Πριν από τέσσερα χρόνια είχε ειπωθεί από επίσημα χείλη ότι οι εφορίες το 2016 και μετά θα κλείσουν για το κοινό και όλες οι συναλλαγές με το κοινό θα γίνονται ηλεκτρονικά. Τι έχει γίνει όμως έως σήμερα και πόσο κοντά είμαστε σε αυτόν τον στόχο ;
Ενέργειες σαφώς και έχουν γίνει , αλλά μέχρι να φτάσουμε στο ιδεατό σημείο έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε. ‘Όπως ανέλυσα και στο προηγούμενο μου άρθρο για την ιστορία με τον ΕΦΚΑ, το μόνο σίγουρο μέχρι στιγμής είναι ότι η γραφειοκρατία τρώει τεράστιο χρόνο από τις επιχειρήσεις, αλλά και από τους υπαλλήλους του κράτους. Γραφειοκρατία που στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μη παραγωγική, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι αποτρεπτικός παράγοντας συνδυάζοντας την με την υπερφορολόγηση και την γενικότερη οικονομική αστάθεια, για επενδύσεις.
Η σκέψη για ηλεκτρονικές συναλλαγές με τις δημόσιες υπηρεσίες φυσικά είναι αρκετά καλή, αλλά για να γίνει πραγματικότητα πρέπει να γίνουν αρκετές βασικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των διαδικασιών που απαιτούν φυσική παρουσία του πολίτη στη Δ.Ο.Υ. Επίσης θα πρέπει να αλλάξουν συνήθειες πολλών ετών που εφαρμόζουν οι συναλλασσόμενοι.
Το συγκεκριμένο άρθρο δεν θέλω να είναι μόνο επικριτικό για το τι συμβαίνει, αλλά να λειτουργήσει ως μια πρόταση για τους αρμόδιους, αναλύοντας μερικά από τα θέματα για το πώς λειτουργούν σήμερα και τι θα μπορούσε να εφαρμοστεί για να μειωθεί η ανάγκη επίσκεψης των πολιτών στις υπηρεσίες:
ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΙ - ΚΩΔΙΚΟΙ ΤΑΧΙS
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ:
Για να αποκτήσει κάποιος κωδικούς taxis πρέπει να κάνει ηλεκτρονικά αίτηση, να μεταβεί στο τμήμα μητρώου της ΔΟΥ ώστε να λάβει τον κλειδάριθμο για να ενεργοποιήσει τους κωδικούς. Εάν χαθούν οι κωδικοί, θα πρέπει να ξανακάνει τη διαδικασία από την αρχή, με νέα αίτηση ώστε να λάβει νέο κλειδάριθμο, και να αποκτήσει νέους κωδικούς. Συνέπεια αυτού είναι ότι, υπάρχουν φορολογούμενοι, που επισκέπτονται την ΔΟΥ συνεχώς για την ίδια διαδικασία και οι ουρές, ειδικά την περίοδο των δηλώσεων είναι τεράστιες.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ:
Θα μπορούσαν να δίνουν τον κλειδάριθμο φοροτεχνικοί πιστοποιημένοι ή έστω αφού την πρώτη φορά τον έδωσε η υπηρεσία και "πιστοποιήθηκε" η παρουσία του φορολογούμενου, σε περίπτωση απώλειας των κωδικών, είτε να τους κάνει ανάκτηση με ένα e-mail, όπως γίνονταν παλιά είτε έστω να λαμβάνει τον κλειδάριθμο ηλεκτρονικά αυτόματα. Με τον τρόπο αυτό ουσιαστικά στο εν λόγω τμήμα θα γίνεται επίσκεψη μια φορά μόνο και έτσι οι ουρές θα μειωθούν αισθητά.
Επιπρόσθετα μία σκέψη είναι κλειδάριθμο να μπορεί να χορηγήσει το ΚΕΠ , αφού αποκτήσει σχετική πρόσβαση στα ηλεκτρονικά αρχεία του taxis , τα οποία θα περιορίζονται στα δεδομένα του ΑΦΜ.
Αλλαγή Ταυτοτήτων:
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ:
Όταν αλλάζει αστυνομική ταυτότητα κάποιος φορολογούμενος, θα πρέπει να πάει στο τμήμα μητρώου με συμπληρωμένο το έντυπο Μ1 μαζί με ένα φωτοαντίγραφο της ταυτότητάς του για να δηλώσει τη νέα.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ:
Τις ταυτότητες εκδίδει η αστυνομία. Θα μπορούσε αυτόματα λοιπόν να στέλνει στο taxis και να ενημερώνεται αυτόματα το σύστημα της ΔΟΥ με τον νέο αριθμό ταυτότητας του κάθε φορολογούμενου, λέγοντας απλά το ΑΦΜ του στην υπηρεσία της αστυνομίας. Άλλωστε, η διαδικασία αυτή εφαρμόστηκε επιτυχώς για κάποιους φορολογούμενους, αλλά μετά ατόνησε και γυρίσαμε στην παλιά, γνώριμη διαδικασία.
Επίσης, θα μπορούσε χωρίς να μεσολαβεί η αστυνομία να τη στέλνει ο φορολογούμενος στο taxis και να υποβάλλει το Μ1 ηλεκτρονικά. Έτσι και αλλιώς, η Δ.Ο.Υ έχει ήδη διασύνδεση με την αστυνομία και μπορεί να ελέγξει εάν κάποιος αριθμός ταυτότητας υπάρχει ή όχι.
Η προαναφερόμενη διαδικασία έχει ήδη ξεκινήσει όπως ανακοίνωσε η Α.Α.Δ.Ε σε σχετικό δελτίο τύπου.
ΔΗΛΩΣΗ ΘΑΝΑΤΟΥ:
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ:
Το θάνατο θα πρέπει να τον δηλώσουν οι κληρονόμοι του θανόντος εντός 4 μηνών, προσκομίζοντας ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης ή το αντίγραφο της διαθήκης, εάν υπάρχει, και συμπληρωμένα τα Μ1, Μ7 έντυπα. Συνέπεια της γραφειοκρατικής διαδικασίας είναι να είναι πολύ χρονοβόρο να συγκεντρωθούν όλα αυτά τα έντυπα, ειδικά από τους συγγενείς του θανόντος, που εκτός από το πένθος τους, έχουν να αντιμετωπίσουν μια σειρά ουρών στις υπηρεσίες.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ:
Μέσω του ληξιαρχείου θα μπορούσε να ενημερώνεται το taxis και να γνωρίζει αυτόματα η εφορία ότι αυτό το ΑΦΜ πλέον ανήκει σε κάποιον που δεν είναι εν ζωή. Έτσι κι αλλιώς, είναι κάτι που γίνεται, αφού στο ληξιαρχείο εκτός από την ταυτότητα του θανόντος δίδεται και το ΑΦΜ. Έτσι, ουσιαστικά η εφορία θα γνωρίζει τα ΑΦΜ που είναι ενεργά, αλλά και ποιοι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων πλέον δεν είναι στη ζωή.
ΔΗΛΩΣΗ ΓΑΜΟΥ:
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ:
Θα πρέπει να συμπληρωθούν το έντυπο Μ1 και να προσκομιστεί η ληξιαρχική πράξη γάμου στο τμήμα μητρώου της εφορίας.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ:
Θα μπορούσε πάλι αυτόματα να ενημερώνεται το taxis και έτσι να μηδενιστούν οι πιθανότητες κάποιοι να υποβάλλουν χωριστά φορολογικές δηλώσεις, ενώ πρέπει να τις καταβάλλουν μαζί, λόγω γάμου.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΕΣ - ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΙ:
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ:
Για τις επιστροφές φόρου, αλλά και τα υπέρ είσπραξης ποσά, δεν υπάρχει καμία ενημέρωση στους φορολογούμενους, με συνέπεια να πρέπει να ρωτούν στην εφορία την τύχη της. Όταν το ποσό της επιστροφής φτάσει στο σημείο να μπορεί να συμψηφιστεί με τις οφειλές, δεν γίνεται κάτι αυτόματα, αλλά θα πρέπει να πάει ο φορολογούμενος στο τμήμα εσόδων, να κάνει αίτηση, να βρεθεί το ΑΦΕΚ (εκείνο το μεγάλο μπλε χαρτί) με τα στοιχεία της επιστροφής, να δοθεί εντολή στον Η/Υ, να εκδοθεί το διπλότυπο, να πάει ο φορολογούμενος στο ταμείο για να εκτελέσει την εντολή ο ταμίας. Αν περισσεύει ποσό επιστροφής, θα πρέπει να δοθεί εντολή να μπει στην τράπεζα του φορολογούμενου ή να γίνει νέο ΑΦΕΚ για μελλοντικό συμψηφισμό, με την διαδικασία να γίνεται από την αρχή. Αποτέλεσμα όλων αυτών: τεράστια αναμονή, τεράστιες ουρές, πολλές επιστροφές μη εκτελεσμένες, ενώ ταυτόχρονα ο φορολογούμενος έχει οφειλές που παίρνουν προσαυξήσεις.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ:
Όλα τα ανωτέρω να γίνονται ηλεκτρονικά, χωρίς να πρέπει ο φορολογούμενος να επισκεφθεί την Δ.Ο.Υ. Όπως υπάρχει στο λογαριασμό του φορολογούμενου εικόνα με τα στοιχεία οφειλών, να υπάρχει αντίστοιχα εικόνα με τα στοιχεία επιστροφών. Να δίνεται δυνατότητα να γίνει ηλεκτρονικός συμψηφισμός με τις οφειλές και μετά ηλεκτρονική αίτηση συμπλήρωσης ΙΒΑΝ λογαριασμού που θα μπουν τα χρήματα. Εάν για κάποιο λόγο η επιστροφή πρέπει να ελεγχθεί, να υπάρχει ανάλογη ένδειξη, ούτως ώστε ο φορολογούμενος να κάνει τις σχετικές ενέργειες στην Δ.Ο.Υ.
Γεγονός είναι ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχουν γίνει αρκετοί αυτόματοι συμψηφισμοί , όταν το σύστημα «βλέπει» ποσό επιστρεπτέο και παράλληλα υπάρχουν οφειλές που δεν έχουν ρυθμιστεί. Το πρόβλημα είναι όμως ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο σε ρυθμισμένες οφειλές ,ενώ παράλληλα δεν δίνεται δυνατότητα στο φορολογούμενο να επιλέξει την οφειλή που θέλει να τα συμψηφίσει.
Άλλα θέματα
Μπορούν να γίνουν αλλαγές στις τροποποιήσεις των νομικών προσώπων που θα μπορούν να ενημερώνονται αυτόματα από το ΓΕΜΗ χωρίς να χρειάζεται η φυσική παρουσία στη ΔΟΥ και της κάλυψης του αγχωτικού 30ημέρου που δίδεται ως χρόνος στις επιχειρήσεις να δηλώσουν την μεταβολή στην εφορία.
Επιπρόσθετα, μπορεί να αλλάξει η διαδικασία απόδοσης του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, της κατάθεσης πινακίδων των Ι.Χ. και γενικά όσων διαδικασιών μπορούν να γίνουν ηλεκτρονικά μέσω taxis.
Ακόμη, καλό θα ήταν να ανοίξει η εφαρμογή για την κατάθεση όλων των φόρων-τελών ( π.χ χαρτόσημο τίτλου κτήσης ) μέσω διαδικτύου και πληρωμή μέσω e mail.
Κλείνοντας, θα πρέπει να πούμε ότι το e mail, που χρησιμοποιείται πλέον ευρέως από όλους τους πολίτες, θα μπορούσε να αντικαταστήσει πλήρως το απαρχαιωμένο fax, που πανευρωπαϊκά έχει πάψει να χρησιμοποιείται και έτσι θα μπορούσαν να προωθούνται μία σειρά απαραίτητων εγγράφων στον αρμόδιο υπάλληλο, χωρίς να χρειάζεται να τυπωθεί χαρτί και να χρησιμοποιηθεί μελάνι. Ακόμα και αν δεν κάνει καλό στις συναλλαγές με την υπηρεσία, θα κάνει καλό στη Γη...
Όλα τα ανωτέρω, εάν μπορέσουν να πραγματοποιηθούν, τότε θα μπορέσουν να μειωθούν αισθητά οι ουρές στις υπηρεσίες και έτσι οι εφοριακοί υπάλληλοι, που ασχολούνται με όλες αυτές τις χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες θα μπορέσουν να αξιοποιηθούν στο κομμάτι του φορολογικού ελέγχου. Έτσι, θα μπορέσει να επιτευχθεί ένα μεγάλο ποσοστό της πάταξης της φοροδιαφυγής και μέσω αυτού να αυξηθούν τα έσοδα του δημοσίου δίνοντας στο κράτος την δυνατότητα να βρει τα ισοδύναμα που ζητάει για να μειώσει μία σειρά δυσβάσταχτων φόρων.
*Ο Ηλίας Χατζηγεωργίου είναι Λογιστής - Φοροτεχνικός με άδεια Α’ Τάξεως από το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος. Είναι διαχειριστής της φοροτεχνικής εταιρείας Pantelis & Partners Tax and Accounting Specialists και αντιπρόεδρος της επιτροπής φοροτεχνικών του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Ειδικεύεται σε θέματα φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, θέματα κατοίκων εξωτερικού και φορολογίας παγκόσμιου εισοδήματος, φορολογικών ελέγχων επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου