Πόσο εισόδημα έχασαν οι ιδιοκτήτες στην κρίση

44

 
 
 
 
 

Του Σπύρου Δημητρέλη

Μπορεί η οικονομία να δείχνει κάποια σημάδια ανάπτυξης, ωστόσο η ουσιαστική ανάκαμψη ζωτικών κλάδων της που δέχτηκαν ανελέητο σφυροκόπημα κατά τη διάρκεια της κρίσης, αργεί ακόμη. Το πιο χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της αγοράς ακινήτων και των εισοδημάτων που προσφέρoυν αυτά  στους ιδιοκτήτες τους.

Τα στοιχεία για το μέγεθος των εισοδημάτων που έχασαν οι ιδιοκτήτες ακινήτων κατά τα χρόνια της κρίσης είναι αποκαλυπτικά. Σύμφωνα με την επεξεργασία των φορολογικών δεδομένων των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων προκύπτουν τα εξής:

-Το 2009, το εισόδημα που δήλωσαν συνολικά τα φυσικά πρόσωπα από μισθώματα ανερχόταν στα 8,887 δισ. ευρώ.

-Το 2010, ουσιαστικά πρώτη χρονιά της κρίσης, το εισόδημα από ακίνητα άντεξε καθώς διαμορφώθηκε στα 8,876 δισ. ευρώ, σημειώνοντας πτώση κατά μόλις 11 εκατ. ευρώ.

-Το 2011, το εισόδημα από ακίνητα δέχεται το πρώτο ηχηρό χαστούκι. Διαμορφώθηκε στα 7,983 δισ. ευρώ, καταγράφοντας πτώση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά κατά 893 εκατομμύρια.

-Το 2012, τη χειρότερη χρονιά της κρίσης, το εισόδημα από ακίνητα κάνει βουτιά στα 6,866 δισ. ευρώ. Σημειώνει δηλαδή μείωση της τάξης του 1,1 δισ. ευρώ.

-Το 2013, συνεχίζεται η μείωση των εισοδημάτων από ενοίκια καθώς διαμορφώνονται στα 6,229 δισ. ευρώ. Πρόκειται για μείωση της τάξης των 637 εκατ. ευρώ.

-Το 2014, καταγράφεται επιβράδυνση της πτώσης, καθώς το συνολικό εισόδημα από ενοίκια υποχωρεί κατά 145 εκατ. στα 6,084.

-Το 2015, συνεχίζεται η μείωση και διαμορφώνεται στα 6,052 δισ. ευρώ (πτώση 32 εκατ. ευρώ).

-Το 2016, καταγράφεται για πρώτη χρονιά ανάκαμψη των εισοδημάτων από ενοίκια καθώς διαμορφώνονται στα 6,107 δισ. ευρώ (αύξηση 55 εκατ. ευρώ).

Για το 2017 δεν έχουν ακόμη γίνει γνωστά τα στοιχεία αλλά οι πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών κάνουν λόγο για νέα αύξηση των εισοδημάτων από ενοίκια, αλλά και πάλι σε περιορισμένο βαθμό. Με τον ρυθμό που αυξάνονται τα εισοδήματα από ακίνητα, σύμφωνα με παράγοντες της φορολογικής διοίκησης, θα χρειαστεί τουλάχιστον μία δεκαετία προκειμένου να προσεγγίσουν τα προ κρίσης επίπεδα.

Η μείωση των εισοδημάτων που δηλώνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων ήταν αποτέλεσμα της κρίσης που χτύπησε την αγορά και οδήγησε στη μείωση της ζήτησης για μισθώσεις ακινήτων, κυρίως επαγγελματικών. Ο συνδυασμός της κρίσης στην κτηματαγορά αλλά και της αύξησης της φορολογίας στα ακίνητα ήταν καταλυτικός για την κατάρρευση των εισοδημάτων των ιδιοκτητών. Ειδικότερα, θεσπίστηκε το λεγόμενο "χαράτσι" στα ακίνητα (ΕΕΤΗΔΕ), το οποίο σε συνδυασμό με τον φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας μετεξελίχθηκε στον ΕΝΦΙΑ. Οι νέες φορολογικές επιβαρύνσεις που επιβλήθηκαν ειδικά την τελευταία 4ετία στα ακίνητα είναι οι εξής:

-Αυξήθηκαν οι συντελεστές της εισφοράς αλληλεγγύης με τον ανώτατο συντελεστή να αυξάνεται από το 2,8% στο 10%.

-Αυξήθηκαν οι φορολογικοί συντελεστές για το εισόδημα από ενοίκια. Ο συντελεστής για εισόδημα έως 12.000 αυξήθηκε από το 11% στο 15%, για εισόδημα από 12.000 έως 35.000 αυξήθηκε από το 33% στο 35% και για εισόδημα πάνω από 35.000 αυξήθηκε από το 33% στο 45%.

-Επιβλήθηκε φόρος στις βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών (π.χ. Airbnb).

-Αυξήθηκαν οι συντελεστές του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ από 0,1 έως 1% σε έως και 1,15%, αλλά ο φόρος αρχίζει να επιβάλλεται από χαμηλότερη αξία καθώς μειώνεται το αφορολόγητο από τις 300.000 στις 200.000 ευρώ.

-Αυξήθηκαν οι συντελεστές για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ στα οικόπεδα.

-Αυξήθηκε από 5 τοις χιλίοις σε 5,5 τοις χιλίοις ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ για τα νομικά πρόσωπα.