ΩΣ ΚΙΝΗΣΗ ΑΠΕΜΠΛΟΚΗΣ ΓΙΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Σενάρια για μείωση του αφορολόγητου ορίου στα 6.000 ευρώ
Της Ελευθερίας Αρλαπάνου και της Μαρίας Βουργάνα
Λύση στο αδιέξοδο αναζητούν κυβέρνηση και Θεσμοί, που φέρονται να επιμένουν στην προληπτική νομοθέτηση μέτρων για τη διετία 2019 - 2020, προκειμένου να επιστρέψουν οι Θεσμοί στην Αθήνα.
Στόχος παραμένει η επίτευξη μίνιμουμ συμβιβασμού, εν αναμονή και της κρίσιμης συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου του ΔΝΤ τη Δευτέρα, στην οποία κρίνονται πολλά, για να επανέλθει η τρόικα στην Αθήνα, ει δυνατόν, την ερχόμενη εβδομάδα. Στο πλαίσιο αυτό, τα σενάρια επιμένουν για σημαντική μείωση του αφορολόγητου, ακόμη και στις 6.000 ευρώ, ως κίνηση απεμπλοκής, από το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί μετά το τελευταίο Eurogroup. Άλλωστε, το δίπτυχο αφορολόγητο - μείωση συντάξεων είναι κεντρικό στο σκεπτικό του ΔΝΤ, η συμμετοχή του οποίου στο ελληνικό πρόγραμμα έχει αναδειχθεί στο μεγαλύτερο «αγκάθι» για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Με τα σημερινά δεδομένα, πάντως, η επίτευξη συμφωνίας στο Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου θεωρείται αρκετά αισιόδοξη, και ξένοι αξιωματούχοι θεωρούν πλέον θετικό σενάριο, την επίτευξη συμφωνίας έως τις αρχές Μαρτίου, ει δυνατόν, στο πρώτο δεκαήμερο του μήνα.
Οι ίδιες πηγές εκτιμούν, πως εκτός σοβαρού απροόπτου, και στο καλό σενάριο, το Μάρτιο δύσκολα θα αποφασιστεί ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, απόφαση, που πάντα στο καλό σενάριο μάλλον θα εξεταστεί στα μέσα Απριλίου.
Ρευστό τοπίο
Σε κάθε περίπτωση και στην παρούσα φάση το τοπίο παραμένει ρευστό και οι συζητήσεις συνεχίζονται με τους δανειστές, ενώ αναμένεται, έως τα τέλη της εβδομάδας να βρίσκεται στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης πλαίσιο ελάχιστων απαιτήσεων για να ξεμπλοκάρει η διαδικασία.
Σε κάθε περίπτωση και στην παρούσα φάση το τοπίο παραμένει ρευστό και οι συζητήσεις συνεχίζονται με τους δανειστές, ενώ αναμένεται, έως τα τέλη της εβδομάδας να βρίσκεται στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης πλαίσιο ελάχιστων απαιτήσεων για να ξεμπλοκάρει η διαδικασία.
Πάντως ευρωπαϊκή πηγή εκτιμούσε χθες πως εάν δεν υπάρχει πρόθεση από την ελληνική πλευρά να εξεταστεί το ενδεχόμενο προληπτικής νομοθέτησης για την περίοδο 2019 - 2020, δεν διακρίνονται ουσιαστικά περιθώρια για επιστροφή των Θεσμών στην Αθήνα.
Πολλά κρίνονται τη Δευτέρα και από το τι θα αποφασίσει το Δ.Σ. του ΔΝΤ σε μια καθοριστική, συνεδρίαση, όπου θα φανεί εάν και με ποιους όρους θα συμμετάσχει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, φαίνεται πως ο σκόπελος της προληπτικής νομοθέτησης μέτρων παραμένει. Η κυβέρνηση εξακολουθεί να εμφανίζεται αρνητική στην προληπτική νομοθέτηση μέτρων, ωστόσο στο παρασκήνιο εξετάζονται τα σενάρια μείωσης του αφορολογήτου και αποτιμάται το δημοσιονομικό όφελος που θα προκύψει.
Το εύρος μείωσης του αφορολόγητου ορίου, εφόσον τελικά η κυβέρνηση οδηγηθεί σε ένα τέτοιο συμβιβασμό, θα κριθεί από το ύψος των μέτρων που θα απαιτήσουν τελικά οι δανειστές για τα έτη μετά το 2018 προκειμένου να υπάρξει οριστική συμφωνία, και με συμμετοχή του ΔΝΤ.
Το παζάρι για το ύψος του αφορολόγητου πάντως φαίνεται πως συνεχίζεται, με σενάρια να κάνουν λόγο για μείωση του ακόμη και στις 6.000 ευρώ, κάτι που βρίσκει αντίθετη την Αθήνα.
Στο ενδεχόμενο αυτό εκτιμάται πως θα προέκυπτε δημοσιονομικό όφελος της τάξης των 1,5 δισ. ευρώ, ενώ μία τέτοια κίνηση θα ήταν στη λογική του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το οποίο επιμένει επιτακτικά στη μείωση του αφορολόγητου στις 5.000 ευρώ.
Στην περίπτωση που τελικά το αφορολόγητο, «θυσιαστεί» για να προκύψει συμφωνία με τους θεσμούς, να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και να μην οδηγηθούμε σε ρήξη σε μία προεκλογική περίοδο για την Ευρωζώνη, μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες θα βρεθούν αντιμέτωποι με νέες, σημαντικές επιβαρύνσεις.
Διπλή μείωση στο αφορολόγητο ετοιμάζει η κυβέρνηση
Σενάριο για μείωση του αφορολογήτου σε… δόσεις έχει πέσει στο τραπέζι με την πρώτη μείωση να ενεργοποιείται από την 1/1/2018 προκειμένου να κλείσει το δημοσιονομικό κενό της συγκεκριμένης χρονιάς και τη δεύτερη μεγάλη μείωση να ψηφίζεται μεν από τώρα προκειμένου να ικανοποιηθεί το ΔΝΤ αλλά να ενεργοποιείται από την 1/1/2019 υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξουν αποκλίσεις στους δημοσιονομικούς στόχους.
Σε πρώτη φάση, μισθωτοί και συνταξιούχοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με απώλειες της τάξεως των 100-200 ευρώ έκαστος προκειμένου να κλείσει το δημοσιονομικό κενό του 2018.
Για το 2019, πάνω από τα κεφάλια των φορολογουμένων θα αιωρείται η απειλή περαιτέρω μείωσης της φορολογικής έκπτωσης η οποία μπορεί να κοστίσει ακόμη και 400-500 ευρώ ανά φορολογούμενο ή έως και 1000 ευρώ τον χρόνο για ένα ζευγάρι συνταξιούχων ή ένα ζευγάρι μισθωτών. Η κυβέρνηση, προσανατολίζεται στο να «χρηματοδοτήσει» τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα και την ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης αποκλειστικά με τη μείωση της φορολογικής έκπτωσης και αυτό για να προστατεύσει την προσωπική διαφορά που εξακολουθούν να εισπράττουν οι συνταξιούχοι. Βέβαια, και αυτοί θα θιγούν από τη μείωση του αφορολογήτου αλλά τουλάχιστον η κυβέρνηση θα θελήσει με αυτό τον τρόπο να τους προστατέψει από το «διπλό χτύπημα».
Σε αυτή τη φάση, η μείωση του αφορολογήτου μπορεί να… εξυπηρετήσει δύο στόχους στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τους «θεσμούς»:
1. Να κλείσει το δημοσιονομικό κενό που εντοπίζουν οι θεσμοί για το 2018. Το κενό αυτό προσδιορίζεται από τους θεσμούς στα 700 εκατ. ευρώ. Η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι έχει προτείνει εναλλακτικά μέτρα που έχουν συμφωνηθεί και κατεβάζουν το κενό στα 200-300 εκατ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, για να κλείσει κενό 700 εκατ. ευρώ αποκλειστικά από τη μείωση της έκπτωσης φόρου, αυτή θα πρέπει να μειωθεί τουλάχιστον κατά 200 ευρώ με ισόποση ετήσια ζημιά στον προϋπολογισμό όλων των νοικοκυριών. Η ζημιά των 200 ευρώ, θα αποτυπωθεί στην πράξη ως αύξηση της παρακράτησης φόρου κατά 16 ευρώ τον μήνα από τον Ιανουάριο του 2018 και μετά. Για να καλυφθεί μια «τρύπα» της τάξεως των 200-300 εκατ. ευρώ, η μείωση της έκπτωσης φόρου μπορεί να περιοριστεί στα 100 ευρώ και η ζημιά στον μηνιαίο προϋπολογισμό μισθωτών και συνταξιούχων να περιοριστεί περίπου στα 8-9 ευρώ.
2. Να κλείσει την τεράστια τρύπα που εντοπίζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στους προϋπολογισμούς της Ελλάδας από το 2019 και μετά. Η τρύπα αυτή, έχει ποσοτικοποιηθεί στα 4,5 δις. ευρώ και προφανώς δεν μπορεί να κλείσει αποκλειστικά με τη μείωση του αφορολογήτου καθώς για να γίνει αυτό, η έκπτωση φόρου θα πρέπει να πέσει από τα 1900 ευρώ που είναι σήμερα, ακόμη και πάνω από τα 1000 ευρώ κάτι που σημαίνει ότι το αφορολόγητο μπορεί να περιοριστεί ακόμη και στις 3500 ευρώ. Η ετήσια επιβάρυνση για μισθωτούς και συνταξιούχους, θα μπορούσε να φτάσει σε μια τέτοια περίπτωση ακόμη και στα 1000 ευρώ.
Η προσπάθεια της ελληνικής πλευράς είναι να επικαλεστεί τα υψηλά δημοσιονομικά πλεονάσματα του 2016 και να κατεβάσει τον συνολικό λογαριασμό των μέτρων για μετά το 2019 στα 2,5 δις. ευρώ. Για να χρηματοδοτηθεί αυτό, απαιτείται μείωση του αφορολογήτου στα 6000 ευρώ που σημαίνει ότι η έκπτωση φόρου θα πρέπει να κατέβει από τα 1900 ευρώ που είναι τώρα, στα 1400 ευρώ. Με βάση τα εισοδήματα του 2014 (έτος κατά το οποίο εφαρμόστηκε η έκπτωση φόρου των 2100 ευρώ η οποία και μειώθηκε μετά τη συμφωνία του περασμένου Μαίου) φόρο εισοδήματος πλήρωσαν το 46,9% των νοικοκυριών.
Μετά τη μείωση της φορολογικής έκπτωσης (σ.σ η έκπτωση αντί για 2100 ευρώ σε όλους μειώθηκε στα 1900 ευρώ για τους εργένηδες προσαυξανόμενη μόνο γι’ αυτούς που έχουν παιδιά έως και τα 2100 ευρώ) το ποσοστό των μισθωτών και των συνταξιούχων που εκτιμάται ότι θα πληρώσουν φόρο, αναμένεται να αυξηθεί από το 46,9% στο 50,9%. Αν στο δείγμα προστεθούν και οι αγρότες αλλά και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, τότε εκτιμάται ότι φόρο (έστω και ένα ευρώ) θα πληρώνει το 63% των φορολογουμένων όταν πριν από τη μείωση του αφορολογήτου, το αντίστοιχο ποσοστό υπολογιζόταν στο 63,5%.
Αυτή η οριακή μείωση εξηγείται ως εξής: Μέχρι και το 2015, οι αγρότες δεν είχαν πρόσβαση στο αφορολόγητο ενώ μετά την τελευταία νομοθετική αλλαγή θα έχουν. Έτσι, αυτό που έγινε είναι ότι θα μειωθεί ο αριθμός των μισθωτών και των συνταξιούχων που θα είναι εντελώς αφορολόγητοι και θα αυξηθεί ο αριθμός των αγροτών οι οποίοι δεν θα πληρώνουν ούτε ένα ευρώ φόρο (σ.σ ουσιαστικά οι αγρότες δεν θα επιβαρύνονται παρά ελάχιστα καθώς το εισόδημα που δηλώνουν είναι πολύ χαμηλότερο των 8500 ευρώ ετησίως).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου