Το ελβετικό φράγκο, θηλιά για τους δανειολήπτες
snb_bank.jpg
Περισσότεροι από 65 χιλιάδες Ελληνες, που έχουν πάρει στεγαστικό δάνειο σε ελβετικό φράγκο, είδαν ξαφνικά τις δόσεις του δανείου τους να μεγαλώνουν καθώς και το άληκτο κεφάλαιο να αυξάνεται κατά περίπου 25%
Σε κατάσταση πανικού βρίσκονται περισσότεροι από 65.000 Ελληνες που την περίοδο 2006-2008 έλαβαν στεγαστικό δάνειο σε ελβετικό φράγκο, καθώς η δόση του δανείου τους -αλλά και το άληκτο κεφάλαιο– αυξάνεται, από τη μια στιγμή στην άλλη, κατά περίπου 25% μετά την απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας να «ξεκλειδώσει» την ισοτιμία του εθνικού της νομίσματος με το ευρώ.
Οι ελληνικές τράπεζες, που στο χαρτοφυλάκιό τους έχουν δάνεια σε ελβετικό φράγκο (στεγαστικά στη συντριπτική τους πλειονότητα) που μπορεί να αγγίζουν και τα 10 δισ. ευρώ -μαζί με τις θυγατρικές του εξωτερικού-, συνιστούν ψυχραιμία στους δανειολήπτες και τους καλούν να μη σπεύσουν να αλλάξουν το δάνειό τους. Χθες έσπασαν τα τηλέφωνα στα υποκαταστήματα των τραπεζών, κυρίως της Eurobank και της Πειραιώς, που έχουν τα περισσότερα δάνεια σε ελβετικό φράγκα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το «καπέλο» στα ελληνικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ μετά τη χθεσινή απόφαση των Ελβετών.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες είχαν βρεθεί σε δεινή θέση πολύ καιρό πριν από την απόφαση της κεντρικής τράπεζας της Ελβετίας, καθώς η αλλαγή της ισοτιμίας τούς είχε επιβαρύνει υπέρμετρα σε περίοδο κρίσης. Για παράδειγμα, το 2008 η ισοτιμία ήταν 1,613 ενώ τον Απρίλιο του 2014 είχε διαμορφωθεί στο 1,215. Ετσι, ένας δανειολήπτης που είχε λάβει το 2008 δάνειο 141.000 ευρώ κατέβαλε μέχρι την άνοιξη του 2014 περίπου 65.000 ευρώ, όμως με την αλλαγή της ισοτιμίας έφτασε να χρωστάει 162.000 ευρώ! Χθες το απόγευμα, στις 6 μ.μ. ώρα Ελλάδος, η ισοτιμία διαμορφώθηκε στο 1,06.
Κι αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα, καθώς χιλιάδες δανειολήπτες με ελβετικό φράγκο έχουν προσφύγει στα δικαστήρια και ζητούν η αποπληρωμή του δανείου, που ήταν σε ελβετικά φράγκα, να γίνεται βάσει της ισοτιμίας που ίσχυε κατά την ημέρα έγκρισης του δανείου τους. Μάλιστα σε δύο περιπτώσεις έχουν δικαιωθεί πρωτοδίκως και έχουν κερδίσει ασφαλιστικά μέτρα ώστε να σώσουν την πρώτη κατοικία τους από πλειστηριασμό. Το βασικό επιχείρημα των δανειοληπτών είναι ότι οι τράπεζες παραβίασαν τα συναλλακτικά ήθη και καταχράστηκαν την εμπιστοσύνη τους. Οι τράπεζες, όπως καταγγέλλουν οι δανειολήπτες, κυρίως το διάστημα 2007-2010 τούς πρότειναν ένα χρηματοπιστωτικό προϊόν, δηλαδή στεγαστικό δάνειο σε ελβετικό φράγκο, «αποσιωπώντας ουσιαστικές πληροφορίες».
Η χθεσινή αιφνιδιαστική απόφαση της κεντρικής τράπεζας της Ελβετίας αποτέλεσε δυσάρεστη έκπληξη, όπως ήταν φυσικό, και στις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών, κυρίως αυτών που έχουν πολλά δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Η Τράπεζα της Ελλάδος θα επιχειρήσει να υπολογίσει την επίπτωση από το «ελβετικό σοκ» με βάσει την αντιστάθμιση έναντι συναλλαγματικού κινδύνου που έχει κάνει η κάθε τράπεζα ώστε να αναπληρώσει μέρος της ζημιάς.
Σε κάθε περίπτωση, οι ελληνικές τράπεζες καλούνται να εξετάσουν τρόπους ώστε στα δάνεια που έχουν ήδη χαρακτηριστεί «κόκκινα» να προστεθεί μεγάλο μέρος δανείων σε ελβετικό φράγκο που σήμερα με δυσκολία είναι ενήμερα, αλλά μετά τη χθεσινή απόφαση της κεντρικής τράπεζας της Ελβετίας κινδυνεύουν να καταστούν μη εξυπηρετούμενα.
Νομικοί κύκλοι, ωστόσο, εκτιμούν ότι οι «Ελβετοί» δανειολήπτες έχουν πολύ μεγάλες πιθανότητες να δικαιωθούν δικαστικά καθώς αποδεικνύεται πλέον περίτρανα ότι δεν είχαν πλήρη και σαφή ενημέρωση για τον συναλλαγματικό κίνδυνο που είχαν τα συγκεκριμένα δάνεια.
Δάνεια σε ελβετικό φράγκο: τι έχουν κάνει αλλού
Τα «δάνεια σε ελβετικό φράγκο» πολυδιαφημίστηκαν από τις τράπεζες αλλά δεν αποτελούν μόνο ελληνικό φαινόμενο, ωστόσο σε άλλες χώρες υπήρξαν πολιτικές αποφάσεις του προβλήματος που δημιούργησε το «κλείδωμα» στα τέλη του 2011, της ισοτιμίας ευρώ/ελβετικού φράγκου στο 1,20. Μάλιστα το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μόλις την περασμένη άνοιξη, στο πλαίσιο της προστασίας του καταναλωτή (οδηγία 93/13) και με αφορμή υπόθεση από την Ουγγαρία, αναγνώρισε ότι οι δανειολήπτες που καταφεύγουν σε τέτοια πιστωτικά προϊόντα θα πρέπει να είναι αναλυτικά ενημερωμένοι από τα τραπεζικά ιδρύματα.
•Η Ουγγαρία εξάλλου πήγε ένα βήμα παραπέρα και με νόμο που ψήφισε τον Νοέμβριο του 2014, υποχρέωσε τις τράπεζες να μετατρέψουν τα δάνεια που ήταν σε ελβετικό φράγκο, σε φιορίνια και με ισοτιμία 257 φιορίνια ανά φράγκο. Χθες η ισοτιμία διαμορφώθηκε στα 310 φιορίνια/φράγκο.
•Σε ό,τι αφορά άλλες χώρες, στην Ισπανία, τον Μάρτιο του 2013 αναφέρθηκε σε σχετική βιβλιογραφία η έκδοση απόφασης του Πρωτοδικείου της Βαρκελώνης που δικαίωνε δικηγόρο-δανειολήπτη δανείου σε ελβετικό φράγκο, καθώς δεν είχε ενημερωθεί επαρκώς για τους κινδύνους.
•Την ίδια χρονιά στην Κροατία δικαστήριο αποφάσισε, κατόπιν άσκησης ομαδικής αγωγής 75.000 δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο, υπέρ της μεταβολής του ύψους της οφειλής στο τοπικό νόμισμα με τη σχέση συναλλαγματικής ισοτιμίας της ημέρας εκταμίευσης του δανείου, λόγω της ελλιπούς πληροφόρησης των δανειοληπτών εκ μέρους των οκτώ εναγόμενων πιστωτικών ιδρυμάτων.
•Στο Μαυροβούνιο τον Νοέμβριο του 2013, το Εφετείο της Ποντγκόριτσα, επί σχετικής αγωγής διέταξε τη διενέργεια χρηματοοικονομικής μελέτης για το κατά πόσο η αντιστάθμιση του συναλλαγματικού κινδύνου οδηγεί σε κέρδη αυτών από τη συναλλαγματική μεταβολή πέραν του επιτοκίου.
•Στην Ισλανδία το ανώτατο δικαστήριο της χώρας έκρινε παράνομα τα δάνεια που είναι συνδεδεμένα με ξένα νομίσματα, με αποτέλεσμα να μη χρειάζεται πλέον τα νοικοκυριά να καλύπτουν τις απώλειες (από την υποτίμηση) της ισλανδικής κορόνας. Α. Σπηλιώτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου