Πώς επιδρά στις εταιρείες η παρακράτηση φόρου 26% στις συναλλαγές με 57 κράτη
Τις εμπορικές συναλλαγές με συνολικά 57 διαφορετικές χώρες, μεταξύ των οποίων εμφανίζονται και ορισμένοι από τους κυριότερους εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας, επηρεάζει άμεσα η απόφαση της κυβέρνησης να επιβάλει παρακράτηση φόρου επί της αξίας των συναλλαγών με εταιρείες που εδρεύουν στις χώρες αυτές. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, οι εισαγωγές το 2014 από αυτές τις 57 χώρες ανήλθαν περίπου στα 4,5 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 9,3% των συνολικών εισαγωγών της χώρας (47,7 δισ. ευρώ) για ολόκληρη την περυσινή χρονιά.
Με δεδομένο ότι η παρακράτηση θα υπολογίζεται με τον συντελεστή φορολόγησης των νομικών προσώπων -δηλαδή με 26%-, η νέα νομοθετική ρύθμιση που τέθηκε ήδη σε ισχύ ισοδυναμεί με στέρηση ρευστότητας -έστω και για περιορισμένο χρονικό διάστημα της τάξεως των τριών μηνών- η οποία μπορεί να ξεπερνά ακόμη και το ένα δισεκατομμύριο ευρώ.
Η νομοθετική διάταξη που δημοσιεύτηκε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στο ΦΕΚ αναφέρει ρητά ότι πρέπει να επιβληθεί παρακράτηση φόρου -υπολογίζεται με τον ισχύοντα στην Ελλάδα φορολογικό συντελεστή φόρου εισοδήματος για επιχειρηματική δραστηριότητα, ήτοι 26%- στο σύνολο της δαπάνης που καταβάλλεται προς φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που εμπίπτει σε μια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
1. Είναι κατά τον χρόνο έκδοσης του παραστατικού «μη συνεργάσιμο κράτος».
2. Είναι κατά τον χρόνο έκδοσης του παραστατικού φορολογικός κάτοικος σε κράτος που υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς.
Οι χώρες που κατατάσσονται σε αυτές τις δύο κατηγορίες έχουν καθοριστεί από πέρυσι με υπουργικές αποφάσεις. Και αυτό, διότι η φορολογική νομοθεσία προβλέπει ότι οι συναλλαγές με τις συγκεκριμένες χώρες δεν αναγνωρίζονται ως δαπάνες των επιχειρήσεων, αν δεν αποδεικνύεται ότι πρόκειται για πραγματικές συναλλαγές. Τώρα, το υπουργείο Οικονομικών κάνει το επόμενο βήμα. Αντί να περιμένει από τον φορολογικό έλεγχο να εντοπίσει τα τιμολόγια στα βιβλία των επιχειρήσεων και να τα εξαιρέσει από το σκέλος των δαπανών (κάτι που σημαίνει αύξηση των καθαρών κερδών και κατά συνέπεια του φόρου εισοδήματος), προχωρεί άμεσα στην επιβολή της παρακράτησης φόρου ώστε το βάρος απόδειξης της αυθεντικότητας της συναλλαγής να πέσει στην επιχείρηση.
Η νομοθετική διάταξη που δημοσιεύτηκε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στο ΦΕΚ αναφέρει ρητά ότι πρέπει να επιβληθεί παρακράτηση φόρου -υπολογίζεται με τον ισχύοντα στην Ελλάδα φορολογικό συντελεστή φόρου εισοδήματος για επιχειρηματική δραστηριότητα, ήτοι 26%- στο σύνολο της δαπάνης που καταβάλλεται προς φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που εμπίπτει σε μια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
1. Είναι κατά τον χρόνο έκδοσης του παραστατικού «μη συνεργάσιμο κράτος».
2. Είναι κατά τον χρόνο έκδοσης του παραστατικού φορολογικός κάτοικος σε κράτος που υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς.
Οι χώρες που κατατάσσονται σε αυτές τις δύο κατηγορίες έχουν καθοριστεί από πέρυσι με υπουργικές αποφάσεις. Και αυτό, διότι η φορολογική νομοθεσία προβλέπει ότι οι συναλλαγές με τις συγκεκριμένες χώρες δεν αναγνωρίζονται ως δαπάνες των επιχειρήσεων, αν δεν αποδεικνύεται ότι πρόκειται για πραγματικές συναλλαγές. Τώρα, το υπουργείο Οικονομικών κάνει το επόμενο βήμα. Αντί να περιμένει από τον φορολογικό έλεγχο να εντοπίσει τα τιμολόγια στα βιβλία των επιχειρήσεων και να τα εξαιρέσει από το σκέλος των δαπανών (κάτι που σημαίνει αύξηση των καθαρών κερδών και κατά συνέπεια του φόρου εισοδήματος), προχωρεί άμεσα στην επιβολή της παρακράτησης φόρου ώστε το βάρος απόδειξης της αυθεντικότητας της συναλλαγής να πέσει στην επιχείρηση.
Ποιες είναι όμως οι χώρες που χαρακτηρίζονται «μη συνεργάσιμες» ή «χώρες ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος» και ποιες οι συναλλαγές των ελληνικών επιχειρήσεων με αυτές;
• Στην κορυφή της λίστας (τουλάχιστον με βάση τα δεδομένα του 2014, καθώς μπορεί η απόφαση να τροποποιηθεί) εμφανίζεται η Βουλγαρία με συνολικό ύψος εισαγωγών προς την Ελλάδα για το 2014 ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Από τη Βουλγαρία εισάγουμε κυρίως τρόφιμα (342 εκατ. ευρώ), καύσιμα και λιπαντικά (215 εκατ. ευρώ) και διάφορα βιομηχανικά είδη αξίας άνω των 500 εκατ. ευρώ. Η Βουλγαρία χαρακτηρίζεται χώρα «ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος» επειδή εφαρμόζει φορολογικό συντελεστή 10% στα επιχειρηματικά κέρδη.
• Δεύτερη στη λίστα έρχεται η Σαουδική Αραβία. Οι εισαγωγές της Ελλάδας φτάνουν στο 1,3 δισ. ευρώ με το πρώτο στη λίστα προϊόν να είναι προφανώς το πετρέλαιο. Η Σαουδική Αραβία θεωρήθηκε με βάση την απόφαση του 2014 μη συνεργάσιμο φορολογικά κράτος. Τα νομικά πρόσωπα στη συγκεκριμένη χώρα φορολογούνται με συντελεστή 20%.
• Δεύτερη στη λίστα έρχεται η Σαουδική Αραβία. Οι εισαγωγές της Ελλάδας φτάνουν στο 1,3 δισ. ευρώ με το πρώτο στη λίστα προϊόν να είναι προφανώς το πετρέλαιο. Η Σαουδική Αραβία θεωρήθηκε με βάση την απόφαση του 2014 μη συνεργάσιμο φορολογικά κράτος. Τα νομικά πρόσωπα στη συγκεκριμένη χώρα φορολογούνται με συντελεστή 20%.
• Στην 3η θέση κατατάσσεται η Κύπρος η οποία υιοθετεί πολύ χαμηλότερους συντελεστές σε σχέση με τους ελληνικούς. Ο φόρος νομικών προσώπων υπολογίζεται με 12,5% ενώ ο ΦΠΑ με 19%. Οι εισαγωγές από την Κύπρο έφτασαν το 2014 στα 392 εκατ. ευρώ. Οι περισσότερες εισαγωγές αφορούν τον κλάδο των τροφίμων (47 εκατ. ευρώ), των χημικών προϊόντων (111 εκατ ευρώ) και των μηχανημάτων (112 εκατ. ευρώ).
• Από την Ιρλανδία εισάγουμε κυρίως προϊόντα που κατατάσσονται στον κλάδο των χημικών προϊόντων. Το 2014, μόνο από τον συγκεκριμένο τομέα, έγιναν εισαγωγές αξίας 230 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα ενώ η
συνολική αξία των συναλλαγών από τη συγκεκριμένη χώρα έφτασε στα 301 εκατ. ευρώ. Η Ιρλανδία, φορολογώντας τις επιχειρήσεις με συντελεστή 12,5%, κατατάσσεται στις χώρες με το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς.
• Την πρώτη 5άδα συμπληρώνει η ΠΓΔΜ με διπλή ιδιότητα, καθώς είναι και μη συνεργάσιμο κράτος και χώρα με ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς. Οι εισαγωγές ανέρχονται στα 192 εκατ. ευρώ. Τα 53 εκατ. ευρώ αφορούν εισαγωγές καυσίμων ενώ περίπου 80 εκατ. ευρώ αφορούν βιομηχανικά είδη.
• Από την Ιρλανδία εισάγουμε κυρίως προϊόντα που κατατάσσονται στον κλάδο των χημικών προϊόντων. Το 2014, μόνο από τον συγκεκριμένο τομέα, έγιναν εισαγωγές αξίας 230 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα ενώ η
συνολική αξία των συναλλαγών από τη συγκεκριμένη χώρα έφτασε στα 301 εκατ. ευρώ. Η Ιρλανδία, φορολογώντας τις επιχειρήσεις με συντελεστή 12,5%, κατατάσσεται στις χώρες με το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς.
• Την πρώτη 5άδα συμπληρώνει η ΠΓΔΜ με διπλή ιδιότητα, καθώς είναι και μη συνεργάσιμο κράτος και χώρα με ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς. Οι εισαγωγές ανέρχονται στα 192 εκατ. ευρώ. Τα 53 εκατ. ευρώ αφορούν εισαγωγές καυσίμων ενώ περίπου 80 εκατ. ευρώ αφορούν βιομηχανικά είδη.
Ισχυρό πλήγμα για την πραγματική οικονομία
Οι συνέπειες στην πραγματική οικονομία από την ενεργοποίηση της παρακράτησης του 26% αναμένεται να είναι πολύ ευρύτερες, καθώς το μέτρο αγγίζει και άλλες επιχειρήσεις πέραν αυτών που κάνουν εισαγωγές από τις 57 χώρες οι οποίες, είτε χαρακτηρίζονται ως μη συνεργάσιμες είτε θεωρούνται «φορολογικοί παράδεισοι». Με τον τρόπο που είναι διατυπωμένος ο νέος νόμος, η παρακράτηση θα επιβάλλεται και στις συναλλαγές των συνδεδεμένων επιχειρήσεων είτε πρόκειται για εισαγωγή αγαθών, είτε για παροχή υπηρεσιών.
Στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι να χτυπηθεί η φοροαποφυγή που γίνεται μέσω των ενδοομιλικών συναλλαγών. Με τον τελευταίο φορολογικό νόμο, οι επιχειρήσεις που πραγματοποιούν ενδοομιλικές συναλλαγές είναι υποχρεωμένες –υπό προϋποθέσεις– να τηρούν «φάκελο τεκμηρίωσης» για τις συναλλαγές. Επίσης, στο στόχαστρο για την επιβολή παρακράτησης θα μπουν και οι επιχειρήσεις οι οποίες συναλλάσσονται με εταιρείες οι οποίες δεν διαθέτουν στην έδρα τους την απαραίτητη οργάνωση και υποδομή για τη διενέργεια συναλλαγών.
Η διάταξη αφήνει πολλά περιθώρια ερμηνειών, ενώ μεταφέρει στους συναλλασσόμενους την ευθύνη να αποδείξουν ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου για την επιβολή της παρακράτησης. Το πώς ακριβώς θα εφαρμοστεί η διάταξη μένει να καθοριστεί με υπουργική απόφαση, η οποία και θα καθορίζει τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να προσκομίζουν οι επιχειρήσεις για να αποδεικνύουν ότι οι συναλλαγές τους είναι αληθινές και δεν έγιναν με στόχο να ψαλιδιστεί ο ΦΠΑ και ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων.
Στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι να χτυπηθεί η φοροαποφυγή που γίνεται μέσω των ενδοομιλικών συναλλαγών. Με τον τελευταίο φορολογικό νόμο, οι επιχειρήσεις που πραγματοποιούν ενδοομιλικές συναλλαγές είναι υποχρεωμένες –υπό προϋποθέσεις– να τηρούν «φάκελο τεκμηρίωσης» για τις συναλλαγές. Επίσης, στο στόχαστρο για την επιβολή παρακράτησης θα μπουν και οι επιχειρήσεις οι οποίες συναλλάσσονται με εταιρείες οι οποίες δεν διαθέτουν στην έδρα τους την απαραίτητη οργάνωση και υποδομή για τη διενέργεια συναλλαγών.
Η διάταξη αφήνει πολλά περιθώρια ερμηνειών, ενώ μεταφέρει στους συναλλασσόμενους την ευθύνη να αποδείξουν ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου για την επιβολή της παρακράτησης. Το πώς ακριβώς θα εφαρμοστεί η διάταξη μένει να καθοριστεί με υπουργική απόφαση, η οποία και θα καθορίζει τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να προσκομίζουν οι επιχειρήσεις για να αποδεικνύουν ότι οι συναλλαγές τους είναι αληθινές και δεν έγιναν με στόχο να ψαλιδιστεί ο ΦΠΑ και ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου