Από το 2010 παραμένει στα χαρτιά το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο
Πέρα από το «χτίσιμο» του περιουσιολογίου, όπως επισημαίνουν στελέχη του υπ. Οικονομικών που έχουν ασχοληθεί με το θέμα, υπάρχει το πρόβλημα της συνεχούς επικαιροποίησης της βάσης.
Ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο: άλλη μια φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία έχει «κολλήσει» εδώ και πέντε χρόνια χωρίς κανείς να γνωρίζει ακόμη πότε θα καταστεί εφικτό να τεθεί σε λειτουργία προκειμένου να αποτελέσει το «όπλο» κατά της φοροδιαφυγής.
Θεωρητικά, η ανάπτυξη του περιουσιολογίου είναι ένα από τα ελάχιστα σημεία στα οποία εμφανίζονται να συμφωνούν Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ. Πρακτικά, από τον νόμο που επιχειρούσε μέχρι και σήμερα να εφαρμόσει η κυβέρνηση -νόμος που ψηφίστηκε με το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση- αλλά και από τα όσα αναγράφει ο ΣΥΡΙΖΑ στα προγραμματικά του κείμενα προκύπτουν σημαντικές διαφορές, καθώς τα κόμματα εμφανίζονται να διαφωνούν όχι μόνο στο πώς θα λειτουργεί αλλά ακόμη και στο τι θα περιλαμβάνει το περίφημο περιουσιολόγιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα; Υπάρχει διαφορετική προσέγγιση ακόμη και για το αν το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο θα πρέπει να ενσωματώνει τις τραπεζικές καταθέσεις ή όχι.
Τι προβλέπει
Η νομοθετική διάταξη έχει ψηφιστεί από το 2010 επί ΠΑΣΟΚ. Υπέστη τροποποίηση το 2013 από τη Ν.Δ. και σήμερα ισχύει ως εξής: «Στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπ. Οικονομικών συγκροτείται περιουσιολόγιο όλων των φυσικών προσώπων φορολογικών κατοίκων Ελλάδας. Περιλαμβάνονται κυρίως ακίνητα, Ι.Χ., σκάφη, εναέρια μέσα μεταφοράς, κατοχή μετοχών, αμοιβαίων κεφαλαίων και εταιρικών μεριδίων. Δεν περιλαμβάνονται οι τραπεζικές καταθέσεις, τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, τα αμοιβαία κεφάλαια εσωτερικού και οι μετοχές σε εταιρείες που έχουν συσταθεί και λειτουργούν σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ. 2687/1953 (Α΄ 317) και του ν. 27/1975 (Α΄ 77)».
Και ενώ ο νόμος ψηφίστηκε το 2010, φτάσαμε στο 2013 για να εκδοθεί απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών Γ. Μαυραγάνη προκειμένου να συγκροτηθεί ειδική ομάδα η οποία και θα αναλάμβανε να καθορίσει τις λεπτομέρειες υλοποίησης. Ενάμιση χρόνο αργότερα, το πόρισμα της ομάδας δεν έχει κατατεθεί επίσημα ούτε έχει υπογραφεί η απόφαση που προβλέπει ο νόμος προκειμένου το μέτρο να ενεργοποιηθεί.
Στην πράξη, εντοπίζονται πολλά προβλήματα τα οποία και προκαλούν τις καθυστερήσεις:
• Σκάφη αναψυχής, ιδιωτικά αεροπλάνα, μετοχές και άλλα περιουσιακά στοιχεία εμφανίζονται να ανήκουν σε εταιρείες εντός ή εκτός Ελλάδας και σε offshore, με αποτέλεσμα η εξεύρεση του φυσικού προσώπου, που είναι και ο πραγματικός ιδιοκτήτης, να καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη. Τα μέλη της επιτροπής εδώ και ενάμιση χρόνο προσπαθούν να βρουν «πηγές» για τα περιουσιακά στοιχεία που θα ενσωματωθούν στο περιουσιολόγιο και, όπως επισημαίνουν στην «Κ», συνήθως έρχονται αντιμέτωπα με πολλά προβλήματα λόγω της έλλειψης ολοκληρωμένων δεδομένων από τις διάφορες «πηγές». Χαρακτηριστικό παράδειγμα; Ερευνα για τον εντοπισμό των αεροσκαφών έχει φέρει στο φως ένα δυσανάλογα μεγάλο νούμερο σε σχέση με αυτό που αποτυπώνεται στις φορολογικές δηλώσεις και στους κωδικούς των τεκμηρίων. Τα μεν στοιχεία από την έρευνα της επιτροπής κάνουν λόγο για πολλές εκατοντάδες αεροσκάφη, και οι φορολογικές δηλώσεις για μερικές δεκάδες. Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση και με τα σκάφη αναψυχής, τα οποία είχαν βρεθεί και στο παρελθόν στο μικροσκόπιο των φορολογικών αρχών και του ΣΔΟΕ λόγω του ότι εμφανίζονταν ως «επαγγελματικά».
• Πέρα από το «χτίσιμο» του περιουσιολογίου, όπως επισημαίνουν στελέχη του υπ. Οικονομικών που έχουν ασχοληθεί με το θέμα, υπάρχει το πρόβλημα της συνεχούς επικαιροποίησης της βάσης. Πρακτικά, οι φορολογικές αρχές θα πρέπει να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο εκατομμύρια μεταβολές σε καθημερινή βάση προκειμένου να μπορούν να ελέγχουν αν αυτό που δηλώνει ο φορολογούμενος είναι πραγματικό ή όχι. Από τη στιγμή που στο περιουσιολόγιο θα ενσωματώνονται και περιουσιακά στοιχεία τα οποία αλλάζουν χέρια ανά δευτερόλεπτο (π.χ μετοχές εισηγμένων εταιρειών) η ανάγκη για online ενημέρωση γίνεται ακόμη μεγαλύτερη.
Οι καταθέσεις και ο ΣΥΡΙΖΑ
Στο μεταξύ, ενώ ο υφιστάμενος νόμος μιλάει για εξαίρεση των καταθέσεων, ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει στο πρόγραμμά του ότι «οι τράπεζες, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, οι θεματοφύλακες επενδυτικών προϊόντων κ.λπ., θα υποχρεούνται να ενημερώνουν τις φορολογικές αρχές με ειδική ηλεκτρονική φόρμα εντός της ίδιας ημέρας για τα υπόλοιπα των τραπεζικών καταθέσεων καθώς και για λοιπά αρχεία που έχουν στη διάθεσή τους σε ηλεκτρονική μορφή». Στην πράξη, αν εφαρμοστεί κάτι τέτοιο, θα αναδειχθούν πολλά προβλήματα: τι θα γίνεται με τους κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς, πώς θα βρεθούν κάτοχοι μετοχών που αγοράζουν και πωλούν μέσω λογαριασμών στο εξωτερικό; Τι θα γίνει με καταθέσεις πίσω από τις οποίες υπάρχουν νομικά πρόσωπα; Τι θα εμποδίσει τους μεγαλοκαταθέτες να μεταφέρουν εγκαίρως τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό καθώς σε μια ευρωπαϊκή χώρα δεν ενημερώνονται αυτόματα οι φορολογικές αρχές για το υπόλοιπο των καταθέσεων;
Θεωρητικά, η ανάπτυξη του περιουσιολογίου είναι ένα από τα ελάχιστα σημεία στα οποία εμφανίζονται να συμφωνούν Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ. Πρακτικά, από τον νόμο που επιχειρούσε μέχρι και σήμερα να εφαρμόσει η κυβέρνηση -νόμος που ψηφίστηκε με το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση- αλλά και από τα όσα αναγράφει ο ΣΥΡΙΖΑ στα προγραμματικά του κείμενα προκύπτουν σημαντικές διαφορές, καθώς τα κόμματα εμφανίζονται να διαφωνούν όχι μόνο στο πώς θα λειτουργεί αλλά ακόμη και στο τι θα περιλαμβάνει το περίφημο περιουσιολόγιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα; Υπάρχει διαφορετική προσέγγιση ακόμη και για το αν το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο θα πρέπει να ενσωματώνει τις τραπεζικές καταθέσεις ή όχι.
Τι προβλέπει
Η νομοθετική διάταξη έχει ψηφιστεί από το 2010 επί ΠΑΣΟΚ. Υπέστη τροποποίηση το 2013 από τη Ν.Δ. και σήμερα ισχύει ως εξής: «Στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπ. Οικονομικών συγκροτείται περιουσιολόγιο όλων των φυσικών προσώπων φορολογικών κατοίκων Ελλάδας. Περιλαμβάνονται κυρίως ακίνητα, Ι.Χ., σκάφη, εναέρια μέσα μεταφοράς, κατοχή μετοχών, αμοιβαίων κεφαλαίων και εταιρικών μεριδίων. Δεν περιλαμβάνονται οι τραπεζικές καταθέσεις, τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, τα αμοιβαία κεφάλαια εσωτερικού και οι μετοχές σε εταιρείες που έχουν συσταθεί και λειτουργούν σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ. 2687/1953 (Α΄ 317) και του ν. 27/1975 (Α΄ 77)».
Και ενώ ο νόμος ψηφίστηκε το 2010, φτάσαμε στο 2013 για να εκδοθεί απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών Γ. Μαυραγάνη προκειμένου να συγκροτηθεί ειδική ομάδα η οποία και θα αναλάμβανε να καθορίσει τις λεπτομέρειες υλοποίησης. Ενάμιση χρόνο αργότερα, το πόρισμα της ομάδας δεν έχει κατατεθεί επίσημα ούτε έχει υπογραφεί η απόφαση που προβλέπει ο νόμος προκειμένου το μέτρο να ενεργοποιηθεί.
Στην πράξη, εντοπίζονται πολλά προβλήματα τα οποία και προκαλούν τις καθυστερήσεις:
• Σκάφη αναψυχής, ιδιωτικά αεροπλάνα, μετοχές και άλλα περιουσιακά στοιχεία εμφανίζονται να ανήκουν σε εταιρείες εντός ή εκτός Ελλάδας και σε offshore, με αποτέλεσμα η εξεύρεση του φυσικού προσώπου, που είναι και ο πραγματικός ιδιοκτήτης, να καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη. Τα μέλη της επιτροπής εδώ και ενάμιση χρόνο προσπαθούν να βρουν «πηγές» για τα περιουσιακά στοιχεία που θα ενσωματωθούν στο περιουσιολόγιο και, όπως επισημαίνουν στην «Κ», συνήθως έρχονται αντιμέτωπα με πολλά προβλήματα λόγω της έλλειψης ολοκληρωμένων δεδομένων από τις διάφορες «πηγές». Χαρακτηριστικό παράδειγμα; Ερευνα για τον εντοπισμό των αεροσκαφών έχει φέρει στο φως ένα δυσανάλογα μεγάλο νούμερο σε σχέση με αυτό που αποτυπώνεται στις φορολογικές δηλώσεις και στους κωδικούς των τεκμηρίων. Τα μεν στοιχεία από την έρευνα της επιτροπής κάνουν λόγο για πολλές εκατοντάδες αεροσκάφη, και οι φορολογικές δηλώσεις για μερικές δεκάδες. Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση και με τα σκάφη αναψυχής, τα οποία είχαν βρεθεί και στο παρελθόν στο μικροσκόπιο των φορολογικών αρχών και του ΣΔΟΕ λόγω του ότι εμφανίζονταν ως «επαγγελματικά».
• Πέρα από το «χτίσιμο» του περιουσιολογίου, όπως επισημαίνουν στελέχη του υπ. Οικονομικών που έχουν ασχοληθεί με το θέμα, υπάρχει το πρόβλημα της συνεχούς επικαιροποίησης της βάσης. Πρακτικά, οι φορολογικές αρχές θα πρέπει να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο εκατομμύρια μεταβολές σε καθημερινή βάση προκειμένου να μπορούν να ελέγχουν αν αυτό που δηλώνει ο φορολογούμενος είναι πραγματικό ή όχι. Από τη στιγμή που στο περιουσιολόγιο θα ενσωματώνονται και περιουσιακά στοιχεία τα οποία αλλάζουν χέρια ανά δευτερόλεπτο (π.χ μετοχές εισηγμένων εταιρειών) η ανάγκη για online ενημέρωση γίνεται ακόμη μεγαλύτερη.
Οι καταθέσεις και ο ΣΥΡΙΖΑ
Στο μεταξύ, ενώ ο υφιστάμενος νόμος μιλάει για εξαίρεση των καταθέσεων, ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει στο πρόγραμμά του ότι «οι τράπεζες, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, οι θεματοφύλακες επενδυτικών προϊόντων κ.λπ., θα υποχρεούνται να ενημερώνουν τις φορολογικές αρχές με ειδική ηλεκτρονική φόρμα εντός της ίδιας ημέρας για τα υπόλοιπα των τραπεζικών καταθέσεων καθώς και για λοιπά αρχεία που έχουν στη διάθεσή τους σε ηλεκτρονική μορφή». Στην πράξη, αν εφαρμοστεί κάτι τέτοιο, θα αναδειχθούν πολλά προβλήματα: τι θα γίνεται με τους κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς, πώς θα βρεθούν κάτοχοι μετοχών που αγοράζουν και πωλούν μέσω λογαριασμών στο εξωτερικό; Τι θα γίνει με καταθέσεις πίσω από τις οποίες υπάρχουν νομικά πρόσωπα; Τι θα εμποδίσει τους μεγαλοκαταθέτες να μεταφέρουν εγκαίρως τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό καθώς σε μια ευρωπαϊκή χώρα δεν ενημερώνονται αυτόματα οι φορολογικές αρχές για το υπόλοιπο των καταθέσεων;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου