Δεν αποτελούν τεκμήριο οι δόσεις επιχειρηματικών δανείων

Δεν αποτελούν τεκμήριο οι δόσεις επιχειρηματικών δανείων


 

Κωνσταντίνος Δημ. Γραβιάς
Πτυχιούχος Οικον. Παν/μίου Πειραιά
Λογιστής - φοροτεχνικός
Μέλος της επιστημονικής ομάδας του TAXHEAVEN

Ένα ζήτημα που μας απασχολούσε εδώ και αρκετά χρόνια ήταν αυτό της εφαρμογής ή όχι του τεκμηρίου απόκτησης (δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων) στις περιπτώσεις καταβολής τοκοχρεολυτικών δόσεων που αφορούσαν σε επαγγελματικά δάνεια που συνήψαν ατομικές επιχειρήσεις . Ήταν —και παραμένει— σύνηθες, στο πλαίσιο της επιχειρηματικής δραστηριότητας, κάποιοι φορολογούμενοι με ατομικές επιχειρήσεις να συνάπτουν επαγγελματικά δάνεια με πιστωτικά ιδρύματα προκειμένου να υλοποιήσουν ένα επιχειρηματικό σχέδιο. Πολλές φορές οι δόσεις που καταβάλλουν οι εν λόγω επιχειρηματίες σε ετήσια βάση είναι αρκετά μεγάλες με αποτέλεσμα η αναγραφή τους στους οικείους κωδικούς του εντύπου Ε1 να τους δημιουργεί μείζον πρόβλημα.

Παρόλο που στην εγκύκλιο ΠΟΛ.1076/26.3.2015 είχε γίνει αναφορά που προέβλεπε σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 32 του ν. 4172/2013 ότι, «οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται μόνο όταν τις οικείες δαπάνες πραγματοποιούν φυσικά πρόσωπα, ως ιδιώτες και όχι στα πλαίσια άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας όπου οι σχετικές αγορές έχουν καταχωρηθεί στα λογιστικά τους αρχεία», εντούτοις η αντιμετώπιση από την κάθε Δ.Ο.Υ. ήταν διαφορετική με συνέπεια τη δημιουργία προστριβών μεταξύ φορολογούμενων και υπαλλήλων των Δ.Ο.Υ.

Με τη ΠΟΛ.1034/2017 που δημοσιεύθηκε χθες στο Φ.Ε.Κ. (σ.σ. 9.3.2017) δίνεται λύση στο παραπάνω πρόβλημα από τους υπηρεσιακούς παράγοντες του υπ. Οικονομικών, αφού στις οδηγίες της εγκυκλίου αυτής αναφορικά με τη συμπλήρωση του πίνακα 5 του εντύπου Ε1 αναφέρονται τα ακόλουθα: 

Όπως έγινε δεκτό με την ΠΟΛ.1076/26.3.2015, οι διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 4172/2013 εφαρμόζονται μόνο όταν τις οικείες δαπάνες πραγματοποιούν φυσικά πρόσωπα, ως ιδιώτες και όχι στα πλαίσια άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας όπου οι σχετικές αγορές έχουν καταχωρηθεί στα λογιστικά τους αρχεία. Συνεπώς, οι καταβληθείσες δόσεις επιχειρηματικών δανείων που έχουν καταχωρηθεί στα λογιστικά αρχεία των ατομικών επιχειρήσεων και αφορούν σε δανειακές συμβάσεις που συνήψαν τα εν λόγω πρόσωπα για επιχειρηματικούς σκοπούς, δεν αποτελούν δαπάνη απόκτησης κατά τις διατάξεις του άρθρου 32 (περίπτωση στ' της παρ. 1 του άρθρου αυτού), οπότε δεν θα αναγράφονται στους κωδικούς 727-728 του εντύπου Ε1.

Σε κάθε περίπτωση η εφαρμογή των ανωτέρω είναι θέμα πραγματικό και ανήκει στην εξελεγκτική αρμοδιότητα του προϊσταμένου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. ο οποίος, εξετάζοντας τα πραγματικά στοιχεία και παραστατικά θα κρίνει αν τα ποσά των εν λόγω δανειακών συμβάσεων αφορούν σε επιχειρηματικά δάνεια και αν έχουν τηρηθεί οι υπόλοιπες προϋποθέσεις (σκοπός χορήγησης του δανείου, τεκμηρίωση βάσει των λογιστικών αρχείων, καταχώριση των τόκων στα λογιστικά βιβλία της επιχείρησης, κ.λπ.).

Τα ανωτέρω ισχύουν και για τις δόσεις που καταβάλλονται από τα παραπάνω πρόσωπα στα πλαίσια συμβάσεων που χαρακτηρίζονται από τα πιστωτικά ιδρύματα ως «δάνεια κεφαλαίου κίνησης» ή ως «σύμβαση πίστωσης δι' ανοιχτού λογαριασμού».

 

 

Παράδειγμα: Ατομική επιχείρηση συνήψε το έτος 2014 ένα επιχειρηματικό δάνειο με πιστωτικό ίδρυμα ύψους 250.000,00 ευρώ για τη δημιουργία φ/β πάρκου 100 Kw. Οι σχετικές δαπάνες είχαν καταχωρηθεί στα λογιστικά αρχεία της ατομικής επιχείρησης. Οι τοκοχρεολυτικές δόσεις σε ετήσια βάση ανέρχονταν στο ποσό των 20.000,00 ευρώ και η Δ.Ο.Υ. απαιτούσε να αναγραφούν στους κωδικούς 727-728 του εντύπου Ε1. Αυτή η αντιμετώπιση είχε σοβαρές επιπτώσεις στον φορολογούμενο, αφού αν δεν διέθετε την κάθε χρονιά το απαιτούμενο εισόδημα θα φορολογούνταν βάσει τεκμηρίων ή θα αναγκαζόταν να προβεί σε ανάλωση κεφαλαίου προηγουμένων χρήσεων μειώνοντας έτσι κάθε χρόνο το εναπομείναν κεφάλαιο από τα προηγούμενα έτη.

Μετά τη θέση της Διοίκησης που εκφράστηκε μέσω της ΠΟΛ.1034/2017, οι καταβληθείσες τοκοχρεολυτικές δόσεις του επιχειρηματικού δανείου (σ.σ. 20.000,00 ευρώ εν προκειμένω) δεν θα αναγραφούν στους κωδ. 727-728 του εντύπου Ε1. Να τονίσουμε επίσης ότι, τα ίδια ως άνω ισχύουν και για τις δόσεις που καταβάλλονται από τα παραπάνω πρόσωπα στο πλαίσιο συμβάσεων που χαρακτηρίζονται από τα πιστωτικά ιδρύματα ως «δάνεια κεφαλαίου κίνησης» ή ως «σύμβαση πίστωσης δι' ανοιχτού λογαριασμού».

Βέβαια, σε κάθε περίπτωση —όπως αναφέρεται και στην εγκύκλιο— η εφαρμογή όλων των ανωτέρω είναι θέμα πραγματικό και ανήκει στην εξελεγκτική αρμοδιότητα του προϊσταμένου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. ο οποίος, εξετάζοντας τα πραγματικά στοιχεία και παραστατικά θα κρίνει αν τα ποσά των εν λόγω δανειακών συμβάσεων αφορούν σε επιχειρηματικά δάνεια και αν έχουν τηρηθεί οι υπόλοιπες προϋποθέσεις (σκοπός χορήγησης του δανείου, τεκμηρίωση βάσει των λογιστικών αρχείων, καταχώριση των τόκων στα λογιστικά βιβλία της επιχείρησης, κ.λπ.). 

Ένα άλλο θέμα που πρέπει να εξεταστεί είναι πως πρέπει να αντιμετωπιστούν τυχόν περιπτώσεις κατά τις οποίες τα τραπεζικά ιδρύματα στείλουν στη ΔΗΛΕΔ (μέσω των αρχείων που στέλνουν κάθε χρόνο) ποσά που αφορούν σε τέτοιου είδους τοκοχρεολυτικές δόσεις. Να σημειώσουμε ότι οι κωδικοί 727-728 δεν προσυμπληρώνονται, απλά εμφανίζονται σε ειδικό παράθυρο τα ποσά που διαθέτει η Α.Α.Δ.Ε. Δηλαδή, πρέπει να διευκρινιστεί αν θα υπάρχει κάποιο κώλυμα κατά την εκκαθάριση της δήλωσης σε περίπτωση που έχουν σταλεί από τα τραπεζικά ιδρύματα τέτοια ποσά που αφορούν σε καταβληθείσες δόσεις επιχειρηματικών δανείων, κ.λπ. (σύμφωνα με όσα μνημονεύονται ανωτέρω) και ο φορολογούμενος δεν τα αναγράψει στους κωδικούς αυτούς. 

Επισήμανση: Άσχετα με την αντιμετώπιση του παραπάνω ζητήματος και της λύσης που δόθηκε από το Υπ. Οικ., σε κάθε περίπτωση —παρόλο που δεν θα αναγράφονται τα σχετικά ποσά των δόσεων στο έντυπο Ε1— προκειμένου να αποφεύγονται προβλήματα σε μελλοντικούς ελέγχους που ενδεχομένως θα γίνουν στο πλαίσιο των έμμεσων τεχνικών ελέγχου κ.λπ., καλό είναι να φροντίζουν οι ενδιαφερόμενοι να μπορούν να αποδείξουν την πραγματική προέλευση των χρημάτων που καταβάλλονται κάθε χρόνο για την απόσβεση τέτοιων δανείων. 
 

https://www.taxheaven.gr