Του Σπύρου Δημητρέλη
Στην απενεργοποίηση Αριθμών Φορολογικού Μητρώου επιχειρήσεων που εμφανίζονται να έχουν εμπλακεί σε κυκλώματα υπεξαίρεσης ΦΠΑ προχωρά η φορολογική διοίκηση. Πρόκειται για ένα μέτρο που εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που από την έρευνα της φορολογικής διοίκησης για την απάτη ΦΠΑ αποδεικνύεται ότι αυτές οι επιχειρήσεις έχουν λειτουργήσει εικονικά, προκειμένου να μην αποδοθεί ο ΦΠΑ στο δημόσιο ταμείο, αλλά να μπει στις τσέπες επιτήδειων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, μόνο το 2016 απενεργοποιήθηκαν συνολικά οι Αριθμοί Φορολογικού Μητρώου 100 επιχειρήσεων, οι οποίες αποδείχθηκε από τις έρευνες που διενεργεί η Υπηρεσία Ερευνών Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (η υπηρεσία που αντικατέστησε το ΣΔΟΕ στον προληπτικό φορολογικό έλεγχο) ότι είχαν εμπλακεί σε υποθέσεις υπεξαίρεσης ΦΠΑ και είχαν στη συνέχεια "εξαφανιστεί". Φέτος οι έρευνες έχουν οδηγήσει στην απενεργοποίηση του ΑΦΜ 22 επιχειρήσεων που έχουν εξαφανιστεί "κλέβοντας" τον ΦΠΑ.
Πώς κλέβουν τον ΦΠΑ
Σύμφωνα με έμπειρα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, η πιο διαδεδομένη πρακτική κλοπής του ΦΠΑ είναι αυτή των τριγωνικών συναλλαγών τύπου Καρουζελ, όπου την κρίσιμη στιγμή της απόδοσης του ΦΠΑ στο δημόσιο ταμείο μια εταιρεία σφραγίδα εξαφανίζεται. Η πιο συνηθισμένη και απλή αλληλουχία συναλλαγών είναι η εξής: Μια ελληνική επιχείρηση αγοράζει προϊόντα από άλλη επιχείρηση που εδρεύει σε χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επειδή είναι ενδοκοινοτική συναλλαγή δεν βαρύνεται με ΦΠΑ. Η ελληνική επιχείρηση πουλά στη συνέχεια τα προϊόντα προς άλλη ελληνική επιχείρηση και αυτή με τη συνέχειά της σε άλλη μέχρι και την επιχείρηση που διαθέτει τα προϊόντα στον τελικό καταναλωτή που πληρώνει και τον ΦΠΑ. Ο ΦΠΑ ακολουθεί αντίστροφη πορεία από την πορεία των προϊόντων, αλλά μια επιχείρηση στην αλυσίδα εξαφανίζεται πριν αποδώσει τον ΦΠΑ στο δημόσιο ταμείο. Σε πολλές περιπτώσεις τα κυκλώματα κλοπής του ΦΠΑ δραστηριοποιούνται με συναλλαγές σε διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα από πολύπλοκες συναλλαγές.
Το ειδικό λογισμικό
Η κλοπή ΦΠΑ είναι μια υπόθεση που επιχειρείται να αντιμετωπισθεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Μάλιστα, σε πολλές χώρες χρησιμοποιείται και ειδικό λογισμικό, το οποίο αναλύοντας τα εκατομμύρια συναλλαγών που γίνονται, εντοπίζει αυτές που εμφανίζουν υψηλό κίνδυνο για κλοπή ΦΠΑ. Η Ελλάδα έχει παραλάβει το σχετικό λογισμικό και το χρησιμοποιεί επικουρικά στις έρευνες για τη φορολογική απάτη.