την πηγή.
Γ) Και με τους δύο ανωτέρω τρόπους. Ειδικότερα, όταν το εισόδημα του φορολογουμένου -εξαιρουμένου του εισοδήματος από κεφάλαιο – δεν υπερβαίνει τις 6.000€ και δεν προέρχεται από επιχειρηματική ή αγροτική δραστηριότητα ενώ το τεκμαρτό δεν υπερβαίνει τις 9.500€, τότε η επιπλέον διαφορά φορολογείται με την κλίμακα των μισθωτών. Εφόσον υπερβαίνει το ποσό των 6.000€ η διαφορά φορολογείται με την κλίμακα των εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Τι αποτελεί όμως τεκμήριο;
Τεκμήρια αποτελούν:
Α) Τα χρησιμοποιούμενα προς ιδιοκατοίκηση ακίνητα, τα δωρεάν παραχωρημένα ή τα μισθωμένα.
Β) Τα επιβατικά αυτοκίνητα ΙΧ. Διευκρινίζεται: Όχι οι μοτοσυκλέτες.
Γ) Τα σκάφη αναψυχής.
Δ) Τα αεροσκάφη, τα ελικόπτερα, τα ανεμόπτερα.
Ε) Οι πισίνες.
ΣΤ) Δαπάνες διδάκτρων τέκνων σε ιδιωτικά σχολεία.
Ζ) Δαπάνες για οικιακές βοηθούς.
Το ύψος της τεκμαρτής αντικειμενικής δαπάνης προσδιορίζεται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 31 του ΚΦΕ.
Επίσης, αποτελούν αντικείμενα τεκμαρτής διαβίωσης και τα κόστη απόκτησης όσων εκ των ανωτέρω αποτελούν αντικείμενα απόκτησης, όπως επίσης και των:
Η) Κινητών πραγμάτων αξίας μεγαλύτερης των 10.000€
Θ) Εταιρικών μεριδίων, επιχειρήσεων κλπ.
Τέλος, αντικείμενο υπολογισμού τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης αποτελούν και:
Ι) Η χορήγηση δανείων προς οποιονδήποτε
ΙΑ) Οι δωρεές, γονικές παροχές ή χορηγίες άνω των 300€ (με εξαίρεση το Δημόσιο)
ΙΒ) Η τοκοχρεωλυτική απόσβεση δανείων οποιασδήποτε μορφής.
Εδώ διευκρινίζεται ότι ενώ δεν αποτελεί τεκμήριο η χρήση της μοτοσυκλέτας, το κόστος απόκτησής της πρέπει να δηλωθεί υποχρεωτικά.

Άλλοι φόροι που υπολογίζονται μέσα από τη δήλωση

Πλην του υπολογισμού της φορολογίας εισοδήματος, μέσα από το έντυπο της δήλωσης, το υπουργείο εισπράττει και μία σειρά άλλων φόρων οι οποίοι έχουν ψηφιστεί ή αποφασιστεί από σειρά νόμων ή διατάξεων. Το γενικό πλαίσιο ορίζεται με βάση τις διατάξεις του Ν.3986/2011 και των τροποποιητικών νόμων αυτού – τελευταία αναθεώρηση έγινε με τον Ν.4334/2015, όπου πλην του φόρου εισοδήματος, μέσα από το έντυπο της δήλωσης υπολογίζονται:
Α) Η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης
Κλιµάκιο εισοδήµατος Φορολογικός συντελεστής %Φόρος κλιµακίου Σύνολο
ΕισοδήµατοςΦόρου
12.0000,00%012.0000
8.0002,20%17620.000176
10.0005,00%50030.000676
10.0006,50%65040.0001.326
25.0007,50%1.87565.0003.201
155.0009,00%13.950220.00017.151
Υπερβάλλον10,00%
 
Ειδοποιός διαφορά σε σχέση με τον υπολογισμό που αλλάζει για πρώτη φορά από φέτος σε σύγκριση με τον υπολογισμό που ίσχυε από την πρώτη εφαρμογή του το 2011 έως σήμερα είναι ότι εφαρμόζεται ο υπολογισμός βάσει κλίμακας και όχι η εφαρμογή ενός μόνο συντελεστή ανάλογα με το εισόδημα του φορολογουμένου.
Παράδειγμα:
Φορολογητέο εισόδημα 21.000€
Α) Με τον προηγούμενο τρόπο υπολογισμού ο φόρος θα ήταν 21.000€ Χ 1,40% = 294€.
Β) Με το νέο τρόπο υπολογισμού ο φόρος θα είναι (12.000€ Χ 0%) + (8.000€ Χ 2,20%) + (1.000€ Χ 5,00%) = (0€+176€+50€) = 226€.
Συνεπώς, με την αλλαγή με την οποία θεσπίστηκε ο νέος τρόπος υπολογισμού, ευνοημένοι είναι από άποψη ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης όσοι είχαν εισοδήματα έως 22.889€, ενώ επιβαρυμένοι θα είναι όσοι είχαν εισοδήματα μεγαλύτερα του ποσού αυτού.
Β) Τέλος επιτηδεύματος
Για τα φυσικά πρόσωπα το τέλος επιτηδεύματος ορίζεται σε 650€ ετησίως.
Για κάθε υποκατάστημα το ποσό ορίζεται σε 600€ ετησίως.
Εξαιρέσεις αποτελούν οι νέοι επιτηδευματίες – για τα πρώτα 5 έτη – και οι επιτηδευματίες που θέλουν 3 έτη για τη συνταξιοδότησή τους. Ως έτος συνταξιοδότησης ορίζεται το 65ο. Πλην των ανωτέρω, εξαίρεση αποτελούν και οι επιχειρήσεις που έχουν έδρα σε νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν επιβάλλεται τέλος επιτηδεύματος.
Γ) Φόρος πολυτελούς διαβίωσης
Επιπλέον, με το Ν.4111/2013, όπως αυτός τροποποιήθηκε με το Ν.4334/2015, επιβάλλεται φόρος πολυτελούς διαβίωσης, επί των ποσών των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης που προκύπτουν από:
-Επιβατικά άνω των 1.929cc με συντελεστή 5% (για ΕΙΧ έως 10 ετών)
-Επιβατικά άνω των 2.500cc με συντελεστή 13% (για ΕΙΧ έως 10 ετών)
-Αεροσκάφη με συντελεστή 13%
-Πισίνες με συντελεστή 13%
-Σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης άνω των 5 μέτρων με συντελεστή 13%.
Δ) Προκαταβολή φόρου εισοδήματος
Τέλος, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 69 του Ν.4172/2013, όπως αυτό τροποποιήθηκε με τον Ν.4336/2015, όλα τα φυσικά πρόσωπα για το φορολογικό έτος, τα οποία αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα υποχρεούνται να προκαταβάλλουν φόρο της τάξεως του 100% σε σύγκριση με την προκαταβολή της τάξεως του 75% που ίσχυε πέρυσι.
Στοιχεία από το Άρθρο του Βαγγέλη Γεροντάκη Λογιστή-Φοροτεχνικού, που δημοσιεύθηκαν στο http://www.huffingtonpost.gr