ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Η ΝΤ. ΝΟΥΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΜΑΡΤΙΟ ΓΙΑ «ΕΛΕΓΧΟ» ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
«Πορτοκαλί» συναγερμό στις τράπεζες φέρνει η καθυστέρηση στην αξιολόγηση
Του Θανάση Παπαδή
Σε... πορτοκαλί συναγερμό έχουν βρεθεί οι τράπεζες, μετά τη διαφαινόμενη νέα καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η οποία εν πολλοίς ανατρέπει τον υπάρχοντα σχεδιασμό τους, αφού μία από τις σταθερές που υπήρχαν στην εξίσωση για το 2017, ήταν ότι η 2η αξιολόγηση θα είχε ολοκληρωθεί το αργότερο στο κατώφλι του τρέχοντος έτους. Μέσα σε αυτό το κλίμα αυξανόμενης ανασφάλειας, με τα «κόκκινα» δάνεια να αποκτούν ξανά θετικό πρόσημο, τις καταθέσεις να αρχίζουν να φυλλορροούν από το τραπεζικό σύστημα, τον εξωδικαστικό συμβιβασμό να λαμβάνει χαρακτήρα «γεφυριού της Άρτας», και τα θετικά που θα αποκόμιζαν οι τράπεζες από την ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση να αποτελούν ένα όνειρο θερινής νυχτός, οι τραπεζίτες μόνο μακροπρόθεσμα σχέδια δεν μπορούν να κάνουν.
Αντιθέτως, κάνουν σενάρια προστασίας από έναν συστημικό κίνδυνο σε περίπτωση που δεν υπάρξουν θετικές εξελίξεις στην οικονομία και φτάσουμε με ανοικτά όλα τα μέτωπα στο φθινόπωρο. Εντός του Μαρτίου αναμένεται στην Αθήνα η επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (SSM) Ντανιέλ Νουί και η επίσκεψή της, μόνο εθιμοτυπικό χαρακτήρα δεν μπορεί να έχει.
Τα μηνύματα που θα της μεταφέρουν οι Έλληνες τραπεζίτες, αλλά και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, δύσκολα θα την κάνουν να ... σκάσει χαμόγελα. Οι Βρυξέλλες, αλλά και η Φρανκφούρτη περίμεναν από την ελληνική πλευρά να επιδείξει το 2017 σαφείς ενδείξεις βελτίωσης της κατάστασης σε μία σειρά από ζητήματα όπως επιστροφή στην κερδοφορία, βελτίωση των κεφαλαιακών τους δεικτών, αποτελεσματική διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, σταθερή αύξηση των καταθέσεων και έναρξη χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας. Σε κανέναν από αυτούς τους τομείς δεν έχει υπάρξει πρόοδος. Το αντίθετο, μάλιστα, στους περισσότερους οι ενδείξεις εμφανίζουν σαφή πισωγύρισμα. Στον προγραμματισμό της Ντ. Νουί ήταν να γίνει αποτίμηση μίας ουσιαστικά καλύτερης εικόνας και πλέον θα κληθούν από κοινού να αποτιμήσουν ενδείξεις μία νέας κρίσης. Και όλα αυτά σχεδόν 15 μήνες πριν από μία στιγμή ορόσημο για τις ελληνικές τράπεζες, που δεν είναι άλλη από τη διεξαγωγή των stress test το καλοκαίρι του 2018.
«Κόκκινα»
Τα πρώτα ανησυχητικά δείγματα για την επίδραση της αβεβαιότητας στη συμπεριφορά των δανειοληπτών διέγνωσαν, τον περασμένο μήνα, οι τράπεζες, καθώς είδαν όχι μόνο να μειώνεται ο αριθμός των αιτήσεων για ρυθμίσεις προβληματικών δανείων, αλλά και να επιδεινώνεται ο δείκτης αθέτησης πληρωμών. Μετά από ένα καλό 2016, κατά τη διάρκεια του οποίου υπήρξε βελτίωση, τόσο στον αριθμό και στην ποιότητα των ρυθμίσεων, όσο και στον ρυθμό εξυπηρέτησης ρυθμισμένων δανείων, ο πρώτος μήνας του νέου έτους επιφύλασσε δυσάρεστες εκπλήξεις. Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, από τα μέσα του Ιανουαρίου, παρατηρήθηκε αύξηση στον ρυθμό αθέτησης πληρωμών για ρυθμισμένα δάνεια και αξιοσημείωτη επιβράδυνση του αριθμού αιτήσεων για νέες ρυθμίσεις. Κάποιοι μάλιστα κάνουν λόγο για αύξηση των κόκκινων δανείων, άνω των 500 εκατ. Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι ο κλάδος βρίσκεται επί του παρόντος εντός των στόχων μείωσης των «κόκκινων» δανείων, αλλά αν η περίοδος της αβεβαιότητας παραταθεί πέραν του Μαρτίου, αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος εκτροχιασμού.
Τα πρώτα ανησυχητικά δείγματα για την επίδραση της αβεβαιότητας στη συμπεριφορά των δανειοληπτών διέγνωσαν, τον περασμένο μήνα, οι τράπεζες, καθώς είδαν όχι μόνο να μειώνεται ο αριθμός των αιτήσεων για ρυθμίσεις προβληματικών δανείων, αλλά και να επιδεινώνεται ο δείκτης αθέτησης πληρωμών. Μετά από ένα καλό 2016, κατά τη διάρκεια του οποίου υπήρξε βελτίωση, τόσο στον αριθμό και στην ποιότητα των ρυθμίσεων, όσο και στον ρυθμό εξυπηρέτησης ρυθμισμένων δανείων, ο πρώτος μήνας του νέου έτους επιφύλασσε δυσάρεστες εκπλήξεις. Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, από τα μέσα του Ιανουαρίου, παρατηρήθηκε αύξηση στον ρυθμό αθέτησης πληρωμών για ρυθμισμένα δάνεια και αξιοσημείωτη επιβράδυνση του αριθμού αιτήσεων για νέες ρυθμίσεις. Κάποιοι μάλιστα κάνουν λόγο για αύξηση των κόκκινων δανείων, άνω των 500 εκατ. Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι ο κλάδος βρίσκεται επί του παρόντος εντός των στόχων μείωσης των «κόκκινων» δανείων, αλλά αν η περίοδος της αβεβαιότητας παραταθεί πέραν του Μαρτίου, αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος εκτροχιασμού.
Εξωδικαστικός
Ένα θέμα που πραγματικά «καίει» τις τράπεζες και την οικονομία είναι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και η «ζημιά» που προκαλείται από την πολύμηνη συζήτηση για το νέο πλαίσιο εξωδικαστικού συμβιβασμού. Εδώ και σχεδόν έξι μήνες, το θέμα της εξωδικαστικής διευθέτησης παραμένει ψηλά στην επικαιρότητα, χωρίς να έχει συμφωνηθεί με τους θεσμούς. Αποτέλεσμα είναι να έχει δημιουργηθεί, κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μια προοδευτικά αυξανόμενη προσδοκία για «γενναίες» διαγραφές χρεών, η οποία εξηγεί τόσο την απροθυμία των επιχειρηματιών να συζητήσουν ρυθμίσεις, πριν από την ψήφιση του νέου πλαισίου, όσο και τη μικρή επιδείνωση που παρατηρείται στον ρυθμό εξυπηρέτησης ρυθμισμένων δανείων. Και μπορεί το σχέδιο να τέθηκε για διαβούλευση πριν λίγες ημέρες, ωστόσο η έλλειψη της παραγράφου για την νομική κάλυψη των τραπεζικών στελεχών στις περιπτώσεις ρυθμίσεων δανείων, καθιστά το σχέδιο ιδιαίτερα αναποτελεσματικό.
Ένα θέμα που πραγματικά «καίει» τις τράπεζες και την οικονομία είναι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και η «ζημιά» που προκαλείται από την πολύμηνη συζήτηση για το νέο πλαίσιο εξωδικαστικού συμβιβασμού. Εδώ και σχεδόν έξι μήνες, το θέμα της εξωδικαστικής διευθέτησης παραμένει ψηλά στην επικαιρότητα, χωρίς να έχει συμφωνηθεί με τους θεσμούς. Αποτέλεσμα είναι να έχει δημιουργηθεί, κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μια προοδευτικά αυξανόμενη προσδοκία για «γενναίες» διαγραφές χρεών, η οποία εξηγεί τόσο την απροθυμία των επιχειρηματιών να συζητήσουν ρυθμίσεις, πριν από την ψήφιση του νέου πλαισίου, όσο και τη μικρή επιδείνωση που παρατηρείται στον ρυθμό εξυπηρέτησης ρυθμισμένων δανείων. Και μπορεί το σχέδιο να τέθηκε για διαβούλευση πριν λίγες ημέρες, ωστόσο η έλλειψη της παραγράφου για την νομική κάλυψη των τραπεζικών στελεχών στις περιπτώσεις ρυθμίσεων δανείων, καθιστά το σχέδιο ιδιαίτερα αναποτελεσματικό.
Καταθέσεις
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά το τελευταίο διάστημα και ειδικά τον Ιανουάριο, η τάση συνεχίστηκε και τον Φεβρουάριο, παρατηρείται εκκροή καταθέσεων που υπερβαίνουν τα 2,5 δισ. προκαλώντας ανησυχία στις τράπεζες, που βλέπουν την ανοδική τάση που είχε καταγραφεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2016 να αντιστρέφεται πλήρως. Bασική αιτία είναι η αβεβαιότητα που υπάρχει διάχυτη στους καταθέτες στο εσωτερικό, αλλά και σε όσους είχαν χρήματα στο εξωτερικό και οι οποίοι είχαν κατοχυρώσει επενδυτικό δικαίωμα. Όσοι είχαν φέρει χρήματα από το εξωτερικό, μπορούσαν ένα μέρος αυτών 30%, να το «διώξουν» ξανά εκτός της Ελλάδος, με βάση το περιεχόμενο των capital controls, πράγμα που κάνουν. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι πολλές τράπεζες ενημερώνουν πλέον τους καταθέτες ότι τελείωσε το όριο που είχαν (η κάθε τράπεζες έχει συνολικό μηνιαίο όριο), από τις 15-20 του μήνα. Οι Έλληνες, από την πλευρά τους, εξαντλούν το όριο αναλήψεων μετρητών 840 ευρώ κάθε 15 ημέρες, έστω και αν δεν το χρειάζονται.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά το τελευταίο διάστημα και ειδικά τον Ιανουάριο, η τάση συνεχίστηκε και τον Φεβρουάριο, παρατηρείται εκκροή καταθέσεων που υπερβαίνουν τα 2,5 δισ. προκαλώντας ανησυχία στις τράπεζες, που βλέπουν την ανοδική τάση που είχε καταγραφεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2016 να αντιστρέφεται πλήρως. Bασική αιτία είναι η αβεβαιότητα που υπάρχει διάχυτη στους καταθέτες στο εσωτερικό, αλλά και σε όσους είχαν χρήματα στο εξωτερικό και οι οποίοι είχαν κατοχυρώσει επενδυτικό δικαίωμα. Όσοι είχαν φέρει χρήματα από το εξωτερικό, μπορούσαν ένα μέρος αυτών 30%, να το «διώξουν» ξανά εκτός της Ελλάδος, με βάση το περιεχόμενο των capital controls, πράγμα που κάνουν. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι πολλές τράπεζες ενημερώνουν πλέον τους καταθέτες ότι τελείωσε το όριο που είχαν (η κάθε τράπεζες έχει συνολικό μηνιαίο όριο), από τις 15-20 του μήνα. Οι Έλληνες, από την πλευρά τους, εξαντλούν το όριο αναλήψεων μετρητών 840 ευρώ κάθε 15 ημέρες, έστω και αν δεν το χρειάζονται.
Handelsblatt
Ξανά σύννεφα στις τράπεζες
Ξανά σύννεφα στις τράπεζες
Το θέμα των ελληνικών τραπεζών μπορεί να μην είναι πρώτη είδηση στην Ελλάδα, ωστόσο αυτό δεν περνά απαρατήρητο στα διεθνή ΜΜΕ και ειδικά στη Γερμανία. Πρόσφατα μάλιστα η Handelsblatt σε δημοσίευμά της δείχνει να ασχολείται λιγότερο με το αποτέλεσμα της συνάντησης Μέρκελ-Λαγκάρντ και περισσότερα με την επικείμενη επίσκεψη της Ντανιέλ Νουί, στην Αθήνα τον Μάρτιο. Σύμφωνα με την οικονομική εφημερίδα το πρόσφατο Eurogroup δεν άφησε να εννοηθεί ότι θα υπάρξει μια γρήγορη συμφωνία στις διαπραγματεύσεις για την Ελλάδα. «Αυτό το αδιέξοδο στρέφει όμως και πάλι τις τράπεζες μακριά από την κερδοφορία. Αυτό διαφαίνεται από μια ολόκληρη σειρά συμπτωμάτων κρίσης. Η διευθέτηση δανειακών χαρτοφυλακίων μένει στάσιμη. Συγχρόνως οι καταθέσεις συρρικνώνονται. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάγκη νέας αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών, πιθανώς όμως με ευθύνη των μετόχων και των πιστωτών». Η τελευταία επίσκεψη της επικεφαλής της SSM στην Αθήνα ήταν το 2016, αλλά όπως σημειώνει η εφημερίδα αυτή τη φορά «οι μάνατζερ των τεσσάρων συστημικών ελληνικών τραπεζών, που βρίσκονται υπό την εποπτεία της ΕΚΤ, δεν έχουν κανένα καλό νέο για τη Νουί». Σε μεγάλο βαθμό, σύμφωνα με τους Έλληνες τραπεζίτες, η κακή κατάσταση των ελληνικών τραπεζών εξαρτάται, μεταξύ άλλων, και από τη στασιμότητα στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης του τρέχοντος προγράμματος από τους δανειστές. Σε αυτό προστίθεται η αβεβαιότητα για τη συνέχιση της δανειακής βοήθειας, αλλά και τα νέα σενάρια για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την Handelsblatt, τα χρονικά περιθώρια για τις ελληνικές τράπεζες στενεύουν. «Η ώρα της αλήθειας θα έρθει το αργότερο με το stresstest της ΕΚΤ που προβλέπεται για το 2018».
ΣΕ ΜΙΑ ΚΛΩΣΤΗ
Σκηνικό... πτώχευσης για τα Ελληνικά Ταχυδρομεία
Της Μαρίας Μόσχου
SOS εκπέμπουν τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, τα οποία γεννούν μηνιαίως ζημιά 4 εκατ. ευρώ, ενώ στα «χαρτιά» είναι ακόμα -περίπου δύο χρόνια μετά την εξαγγελία του- το project για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας που αναμενόταν να «βγάλει» τον Οργανισμό από τις ζημιογόνες χρήσεις.
Οι εργαζόμενοι βλέπουν ανοιχτό ακόμα και το ενδεχόμενο «λουκέτου« στον Οργανισμό, καθώς συνεχίζεται η αρνητική πορεία που διένυε και το 2016 με σημαντικές απώλειες έργου κυρίως στο επιστολικό ταχυδρομείο.
Μεγάλη «αιμορραγία» στα οικονομικά του Οργανισμού αποτελεί και η μη καταβολή της κρατικής αποζημίωσης για την παροχή της καθολικής υπηρεσίας που δεν έχει καταβληθεί από το 2013, και ανέρχεται σε 50 εκατ. ευρώ ετησίως.
Τα 250 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στην κρατική επιδότηση για την πενταετία 2013 - 2017 αν καταβληθούν στα άδεια ταμεία των ΕΛΤΑ θα δώσουν «ανάσα ζωής» στον Οργανισμό. Σε αυτά αν προστεθούν ακόμα 60 εκατ. ευρώ που έχουν συσσωρευτεί ως χρέη του Δημοσίου για ταχυδρομικές υπηρεσίες στα ΕΛΤΑ από το 2013 η «μαύρη τρύπα» στα ταμεία του Οργανισμού ξεπερνά τα 300 εκατ. ευρώ!
Το ύψος του ποσού έχει καθοριστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) -μένει η οριστικοποίησή του- όμως το αίτημα καταβολής απορρίφθηκε από την ΕΕΤΤ για τυπικούς λόγους. Επίσης, όπως καταγγέλλουν οι ταχυδρομικοί, με πρωτοβουλία του αρμόδιου τότε υπουργού Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων κ. Χρήστου Σπίρτζη, το αντίστοιχο αίτημα αποσύρθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού. Διαφορετική είναι η αντιμετώπιση του θέματος από τον αρμόδιο σήμερα υπουργό κ. Νίκο Παππά, ο οποίος μιλώντας στη Βουλή έχει τονίσει ότι «η λύση είναι έτοιμη, δεν προσκρούει ούτε στους ευρωπαϊκούς κανόνες ούτε στους δικούς μας κανόνες περί υγιούς ανταγωνισμού και θα εφαρμοστεί άμεσα».
Πάντως η ένταξη των ΕΛΤΑ στο νέο υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για πιθανότατα χρεωκοπίας καθώς το 2016 η εταιρεία επέστρεψε σε ζημιές ύψους 10,2 εκατ. ευρώ από κέρδη 3,2 εκατ. ευρώ, ενώ το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων υπέστη σημαντική επιβάρυνση. Ως αποτέλεσμα ανήλθε σε 41,8 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε 12,3% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας.
Με τη διαφαινόμενη περαιτέρω συρρίκνωση των μεγεθών, υπάρχει ο κίνδυνος το ποσοστό να πέσει κάτω του 10%, γεγονός που θα οδηγήσει σε εφαρμογή του Ν. 2190/1920, δηλαδή σε λύση της εταιρείας σε περίπτωση μη λήψης άλλου μέτρου.
Μεγάλο πλήγμα επίσης σύμφωνα με τους ταχυδρομικούς έχει προκαλέσει η εξαίρεση 40 από τα συνολικά 60 καταστήματα από το διευρυμένο ωράριο, που όπως επισημαίνουν «στοίχισε» μόνο στην Αττική έσοδα 500.000 ευρώ μηνιαίως. Αντιθέτως, η διευρυμένη λειτουργία είχε επιφέρει αύξηση εσόδων κατά 20%, ενώ το 35% των εργασιών γινόταν στο ωράριο πέραν της πρωινής λειτουργίας.
«Χαμένοι» διαγωνισμοί
Μεγάλο είναι το πλήγμα στα οικονομικά και από την απώλεια μεγάλων πελατών (διακίνηση αλληλογραφίας ΕΥΔΑΠ, διαβατηρίων Ελληνικής Αστυνομίας, κτλ.), αλλά και από τις οφειλές δημοσίου - ιδιωτών.
Μεγάλο είναι το πλήγμα στα οικονομικά και από την απώλεια μεγάλων πελατών (διακίνηση αλληλογραφίας ΕΥΔΑΠ, διαβατηρίων Ελληνικής Αστυνομίας, κτλ.), αλλά και από τις οφειλές δημοσίου - ιδιωτών.
Οι εργαζόμενοι κατηγορούν τις διοικήσεις των ΕΛΤΑ και των «Ταχυμεταφορών ΕΛΤΑ» για την απώλεια του διαγωνισμού για τα διαβατήρια της ΕΛ.ΑΣ., πριν καν ανοίξουν οι οικονομικές προσφορές, λόγω παραλείψεων στα νομιμοποιητικά έγγραφα, καταγγέλλοντας, μάλιστα, προσπάθεια δόλιας υφαρπαγής του έργου των «Ταχυμεταφορών» από υπεργολάβο, με αθέμιτες και αδιαφανείς διαδικασίες.
Ανάλογη υπόθεση, απόφαση-σκάνδαλο, όπου στο μειοδοτικό διαγωνισμό για τη διακίνηση της αλληλογραφίας της ΕΥΔΑΠ επιλέχθηκε, τρία χρόνια μετά, ο ακριβότερος, κατά 2 εκατ. ευρώ, πλειοδότης.
«Όλα αυτά μεταφράζονται σε απώλειες εσόδων της τάξεως των 25-30 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που τα ΕΛΤΑ έχουν μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας», υποστηρίζουν οι εργαζόμενοι.
Στο περίμενε... οι χρεωστικές κάρτες
Εκτός πλαστικού χρήματος μένει ετησίως ποσό που ξεπερνά τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για το ποσό συντάξεων και επιδομάτων, που τα ΕΛΤΑ διακινούν τοις μετρητοίς στους δικαιούχους, χωρίς ωστόσο να έχουν ενσωματώσει ακόμα στους συγκεκριμένους λογαριασμούς χρεωστική κάρτα παρά τις εξαγγελίες που είχαν ήδη γίνει από το 2015 για σχετική συνεργασία με τη Eurobank.
Εκτός πλαστικού χρήματος μένει ετησίως ποσό που ξεπερνά τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για το ποσό συντάξεων και επιδομάτων, που τα ΕΛΤΑ διακινούν τοις μετρητοίς στους δικαιούχους, χωρίς ωστόσο να έχουν ενσωματώσει ακόμα στους συγκεκριμένους λογαριασμούς χρεωστική κάρτα παρά τις εξαγγελίες που είχαν ήδη γίνει από το 2015 για σχετική συνεργασία με τη Eurobank.
Αποτέλεσμα, όπως επισημαίνουν οι εργαζόμενοι, είναι τα ΕΛΤΑ, τα οποία ήδη αντιμετωπίζουν ελλείμματα, να κινδυνεύουν να χάσουν σημαντικές συνεργασίες ή να μην μπορέσουν να μπουν στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), ενώ περίπου ένα εκατομμύριο άτομα δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν μέσω κάρτας, εκτός εάν μεταφέρουν τα ποσά σε άλλους λογαριασμούς. Η πληρωμή γίνεται σε μετρητά είτε από το γκισέ του Ταχυδρομείου ή στη διεύθυνση του δικαιούχου από τον ταχυδρομικό διανομέα. Υπολογίζεται ότι σήμερα υπάρχουν περίπου 600.000 λογαριασμοί GIRO μέσω των οποίων πληρώνονται συντάξεις, κύριες και επικουρικές, των ΟΓΑ, ΙΚΑ και άλλων ασφαλιστικών ταμείων. Παράλληλα άλλοι 300.000 λογαριασμοί GIRO χρησιμοποιούνται για να πληρώνονται διάφορα επιδόματα. Η θεσμοθέτηση του ΚΕΑ μάλιστα εκτιμάται ότι θα αυξήσει τον αριθμό των σχετικών λογαριασμών κατά περίπου 100.000 με 150.000.
ΑΣΦΥΚΤΙΚΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ
Φεύγουν πελάτες από τα ΕΛΤΑ
Φεύγουν πελάτες από τα ΕΛΤΑ
Ορατές είναι πλέον οι πιέσεις που δέχονται τα ΕΛΤΑ στην εγχώρια αγορά από το 2013 όταν και άρχισε ο έντονος ανταγωνισμός με τα ΕΛΤΑ να διατηρούν την κυρίαρχη θέση τους ωστόσο έχοντας χάσει σημαντικό μερίδιο στις ταχυμεταφορές, ενώ παράλληλα έχει μειωθεί σημαντικά το επιστολικό ταχυδρομείο. Η άνοδος της αγοράς των ταχυμεταφορών έχει αποσπάσει σημαντικό μερίδιο από τα ΕΛΤΑ. Συνολικά, οι εταιρείες courier το 2015 διακίνησαν το 14,7% των αντικειμένων της ευρύτερης ταχυδρομικής αγοράς, συγκεντρώνοντας το 55% των εσόδων (από 42% το 2011).
Το 2015, τα ΕΛΤΑ, σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία της ΕΕΤΤ, κατείχαν το 78% της αγοράς σε ό,τι αφορά το πλήθος των ταχυδρομικών αντικειμένων και το 42% αναφορικά με το σύνολο των εσόδων της ταχυδρομικής αγοράς. Το μερίδιο εσόδων των ΕΛΤΑ μειώθηκε κατά την τελευταία εξαετία, ενώ χαρακτηριστική είναι η ανοδική πορεία των εσόδων των ταχυμεταφορών ανά έτος.
Από την πλευρά τους, οι επιχειρήσεις «Ειδικής Άδειας» παρουσίασαν μικρή άνοδο μετά την απελευθέρωση της ταχυδρομικής αγοράς το 2013.
Ως προς τις παρεχόμενες υπηρεσίες, είναι εμφανές ότι η «Καθολική Υπηρεσία» υπερτερεί στη διακίνηση φακέλων, κατέχοντας το 93,1% ως προς το πλήθος και το 70,4% ως προς τα έσοδα.
Στην αγορά των δεμάτων/μικροδεμάτων κυριαρχούν οι επιχειρήσεις ταχυμεταφορών, κατέχοντας το 93% ως προς το πλήθος και το 92,5% ως προς τα έσοδα.
Υπενθυμίζεται ότι, το 2015, διακινήθηκαν 400 εκατ. αντικείμενα, παρουσιάζοντας, πτώση 17,2%, σε σχέση με το 2014, αποφέροντας έσοδα 542 εκατ. ευρώ, ήτοι πτώση 8,1%, σε σχέση με το προπέρσινο έτος.
Στόχος 20.000 καταναλωτές
Στα... χαρτιά η πωληση ρευματοσ, η οποία μπορεί να δώσει «ανάσα» ζωής στον Οργανισμό
Επί σχεδόν δύο χρόνια εξαγγέλλουν οι διοικήσεις των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ) τα σχέδια επέκτασης στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά μέχρι σήμερα έχουν μείνει στις ανακοινώσεις. Η διοίκηση των ΕΛΤΑ προκήρυξε διαγωνισμό, ύψους 60.000 ευρώ, για την επιλογή συνεργάτη, ο οποίος θα αναλάβει τη στρατηγική επικοινωνίας για την είσοδο στην ενέργεια. Ο διαγωνισμός ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα, 20 Φεβρουαρίου 2017. Ο ανάδοχος θα αναλάβει «την κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος για την εισαγωγή (λανσάρισμα) και την ανάπτυξη της νέας υπηρεσίας ΕΛΤΑ Ηλεκτρική Ενέργεια». Η άμεση ενσωμάτωση των Ταχυμεταφορών ΕΛΤΑ και η δυναμική είσοδος στην αγορά ενέργειας θα μπορούσαν να δώσουν μια ανάσα στα ταμεία του οργανισμού. Σύμφωνα με τη διοίκηση, τα Ελληνικά Ταχυδρομεία είναι η εταιρεία που διαθέτει ήδη όλα τα χαρακτηριστικά για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ενός μεγάλου αριθμού πελατών.
• Φυσική παρουσία σε 1.500 σημεία σε όλη τη χώρα.
• Σχεδόν καθημερινή διέλευση ταχυδρόμων από όλες τις γειτονιές.
• Προσωπικό έμπειρο στη διεκπεραίωση χρηματικών συναλλαγών.
Στόχος των ΕΛΤΑ είναι τρεις μεγάλες ομάδες.
1. Περίπου 20.000 καταναλωτές που είναι άμεσα συνδεδεμένοι με τη λειτουργία του Ταχυδρομείου (εργαζόμενοι, συνταξιούχοι, πράκτορες κ.λπ.)
2. Όλοι οι πολίτες που έχουν μέχρι σήμερα κάποια συναλλαγή με τα καταστήματα των Ελληνικών Ταχυδρομείων (πληρωμή υποχρεώσεων, είσπραξη συντάξεων, διακίνηση δεμάτων κ.λπ.).
3. Όλοι οι υπόλοιποι καταναλωτές.
Η στρατηγική πωλήσεων των ΕΛΤΑ είναι να απευθυνθούν σταδιακά και στις τρεις κατηγορίες ξεκινώντας από την πρώτη.
Η επιχειρησιακή προτεραιότητα των Ελληνικών Ταχυδρομείων είναι να γίνουν ο πρώτος εναλλακτικός προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας στην ελληνική αγορά, διατηρώντας το ελάχιστο δυνατό ποσοστό επισφαλειών (ληξιπρόθεσμοι λογαριασμοί).
ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ
Αντιμέτωπες με πρόστιμα έως και 1 δισ. οι ενεργειακές εταιρείες
Για την Ελλάδα, οι στόχοι της ενεργειακής εξοικονόμησης στην τελική κατανάλωση είναι 3.334 ktoe ή 38.918 MWh μέχρι το 2020
Της Μανταλένας Πίου
Αντιμέτωπες με τεράστια πρόστιμα, που συνολικά μπορεί να ξεπερνούν και το 1 δισ. ευρώ, κινδυνεύουν να βρεθούν οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη λιανική αγορά, ηλεκτρισμού, πετρελαιοειδών και φυσικού αερίου, αν δεν πετύχουν τους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας στην τελική κατανάλωση που έχουν τεθεί για την περίοδο από 1/1/20117 ως 31/12/2020 με βάση τη σχετική ευρωπαϊκή οδηγία.
Η ΔΕΗ, τα ΕΛΠΕ, η ΔΕΠΑ και οι ιδιωτικές εταιρείες είναι υποχρεωμένες να λάβουν μέτρα για να μειωθεί η κατανάλωση στον τελικό χρήστη της ενέργειας, προκειμένου να συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου που έχει τεθεί για την Ελλάδα, της ενεργειακής εξοικονόμησης στην τελική κατανάλωση 3.334 ktoe ή 38.918 MWh μέχρι το 2020 (1ktoe- κιλοτόνοι ισοδυνάμου πετρελαίου- αντιστοιχεί σε 11.673 MWh). Σε διαφορετική περίπτωση υποχρεούνται να εξαγοράσουν τους χιλιάδες τόνους ισοδυνάμου περελαίου που αντιστοιχούν σε κάθε υπόλογη πηγή ενέργειας, σε τιμές που υπολογίζονται σε 3-4 εκατ. ευρώ ανά ktoe.
Μετά από αρκετές καθυστερήσεις, το υπουργείο Περιβάλλοντος - Ενέργειας φέρεται να έχει δεσμευτεί ότι σύντομα θα παρουσιάσει το νομοσχέδιο, το οποίο θα κατανέμει στις διάφορες πηγές ενέργειας τις ποσότητες ισοδυνάμου πετρελαίου, που πρέπει να εξοικονομήσουν. Ας σημειωθεί ότι η οδηγία (27/2012) έχει ενσωματωθεί με τον νόμο 4342 του 2015 στο εθνικό δίκαιο και κανονικά η υποχρέωση που προκύπτει από την εφαρμογή της έχει τεθεί σε ισχύ από 1/1/2017.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο γενικός γραμματέας Ενέργειας Μιχάλης Βερροιόπουλος έχει διαμηνύσει στους φορείς (εταιρίες πετρελαιοειδών, ΔΕΗ, άλλες ηλεκτροπαραγωγικές εταιρίες, ΔΕΠΑ ) ότι το 90% της εξοικονόμησης, δηλαδή περίπου 2.970 ktoe, θα τα αναλάβει το δημόσιο, μέσω διαφόρων πρωτοβουλιών, όπως οι ενεργειακές παρεμβάσεις στα σπίτια, τα δημόσια κτίρια κ.λπ.
Μέτρα εξοικονόμησης
Από το υπόλοιπο όμως 10%, που αντιστοιχεί σε περίπου 330 ktoe, το 60% ή 198 χιλιάδες τόνοι ισοδυνάμου πετρελαίου, προορίζεται, σύμφωνα με πληροφορίες για τις εταιρείες πετρελαιοειδών, τις οποίες έχει καλέσει να παρουσιάσουν μέτρα εξοικονόμησης κατανάλωσης καυσίμου διαφορετικά θα πρέπει να πληρώσουν περί τα 600-800 εκατ. ευρώ για την τετραετία. Στη ΔΕΗ με βάση τη συμμετοχή της στην τελική χρήση ενέργειας αντιστοιχεί το 29,1%, δηλαδή εξοικονόμηση περίπου 97 Ktoe. Αν δεν επιτύχει το στόχο αυτό μπορεί να κληθεί να πληρώσει μέχρι και 300 εκατ. ευρώ.
Από το υπόλοιπο όμως 10%, που αντιστοιχεί σε περίπου 330 ktoe, το 60% ή 198 χιλιάδες τόνοι ισοδυνάμου πετρελαίου, προορίζεται, σύμφωνα με πληροφορίες για τις εταιρείες πετρελαιοειδών, τις οποίες έχει καλέσει να παρουσιάσουν μέτρα εξοικονόμησης κατανάλωσης καυσίμου διαφορετικά θα πρέπει να πληρώσουν περί τα 600-800 εκατ. ευρώ για την τετραετία. Στη ΔΕΗ με βάση τη συμμετοχή της στην τελική χρήση ενέργειας αντιστοιχεί το 29,1%, δηλαδή εξοικονόμηση περίπου 97 Ktoe. Αν δεν επιτύχει το στόχο αυτό μπορεί να κληθεί να πληρώσει μέχρι και 300 εκατ. ευρώ.
Η εξοικονόμηση αφορά στην κατανάλωση, γι' αυτό και τα προγράμματα που εξετάζει η ΔΕΗ όπως και άλλες εταιρίες ηλεκτρισμού στην ΕΕ, σχετίζονται με δράσεις όπως η παροχή κινήτρων στους καταναλωτές για αντικατάσταση λαμπτήρων, ενεργοβόρων συσκευών κλπ. Ανάμεσα στα σχέδια που επεξεργάζεται η εταιρεία είναι η παροχή εκπτώσεων στους πελάτες της για την αντικατάσταση ενεργοβόρων συσκευών σε συνεργασία με καταστήματα λιανικής, η αντικατάσταση λαμπτήρων με την ανάληψη του κόστους από την εταιρεία έναντι μακροχρόνιας δέσμευσης του καταναλωτή, η παροχή συμβουλών εξοικονόμησης σε μεγάλους πελάτες του τριτογενούς τομέα κ.λπ., η συνεργασία με εταιρείες Esco (Εταιρείες Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών) κ.λπ. Ανάλογα προγράμματα ετοιμάζουν και οι ιδιωτικές εταιρείες ηλεκτρισμού.
Το μεγάλο πρόβλημα για τη ΔΕΗ πάντως είναι ότι επιβαρύνεται με το κόστος των μέτρων αυτών, σε μία περίοδο με ασφυκτικό πρόβλημα ρευστότητας, εξ αιτίας των ληξιπρόθεσμων λογαριασμών κ.λπ.
Ενστάσεις
Σοβαρότατες ενστάσεις διατυπώνουν οι πετρελαϊκές εταιρίες, οι οποίες κατ' αρχήν αμφισβητούν κατά πόσον είναι υπόχρεες του μέτρου, δεδομένου ότι δεν έχουν άμεση σύνδεση με τον τελικό καταναλωτή του προϊόντος τους και είναι πολύ δύσκολο να αναπτύξουν δράσεις με μετρήσιμα αποτελέσματα εξοικονόμησης ενέργειας στον τελικό καταναλωτή. Γι' αυτό και μέχρι σήμερα, οι μεταφορές και οι εταιρείες πετρελαιοειδών στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. έχουν εξαιρεθεί από την υποχρεωτική εφαρμογή του μέτρου. Σε ορισμένες χώρες πάντως πετρελαϊκές εταιρίες έχουν παρουσιάσει εθελοντικά προγράμματα, όπως οι «πράσινες διαδρομές» (διαδρομές με συνεχή πράσινα φανάρια), ηλεκτρονικά διόδια κ.λπ., που περιορίζουν τη χρήση καυσίμου.
Σοβαρότατες ενστάσεις διατυπώνουν οι πετρελαϊκές εταιρίες, οι οποίες κατ' αρχήν αμφισβητούν κατά πόσον είναι υπόχρεες του μέτρου, δεδομένου ότι δεν έχουν άμεση σύνδεση με τον τελικό καταναλωτή του προϊόντος τους και είναι πολύ δύσκολο να αναπτύξουν δράσεις με μετρήσιμα αποτελέσματα εξοικονόμησης ενέργειας στον τελικό καταναλωτή. Γι' αυτό και μέχρι σήμερα, οι μεταφορές και οι εταιρείες πετρελαιοειδών στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. έχουν εξαιρεθεί από την υποχρεωτική εφαρμογή του μέτρου. Σε ορισμένες χώρες πάντως πετρελαϊκές εταιρίες έχουν παρουσιάσει εθελοντικά προγράμματα, όπως οι «πράσινες διαδρομές» (διαδρομές με συνεχή πράσινα φανάρια), ηλεκτρονικά διόδια κ.λπ., που περιορίζουν τη χρήση καυσίμου.
Στελέχη του κλάδου αναφέρουν ότι εταιρείες πετρελαιοειδών στη χώρα μας ετοιμάζουν μία σειρά από δράσεις, όπως ενημέρωση των καταναλωτών και ειδικά των οδηγών επαγγελματικών οχημάτων για τρόπους εξοικονόμησης καυσίμων, χρήση ειδικών λιπαντικών κλπ καθώς και διάφορες άλλες πρωτοβουλίες, από τις οποίες όμως ως σύνολο εκτιμούν όμως ότι δεν μπορούν να εξοικονομήσουν πάνω από 60-80 ktoe. Αν δεν μπορέσουν να βρουν ισοδύναμα για τους υπόλοιπους χιλιάδες τόνους, τότε θα αναγκαστούν να τους εξαγοράσουν, πληρώνοντας ποσά που μπορεί να φθάσουν ή και να ξεπεράσουν τα 400 εκατ. ευρώ. Εγκυρες πηγές ανέφεραν ότι το υπουργείο εξετάζει τρόπους να μην ισχύσει η υποχρέωση από το 2017 και ενδεχομένως και το 2018 και να μεταφερθεί συνολικά για τα δύο επόμενα χρόνια, το 2019 και 2020, αυτό όμως δεν λύνει το πρόβλημα για την εγχώρια πετρελαική βιομηχανία που ζητεί είτε την εξαίρεσή της από την υποχρεωτική εφαρμογή του μέτρου, είτε τη δραστική μείωση των ποσοτήτων που θα της κατανεμηθούν.
Η ΕΠΑΝΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Σε «θέση μάχης» το λιανεμπόριο
Του Γιώργου Μανέττα
gmanettas@pegasus.gr
gmanettas@pegasus.gr
Στην αντεπίθεση ετοιμάζονται να περάσουν τα μεγάλα σούπερ μάρκετ, μετά την επιτυχή κατάληξη της υπόθεσης διάσωσης του Μαρινόπουλου. Η επαναλειτουργία των καταστημάτων της ιστορικής αλυσίδας από τις αρχές Μαρτίου από τον Σκλαβενίτη βάζει φωτιά στον ανταγωνισμό, αναγκάζοντας τους υπόλοιπους παίκτες να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να απαντήσουν δυναμικά στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται.
Σύμφωνα με πληροφορίες, αλλά και επίσημες δηλώσεις, αρκετοί ετοιμάζονται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη και να δαπανήσουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για την ενίσχυση των προσφορών και τη μείωση των τιμών τους, ως ανάχωμα στο «κολοσσιαίο» σχήμα που δημιουργείται (με 500 καταστήματα και πάνω από 20.000 εργαζόμενους).
Η «Μασούτης» προανήγγειλε ήδη μέσω της «Η» ότι θα διαθέσει 50 εκατ. ευρώ σε προωθητικές ενέργειες μέσα στο τρέχον έτος, ενώ παρόμοια ή και μεγαλύτερα ποσά -ανάλογα με το μέγεθος του καθενός- αναμένεται να επενδύσουν οι υπόλοιποι λιανέμποροι που επωφελήθηκαν από την κατάρρευση του Μαρινόπουλου, όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος, η Lidl, η Γαλαξίας, η METRO (My Market) αλλά και το δίκτυο της ΕΛΟΜΑΣ. «Κανείς δεν πρόκειται να καθίσει με σταυρωμένα τα χέρια μπροστά στην απειλή που έρχεται. Είναι απολύτως φυσιολογικό να παλέψουν για να κρατήσουν τις πωλήσεις που κέρδισαν με κόπο το προηγούμενο διάστημα.
Εξάλλου σε κάθε δράση υπάρχει αντίδραση», επισημαίνουν άνθρωποι του λιανεμπορίου. Μάλιστα προβλέπουν πως το επόμενο διάστημα θα δοθεί πρωτοφανής μάχη για τα μερίδια αγοράς και δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να υπάρξουν ακόμη και χτυπήματα κάτω από τη μέση σε πιο συστηματική βάση, αυτή τη φορά, αφού κανείς δεν φαίνεται διατεθειμένος να παραχωρήσει ούτε σπιθαμή από τα κεκτημένα του. Ειδικά σε μια περίοδο που η κατανάλωση πνέει τα λοίσθια και δεν φαίνεται από πουθενά προοπτική ανάκαμψης, όλα μετρούν και τίποτα δεν χαρίζεται...
Πτώση δίχως τέλος...
Το 2017 μπήκε με τους χειρότερους οιωνούς για το λιανεμπόριο, με τις πωλήσεις σε βασικά είδη να υποχωρούν με διψήφιο ρυθμό. Μάλιστα, ο φετινός Ιανουάριος ήταν ο χειρότερος της τελευταίας επταετίας, με την κάμψη της κατανάλωσης να διαμορφώνεται στο 8,8%, ενώ στους ταχυκίνητους κωδικούς ξεπέρασε ακόμη και το 10% (με βάση στοιχεία της Nielsen).
Το 2017 μπήκε με τους χειρότερους οιωνούς για το λιανεμπόριο, με τις πωλήσεις σε βασικά είδη να υποχωρούν με διψήφιο ρυθμό. Μάλιστα, ο φετινός Ιανουάριος ήταν ο χειρότερος της τελευταίας επταετίας, με την κάμψη της κατανάλωσης να διαμορφώνεται στο 8,8%, ενώ στους ταχυκίνητους κωδικούς ξεπέρασε ακόμη και το 10% (με βάση στοιχεία της Nielsen).
Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις και για την συνέχεια, αφού η ανεργία παραμένει σε δυσθεώρητα επίπεδα και έρχονται νέες περικοπές στα εισοδήματα των νοικοκυριών. «Δεν βλέπω πώς μπορούν να βελτιωθούν τα πράγματα τους επόμενους μήνες. Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει κάτι στον ορίζοντα που να προμηνύει τόνωση της ζήτησης», σημειώνει στέλεχος μεγάλης αλυσίδας. Αντίθετα, όπως λέει ο ίδιος, βλέπει πολλούς λόγους για περαιτέρω συρρίκνωση της πίτας και για νέα μείωση στις δαπάνες των καταναλωτών. Επικαλείται μάλιστα πρόσφατη έρευνα που έδειξε ότι οι Έλληνες είναι οι πιο απαισιόδοξοι στον κόσμο και δηλώνουν αποφασισμένοι να προχωρήσουν σε νέες περικοπές για εξοικονομήσουν χρήματα.
...και στο βάθος εξελίξεις
Υπό αυτά τα δεδομένα, πολλοί είναι εκείνοι που δεν αποκλείουν νέες εξελίξεις στο μέτωπο των συγχωνεύσεων και της δημιουργίας πιο εύρωστων σχημάτων. Η υποχώρηση της κατανάλωσης σε συνδυασμό με την ισχυροποίηση του Σκλαβενίτη εκτιμάται πως θα επιταχύνουν τη συγκέντρωση δυνάμεων καθώς κάποιοι παίκτες ενδεχομένως δεν θα αντέξουν την όξυνση του ανταγωνισμού και τον ανηλεή πόλεμο τιμών. Κάποια σενάρια κάνουν λόγο και για την είσοδο μεγάλου ξένου λιανέμπορου, κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον.
Υπό αυτά τα δεδομένα, πολλοί είναι εκείνοι που δεν αποκλείουν νέες εξελίξεις στο μέτωπο των συγχωνεύσεων και της δημιουργίας πιο εύρωστων σχημάτων. Η υποχώρηση της κατανάλωσης σε συνδυασμό με την ισχυροποίηση του Σκλαβενίτη εκτιμάται πως θα επιταχύνουν τη συγκέντρωση δυνάμεων καθώς κάποιοι παίκτες ενδεχομένως δεν θα αντέξουν την όξυνση του ανταγωνισμού και τον ανηλεή πόλεμο τιμών. Κάποια σενάρια κάνουν λόγο και για την είσοδο μεγάλου ξένου λιανέμπορου, κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον.
Ήδη, πάντως, έγιναν κάποιες κινήσεις όπως η συνεργασία ανάμεσα στην «Κρητικός» και την «Γρηγοριάδης», η οποία αποσκοπεί στην ενδυνάμωση των δύο εταιρειών, ενώ οι μεγάλες αλυσίδες επενδύουν στη δημιουργία νέων καταστημάτων σε περιοχές της χώρας που δεν έχουν σήμερα σημαντική παρουσία. «Μια νέα εποχή ξημερώνει για το λιανεμπόριο και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με σιγουριά ποιο θα είναι το τοπίο την επόμενη μέρα», σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου