 | ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |
 |
 |
 |
Νέα «φοροκαταιγίδα» και καθολικό «πόθεν έσχες» το 2012
17/12/2011
Της Μαρίας Βουργάνα
«Πακέτο» νέων φορολογικών μέτρων φέρνει το 2012 σε μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες, μικρομεσαίους επιχειρηματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων. Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που προετοιμάζει το οικονομικό επιτελείο περιλαμβάνει μεγαλύτερο «ψαλίδι» και κατάργηση φοροαπαλλαγών, ενοποίηση φόρων στην ακίνητη περιουσία, εφαρμογή αντικειμενικών κριτηρίων για τον προσδιορισμό του εισοδήματος 1 εκατ. επιτηδευματιών αλλά και επέκταση του «πόθεν έσχες» σε όλες τις δαπάνες των νοικοκυριών.
Το νομοσχέδιο για το Εθνικό Φορολογικό Σύστημα, αφού εγκριθεί από την τρόικα, θα πρέπει να έχει κατατεθεί και να ψηφιστεί το αργότερο μέχρι το τέλος Μαρτίου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν αποκλείεται να συνοδεύεται με μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ, αφού το θέμα παραμένει στο τραπέζι των συζητήσεων. Σύμφωνα πάντως με το γενικό γραμματέα του υπουργείου Οικονομικών Ηλ. Πλασκοβίτη «κάθε φορά που γίνεται συζήτηση με την τρόικα για το ενδεχόμενο μείωσης του ΦΠΑ διαπιστώνεται ότι το τελικό αποτέλεσμα στα έσο δα δεν μπορεί να εκτιμηθεί με ακρίβεια. Δεν είναι βέβαιο, ότι αν μειώνονταν οι συντελεστές ΦΠΑ θα αυξανόταν ο τζίρος των επιχειρήσεων και τα έσοδα. Το υπουργείο είναι διστακτικό να πάρει πρωτοβουλίες που θα υπονομεύσουν το επίπεδο των εσόδων που χρειάζεται για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι».
Οι έξι κατευθύνσεις
Το νέο φορολογικό πακέτο μέτρων θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
1 Καθολικό «πόθεν έσχες». Στο υπουργείο Οικονομικών παραδέχονται ότι είναι ένας φιλόδοξος στόχος. Ωστόσο, όπως λένε, η εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου θα κλείσει πολλά ανοικτά «παράθυρα» για εισοδήματα που δεν δηλώνονται και πάρα πολλά ανοικτά «παράθυρα» για εισοδήματα που δηλώνονται σε επίπεδα χαμηλότερα από τα πραγματικά. Σχεδιάζεται να εφαρμοστεί ένα νέο σύστημα προσδιορισμού των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων που θα βασίζεται στην υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αναλυτικών δηλώσεων «πόθεν έσχες» και στον έλεγχο της προέλευσης όλων των κεφαλαίων που διακινούν οι φορολογούμενοι, είτε αυτά δαπανώνται για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων είτε διατίθενται για καταναλωτικές ανάγκες είτε αποταμιεύονται. Ειδικότερα οι φορολογούμενοι θα δίνουν αναλυτική αναφορά στην εφορία για:
Κάθε ευρώ που έχουν ξοδέψει από το διαθέσιμο εισόδημά τους και έχουν πάρει απόδειξη. Θα δηλώνεται το σύνολο των οικογενειακών δαπανών (αγορές τροφίμων, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, ενοίκιο, δίδακτρα, κινητή τηλεφωνία, οικιακές υπηρεσίες, νομικές και ιατρικές υπηρεσίες, ταξίδια κ.ά. ) Ένα μικρό ποσοστό 10% - 20% του εισοδήματος θα εξαιρεθεί από τη συλλογή παραστατικών, αφού για κάποιες δαπάνες δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν αποδείξεις όπως, για παράδειγμα, τα χρήματα που δίνουν οι παππούδες στα εγγόνια τους.
Τις αποταμιεύσεις σε καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων κ.λπ.. Δηλαδή στην περίπτωση που κάποιος φορολογούμενος έχει ετήσιο εισόδημα 40.000 ευρώ, θα πρέπει να δικαιολογήσει τι έκανε τα χρήματα αυτά.
Για παράδειγμα αν έχει 30.000 ευρώ σε καταναλωτικές δαπάνες (ενοίκια, ΔΕΗ τρόφιμα κ.λπ.), ενώ του αναγνωρίζονται και 10% δαπάνες χωρίς παραστατικά δηλαδή 4.000 ευρώ, το υπόλοιπο ποσό των 6.000 ευρώ ή θα πρέπει να το έχει αποταμιεύσει ή να εξηγήσει πού δαπανήθηκε.
2 Νέου τύπου αντικειμενικά κριτήρια. Με τρεις διαφορετικούς τρόπους θα προσδιορίζεται το εισόδημα περίπου 1 εκατ. ελεύθερων επαγγελματιών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων:
α) Με το λογιστικό προσδιορισμό με βάση τα τηρούμενα βιβλία.
β) Με τα νέα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες, τα αυτοκίνητα, τα σκάφη αναψυχής, τις πισίνες, τα δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία.
γ) Με τα νέα αντικειμενικά κριτήρια. Όπως λέει ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών Ηλ. Πλασκοβίτης «αν και δεν έχουν ακόμη σχεδιαστεί σε όλες τους τις λεπτομέρειες, θα αφορούν σε συγκεκριμένα 'αντικειμενικά' χαρακτηριστικά της άσκησης κάθε επαγγέλματος». Θα λαμβάνονται υπόψη ο τόπος στον οποίο ασκείται η επαγγελματική δραστηριότητα, τα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος, καθώς και το εάν υπάρχουν εργαζόμενοι υφιστάμενοι στον επιχειρηματία ή επαγγελματία.
3 Κατάργηση φοροαπαλλαγών. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στην τρόικα για εξάλειψη όλων των φορολογικών εξαιρέσεων και ειδικών καθεστώτων φορολόγησης επιχειρήσεων και ΦΠΑ. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει νέο «μαχαίρι» στις φοροαπαλλαγές που συνοδεύεται με κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για τα νησιά του Αιγαίου, κατάργηση όλων των ευνοϊκών φορολογικών καθεστώτων για τους φορολογούμενους που διαμένουν μόνιμα σε μικρά ελληνικά νησιά με πληθυσμό μέχρι 3.100 κατοίκους, κατάργηση εκπτώσεων δαπανών χωρίς δικαιολογητικά για τις επιχειρήσεις. Επίσης σχεδιάζονται περικοπές και καταργήσεις ευνοϊκών φορολογικών ρυθμίσεων για μεταβιβάσεις περιουσίας. Θα περικοπούν φοροαπαλλαγές για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές ακινήτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων.
4 Ένας φόρος στα ακίνητα: Γίνονται σχεδιασμοί για την ενοποίηση ορισμένων φόρων στην ακίνητη περιουσία. Εξετάζεται να καθιερωθεί ένας ενιαίος φόρος ή ενιαίο τέλος που θα περιλαμβάνει το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) και το Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών, το οποίο εισπράττεται σήμερα μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Δεν αποκλείεται ο νέος φόρος ή το νέο τέλος που θα προκύψει να αποσυνδεθεί από τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Στην περίπτωση που ο ΦΑΠ ενοποιηθεί με το Ειδικό Τέλος, τότε θα καταργηθεί το αφορολόγητο όριο στη φορολόγηση της κατοχής ακίνητης περιουσίας. Κι αυτό διότι κατά την ενοποίηση των δύο φόρων θα κυριαρχήσουν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Ειδικού Τέλους, δεδομένου ότι η βασική επιδίωξη ενός τέτοιου σχεδίου δεν είναι η απλοποίηση της φορολογίας, αλλά η είσπραξη όσο το δυνατό περισσοτέρων εσόδων.
5 Απλοποίηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και αναμόρφωση του φορολογικού ποινολογίου. Καταργούνται πολλές υποχρεώσεις τήρησης πρόσθετων βιβλίων, μειώνονται σημαντικά τα πρόστιμα για πλαστά και εικονικά τιμολόγια, για μη έκδοση ή ανακριβή έκδοση φορολογικών στοιχείων και για άλλες παραβάσεις του συγκεκριμένου Κώδικα.
6 Απόδοση ΦΠΑ. Εξετάζεται αλλαγή του τρόπου απόδοσης του ΦΠΑ, μέσω της καθιέρωσης αυτόματης καταβολής τη στιγμή της συναλλαγής.
«Πακέτο» νέων φορολογικών μέτρων φέρνει το 2012 σε μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες, μικρομεσαίους επιχειρηματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων. Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που προετοιμάζει το οικονομικό επιτελείο περιλαμβάνει μεγαλύτερο «ψαλίδι» και κατάργηση φοροαπαλλαγών, ενοποίηση φόρων στην ακίνητη περιουσία, εφαρμογή αντικειμενικών κριτηρίων για τον προσδιορισμό του εισοδήματος 1 εκατ. επιτηδευματιών αλλά και επέκταση του «πόθεν έσχες» σε όλες τις δαπάνες των νοικοκυριών.
Το νομοσχέδιο για το Εθνικό Φορολογικό Σύστημα, αφού εγκριθεί από την τρόικα, θα πρέπει να έχει κατατεθεί και να ψηφιστεί το αργότερο μέχρι το τέλος Μαρτίου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν αποκλείεται να συνοδεύεται με μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ, αφού το θέμα παραμένει στο τραπέζι των συζητήσεων. Σύμφωνα πάντως με το γενικό γραμματέα του υπουργείου Οικονομικών Ηλ. Πλασκοβίτη «κάθε φορά που γίνεται συζήτηση με την τρόικα για το ενδεχόμενο μείωσης του ΦΠΑ διαπιστώνεται ότι το τελικό αποτέλεσμα στα έσο δα δεν μπορεί να εκτιμηθεί με ακρίβεια. Δεν είναι βέβαιο, ότι αν μειώνονταν οι συντελεστές ΦΠΑ θα αυξανόταν ο τζίρος των επιχειρήσεων και τα έσοδα. Το υπουργείο είναι διστακτικό να πάρει πρωτοβουλίες που θα υπονομεύσουν το επίπεδο των εσόδων που χρειάζεται για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι».
Οι έξι κατευθύνσεις
Το νέο φορολογικό πακέτο μέτρων θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
1 Καθολικό «πόθεν έσχες». Στο υπουργείο Οικονομικών παραδέχονται ότι είναι ένας φιλόδοξος στόχος. Ωστόσο, όπως λένε, η εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου θα κλείσει πολλά ανοικτά «παράθυρα» για εισοδήματα που δεν δηλώνονται και πάρα πολλά ανοικτά «παράθυρα» για εισοδήματα που δηλώνονται σε επίπεδα χαμηλότερα από τα πραγματικά. Σχεδιάζεται να εφαρμοστεί ένα νέο σύστημα προσδιορισμού των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων που θα βασίζεται στην υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αναλυτικών δηλώσεων «πόθεν έσχες» και στον έλεγχο της προέλευσης όλων των κεφαλαίων που διακινούν οι φορολογούμενοι, είτε αυτά δαπανώνται για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων είτε διατίθενται για καταναλωτικές ανάγκες είτε αποταμιεύονται. Ειδικότερα οι φορολογούμενοι θα δίνουν αναλυτική αναφορά στην εφορία για:
Κάθε ευρώ που έχουν ξοδέψει από το διαθέσιμο εισόδημά τους και έχουν πάρει απόδειξη. Θα δηλώνεται το σύνολο των οικογενειακών δαπανών (αγορές τροφίμων, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, ενοίκιο, δίδακτρα, κινητή τηλεφωνία, οικιακές υπηρεσίες, νομικές και ιατρικές υπηρεσίες, ταξίδια κ.ά. ) Ένα μικρό ποσοστό 10% - 20% του εισοδήματος θα εξαιρεθεί από τη συλλογή παραστατικών, αφού για κάποιες δαπάνες δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν αποδείξεις όπως, για παράδειγμα, τα χρήματα που δίνουν οι παππούδες στα εγγόνια τους.
Τις αποταμιεύσεις σε καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων κ.λπ.. Δηλαδή στην περίπτωση που κάποιος φορολογούμενος έχει ετήσιο εισόδημα 40.000 ευρώ, θα πρέπει να δικαιολογήσει τι έκανε τα χρήματα αυτά.
Για παράδειγμα αν έχει 30.000 ευρώ σε καταναλωτικές δαπάνες (ενοίκια, ΔΕΗ τρόφιμα κ.λπ.), ενώ του αναγνωρίζονται και 10% δαπάνες χωρίς παραστατικά δηλαδή 4.000 ευρώ, το υπόλοιπο ποσό των 6.000 ευρώ ή θα πρέπει να το έχει αποταμιεύσει ή να εξηγήσει πού δαπανήθηκε.
2 Νέου τύπου αντικειμενικά κριτήρια. Με τρεις διαφορετικούς τρόπους θα προσδιορίζεται το εισόδημα περίπου 1 εκατ. ελεύθερων επαγγελματιών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων:
α) Με το λογιστικό προσδιορισμό με βάση τα τηρούμενα βιβλία.
β) Με τα νέα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες, τα αυτοκίνητα, τα σκάφη αναψυχής, τις πισίνες, τα δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία.
γ) Με τα νέα αντικειμενικά κριτήρια. Όπως λέει ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών Ηλ. Πλασκοβίτης «αν και δεν έχουν ακόμη σχεδιαστεί σε όλες τους τις λεπτομέρειες, θα αφορούν σε συγκεκριμένα 'αντικειμενικά' χαρακτηριστικά της άσκησης κάθε επαγγέλματος». Θα λαμβάνονται υπόψη ο τόπος στον οποίο ασκείται η επαγγελματική δραστηριότητα, τα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος, καθώς και το εάν υπάρχουν εργαζόμενοι υφιστάμενοι στον επιχειρηματία ή επαγγελματία.
3 Κατάργηση φοροαπαλλαγών. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στην τρόικα για εξάλειψη όλων των φορολογικών εξαιρέσεων και ειδικών καθεστώτων φορολόγησης επιχειρήσεων και ΦΠΑ. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει νέο «μαχαίρι» στις φοροαπαλλαγές που συνοδεύεται με κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για τα νησιά του Αιγαίου, κατάργηση όλων των ευνοϊκών φορολογικών καθεστώτων για τους φορολογούμενους που διαμένουν μόνιμα σε μικρά ελληνικά νησιά με πληθυσμό μέχρι 3.100 κατοίκους, κατάργηση εκπτώσεων δαπανών χωρίς δικαιολογητικά για τις επιχειρήσεις. Επίσης σχεδιάζονται περικοπές και καταργήσεις ευνοϊκών φορολογικών ρυθμίσεων για μεταβιβάσεις περιουσίας. Θα περικοπούν φοροαπαλλαγές για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές ακινήτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων.
4 Ένας φόρος στα ακίνητα: Γίνονται σχεδιασμοί για την ενοποίηση ορισμένων φόρων στην ακίνητη περιουσία. Εξετάζεται να καθιερωθεί ένας ενιαίος φόρος ή ενιαίο τέλος που θα περιλαμβάνει το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) και το Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών, το οποίο εισπράττεται σήμερα μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Δεν αποκλείεται ο νέος φόρος ή το νέο τέλος που θα προκύψει να αποσυνδεθεί από τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Στην περίπτωση που ο ΦΑΠ ενοποιηθεί με το Ειδικό Τέλος, τότε θα καταργηθεί το αφορολόγητο όριο στη φορολόγηση της κατοχής ακίνητης περιουσίας. Κι αυτό διότι κατά την ενοποίηση των δύο φόρων θα κυριαρχήσουν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Ειδικού Τέλους, δεδομένου ότι η βασική επιδίωξη ενός τέτοιου σχεδίου δεν είναι η απλοποίηση της φορολογίας, αλλά η είσπραξη όσο το δυνατό περισσοτέρων εσόδων.
5 Απλοποίηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και αναμόρφωση του φορολογικού ποινολογίου. Καταργούνται πολλές υποχρεώσεις τήρησης πρόσθετων βιβλίων, μειώνονται σημαντικά τα πρόστιμα για πλαστά και εικονικά τιμολόγια, για μη έκδοση ή ανακριβή έκδοση φορολογικών στοιχείων και για άλλες παραβάσεις του συγκεκριμένου Κώδικα.
6 Απόδοση ΦΠΑ. Εξετάζεται αλλαγή του τρόπου απόδοσης του ΦΠΑ, μέσω της καθιέρωσης αυτόματης καταβολής τη στιγμή της συναλλαγής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου