Μέσα στον ορυμαγδό των πρόσφατων φορολογικών και ασφαλιστικών ρυθμίσεων, πέρασε σχεδόν απαρατήρητο το γεγονός ότι η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) δημοσιοποιεί (με ανάρτηση στο http://www.publicrevenue.gr/kpi/public/announcements/ded_ath_endik/) τις αποφάσεις της επί των ενδικοφανών προσφυγών, οι οποίες υποβάλλονται από επιχειρήσεις και φορολογούμενους σε περιπτώσεις φορολογικών καταλογισμών.
του Γιώργου Σαμοθράκη και της κ. Τζένης Πάνου
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στους ελέγχους επιχειρήσεων αλλά και φυσικών προσώπων η ελεγκτική αρχή μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου κοινοποιεί τα πορίσματά της (πράξη προσδιορισμού φόρου) και επιβάλλει τους αναλογούντες φόρους και πρόστιμα. Ο ελεγχόμενος έχει δικαίωμα να αμυνθεί και να αντικρούσει τις απόψεις της ελεγκτικής αρχής υποβάλλοντας εντός 30 ημερών Ενδικοφανή Προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), η οποία εξετάζει την υπόθεση και μπορεί να απορρίψει ή να κάνει αποδεκτές όλες ή μερικές από τις αιτιάσεις του φορολογουμένου και να μειώσει ή να μηδενίσει τους επιβληθέντες φόρους. Αν η ΔΕΔ δεν εκδώσει απόφαση εντός 120 ημερών, από την υποβολή της προσφυγής, θεωρείται ότι την έχει απορρίψει «σιωπηρά». Κατά της σιωπηρής απόρριψης, αλλά και των ρητών αποφάσεων της ΔΕΔ, ο φορολογούμενος έχει δικαίωμα προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια.
Από τον Απρίλιο του 2016, η ΔΕΔ δημοσιοποιεί με ανάρτηση στον προαναφερόμενο ιστότοπο της ΑΑΔΕ τις αποφάσεις της, αφού προηγουμένως έχει εξαλείψει ονόματα και άλλα στοιχεία του φορολογουμένου, ώστε να διασφαλίζεται η ανωνυμία του.
Αυτή η πρωτοβουλία της ΑΑΔΕ, αντίστοιχη της οποίας υπάρχει μόνο σε ελάχιστα άλλα κράτη, είναι σημαντικότατη. Η δημοσιοποίηση των αποφάσεων της ΔΕΔ:
α) Συμβάλλει στη βελτίωση του πολύπαθου κλίματος ασφάλειας και εμπιστοσύνης των φορολογουμένων.
β) Συντελεί στη διαφάνεια, αφού πλέον η τεκμηρίωση της απόφασης (φορολογική και νομική σκέψη) γίνεται γνωστή σε κάθε ενδιαφερόμενο.
γ) Παρέχει τη δυνατότητα κριτικής και ελέγχου της ερμηνείας και εφαρμογής των φορολογικών διατάξεων από την ελεγκτική αρχή.
δ) Συντελεί στην ισονομία, δηλαδή στην ομοιόμορφη αντιμετώπιση φορολογικών θεμάτων κατά τον φορολογικό έλεγχο.
ε) Καταρτίζει μια τράπεζα δεδομένων στην οποία έχουν όλοι πρόσβαση (π.χ. φορολογούμενοι, φοροτεχνικοί, δικηγόροι, λογιστές, αλλά και τα όργανα της ελεγκτικής αρχής).
Πρέπει να σημειωθεί ότι η ανάρτηση των αποφάσεων της ΔΕΔ γίνεται ανά 10ήμερο, ενώ ο αριθμός των αποφάσεων που έχουν δημοσιευθεί είναι ήδη περίπου 19.500, αριθμός εντυπωσιακός, δεδομένου ότι οι περισσότερες αποφάσεις είναι πολυσέλιδες και για να συνταχθούν απαιτούν μελέτη των επίσης πολυσέλιδων εκθέσεων ελέγχων, αλλά και των προσφυγών των φορολογουμένων. Κατά γενική ομολογία, έχει βελτιωθεί επίσης και η πληρότητα της τεκμηρίωσης των αποφάσεων της ΔΕΔ, ενώ έχουν ελαχιστοποιηθεί οι «σιωπηρές» απορρίψεις των ενδικοφανών προσφυγών.
Οπως έχει αναγγελθεί, σύντομα θα υπάρχει η δυνατότητα αναζήτησης στη βάση των αποφάσεων με λέξεις-κλειδιά (π.χ. «έκπτωση εξόδων ταξιδιών», «χαρτόσημο δανείου», «προσαύξηση περιουσίας», κ.λπ.), ώστε να είναι ευχερής ο εντοπισμός συγκεκριμένων θεμάτων.
* Ο κ. Γιώργος Σαμοθράκης και η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνοι του Φορολογικού Τμήματος της ASnetwork (www.asnetwork.gr).
Έντυπη Έκδοση της ‘Καθημερινής»