Η ΥΣΤΕΡΗΣΗ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ ΦΘΑΝΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΤΑ 827 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ Η υπερφορολόγηση «βουλιάζει» τα έσοδα

Η ΥΣΤΕΡΗΣΗ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ ΦΘΑΝΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΤΑ 827 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ

Η υπερφορολόγηση «βουλιάζει» τα έσοδα

Της Μαρίας Βουργάνα

Οι αυξήσεις των φόρων άνοιξαν «τρύπα» στα έσοδα του προϋπολογισμού με τις μεγαλύτερες απώλειες να καταγράφονται στο «μέτωπο» των εισπράξεων από το ΦΠΑ, τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα καύσιμα και τα καπνικά αλλά και το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Τα έσοδα του ΦΠΑ, μετά την υπεραπόδοση που εμφάνισαν το 2016 (αύξηση 1,38 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2015) κυρίως λόγω της χρήσης του πλαστικού χρήματος στις συναλλαγές, την αύξηση του συντελεστή στο 24% και την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά, «κινούνται» από την αρχή του έτους με χαμηλές ταχύτητες και έχουν «προσγειωθεί» κάτω από το στόχο του προϋπολογισμού. Η υστέρηση που καταγράφουν στο πρώτο τετράμηνο του έτους φθάνει τα 229 εκατ. ευρώ καθώς διαμορφώθηκαν στα 4,858 δισ. ευρώ έναντι στόχου 5,088 δισ. ευρώ.

Μειωμένος τζίρος στην αγορά, μη έκδοση αποδείξεων ή έκδοση μικρότερων αποδείξεων από τους καταστηματάρχες και τους επαγγελματίες για τις συναλλαγές με τους πελάτες • καταναλωτές, αλλά και το κλείσιμο των βιβλίων στο οποίο προχώρησαν χιλιάδες επαγγελματίες για να γλιτώσουν από τις αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές αποτυπώνονται στα έσοδα του ΦΠΑ που βρέθηκαν κατά 229 εκατ. ευρώ κάτω από τον προβλεπόμενο στόχο. Έτσι, παρά το κύμα ανατιμήσεων στους έμμεσους φόρους, απώλειες εμφανίζουν στους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους:

• ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 26 εκατ. ευρώ ή 4,1%,

• ΦΠΑ καπνού κατά 60 εκατ. ευρώ ή 30,4%,

• ΦΠΑ λοιπών κατά 143 εκατ. ευρώ ή 3,4%,

Την ίδια ώρα, οι αυξήσεις που ενεργοποιήθηκαν από την αρχή του έτους στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε καύσιμα, πετρέλαιο κίνησης, τσιγάρα, καπνό όχι μόνο δεν ενίσχυσαν τα φορολογικά έσοδα αλλά άνοιξαν «τρύπα» 282 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο. Συνολικά ανήλθαν σε 2,041 δισ. ευρώ έναντι στόχου 2,322 δισ. ευρώ. Οι εισπράξεις από τον ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων ήταν μειωμένες κατά 102 εκατ. ευρώ ή 6,8% σε σχέση με τον προβλεπόμενο στόχο. Υστέρηση έναντι του στόχου κατά 190 εκατ. ευρώ εμφανίζουν και τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων που ανήλθαν σε 1,985 δισ. ευρώ έναντι στόχου 2,175 δισ. ευρώ.

Μέρος αυτών των υστερήσεων καλύφθηκε από τις καλύτερες επιδόσεις άλλων κατηγοριών φορολογικών εσόδων, όπως για παράδειγμα ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων (21 εκατ. ευρώ), αλλά κυρίως των άμεσων και έμμεσων φόρων παρελθόντων οικονομικών ετών κατά 467 εκατ. ευρώ. Η τελευταία αυτή παράμετρος συνδέεται τόσο με το κύμα κατασχέσεων όσο και τη ρύθμιση για την οικειοθελή αποκάλυψη αδήλωτων κεφαλαίων, η προθεσμία για την οποία εκπνέει στις 31 Μαίου.

Συνολικά τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού εμφανίζουν υστέρηση 161 εκατ. ευρώ στο τετράμηνο σε σχέση με τον στόχο, με τα έσοδα προ επιστροφών φόρων να είναι υψηλότερα κατά 534 εκατ. ευρώ, τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων μειωμένα κατά 411 εκατ. ευρώ και τις επιστροφές φόρων αυξημένες κατά 284 εκατ. ευρώ. Σε επίπεδο κρατικού προϋπολογισμού τα καθαρά έσοδα εμφανίζουν υστέρηση 827 εκατ. ευρώ με τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων να είναι μειωμένα κατά 666 εκατ. ευρώ.

Πρωτογενές πλεόνασμα 
Παρά τις αρρυθμίες στα έσοδα, το πρώτο τετράμηνο του έτους ο προϋπολογισμός εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα 1,726 δισ. ευρώ το οποίο είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με τον στόχο για πλεόνασμα 798 εκατ. ευρώ αλλά χαμηλότερο από το 1,906 δισ. ευρώ του αντίστοιχου διαστήματος του 2016.

Η θετική εικόνα του πρωτογενούς πλεονάσματος οφείλεται στην κλασική πλέον υπερσυγκράτηση των δαπανών. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού στο τετράμηνο Ιανουαρίου - Απριλίου 2017 ανήλθαν στα 16,442 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1,728 δισ. ευρώ έναντι του στόχου ενώ οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 15,907 δισ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 1,159 δισ. ευρώ έναντι του στόχου.

Μειωμένες έναντι του στόχου ήταν κυρίως οι επιχορηγήσεις νοσοκομείων, ΥΠΕ-ΠΕΔΥ κατά 85 εκατ. ευρώ, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης κατά 169 εκατ. ευρώ, οι επιδοτήσεις γεωργίας κατά 150 εκατ. ευρώ (κυρίως για την κάλυψη ελλείμματος του ΕΛΕΓΕΠ), οι αποδοχές και συντάξεις κατά 134 εκατ. ευρώ, οι αποδόσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 332 εκατ. ευρώ και τα επιδόματα πολυτέκνων κατά 55 εκατ. ευρώ.

Τα ποσά

Συνολικά τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού εμφανίζουν υστέρηση 161 εκατ. ευρώ στο τετράμηνο σε σχέση με τον στόχο, με τα έσοδα προ επιστροφών φόρων να είναι υψηλότερα κατά 534 εκατ. ευρώ, τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων μειωμένα κατά 411 εκατ. ευρώ και τις επιστροφές φόρων αυξημένες κατά 284 εκατ. ευρώ. Σε επίπεδο κρατικού προϋπολογισμού τα καθαρά έσοδα εμφανίζουν υστέρηση 827 εκατ. ευρώ με τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων να είναι μειωμένα κατά 666 εκατ. ευρώ.

5,5 δισ. ΕΥΡΩ
ΕΦΚΑ: Απορρόφησε το 34,1% της ετήσιας κρατικής επιχορήγησης

Το 34,1% της προβλεπόμενης ετήσιας κρατικής επιχορήγησης (5,558 δις ευρώ σε σύνολο 16,314 δις ευρώ) απορρόφησε στο πρώτο τετράμηνο ο ΕΦΚΑ και το επιπλέον ποσό (1,732 δις ευρώ), σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, προήλθε από την ένταξη του Δημοσίου, από την 1/1/2017, στο υπερ - ταμείο. Στο ίδιο διάστημα, ωστόσο, το κράτος ως εργοδότης έδωσε το 71,4% των εισφορών που αναλογούν (233 εκατ ευρώ σε σύνολο 327) χρηματοδοτώντας εμμέσως το Ταμείο. Η κρατική επιχορήγηση στον ΕΦΚΑ για τις συντάξεις στα πρώην ταμεία του ιδιωτικού τομέα και των ΔΕΚΟ ήταν 3,2 δις ευρώ σε σύνολο προβλεπόμενης επιχορήγησης 8,897 δις ευρώ (ποσοστό 36%) και για τις συντάξεις του Δημοσίου 1,732 δις ευρώ σε σύνολο 5,203 δις ευρώ (ποσοστό 33,3%).