Ευπαθείς ομάδες και άδεια ειδικού σκοπού

Μεγάλη σύγχυση επικρατεί  και πολλά ερωτηματικά υπάρχουν γύρω από το θέμα της προστασίας των ατόμων που υπάγονται στις ευπαθείς ομάδες, με αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή λοίμωξη COVID 19.

Και ενώ, όπως είναι λογικό, όλα τα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, χρειάζονται την ίδια προστασία από τις συνέπειες του κορωνοϊού, ανεξαρτήτως επαγγέλματος, εργοδοτικού φορέα, κοινωνικής ή οικονομικής θέσης, δεν έχουν θεσπιστεί τα ίδια μέτρα στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Ποιες είναι οι ευπαθείς ομάδες

Αρχικά στις ομάδες με αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή λοίμωξη COVID-19 περιελήφθησαν άτομα με ηλικία άνω των 70 ετών, ή οποιασδήποτε ηλικίας με υποκείμενα σοβαρά χρόνια νοσήματα (καρδιαγγειακά νοσήματα, σακχαρώδης διαβήτης, αναπνευστικά νοσήματα) και άτομα με ανοσοκαταστολή.  (έγγρ. υπουργ. υγείας αρ. πρωτ. Δ1α/Γ.Π. οικ. 16393/9-3-2020)

Αργότερα με την υπ’ αριθ. ΔΙΔΑΔ/Φ. 64 /315/οικ.8030/18-3-20 απόφαση για την επέκταση της διευκόλυνσης ειδικής άδειας σε άλλες ευπαθείς ομάδες με αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή λοίμωξη COVID-19, στις ομάδες αυτές περιελήφθησαν άτομα με βαριά καρδιοπάθεια, άτομα με βαριά πνευμονοπάθεια, άτομα με αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη, καρκινοπαθείς υπό ενεργό ακτινοθεραπεία ή ανοσοθεραπεία.

Σήμερα με την αριθ. ΔΙΔΑΔ/Φ.64/346/9011/15-5-2020 ΚΥΑ, στις ομάδες αυξημένου κινδύνου (ευπαθείς ομάδες) για σοβαρή λοίμωξη COVID 19, περιλαμβάνονται:

• Άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών.
• Άτομα με βαριά καρδιοπάθεια, ή και άτομα με χρόνια καρδιαγγειακά νοσήματα, που εμφανίζουν την ακόλουθη συμπτωματολογία: κλάσμα εξώθησης αριστερός κοιλίας: <40 li="">
• Άτομα με ανθεκτική αρτηριακή υπέρταση παρά τη μέγιστη αγωγή.
• Άτομα με βαριά πνευμονοπάθεια ή και με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα μέτριου προς σοβαρού βαθμού που εμπίπτουν στην ακόλουθη ή και ισάξιας βαρύτητας συμπτωματολογία: ασθενείς με άσθμα με 2 παροξύνσεις κατά το τελευταίο έτος, παρά τη μέγιστη αγωγή (με β-διεγέρτη και εισπνεόμενο κορτικοειδές), ασθενείς με ΧΑΠ που βρίσκονται σε οξυγονοθεραπεία κατ’ οίκον ή παρουσίασαν 2 παροξύνσεις κατά το τελευταίο έτος ή/και μία νοσηλεία σε νοσοκομείο, ασθενείς σε μόνιμη οξυγονοθεραπεία για άλλες αναπνευστικές παθήσεις, ή και ισάξιας βαρύτητας συμπτωματολογία άλλης πνευμονικής πάθησης.
• Άτομα με αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη. Ιδίως ως προς τα άτομα με αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη ως ενδεικτικές τιμές λαμβάνονται οι ακόλουθες: HbA1c του τελευταίου 3μήνου: ≥8.0% ή Μ.Ο. τιμών γλυκόζης αίματος ≥200 mg/dL τις τελευταίες 7 ημέρες και ασθενείς με μικρο/μακρο αγγειακές επιπλοκές, ή και ισάξιας βαρύτητας συμπτωματολογία.
• Άτομα που παρουσιάζουν βαριές νευρολογικές / νευρομυϊκές παθήσεις.
• Άτομα με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου, που υποβάλλονται σε εξωνεφρική κάθαρση.
• Άτομα με χρόνια ηπατική ανεπάρκεια (κίρρωση).
• Άτομα με υψηλό δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ>40).
• Άτομα που παρουσιάζουν σοβαρή ανοσοκαταστολή (συγγενή ή επίκτητη) σύμφωνα με τη γνώμη του θεράποντος ιατρού – Μεταμοσχευμένοι που λαμβάνουν 2 ή περισσότερα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα – HIV ασθενείς με CD4≤200/μL.
• Ασθενείς με διάγνωση νεοπλασίας κατά την τελευταία πενταετία ή που βρίσκονται υπό χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία, ή ανοσοθεραπεία.
• Ασθενείς με αιματολογικές κακοήθειες, δρεπανοκυτταρική αναιμία και πολυμεταγγιζόμενα άτομα.
• Γυναίκες που κυοφορούν.

Διευκολύνσεις – Άδεια ειδικού σκοπού για ευπαθείς ομάδες

Δημόσιος τομέας

Αρχικά, στο άρθρο 25 της ΠΝΠ – ΦΕΚ Α’ 64/14-3-20 προβλέφθηκε ότι για το χρονικό διάστημα ισχύος των έκτακτων μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, υπάλληλοι, που απασχολούνται σε δημόσιες υπηρεσίες, αποκεντρωμένες διοικήσεις, ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού και νομικά πρόσωπα αυτών, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου εντός γενικής κυβέρνησης με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, οι οποίοι είναι καρκινοπαθείς και υποβάλλονται σε χημειοθεραπείες ή έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση
δύνανται να απουσιάζουν δικαιολογημένα με ειδική άδεια, από την υπηρεσίας τους.

Αργότερα η ειδική αυτή άδεια, επεκτάθηκε και σε άλλες ευπαθείς ομάδες, με την τελευταία ΚΥΑ ΔΙΔΑΔ / Φ.64 / 346 / 9011/15-5-2020 να καθορίζει τις ομάδες ομάδες με αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή λοίμωξη COVID 19, όπως αναφέρθηκαν παραπάνω, για τις οποίες ισχύει σήμερα η ειδική άδεια για τους υπαλλήλους του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα. Οι εργαζόμενοι δηλαδή στο δημόσιο, που ανήκουν σ’ αυτές τις ευπαθείς ομάδες μπορούν να απουσιάζουν από την εργασία τους δικαιολογημένα και να λαμβάνουν κανονικά το μισθό τους.

Διευκολύνσεις – Άδεια σε εργαζόμενους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, στον ιδιωτικό τομέα

Σε αντίθεση με τον δημόσιο τομέα, στον ιδιωτικό τομέα επικρατεί πλήρης σύγχυση για τις διευκολύνσεις των ατόμων που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες. Και τούτο διότι δεν έχουν θεσπιστεί ξεκάθαρα μέτρα προς τη κατεύθυνση αυτή.

Απλή αναφορά γίνεται μόνο σε μια εγκύκλιο  (αρ. 2339/404/12-03-2010) της Γεν. Γραμμ. Εργασίας Άννας Στρατινάκη, για διευκρινήσεις της ΠΝΠ 11-3-2020, αρ. 4, παρ. 1,2,3 καθώς και για τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνουν οι εργοδότες σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, για την προστασία των εργαζομένων και την πρόληψη των επιπτώσεων του κορωνοϊού.

Σύμφωνα λοιπόν με την εγκύκλιο και με βάση τις γενικότερες διατάξεις για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, εργοδότες που απασχολούν άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες όπως αυτές εξειδικεύονται κάθε φορά από τον ΕΟΔΥ, των οποίων η κατάσταση υγείας ενδέχεται να τεθεί σε κίνδυνο λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, εφαρμόζονται τα ίδια που εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις παραμονής εργαζομένων κατ’ οίκον μετά από οδηγίες του ΕΟΔΥ, όταν παρουσιάζουν συμπτώματα Covid-19. Θα πρέπει δηλαδή να παραμείνουν κατ’ οίκον και να πληρώνονται για το διάστημα αυτό από τον εργοδότη.

Εδώ όμως γεννιούνται πολλά ερωτήματα και ασάφειες που καθιστούν αδύνατη την εφαρμογή των προαναφερθέντων και ήταν / είναι υποχρέωση του υπουργείου εργασίας να δώσει εξηγήσεις στα παρακάτω κατά τη γνώμη μας θέματα:

• Ποιος κρίνει αν και πότε η κατάσταση της υγείας των ατόμων που ανήκουν  στις ευπαθείς ομάδες ενδέχεται να τεθεί σε κίνδυνο;
• Πόσο διάστημα έχει δικαίωμα ο εργαζόμενος να απουσιάζει από την εργασία του;
• Ποιος καθορίζει το διάστημα παραμονής κατ’ οίκον;
• Για πόσο διάστημα έχει υποχρέωση καταβολής αποδοχών ο εργοδότης;
• Ισχύει η καταβολή μισθού σύμφωνα με τις διατάξεις περί ανυπαίτιου κωλύματος; (ΑΚ 657, 658)

Για να μην υπάρχουν διενέξεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, για να υπάρξει πραγματική προστασία των ατόμων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και για να μην αναζητούνται άλλες άσχετες με το θέμα λύσεις (άδεια άνευ αποδοχών, κανονική άδεια κλπ). Εκτός κι αν το ίδιο το Δημόσιο αναλάβει το κόστος όπως και των αντίστοιχων εργαζομένων του Δημόσιου τομέα.

Αμαργιωτάκης Μανώλης
Σύμβουλος Εργασιακών Σχέσεων