Ξεκρέμαστοι χιλιάδες δανειολήπτες από 1/1/2016
akinita_katoikies.jpg
Πρώτες πρωινές ώρες κατατέθηκε στη Βουλή το πολυνομοσχέδιο που περιλαμβάνει τις νέες ρυθμίσεις για την προστασία της α’ κατοικίας. Βελτιώσεις υπέρ των δανειοληπτών σε ό,τι αφορά τα εισοδηματικά κριτήρια και την αντικειμενική αξία | EUROKINISSI
Ασφυκτικός γίνεται πλέον ο κλοιός των τραπεζών γύρω από τον λαιμό των 400.000 οικογενειών που έχουν «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια μετά την απελευθέρωση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας και την επί τα χείρω τροποποίηση του πλαισίου προστασίας για τους δανειολήπτες που παρέχεται μέσω του νόμου Κατσέλη.
Μπορεί η κυβέρνηση να υποστηρίζει πως το νέο δίχτυ προστασίας από πλειστηριασμούς θα παρέχει μεγαλύτερη ή μικρότερη προστασία δυνητικά για το 60% του συνόλου των δανειοληπτών -ήτοι για περίπου 720.000 νοικοκυριά σε σύνολο 1,2 εκατ. στεγαστικών δανείων- ωστόσο η πραγματικότητα είναι πως από τη νέα χρονιά τα δεδομένα αλλάζουν σημαντικά και εκατοντάδες χιλιάδες «κόκκινοι» δανειολήπτες θα μείνουν ξεκρέμαστοι από την προστασία που απολάμβαναν -δικαίως ή αδίκως- τα τελευταία χρόνια, είτε με οριζόντιες ρυθμίσεις, είτε με προσωρινές λύσεις που υιοθετούσαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις.
Οσοι είναι ήδη ενταγμένοι στο Νόμο Κατσέλη, στον οποίο έχουν υποβληθεί περίπου 170.000 αιτήσεις, δεν θα επηρεαστούν από τις αλλαγές, ενώ οι παλαιοί κανόνες θα ισχύσουν και για όσους υποβάλουν αίτηση υπαγωγής μέχρι το τέλος του έτους.
Για την πλειονότητα των δανειοληπτών με «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια, η προφύλαξη της πρώτης κατοικίας τους θα είναι πλέον άμεσα συνδεδεμένη με τη δυνατότητα να αποπληρώνουν τις μηνιαίες δόσεις τους ανάλογα με το εισόδημά τους και σε άμεση συνάρτηση με τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης».
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ακόμη και αν ένας δανειολήπτης πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια και το όριο αντικειμενικής αξίας της πρώτης κατοικίας του, αλλά το εισόδημά του δεν κρίνεται επαρκές από το δικαστήριο για την ομαλή αποπληρωμή της μηνιαίας δόσης, θα «παραπέμπεται» για ρύθμιση του δανείου του στις τράπεζες μέσω του Κώδικα Δεοντολογίας, και συνεπώς δεν θα απολαμβάνει προστασίας της πρώτης κατοικίας του.
Το νέο πλαίσιο θα παρέχει προστασία δύο ταχυτήτων στους δανειολήπτες, ενώ θα είναι ανοιχτό σε αιτήσεις μόνο για τα επόμενα τρία χρόνια, καθώς στο τέλος του 2018 θα επανεξεταστεί χωρίς να αποκλείεται να καταργηθεί.
Με λίγα λόγια, καθορίζεται πλέον ένα μεταβατικό πλαίσιο προστασίας με ημερομηνία λήξης το 2018, και από εκεί και μετά κανείς δεν γνωρίζει αν ο νόμος Κατσέλη θα συνεχίζει να αποτελεί οπλοστάσιο προστασίας των αδυνάτων.
Θετική είναι η αλλαγή που προβλέπει ότι σε κάθε περίπτωση η αποπληρωμή των «κόκκινων» δανείων θα γίνεται πλέον με βάση την αναπροσαρμογή τους σε τρέχουσες εμπορικές αξίες και όχι σε αντικειμενικές για τους «κόκκινους» δανειολήπτες και των δύο κατηγοριών.
Σε πρώτη φάση αυτό σημαίνει ότι θα αναπροσαρμόζεται και η δόση εξυπηρέτησης της οφειλής, λαμβάνοντας υπόψη και το εισόδημα του δανειολήπτη.
Η ρύθμιση αυτή ωστόσο ανοίγει τον δρόμο για αναπροσαρμογή του δανείου στο επίπεδο της αξίας που θα όριζε εκτιμητής, βάσει του ποσού που θα προέκυπτε αν το δάνειο εκποιούνταν σε πλειστηριασμό, μειώνοντας έτσι τις απαιτήσεις της τράπεζας.
Τη διαφορά αυτή θα την επωμίζεται ως διαγραφή η τράπεζα.
Ευάλωτοι
«Αυτόματη προστασία» από πλειστηριασμούς και επιπλέον κρατική στήριξη θα έχει μόνο η πρώτη κατηγορία που θα πληροί τα κριτήρια ώστε να καταταγεί στους «ευάλωτους οικονομικά» δανειολήπτες.
Οι δανειολήπτες αυτοί που θα προσφεύγουν στο δικαστήριο με αίτημα προστασίας της πρώτης κατοικίας, θα είναι υποχρεωμένοι να ρευστοποιήσουν οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο κρίνει το δικαστήριο για να πληρωθούν συμμέτρως οι πιστωτές, ενώ το δικαστήριο θα καθορίζει το ύψος της δόσης σε συνάρτηση με το εισόδημα και τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης.
Το Δημόσιο θα αναλαμβάνει να πληρώσει για λογαριασμό τους τη διαφορά μεταξύ της δόσης που μπορούν και της δόσης που πρέπει να καταβάλλουν εφόσον το εισόδημά τους δεν επαρκεί.
Εχουν ήδη προϋπολογιστεί περίπου 100 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2016, όμως δεν διευκρινίζεται τι θα συμβεί μετά την παρέλευση τριετίας.
Ανάλογο σύστημα στήριξης ακολουθείται και στην Κύπρο, όπου το Δημόσιο επιδοτεί με το ποσόν των τόκων τούς δανειολήπτες, παρέχοντας προστασία μόνο υπό την προϋπόθεση ότι εξυπηρετούν τις δόσεις τους.
Βάσει του αναθεωρημένου νόμου Κατσέλη, δικαίωμα υπαγωγής θα έχουν και οφειλέτες με χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, την Εφορία και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η κυβέρνηση εκτιμά ότι το 25% των δανειοληπτών-οφειλετών θα έχει τη δυνατότητα να προστατεύσουν την πρώτη κατοικία τους μέσα από αυτή τη διαδικασία.
Αυστηρότερα τα κριτήρια για τη «μεσαία τάξη»
Για τους δανειολήπτες με εισοδήματα και ακίνητα που τους κατατάσσουν στη «μεσαία τάξη» (εισόδημα έως 40.800 ευρώ και αντικειμενική αξία έως 280.000 ευρώ για πενταμελή οικογένεια), τα κριτήρια προστασίας γίνονται πολύ αυστηρότερα και πολύπλοκα, καθώς συνδέονται άμεσα με τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών και την αξιολόγηση -από το δικαστήριο- της δυνατότητάς τους να αποπληρώνουν το δάνειο χωρίς προβλήματα.
Ετσι ακόμη και αν πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια ή το όριο αντικειμενικής αξίας της νέας ρύθμισης, θα χάνουν το δικαίωμα προστασίας από τη στιγμή που η αξιολόγηση του δικαστηρίου καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το εισόδημά τους δεν θα τους επιτρέπει να πληρώνουν με συνέπεια τις μηνιαίες δόσεις του δανείου τους για τα επόμενα π.χ. 20 -30 χρόνια.
Στις περιπτώσεις αυτές οι δόσεις των δανείων θα εξακολουθήσουν να είναι πολύ υψηλές.
Οι δανειολήπτες θα χάνουν τη δυνατότητα προστασίας αν το εισόδημά τους δεν μπορεί να εξυπηρετήσει το δάνειο.
Τότε ο φάκελος θα επιστρέφει στις τράπεζες, οι οποίες πλέον θα αναλαμβάνουν μέσω του Κώδικα Δεοντολογίας να αναδιαρθρώσουν το δάνειο και αν δεν προκύψει συμφωνία με τον δανειολήπτη, θα μπορούν να προχωρήσουν σε πλειστηριασμό ή να πουλήσουν το δάνειο σε funds εφόσον τελικά επιτραπεί και αυτή η διαδικασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου