«Πόθεν έσχες»: 7 υποθέσεις στον αρμόδιο εισαγγελέα έστειλε η Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (ΑΡΘΡΟ 3Α Ν. 3213/2003)
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2017
Αθήνα, Μάρτιος 2018
Η παρούσα Έκθεση αναφέρεται στη λειτουργία της Επιτροπής κατά το ημερολογιακό έτος 2017. Συντάχθηκε κατά τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 3Α του Ν. 3213/2003, όπως ισχύει και εγκρίθηκε από την Επιτροπή.
Η Έκθεση αναρτάται στην επίσημη ιστοσελίδα της Επιτροπής Ελέγχου, όπου και θα παραμείνει αναρτημένη για επτά (7) έτη.
1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
Το 2017 αποτέλεσε κομβική χρονιά για την πορεία και το έργο της Επιτροπής, καθώς σημαντικές πτυχές του έργου της άρχισαν να υλοποιούνται συστηματικά και μεθοδικά.
Δεδομένου ότι η εμπειρία που έχει συσσωρευθεί είναι πλούσια και η κριτική που ασκείται, εδώ και πολλά χρόνια, πλήττει αδιάκριτα όλους τους βουλευτές, κρίθηκε επιβεβλημένη η δραστική παρέμβασή μας και η υιοθέτηση νέων, αποτελεσματικών λύσεων για την προάσπιση του κύρους του πολιτικού κόσμου και την περαιτέρω εμπέδωση της δημοκρατικής διαφάνειας. Οι πολιτικές αυτές, ενταγμένες στο πλαίσιο ενός σχεδιασμού για τον εντοπισμό και την πάταξη φαινομένων διαφθοράς, συνιστούν απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να καλλιεργηθεί το αίσθημα εμπιστοσύνης στους πολίτες.
Στο πλαίσιο των γενικών αυτών παραδοχών και μετά από συντονισμένες προσπάθειες όλων των Αρχών και Οργάνων Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης, και με την πολύτιμη συνδρομή της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, τέθηκε σε εφαρμογή, για πρώτη φορά, το ηλεκτρονικό Σύστημα Υποβολής Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης. Οι καινοτομίες στο νέο πληροφοριακό σύστημα (στην ιστοσελίδα www.pothen.gr) είναι πολλές, τα πλεονεκτήματα των άμεσων διασταυρώσεων αδιαμφισβήτητα και, κατά συνέπεια, ο έλεγχος καθίσταται αποτελεσματικότερος. Αλλά και η γραφειοκρατία μειώνεται, δεδομένου ότι ο υπόχρεος, κατά την ηλεκτρονική υποβολή, μπορεί να αντλεί τα δεδομένα των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) και ακινήτων (έντυπο Ε9) από την πλατφόρμα της Γ.Γ.Δ.Ε., όπου τηρούνται ηλεκτρονικά. Ένα αίτημα χρόνων υλοποιήθηκε με σαφώς θετικά αποτελέσματα, τα οποία θα γίνουν αντιληπτά πλήρως στις επόμενες χρήσεις, καθότι η συγκεκριμένη εφαρμογή, όπως και κάθε ηλεκτρονική εφαρμογή που τίθεται σε παραγωγική λειτουργία για πρώτη φορά, χρειάζεται χρόνο για να αναδείξει πλήρως τα πλεονεκτήματά της. Σε κάθε περίπτωση, η μετάβαση από την εποχή του χαρτιού στην ηλεκτρονική υποβολή, στην αυτοματοποίηση και, εν τέλει, στον εκσυγχρονισμό, έχει ήδη συντελεστεί και αποτελεί μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα.
Αλλά και στο τμήμα του Ελέγχου των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων έγιναν ουσιαστικά βήματα προς την κατεύθυνση της συμμόρφωσης της χώρας μας με τις συστάσεις της GRECO και με τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει. Ο έλεγχος του πολιτικού χρήματος αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα ενίσχυσης της διαφάνειας και εμπέδωσης της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την πολιτική. Δεδομένου ότι η δημοσιότητα, ως συνιστώσα της αρχής της διαφάνειας, καλύπτει με την εμβέλειά της κάθε εκδήλωση του κομματικού φαινομένου, είτε πρόκειται για δραστηριότητες που αφορούν το εσωτερικό του είτε εκτυλίσσονται στην πολιτεία και την κοινωνία, δημιουργήθηκε ειδική ιστοσελίδα. Στην εν λόγω ιστοσελίδα αναρτώνται οι Εκθέσεις της Επιτροπής σχετικά με τον έλεγχο των προεκλογικών δαπανών των κομμάτων, ο οποίος ολοκληρώθηκε και για τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2015, οι Εκθέσεις που αφορούν στον ετήσιο έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων, αλλά και οι χρηματοδοτήσεις των κομμάτων και των βουλευτών.
Η Επιτροπή κατέβαλε σοβαρές προσπάθειες προκειμένου να γίνει κατανοητή από τα κόμματα η αναγκαιότητα εφαρμογής της κείμενης νομοθεσίας, που αποσκοπεί στην ενίσχυση της προβολής, της αναγνώρισης, της αποτελεσματικότητας, της διαφάνειας και της υποχρέωσης λογοδοσίας των πολιτικών κομμάτων και των συνδεόμενων με αυτά πολιτικών ιδρυμάτων. Να γίνει κατανοητό ότι αντικείμενο του ελέγχου είναι αφενός μεν η διερεύνηση των πηγών των κάθε μορφής πόρων του κόμματος, ιδιαίτερα ως προς την ταυτότητα των χρηματοδοτών του και το ύψος των εισφορών τους, αφετέρου δε η αλήθεια, η ακρίβεια και η πραγματική διάθεση των αναγραφομένων στις καταστάσεις διαχείρισης ποσών.
Με την πεποίθηση ότι η διαφάνεια στη δημόσια ζωή είναι ο απαραίτητος όρος για έναν νέο πολιτικό πολιτισμό για τη συνολική λειτουργία της κοινωνίας μας στη βάση νέων κανόνων, που υποχρεώνουν όσους ασκούν εξουσία σε λογοδοσία και, παράλληλα, δίνουν τη δυνατότητα στον πολίτη να αξιολογήσει και να ελέγξει, αναλαμβάνουμε τη δέσμευση ότι η διαδικασία της μεταρρύθμισης θα συνεχιστεί, κάτι που αντανακλά, σε τελική ανάλυση, την ποιότητα της δημοκρατίας.
Στην παρούσα Έκθεση αποτυπώνεται η δραστηριότητα και το έργο της Επιτροπής για το έτος 2017.
2 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
2.1 Ο Θεσμός και το Νομοθετικό του πλαίσιο
Η Επιτροπή λειτουργεί με βάση το νομοθετικό πλαίσιο των διατάξεων των άρθρων 3Α και 3Β του ν. 3213/2003, όπως προστέθηκαν με τα άρθρα 225 και 226 του ν. 4281/2014 και αντικαταστάθηκαν, η πρώτη από αυτές κατά ένα μέρος της από το άρθρο 175 του ν. 4389/2016 και η δεύτερη από το άρθρο 176 του ίδιου νόμου και το άρθρο 3 του ν. 3213/2003, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 224 του ν. 4281/2014 και στη συνέχεια με το άρθρο 174 του ν. 4389/2016, ως και των διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 3023/2002, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το άρθρο 19 του ν. 4304/2014 και από τις διατάξεις του ν.2690/1999 (Κ.Δ.Δ), όπως εκάστοτε ισχύουν, και με βάση τον Κανονισμό λειτουργίας της, που εγκρίθηκε από την Ολομέλεια της Βουλής (ΦΕΚ 146/05.08.2016).
Η Επιτροπή, που ενεργεί ως ειδικό όργανο, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του Συντάγματος, είναι ανεξάρτητη, διαθέτει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, είναι εννεαμελής και αποτελείται από τον/την εκάστοτε Πρόεδρο της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, ως Πρόεδρο με τον αναπληρωτή του/της, έναν Αρεοπαγίτη, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, ένα Σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, ένα Σύμβουλο της Επικρατείας, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, τον Υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, τον Πρόεδρο της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, το Συνήγορο του Πολίτη, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, έναν/μία Βουλευτή της μεγαλύτερης σε δύναμη κοινοβουλευτικής ομάδας που μετέχει στην κυβέρνηση, ως τακτικό μέλος, με τον/την αναπληρωτή του, και έναν/μία Βουλευτή της μεγαλύτερης σε δύναμη κοινοβουλευτικής ομάδας που δεν μετέχει στην κυβέρνηση, ως τακτικό μέλος, με τον/την αναπληρωτή του.
2.2 Οι αρμοδιότητες της Επιτροπής
Α) Ο έλεγχος της περιουσιακής κατάστασης των προσώπων που αναφέρονται στις περιπτώσεις α' έως ε' της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/2003, ως ισχύει, ήτοι:
α) Του Πρωθυπουργού.
β) Των Αρχηγών των πολιτικών κομμάτων που εκπροσωπούνται στο Εθνικό ή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και όσων λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση.
γ) Των Υπουργών, των αναπληρωτών Υπουργών και των Υφυπουργών.
δ) Των βουλευτών και των ευρωβουλευτών.
ε) Των Περιφερειαρχών, των Δημάρχων και όσων διαχειρίζονται τα οικονομικά των πολιτικών κομμάτων.
Β) Ο έλεγχος των προσώπων των υπό στοιχείο ιδ' της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3023/2003, ως ισχύει, ήτοι:
α) Των δικαιούχων χρηματοδότησης, όπως αυτοί ορίζονται στην περίπτωση εα' της παρ. 1 του άρθρου 1 του παρόντος άρθρου, ήτοι:
1) Των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων.
2) Των υποψηφίων αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
3) Των αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
β) Των υποψηφίων εκλογικών συνδυασμών του α' και β' βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης ως προς τα στοιχεία της ε' περίπτωσης της παραγράφου 1 του άρθρου 16Α του παρόντος νόμου, ήτοι τους ετήσιους προϋπολογισμούς, ισολογισμούς και απολογισμούς, όπως αυτοί προκύπτουν από τα λογιστικά βιβλία που βάσει νόμου είναι υποχρεωμένοι να τηρούν, από τα οποία θα προκύπτει, αναλυτικά και στο σύνολο της, πάσης φύσεως χρηματοδότηση που έχουν λάβει από πολιτικά κόμματα και συνασπισμούς κομμάτων.
γ) Των διαφημιστικών εταιρειών, των εταιρειών δημοσκοπήσεων και των εταιρειών μέσων μαζικής ενημέρωσης όσον αφορά στις συναλλαγές που έχουν πραγματοποιήσει με τους δικαιούχους χρηματοδότησης για την περίοδο ελέγχου των προεκλογικών δαπανών.
Γ) Τέλος, η μέριμνα για την τήρηση των κάθε μορφής υποχρεώσεων που απορρέουν από τις διατάξεις των νόμων αυτών.
3 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ Ν. 3213/2003
3.1 Τακτικός Έλεγχος
Η Επιτροπή, στο πλαίσιο του τακτικού ελέγχου, κατά τη διάρκεια του 2017, προέβη σε έλεγχο των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και των Δηλώσεων Οικονομικών Συμφερόντων (εφεξής Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ.) των υπόχρεων αρμοδιότητάς της για το έτος 2016 (χρήση 2015).
Μετά την έκδοση της υπ' αριθμ.16327/11503/13.10.2016 (ΦΕΚ 3301/Β') Απόφασης του Προέδρου της Βουλής, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά ηλεκτρονική υποβολή των Δ.Π.Κ. για το έτος 2016 (χρήση 2015) αλλά οι διαδοχικές παρατάσεις είχαν ως αποτέλεσμα η τελική καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή να είναι η 30η Ιουνίου 2017. Δεδομένου ότι, βάσει της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 3213/2003, όπως ισχύει, οι υπόχρεοι έχουν τη δυνατότητα, μέσα σε προθεσμία ενός μηνός από την υποβολή της Δήλωσης, να συμπληρώσουν ελλείψεις ή ανακρίβειες, ο έλεγχος ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2017.
Για το έτος 2016 (χρήση 2015) άρχισε από τους ορκωτούς ελεγκτές - λογιστές η διενέργεια ελέγχου συνολικά εννιακοσίων τριάντα τεσσάρων (934) Δ.Π.Κ., οι οποίες και δόθηκαν στη δημοσιότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3213/2003, και θα παραμείνουν αναρτημένες στον ιστοχώρο της Βουλής για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η θητεία των υποχρέων, πλέον τριών (3) ετών από τη λήξη αυτής.
Η δημοσιοποίηση των Δηλώσεων αυτών, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 2 του Ν. 3213/2003, μετά την τελευταία τροποποίησή του με την παρ. 3 του άρθρου 173 του Ν. 4389/2016, γίνεται μετά τον έλεγχο και, σε κάθε περίπτωση, εντός τριών μηνών από την πάροδο της προθεσμίας των ενενήντα ημερών μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Η προθεσμία αυτή έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2017, αλλά, επειδή φέτος, για πρώτη φορά, οι Δηλώσεις υποβλήθηκαν ηλεκτρονικά και η σχετική απόφαση είχε προσβληθεί από τις Ενώσεις Δικαστικών Λειτουργών στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο εξέδωσε την απόφασή του (Α 2649/2017) στις 10/10/2017, καθυστέρησαν τόσο ο έλεγχος όσο και η δημοσιοποίηση των Δηλώσεων. Επίσης, για τον ίδιο λόγο, η Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, η οποία καθορίζει το αντικείμενο, τη μορφή, τον τύπο και τα προς δημοσιοποίηση στοιχεία εκδόθηκε μόλις στις 4/12/2017.
Παρόλο που η Επιτροπή είχε αναθέσει έγκαιρα τη διενέργεια λογιστικής ή οικονομικής πραγματογνωμοσύνης ή/και άλλων ελεγκτικών πράξεων σε ορκωτούς ελεγκτές λογιστές, ο έλεγχος των εννιακοσίων τριάντα τεσσάρων (934) Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης αρμοδιότητάς της δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα λόγω του ότι:
α) Τα ελεγχόμενα από την Επιτροπή πρόσωπα είναι στο σύνολό τους υποχρεωτικά ελεγχόμενα και,
β) για πρώτη φορά, στην αρμοδιότητα της Επιτροπής εμπίπτει ο έλεγχος μιας νέας κατηγορίας υπόχρεων, αυτής των Δημάρχων και Περιφερειαρχών.
Λαμβανομένων υπόψη των παραπάνω και με δεδομένο ότι η ανάρτηση ουδόλως κωλύει την Επιτροπή να συνεχίσει τον έλεγχο των Δηλώσεων (παρ. Α2 του άρθρου 5 του Κανονισμού της, ΦΕΚ 146/Α/2016), αλλά και του γεγονότος ότι επίκειται εντός ολίγου και η δημοσιοποίηση των Δ.Π.Κ. του επομένου έτους 2017 (χρήση 2016), αποφασίστηκε η δημοσιοποίηση, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος, ο οποίος συνεχίζεται. Ως εκ τούτου, τα αποτελέσματα του τακτικού ελέγχου θα αποτυπωθούν στις ατομικές Εκθέσεις που θα συντάξουν οι ορκωτοί ελεγκτές - λογιστές για κάθε ελεγχόμενο μέχρι το τέλος του α' τριμήνου του 2018.
3.2 Έλεγχος εκκρεμών υποθέσεων
Δεκατρείς (13) εκκρεμείς υποθέσεις που αφορούσαν στις χρήσεις 2013 και 2014 τέθηκαν στο Αρχείο είτε λόγω επουσιώδους ανακρίβειας, είτε κατόπιν παροχής διευκρινήσεων από τους υπόχρεους.
3.3 Έλεγχος βάσει καταγγελιών
Η Επιτροπή, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 5 του Κανονισμού που την διέπει, ασχολήθηκε επίσης με υποθέσεις που διαβιβάστηκαν σε αυτήν προς διερεύνηση από Δημόσιες ή Δικαστικές Αρχές ή μετά από καταγγελίες πολιτών που περιήλθαν σε αυτήν και αφορούσαν υπόχρεους αρμοδιότητάς της.
Εξετάστηκαν συνολικά είκοσι μία (21) υποθέσεις:
7 Υποθέσεις διαβιβάστηκαν στον αρμόδιο εισαγγελέα
14 Υποθέσεις τεθήκαν στο αρχείο
Α) Οι επτά (7), μετά από αιτιολογημένο και εμπεριστατωμένο πόρισμα της Επιτροπής, διαβιβάστηκαν στον αρμόδιο εισαγγελέα για διερεύνηση τέλεσης των αδικημάτων της μη υποβολής ή της υποβολής ανακριβούς ή ελλιπούς Δ.Π.Κ. Στις περιπτώσεις που συνέτρεχε περίπτωση καταλογισμού, το πόρισμα απεστάλη και στον Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Β) Οι δεκατέσσερεις (14), μετά από διερεύνηση, αποφασίστηκε να τεθούν στο Αρχείο.
4 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ Ν. 3023/2002
4.1 Έλεγχος των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων
• Ολοκληρώθηκε ο έλεγχος σχετικά με τα οικονομικά στοιχεία των πολιτικών κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων, που ήταν δικαιούχοι κρατικής χρηματοδότησης, για τις χρήσεις 2013 και 2014. Ο έλεγχος διενεργήθηκε από ορκωτούς λογιστές, οι οποίοι κατέθεσαν, προς έγκριση από την Επιτροπή, αναλυτικές εκθέσεις ανά πολιτικό κόμμα και συνασπισμό κομμάτων, η οποία και τις ενέκρινε.
• Ολοκληρώθηκε ο έλεγχος των προεκλογικών δαπανών των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών, που ήταν δικαιούχοι κρατικής χρηματοδότησης και συμμετείχαν στις εκλογικές αναμετρήσεις Ιανουαρίου ή/ και Σεπτεμβρίου 2015. Η Επιτροπή ενέκρινε τη δημοσίευση, στην επίσημη ιστοσελίδα της, του σχετικού πίνακα προεκλογικών δαπανών κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων, βάσει της έκθεσης που κατατέθηκε από τους ορκωτούς λογιστές που διενήργησαν τον εν λόγω έλεγχο.
• Ολοκληρώθηκε ο έλεγχος των οικονομικών στοιχείων των πολιτικών κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων, που ήταν δικαιούχοι κρατικής χρηματοδότησης, για τη χρήση 2015. Η Επιτροπή ενέκρινε την δημοσίευση των προϋπολογισμών - ισολογισμών - απολογισμών των πολιτικών κομμάτων/ συνασπισμών κομμάτων χρήσης 2015, στην επίσημη ιστοσελίδα της και αποφάσισε τη σύνταξη και δημοσίευση έκθεσης ελέγχου, σύμφωνα με τις συνταχθείσες εκθέσεις των ορκωτών λογιστών που διενήργησαν τον εν λόγω έλεγχο, στην επίσημη ιστοσελίδα που διαχειρίζεται.
• Ολοκληρώθηκε ο έλεγχος και η διαδικασία καταστροφής των κουπονιών για το έτος 2015, μετά και την έκδοση σχετικής απόφασης.
• Εγκρίθηκε από την Επιτροπή η ανάρτηση του καταλόγου, στον οποίο αναφέρονται όλα τα δάνεια που έχουν λάβει από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα τα κόμματα /συνασπισμοί κομμάτων, καθώς και αντίγραφο του κειμένου της κάθε συμφωνίας δανείου, σύμφωνα με το αρ.21, παρ. 2, περ. ιδβ.
4.2 Έλεγχος των υποψηφίων αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων:
• Ολοκληρώθηκε ο έλεγχος των αναλυτικών καταστάσεων των υποψηφίων για τις γενικές βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου και του Σεπτεμβρίου 2015 και εγκρίθηκε το υπόμνημα ελέγχου των ορκωτών λογιστών που διενήργησαν τον έλεγχο σχετικά με τις αναλυτικές καταστάσεις εσόδων - δαπανών των εκλεγέντων υποψηφίων ανά εκλογική περίοδο.
• Εγκρίθηκαν και δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα της Επιτροπής, πίνακες με τα πλήρη στοιχεία χρηματοδοτών, νομικών και φυσικών προσώπων, (με ποσό άνω των 3.000,00€) των υποψηφίων βουλευτών του Ελληνικού Κοινοβουλίου για το έτος 2015.
4.3. Έλεγχος των αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου:
• Ολοκληρώθηκε η υποβολή των αναλυτικών καταστάσεων αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το έτος 2015.
4.4. Έλεγχος των διαφημιστικών εταιρειών, εταιρειών δημοσκοπήσεων και εταιρειών ΜΜΕ:
• Διασταυρώθηκαν τα στοιχεία που κατατέθηκαν από τα εν λόγω ελεγχόμενα πρόσωπα σε σχέση με το πλήρες και αναλυτικό περιεχόμενό τους, καθώς και την οικονομική αποτίμηση των εκατέρωθεν συναλλαγών που έχουν πραγματοποιήσει με τους δικαιούχους χρηματοδότησης για τις περιόδους ελέγχου των προεκλογικών δαπανών και εσόδων 2015.
5 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (ν.3213/2003)
5.1 Η Επιτροπή ασχολήθηκε με ζητήματα που προέκυψαν κατά την πρώτη ηλεκτρονική υποβολή, μέσω ειδικής εφαρμογής, των Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ. και αφορούσαν τόσο την υποβολή όσο και των έλεγχο αυτών. Η Πρόεδρος της Επιτροπής παρείχε κάθε αναγκαία διευκρίνιση στους Υπουργούς Οικονομικών και Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προκειμένου να εκδοθεί η με αριθμό 1249/1.12.2017 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 4235/Β/04.12.2017) «Δημοσίευση Περιεχομένου και Στοιχείων Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης (Δ.Π.Κ)», μετά δε την έκδοσή της μερίμνησε για κάθε λεπτομέρεια που αφορούσε την εξαγωγή των προς δημοσίευση στοιχείων από την ηλεκτρονική εφαρμογή.
5.2 Εκδόθηκαν Αποφάσεις ανάθεσης σε ορκωτούς ελεγκτές - λογιστές του τακτικού ελέγχου για το οικονομικό έτος 2016 (χρήση 2015).
6 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (ν.3023/2002)
6.1 Η Επιτροπή εισηγήθηκε την ψήφιση μεταβατικής διάταξης, όσον αφορά στη χρηματοδότηση των κομμάτων μέσω κουπονιών (παρ. 3 άρθρου 39 του ν. 4472/2017).
6.2 Μετά την ψήφιση του νόμου 4456/2017 «Περί ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων», η Επιτροπή αποφάσισε να προχωρήσει σε τροποποίηση του Κανονισμού της.
6.3 Εκδόθηκαν Αποφάσεις σχετικά με:
α) τη διαδικασία επιστροφής των κουπονιών συνεισφοράς των κομμάτων, καθώς και τον
τρόπο και τα όργανα βεβαίωσης καταστροφής τους και
β) τον ορισμό ορκωτών ελεγκτών - λογιστών για:
> τον έλεγχο των αναλυτικών καταστάσεων εσόδων και εξόδων των αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα οικονομικά έτη 2016 (χρήση 2015) και 2017 (χρήση 2016).
> τον έλεγχο των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων για τα οικονομικά έτη 2016 (χρήση 2015) και 2017 (χρήση 2016).
> την απογραφή των αδιάθετων κουπονιών των πολιτικών κομμάτων για τα έτη 2015 και 2016 και την επίβλεψη της καταστροφής τους.
7 ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥ
Σύμφωνα με το άρθρο 21 παρ. 2 περ. ιδ', δημοσιεύθηκαν στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Ελέγχου:
• Κοινοποιηθείσες από το Υπουργείο Εσωτερικών αποφάσεις κρατικής χρηματοδότησης που λαμβάνουν οι δικαιούχοι.
• Πίνακας των προεκλογικών δαπανών κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων που έλαβαν εκλογική κρατική χρηματοδότηση και συμμετείχαν στις εκλογικές αναμετρήσεις Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου 2015.
• Κατάλογος, στον οποίο αναφέρονται όλα τα δάνεια που έχει λάβει από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα κάθε πολιτικό κόμμα ή/και συνασπισμός κομμάτων, καθώς και αντίγραφο του κειμένου της κάθε συμφωνίας δανείου μεταξύ κόμματος ή/και συνασπισμού κομμάτων, αφενός και του πιστωτικού ιδρύματος, αφετέρου.
• Ετήσιοι προϋπολογισμοί, ισολογισμοί και απολογισμοί των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών, όπως αυτοί προκύπτουν από τα λογιστικά βιβλία έτους 2015, που τηρούν.
• Έκθεση της Επιτροπής για τον έλεγχο των οικονομικών στοιχείων των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών για τη χρήση 2015
• Πίνακες με τα πλήρη στοιχεία χρηματοδοτών, νομικών και φυσικών προσώπων (με ποσό άνω των 3.000,00€) των υποψηφίων βουλευτών του Ελληνικού Κοινοβουλίου για το έτος 2015.
• Απόφαση της Προέδρου σχετικά με τη διαδικασία επιστροφής των κουπονιών συνεισφοράς των κομμάτων, καθώς και τον τρόπο και τα όργανα βεβαίωσης καταστροφής τους.
• Συνοπτικές οδηγίες σχετικά με τις υποχρεώσεις πολιτικών κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων και αιρετών αντιπροσώπων, τροποποιήσεις νομοθεσίας και έντυπα.
Η Ετήσια Έκθεση της Επιτροπής για το 2017 διατίθεται στην πλήρη της μορφή στην ιστοσελίδα της Επιτροπής http://epitropielegxou.parliament.gr
https://www.taxheaven.gr
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (ΑΡΘΡΟ 3Α Ν. 3213/2003)
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2017
Αθήνα, Μάρτιος 2018
Η παρούσα Έκθεση αναφέρεται στη λειτουργία της Επιτροπής κατά το ημερολογιακό έτος 2017. Συντάχθηκε κατά τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 3Α του Ν. 3213/2003, όπως ισχύει και εγκρίθηκε από την Επιτροπή.
Η Έκθεση αναρτάται στην επίσημη ιστοσελίδα της Επιτροπής Ελέγχου, όπου και θα παραμείνει αναρτημένη για επτά (7) έτη.
1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
Το 2017 αποτέλεσε κομβική χρονιά για την πορεία και το έργο της Επιτροπής, καθώς σημαντικές πτυχές του έργου της άρχισαν να υλοποιούνται συστηματικά και μεθοδικά.
Δεδομένου ότι η εμπειρία που έχει συσσωρευθεί είναι πλούσια και η κριτική που ασκείται, εδώ και πολλά χρόνια, πλήττει αδιάκριτα όλους τους βουλευτές, κρίθηκε επιβεβλημένη η δραστική παρέμβασή μας και η υιοθέτηση νέων, αποτελεσματικών λύσεων για την προάσπιση του κύρους του πολιτικού κόσμου και την περαιτέρω εμπέδωση της δημοκρατικής διαφάνειας. Οι πολιτικές αυτές, ενταγμένες στο πλαίσιο ενός σχεδιασμού για τον εντοπισμό και την πάταξη φαινομένων διαφθοράς, συνιστούν απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να καλλιεργηθεί το αίσθημα εμπιστοσύνης στους πολίτες.
Στο πλαίσιο των γενικών αυτών παραδοχών και μετά από συντονισμένες προσπάθειες όλων των Αρχών και Οργάνων Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης, και με την πολύτιμη συνδρομή της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, τέθηκε σε εφαρμογή, για πρώτη φορά, το ηλεκτρονικό Σύστημα Υποβολής Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης. Οι καινοτομίες στο νέο πληροφοριακό σύστημα (στην ιστοσελίδα www.pothen.gr) είναι πολλές, τα πλεονεκτήματα των άμεσων διασταυρώσεων αδιαμφισβήτητα και, κατά συνέπεια, ο έλεγχος καθίσταται αποτελεσματικότερος. Αλλά και η γραφειοκρατία μειώνεται, δεδομένου ότι ο υπόχρεος, κατά την ηλεκτρονική υποβολή, μπορεί να αντλεί τα δεδομένα των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) και ακινήτων (έντυπο Ε9) από την πλατφόρμα της Γ.Γ.Δ.Ε., όπου τηρούνται ηλεκτρονικά. Ένα αίτημα χρόνων υλοποιήθηκε με σαφώς θετικά αποτελέσματα, τα οποία θα γίνουν αντιληπτά πλήρως στις επόμενες χρήσεις, καθότι η συγκεκριμένη εφαρμογή, όπως και κάθε ηλεκτρονική εφαρμογή που τίθεται σε παραγωγική λειτουργία για πρώτη φορά, χρειάζεται χρόνο για να αναδείξει πλήρως τα πλεονεκτήματά της. Σε κάθε περίπτωση, η μετάβαση από την εποχή του χαρτιού στην ηλεκτρονική υποβολή, στην αυτοματοποίηση και, εν τέλει, στον εκσυγχρονισμό, έχει ήδη συντελεστεί και αποτελεί μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα.
Αλλά και στο τμήμα του Ελέγχου των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων έγιναν ουσιαστικά βήματα προς την κατεύθυνση της συμμόρφωσης της χώρας μας με τις συστάσεις της GRECO και με τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει. Ο έλεγχος του πολιτικού χρήματος αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα ενίσχυσης της διαφάνειας και εμπέδωσης της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την πολιτική. Δεδομένου ότι η δημοσιότητα, ως συνιστώσα της αρχής της διαφάνειας, καλύπτει με την εμβέλειά της κάθε εκδήλωση του κομματικού φαινομένου, είτε πρόκειται για δραστηριότητες που αφορούν το εσωτερικό του είτε εκτυλίσσονται στην πολιτεία και την κοινωνία, δημιουργήθηκε ειδική ιστοσελίδα. Στην εν λόγω ιστοσελίδα αναρτώνται οι Εκθέσεις της Επιτροπής σχετικά με τον έλεγχο των προεκλογικών δαπανών των κομμάτων, ο οποίος ολοκληρώθηκε και για τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2015, οι Εκθέσεις που αφορούν στον ετήσιο έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων, αλλά και οι χρηματοδοτήσεις των κομμάτων και των βουλευτών.
Η Επιτροπή κατέβαλε σοβαρές προσπάθειες προκειμένου να γίνει κατανοητή από τα κόμματα η αναγκαιότητα εφαρμογής της κείμενης νομοθεσίας, που αποσκοπεί στην ενίσχυση της προβολής, της αναγνώρισης, της αποτελεσματικότητας, της διαφάνειας και της υποχρέωσης λογοδοσίας των πολιτικών κομμάτων και των συνδεόμενων με αυτά πολιτικών ιδρυμάτων. Να γίνει κατανοητό ότι αντικείμενο του ελέγχου είναι αφενός μεν η διερεύνηση των πηγών των κάθε μορφής πόρων του κόμματος, ιδιαίτερα ως προς την ταυτότητα των χρηματοδοτών του και το ύψος των εισφορών τους, αφετέρου δε η αλήθεια, η ακρίβεια και η πραγματική διάθεση των αναγραφομένων στις καταστάσεις διαχείρισης ποσών.
Με την πεποίθηση ότι η διαφάνεια στη δημόσια ζωή είναι ο απαραίτητος όρος για έναν νέο πολιτικό πολιτισμό για τη συνολική λειτουργία της κοινωνίας μας στη βάση νέων κανόνων, που υποχρεώνουν όσους ασκούν εξουσία σε λογοδοσία και, παράλληλα, δίνουν τη δυνατότητα στον πολίτη να αξιολογήσει και να ελέγξει, αναλαμβάνουμε τη δέσμευση ότι η διαδικασία της μεταρρύθμισης θα συνεχιστεί, κάτι που αντανακλά, σε τελική ανάλυση, την ποιότητα της δημοκρατίας.
Στην παρούσα Έκθεση αποτυπώνεται η δραστηριότητα και το έργο της Επιτροπής για το έτος 2017.
2 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
2.1 Ο Θεσμός και το Νομοθετικό του πλαίσιο
Η Επιτροπή λειτουργεί με βάση το νομοθετικό πλαίσιο των διατάξεων των άρθρων 3Α και 3Β του ν. 3213/2003, όπως προστέθηκαν με τα άρθρα 225 και 226 του ν. 4281/2014 και αντικαταστάθηκαν, η πρώτη από αυτές κατά ένα μέρος της από το άρθρο 175 του ν. 4389/2016 και η δεύτερη από το άρθρο 176 του ίδιου νόμου και το άρθρο 3 του ν. 3213/2003, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 224 του ν. 4281/2014 και στη συνέχεια με το άρθρο 174 του ν. 4389/2016, ως και των διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 3023/2002, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το άρθρο 19 του ν. 4304/2014 και από τις διατάξεις του ν.2690/1999 (Κ.Δ.Δ), όπως εκάστοτε ισχύουν, και με βάση τον Κανονισμό λειτουργίας της, που εγκρίθηκε από την Ολομέλεια της Βουλής (ΦΕΚ 146/05.08.2016).
Η Επιτροπή, που ενεργεί ως ειδικό όργανο, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του Συντάγματος, είναι ανεξάρτητη, διαθέτει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, είναι εννεαμελής και αποτελείται από τον/την εκάστοτε Πρόεδρο της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, ως Πρόεδρο με τον αναπληρωτή του/της, έναν Αρεοπαγίτη, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, ένα Σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, ένα Σύμβουλο της Επικρατείας, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, τον Υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, τον Πρόεδρο της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, το Συνήγορο του Πολίτη, ως τακτικό μέλος, με τον αναπληρωτή του, έναν/μία Βουλευτή της μεγαλύτερης σε δύναμη κοινοβουλευτικής ομάδας που μετέχει στην κυβέρνηση, ως τακτικό μέλος, με τον/την αναπληρωτή του, και έναν/μία Βουλευτή της μεγαλύτερης σε δύναμη κοινοβουλευτικής ομάδας που δεν μετέχει στην κυβέρνηση, ως τακτικό μέλος, με τον/την αναπληρωτή του.
2.2 Οι αρμοδιότητες της Επιτροπής
Α) Ο έλεγχος της περιουσιακής κατάστασης των προσώπων που αναφέρονται στις περιπτώσεις α' έως ε' της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/2003, ως ισχύει, ήτοι:
α) Του Πρωθυπουργού.
β) Των Αρχηγών των πολιτικών κομμάτων που εκπροσωπούνται στο Εθνικό ή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και όσων λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση.
γ) Των Υπουργών, των αναπληρωτών Υπουργών και των Υφυπουργών.
δ) Των βουλευτών και των ευρωβουλευτών.
ε) Των Περιφερειαρχών, των Δημάρχων και όσων διαχειρίζονται τα οικονομικά των πολιτικών κομμάτων.
Β) Ο έλεγχος των προσώπων των υπό στοιχείο ιδ' της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3023/2003, ως ισχύει, ήτοι:
α) Των δικαιούχων χρηματοδότησης, όπως αυτοί ορίζονται στην περίπτωση εα' της παρ. 1 του άρθρου 1 του παρόντος άρθρου, ήτοι:
1) Των πολιτικών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων.
2) Των υποψηφίων αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
3) Των αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
β) Των υποψηφίων εκλογικών συνδυασμών του α' και β' βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης ως προς τα στοιχεία της ε' περίπτωσης της παραγράφου 1 του άρθρου 16Α του παρόντος νόμου, ήτοι τους ετήσιους προϋπολογισμούς, ισολογισμούς και απολογισμούς, όπως αυτοί προκύπτουν από τα λογιστικά βιβλία που βάσει νόμου είναι υποχρεωμένοι να τηρούν, από τα οποία θα προκύπτει, αναλυτικά και στο σύνολο της, πάσης φύσεως χρηματοδότηση που έχουν λάβει από πολιτικά κόμματα και συνασπισμούς κομμάτων.
γ) Των διαφημιστικών εταιρειών, των εταιρειών δημοσκοπήσεων και των εταιρειών μέσων μαζικής ενημέρωσης όσον αφορά στις συναλλαγές που έχουν πραγματοποιήσει με τους δικαιούχους χρηματοδότησης για την περίοδο ελέγχου των προεκλογικών δαπανών.
Γ) Τέλος, η μέριμνα για την τήρηση των κάθε μορφής υποχρεώσεων που απορρέουν από τις διατάξεις των νόμων αυτών.
3 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ Ν. 3213/2003
3.1 Τακτικός Έλεγχος
Η Επιτροπή, στο πλαίσιο του τακτικού ελέγχου, κατά τη διάρκεια του 2017, προέβη σε έλεγχο των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και των Δηλώσεων Οικονομικών Συμφερόντων (εφεξής Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ.) των υπόχρεων αρμοδιότητάς της για το έτος 2016 (χρήση 2015).
Μετά την έκδοση της υπ' αριθμ.16327/11503/13.10.2016 (ΦΕΚ 3301/Β') Απόφασης του Προέδρου της Βουλής, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά ηλεκτρονική υποβολή των Δ.Π.Κ. για το έτος 2016 (χρήση 2015) αλλά οι διαδοχικές παρατάσεις είχαν ως αποτέλεσμα η τελική καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή να είναι η 30η Ιουνίου 2017. Δεδομένου ότι, βάσει της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 3213/2003, όπως ισχύει, οι υπόχρεοι έχουν τη δυνατότητα, μέσα σε προθεσμία ενός μηνός από την υποβολή της Δήλωσης, να συμπληρώσουν ελλείψεις ή ανακρίβειες, ο έλεγχος ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2017.
Για το έτος 2016 (χρήση 2015) άρχισε από τους ορκωτούς ελεγκτές - λογιστές η διενέργεια ελέγχου συνολικά εννιακοσίων τριάντα τεσσάρων (934) Δ.Π.Κ., οι οποίες και δόθηκαν στη δημοσιότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3213/2003, και θα παραμείνουν αναρτημένες στον ιστοχώρο της Βουλής για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η θητεία των υποχρέων, πλέον τριών (3) ετών από τη λήξη αυτής.
Η δημοσιοποίηση των Δηλώσεων αυτών, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 2 του Ν. 3213/2003, μετά την τελευταία τροποποίησή του με την παρ. 3 του άρθρου 173 του Ν. 4389/2016, γίνεται μετά τον έλεγχο και, σε κάθε περίπτωση, εντός τριών μηνών από την πάροδο της προθεσμίας των ενενήντα ημερών μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Η προθεσμία αυτή έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2017, αλλά, επειδή φέτος, για πρώτη φορά, οι Δηλώσεις υποβλήθηκαν ηλεκτρονικά και η σχετική απόφαση είχε προσβληθεί από τις Ενώσεις Δικαστικών Λειτουργών στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο εξέδωσε την απόφασή του (Α 2649/2017) στις 10/10/2017, καθυστέρησαν τόσο ο έλεγχος όσο και η δημοσιοποίηση των Δηλώσεων. Επίσης, για τον ίδιο λόγο, η Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, η οποία καθορίζει το αντικείμενο, τη μορφή, τον τύπο και τα προς δημοσιοποίηση στοιχεία εκδόθηκε μόλις στις 4/12/2017.
Παρόλο που η Επιτροπή είχε αναθέσει έγκαιρα τη διενέργεια λογιστικής ή οικονομικής πραγματογνωμοσύνης ή/και άλλων ελεγκτικών πράξεων σε ορκωτούς ελεγκτές λογιστές, ο έλεγχος των εννιακοσίων τριάντα τεσσάρων (934) Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης αρμοδιότητάς της δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα λόγω του ότι:
α) Τα ελεγχόμενα από την Επιτροπή πρόσωπα είναι στο σύνολό τους υποχρεωτικά ελεγχόμενα και,
β) για πρώτη φορά, στην αρμοδιότητα της Επιτροπής εμπίπτει ο έλεγχος μιας νέας κατηγορίας υπόχρεων, αυτής των Δημάρχων και Περιφερειαρχών.
Λαμβανομένων υπόψη των παραπάνω και με δεδομένο ότι η ανάρτηση ουδόλως κωλύει την Επιτροπή να συνεχίσει τον έλεγχο των Δηλώσεων (παρ. Α2 του άρθρου 5 του Κανονισμού της, ΦΕΚ 146/Α/2016), αλλά και του γεγονότος ότι επίκειται εντός ολίγου και η δημοσιοποίηση των Δ.Π.Κ. του επομένου έτους 2017 (χρήση 2016), αποφασίστηκε η δημοσιοποίηση, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος, ο οποίος συνεχίζεται. Ως εκ τούτου, τα αποτελέσματα του τακτικού ελέγχου θα αποτυπωθούν στις ατομικές Εκθέσεις που θα συντάξουν οι ορκωτοί ελεγκτές - λογιστές για κάθε ελεγχόμενο μέχρι το τέλος του α' τριμήνου του 2018.
3.2 Έλεγχος εκκρεμών υποθέσεων
Δεκατρείς (13) εκκρεμείς υποθέσεις που αφορούσαν στις χρήσεις 2013 και 2014 τέθηκαν στο Αρχείο είτε λόγω επουσιώδους ανακρίβειας, είτε κατόπιν παροχής διευκρινήσεων από τους υπόχρεους.
3.3 Έλεγχος βάσει καταγγελιών
Η Επιτροπή, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 5 του Κανονισμού που την διέπει, ασχολήθηκε επίσης με υποθέσεις που διαβιβάστηκαν σε αυτήν προς διερεύνηση από Δημόσιες ή Δικαστικές Αρχές ή μετά από καταγγελίες πολιτών που περιήλθαν σε αυτήν και αφορούσαν υπόχρεους αρμοδιότητάς της.
Εξετάστηκαν συνολικά είκοσι μία (21) υποθέσεις:
7 Υποθέσεις διαβιβάστηκαν στον αρμόδιο εισαγγελέα
14 Υποθέσεις τεθήκαν στο αρχείο
Α) Οι επτά (7), μετά από αιτιολογημένο και εμπεριστατωμένο πόρισμα της Επιτροπής, διαβιβάστηκαν στον αρμόδιο εισαγγελέα για διερεύνηση τέλεσης των αδικημάτων της μη υποβολής ή της υποβολής ανακριβούς ή ελλιπούς Δ.Π.Κ. Στις περιπτώσεις που συνέτρεχε περίπτωση καταλογισμού, το πόρισμα απεστάλη και στον Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Β) Οι δεκατέσσερεις (14), μετά από διερεύνηση, αποφασίστηκε να τεθούν στο Αρχείο.
4 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ Ν. 3023/2002
4.1 Έλεγχος των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων
• Ολοκληρώθηκε ο έλεγχος σχετικά με τα οικονομικά στοιχεία των πολιτικών κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων, που ήταν δικαιούχοι κρατικής χρηματοδότησης, για τις χρήσεις 2013 και 2014. Ο έλεγχος διενεργήθηκε από ορκωτούς λογιστές, οι οποίοι κατέθεσαν, προς έγκριση από την Επιτροπή, αναλυτικές εκθέσεις ανά πολιτικό κόμμα και συνασπισμό κομμάτων, η οποία και τις ενέκρινε.
• Ολοκληρώθηκε ο έλεγχος των προεκλογικών δαπανών των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών, που ήταν δικαιούχοι κρατικής χρηματοδότησης και συμμετείχαν στις εκλογικές αναμετρήσεις Ιανουαρίου ή/ και Σεπτεμβρίου 2015. Η Επιτροπή ενέκρινε τη δημοσίευση, στην επίσημη ιστοσελίδα της, του σχετικού πίνακα προεκλογικών δαπανών κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων, βάσει της έκθεσης που κατατέθηκε από τους ορκωτούς λογιστές που διενήργησαν τον εν λόγω έλεγχο.
• Ολοκληρώθηκε ο έλεγχος των οικονομικών στοιχείων των πολιτικών κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων, που ήταν δικαιούχοι κρατικής χρηματοδότησης, για τη χρήση 2015. Η Επιτροπή ενέκρινε την δημοσίευση των προϋπολογισμών - ισολογισμών - απολογισμών των πολιτικών κομμάτων/ συνασπισμών κομμάτων χρήσης 2015, στην επίσημη ιστοσελίδα της και αποφάσισε τη σύνταξη και δημοσίευση έκθεσης ελέγχου, σύμφωνα με τις συνταχθείσες εκθέσεις των ορκωτών λογιστών που διενήργησαν τον εν λόγω έλεγχο, στην επίσημη ιστοσελίδα που διαχειρίζεται.
• Ολοκληρώθηκε ο έλεγχος και η διαδικασία καταστροφής των κουπονιών για το έτος 2015, μετά και την έκδοση σχετικής απόφασης.
• Εγκρίθηκε από την Επιτροπή η ανάρτηση του καταλόγου, στον οποίο αναφέρονται όλα τα δάνεια που έχουν λάβει από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα τα κόμματα /συνασπισμοί κομμάτων, καθώς και αντίγραφο του κειμένου της κάθε συμφωνίας δανείου, σύμφωνα με το αρ.21, παρ. 2, περ. ιδβ.
4.2 Έλεγχος των υποψηφίων αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων:
• Ολοκληρώθηκε ο έλεγχος των αναλυτικών καταστάσεων των υποψηφίων για τις γενικές βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου και του Σεπτεμβρίου 2015 και εγκρίθηκε το υπόμνημα ελέγχου των ορκωτών λογιστών που διενήργησαν τον έλεγχο σχετικά με τις αναλυτικές καταστάσεις εσόδων - δαπανών των εκλεγέντων υποψηφίων ανά εκλογική περίοδο.
• Εγκρίθηκαν και δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα της Επιτροπής, πίνακες με τα πλήρη στοιχεία χρηματοδοτών, νομικών και φυσικών προσώπων, (με ποσό άνω των 3.000,00€) των υποψηφίων βουλευτών του Ελληνικού Κοινοβουλίου για το έτος 2015.
4.3. Έλεγχος των αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου:
• Ολοκληρώθηκε η υποβολή των αναλυτικών καταστάσεων αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το έτος 2015.
4.4. Έλεγχος των διαφημιστικών εταιρειών, εταιρειών δημοσκοπήσεων και εταιρειών ΜΜΕ:
• Διασταυρώθηκαν τα στοιχεία που κατατέθηκαν από τα εν λόγω ελεγχόμενα πρόσωπα σε σχέση με το πλήρες και αναλυτικό περιεχόμενό τους, καθώς και την οικονομική αποτίμηση των εκατέρωθεν συναλλαγών που έχουν πραγματοποιήσει με τους δικαιούχους χρηματοδότησης για τις περιόδους ελέγχου των προεκλογικών δαπανών και εσόδων 2015.
5 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (ν.3213/2003)
5.1 Η Επιτροπή ασχολήθηκε με ζητήματα που προέκυψαν κατά την πρώτη ηλεκτρονική υποβολή, μέσω ειδικής εφαρμογής, των Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ. και αφορούσαν τόσο την υποβολή όσο και των έλεγχο αυτών. Η Πρόεδρος της Επιτροπής παρείχε κάθε αναγκαία διευκρίνιση στους Υπουργούς Οικονομικών και Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προκειμένου να εκδοθεί η με αριθμό 1249/1.12.2017 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 4235/Β/04.12.2017) «Δημοσίευση Περιεχομένου και Στοιχείων Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης (Δ.Π.Κ)», μετά δε την έκδοσή της μερίμνησε για κάθε λεπτομέρεια που αφορούσε την εξαγωγή των προς δημοσίευση στοιχείων από την ηλεκτρονική εφαρμογή.
5.2 Εκδόθηκαν Αποφάσεις ανάθεσης σε ορκωτούς ελεγκτές - λογιστές του τακτικού ελέγχου για το οικονομικό έτος 2016 (χρήση 2015).
6 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (ν.3023/2002)
6.1 Η Επιτροπή εισηγήθηκε την ψήφιση μεταβατικής διάταξης, όσον αφορά στη χρηματοδότηση των κομμάτων μέσω κουπονιών (παρ. 3 άρθρου 39 του ν. 4472/2017).
6.2 Μετά την ψήφιση του νόμου 4456/2017 «Περί ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων», η Επιτροπή αποφάσισε να προχωρήσει σε τροποποίηση του Κανονισμού της.
6.3 Εκδόθηκαν Αποφάσεις σχετικά με:
α) τη διαδικασία επιστροφής των κουπονιών συνεισφοράς των κομμάτων, καθώς και τον
τρόπο και τα όργανα βεβαίωσης καταστροφής τους και
β) τον ορισμό ορκωτών ελεγκτών - λογιστών για:
> τον έλεγχο των αναλυτικών καταστάσεων εσόδων και εξόδων των αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα οικονομικά έτη 2016 (χρήση 2015) και 2017 (χρήση 2016).
> τον έλεγχο των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων για τα οικονομικά έτη 2016 (χρήση 2015) και 2017 (χρήση 2016).
> την απογραφή των αδιάθετων κουπονιών των πολιτικών κομμάτων για τα έτη 2015 και 2016 και την επίβλεψη της καταστροφής τους.
7 ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥ
Σύμφωνα με το άρθρο 21 παρ. 2 περ. ιδ', δημοσιεύθηκαν στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Ελέγχου:
• Κοινοποιηθείσες από το Υπουργείο Εσωτερικών αποφάσεις κρατικής χρηματοδότησης που λαμβάνουν οι δικαιούχοι.
• Πίνακας των προεκλογικών δαπανών κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων που έλαβαν εκλογική κρατική χρηματοδότηση και συμμετείχαν στις εκλογικές αναμετρήσεις Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου 2015.
• Κατάλογος, στον οποίο αναφέρονται όλα τα δάνεια που έχει λάβει από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα κάθε πολιτικό κόμμα ή/και συνασπισμός κομμάτων, καθώς και αντίγραφο του κειμένου της κάθε συμφωνίας δανείου μεταξύ κόμματος ή/και συνασπισμού κομμάτων, αφενός και του πιστωτικού ιδρύματος, αφετέρου.
• Ετήσιοι προϋπολογισμοί, ισολογισμοί και απολογισμοί των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών, όπως αυτοί προκύπτουν από τα λογιστικά βιβλία έτους 2015, που τηρούν.
• Έκθεση της Επιτροπής για τον έλεγχο των οικονομικών στοιχείων των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών για τη χρήση 2015
• Πίνακες με τα πλήρη στοιχεία χρηματοδοτών, νομικών και φυσικών προσώπων (με ποσό άνω των 3.000,00€) των υποψηφίων βουλευτών του Ελληνικού Κοινοβουλίου για το έτος 2015.
• Απόφαση της Προέδρου σχετικά με τη διαδικασία επιστροφής των κουπονιών συνεισφοράς των κομμάτων, καθώς και τον τρόπο και τα όργανα βεβαίωσης καταστροφής τους.
• Συνοπτικές οδηγίες σχετικά με τις υποχρεώσεις πολιτικών κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων και αιρετών αντιπροσώπων, τροποποιήσεις νομοθεσίας και έντυπα.
Η Ετήσια Έκθεση της Επιτροπής για το 2017 διατίθεται στην πλήρη της μορφή στην ιστοσελίδα της Επιτροπής http://epitropielegxou.parliament.gr
https://www.taxheaven.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου