ΟΛΙΚΗ ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΣΤΙΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ «Φουσκωμένα» ασφάλιστρα έρχονται τον Φεβρουάριο

ΟΛΙΚΗ ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΣΤΙΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ

«Φουσκωμένα» ασφάλιστρα έρχονται τον Φεβρουάριο

Του Γιώργου Γάτου

«Φουσκωμένα» ασφάλιστρα θα κληθούν να πληρώσουν, από τις αρχές του 2017,  στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), εκατοντάδες χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι λόγω του «ετεροχρονισμένου» υπολογισμού των εισφορών,  με βάση το εισόδημα του... 2015, της «ταξικής» επιβάρυνσης που προβλέπει ο ν. Κατρούγκαλου για όσους δήλωναν ή θα δηλώνουν εισόδημα πάνω από 25.000 ευρώ αλλά και της «μεταφοράς» της καταβολής εισφορών του 2016 μέσα στο πρώτο εξάμηνο του νέου χρόνου. Όλοι, ωστόσο, θα έχουν «προσωπικές διαφορές» στις εισφορές, αφού τα ασφάλιστρα θα υπολογίζονται με βάση τα εισοδήματα δύο χρήσεων...

Οι 5 βασικές κατηγορίες ασφαλισμένων που θα αρχίσουν να λαμβάνουν, σταδιακά, από τα τέλη Ιανουαρίου έως τις αρχές Φεβρουαρίου, τα  «φουσκωμένα» ασφάλιστρα, σύμφωνα με τα παραδείγματα του φοροτεχνικού Αντώνη Μουζάκη (βλ. πίνακες) και τις επισημάνσεις του δικηγόρου Δημ. Μπούρλου στην «Ημερησία», είναι:

1 Όλοι όσοι δήλωναν  ή θα δηλώνουν εισόδημα πάνω από 25.000 ευρώ τον χρόνο. Η επιβάρυνση, υπολογίζοντας τις εισφορές 20% για τον κλάδο της σύνταξης και 6,95% για ασθένεια στα εισοδήματα (χωρίς δηλαδή εισφορές για επικουρικό και εφάπαξ),  σε σχέση με τα «κλειστά» ασφάλιστρα π.χ. του ΟΑΕΕ στην 4η κατηγορία (335,37 ευρώ τον μήνα και 4.024,44 ευρώ τον χρόνο), ξεκινά από + 3,4% και φτάνει στο + 257,12% όπως φαίνεται στους σχετικούς πίνακες. 

2 Επιβάρυνση θα έχουν  και όσοι δήλωναν ή δηλώνουν λιγότερα από.... 7.032 ευρώ (δηλ. λιγότερα από τα 586,08 ευρώ τον μήνα που είναι το ελάχιστο ασφαλιστέο εισόδημα) αφού  θα υποχρεώνονται να πληρώνουν 1.895 ευρώ σε ετήσια βάση ή 158 ευρώ τον μήνα για σύνταξη και ασθένεια.  «Ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών κινητροδοτεί την αποφυγή δήλωσης εισοδημάτων και τυχόν... άμυνά τους, με τη μη έκδοση παραστατικών ή την εμφάνιση μειωμένης κερδοφορίας,  θα έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στα έσοδα από φόρους όσο και από εισφορές»,  προειδοποιεί ο Αντ. Μουζάκης.  

3 Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που είχαν απώλεια εισοδήματος το 2016 σε σύγκριση με τα εισοδήματα τα οποία είχαν δηλώσει το 2015. Τα ειδοποιητήρια που θα λάβουν στις αρχές του νέου χρόνου θα αναγράφουν ποσά ασφαλίστρων για το πρώτο εξάμηνο του 2017 που έχουν  υπολογιστεί με βάση τα εισοδήματα του 2015. Δεύτερο λογαριασμό, με βάση τα εκκαθαρισμένα, πλέον, εισοδήματα του 2016,  θα λάβουν τον... Ιούλιο, οπότε κατόπιν συμψηφισμού,  θα καλούνται να πληρώσουν, στο δεύτερο εξάμηνο του χρόνου, χαμηλότερα ή υψηλότερα ανά μήνα ασφάλιστρα. «Σε μια χρονιά περιορισμένων εσόδων θα καταβάλλονται υψηλότερες εισφορές από αυτές που αντιστοιχούν στο πραγματικό εισόδημα και στις οικονομικές δυνατότητες», επισημαίνει στην «Ημερησία» ο Δ. Μπούρλος υπογραμμίζοντας, μαζί με τον Α. Μουζάκη, τον κίνδυνο «μεγάλης ταμειακής στενότητας που θα αντιμετωπίσουν χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι ειδικά στο πρώτο εξάμηνο».  Το γεγονός ότι θα λαμβάνονται υπόψη δύο οικονομικές χρήσεις (εισοδήματα του προ προηγούμενου   και του αμέσως προηγούμενου έτους) θα δημιουργήσει, πάντως,  «προσωπικές διαφορές» στις εισφορές για το σύνολο των ελεύθερων επαγγελματιών.  

4 Οι αγρότες και οι επιστήμονες που δεν κατέβαλαν  το 2016 τις εισφορές του έτους αυτού (πλήρωναν είτε απολογιστικά  ανά εξάμηνο είτε και αργότερα, μετά από πολύμηνες παρατάσεις,  όπως οι δικηγόροι λόγω  απεργίας).

5 Οσοι πολυαπασχολούμενοι διατηρήσουν τη διπλή ασφάλιση το 2017 είτε λόγω ασφάλισης ιδιότητας (π.χ. δικηγόροι, μηχανικοί που εργάζονται στο Δημόσιο, σε ΔΕΚΟ) είτε λόγω απασχόλησης ως μισθωτοί και, παράλληλα, ως ελεύθεροι επαγγελματίες με συμβάσεις έργου ή ανεξάρτητων υπηρεσιών, αμοιβόμενοι με μισθό και με «μπλοκάκι».

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν  τους δοθεί... περισσότερος χρόνος για την αποπληρωμή των «οφειλών» τους,   θα πρέπει να πληρώσουν, αναδρομικά από την 1/1/2017,  διπλές εισφορές. Και τις παλαιές (τα «κλειστά» - απλήρωτα ασφάλιστρα) και τις νέες (με βάση το ν. Κατρούγκαλου και τα εισοδήματα του προηγούμενου έτους). Να σημειωθεί ότι ειδικά για τους αγρότες,  οι εισφορές αυξήθηκαν κατά 50% το 2016, ενώ η εισφορά ασθενείας θα είναι στο 6,95% επί του εισοδήματος από την 1/1/2017 και μαζί με την εισφορά για τη σύνταξη (14% αντί 20% λόγω μεταβατικής ρύθμισης)  θα καταβάλουν συνολικά το 20,95% με ελάχιστο ύψος ασφαλιστέου εισοδήματος τα 4.922,40 ευρώ (410,20 ευρώ τον μήνα που αντιστοιχεί στο 70% του νομοθετημένου κατώτατου μισθού εργαζόμενου ηλικίας πάνω από 25 ετών), δηλαδή 86 ευρώ τον μήνα, κατ' ελάχιστο και 1.032 ευρώ σε ετήσια βάση, για τις δύο συγκεκριμένες «καλύψεις». 

Τον Φεβρουάριο οι πρώτες πληρωμές
«Εως τον Φεβρουάριο του ‘17  -που θα είναι ο πρώτος μήνας πληρωμών με τα νέα δεδομένα και αναδρομική ισχύ  από την 1/1/2017-  θα έχουν λυθεί όλες οι εκκρεμότητες»,  δηλώνουν στην «Ημερησία» κορυφαία στελέχη του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που εξακολουθούν να διαπραγματεύονται, σε τεχνικό επίπεδο, με τους Θεσμούς όλα τα ζητήματα εφαρμογής του νέου τρόπου υπολογισμού των εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους. Τα ίδια στελέχη παραδέχονται ότι «θα υπάρξουν προβλήματα στη μετάβαση στο νέο σύστημα», αλλά, όπως λένε, «θα ξεπεραστούν χάρις στο νομοθετικό πλαίσιο  του νέου Ασφαλιστικού που βάζει  ενιαίους κανόνες». 

Συμψηφισμοί
Για τον υπολογισμό των εισφορών του  2017 θα ληφθούν υπόψη, τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο,   τα εισοδήματα του 2015 ενώ στο δεύτερο εξάμηνο -όταν θα έχουν εκκαθαριστεί οι δηλώσεις του 2016-  θα υπάρξει συμψηφισμός.  Με ειδική διάταξη που ψηφίστηκε καθιερώνεται  η μερική μηνιαία καταβολή και ο μεταγενέστερος συμψηφισμός των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολουμένων και των αγροτών, λόγω της αδυναμίας προσδιορισμού του εισοδήματος επί του οποίου θα πρέπει να υπολογίζονται οι εισφορές. Συγκεκριμένα, «σε περίπτωση που κατά το χρόνο λήξης της προθεσμίας πληρωμής των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών καταβληθεί ποσό μεγαλύτερο από το ποσό που απαιτείται, το επιπλέον ποσό θα μεταφέρεται ως πιστωμένο και θα συμψηφίζεται με τις ασφαλιστικές εισφορές του επόμενου χρονικού διαστήματος».

Η διάταξη αυτή αποτελεί τη νομική βάση για τους συμψηφισμούς που θα γίνονται μεταξύ των καταβληθέντων ποσών και του τελικού απαιτητού ύψους, αν μετά τις παρακρατήσεις οι οποίες θα γίνονται αρχικά με τα εισοδήματα προηγούμενων χρήσεων, προκύπτουν διαφορές. 

Παραδείγματα «προσωπικών διαφορών» στις εισφορές
Για παράδειγμα, όπως προκύπτει από τους πίνακες, ασφαλισμένος στην 4η κατηγορία του ΟΑΕΕ με καθαρό εισόδημα το 2015 ύψους 35.975,56 ευρώ και το 2016 μικρότερο, στα 32.000 ευρώ,  θα πληρώσει στο πρώτο 6μηνο εισφορές 9.695,41ευρώ σε ετησιοποιημένη βάση αντί 4.024,44 ευρώ έως φέτος. Για το 2017 θα έπρεπε, με το νέο σύστημα,  να πληρώσει 8.624 ευρώ. Ο ασφαλισμένος έχοντας πιστωτικό υπόλοιπο 1.071,41ευρώ στο δεύτερο εξάμηνο θα πληρώσει 1.071,41ευρώ λιγότερα με αναγωγή στους εναπομένοντες μήνες έως το τέλος  του 2017. Άλλος ασφαλισμένος με «καθαρό» εισόδημα  το 2015 ύψους 55.975,56 ευρώ που πλήρωνε 4.024,44 ευρώ, θα λάβει πρώτο λογαριασμό ασφαλίστρων 15.085,41ευρώ. Αν όμως το 2016 είχε μείωση εισοδήματος 20%, δηλαδή «καθαρά» 48.000 ευρώ, θα πρέπει να πληρώσει 12.936 ευρώ και θα γίνει συμψηφισμός στον δεύτερο λογαριασμό για την προσωπική διαφορά των 2.149,41ευρώ, μέσω της καταβολής χαμηλότερων εισφορών στο δεύτερο εξάμηνο.

ΑΠΟ ΕΤΗΣΙΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ 7.032 ΕΥΡΩ
Ανώτατα και κατώτατα όρια

• Ως κατώτατο τεκμαρτό ετήσιο εισόδημα θα ισχύει το ποσό των 7.032 ευρώ (ελάχιστη βάση υπολογισμού θα είναι ο  νομοθετημένος κατώτατος μισθός των 586 ευρώ, πλην των αγροτών και των νέων επιστημόνων) ενώ ανώτατο εισόδημα, πάνω από το οποίο δεν θα γίνονται κρατήσεις,  θα είναι τα 70.320 ευρώ (ανώτατο όριο σε μηνιαία βάση  το δεκαπλάσιο του κατώτατου μισθού). 

• Η διαμόρφωση  του ασφαλίστρου ανάλογα με το εισόδημα   ευνοεί όσους δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα. Για παράδειγμα η εισφορά 20% για σύνταξη για όσους δηλώνουν εισόδημα 586 ευρώ τον μήνα θα είναι 117,36 ευρώ, ενώ αν δηλώνουν εισόδημα 3.000 ευρώ φτάνει στα 600 ευρώ και για τα 5.860 ευρώ «εκτοξεύεται» στα 1.172,16 ευρώ. Αντίστοιχες  επιβαρύνσεις προκύπτουν και για τα ασφάλιστρα στον κλάδο υγείας και μάλιστα για τις ίδιες παροχές (40,78 ευρώ η κατώτατη μηνιαία εισφορά και 407,33 ευρώ η ανώτατη).

• Μικρότερες εισφορές προβλέπονται για τους κάτω της 5ετίας δραστηριοποιούμενους αυτοαπασχολούμενους στο ΕΤΑΑ που θα έχουν ως κατώτατο τεκμαρτό εισόδημα για τον υπολογισμό των εισφορών  το ποσό των 4.922,40 ευρώ (σε μηναία βάση το 70% του κατώτατου μισθού, δηλαδή 410,20 ευρώ) και χαμηλότερο ποσοστό ασφάλισης για σύνταξη (14% τα πρώτα 2 χρόνια και 17% στα 3 • 5) αν και θα πρέπει να επιστρέψουν τις διαφορές σε σχέση με την εισφορά 20% (χαρακτηρίζονται ως «οφειλές»).

• Το ποσό των 4.922,4 ευρώ θα ισχύει ως ελάχιστο ποσό εισοδήματος, και  για τους αγρότες που θα έχουν μικρότερη εισφορά (14% αντί 20%) για τη σύνταξη. Εκπτώσεις 5% έως 50%, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος, προβλέπονται, προκειμένου να περιοριστεί η αναμενόμενη επιβάρυνση από τα νέα ασφάλιστρα,    για τους αυτοαπασχολούμενους ασφαλισμένους στο ΕΤΑΑ (δικηγόρους, γιατρούς, μηχανικούς κλπ) με ασφάλιση  άνω της πενταετίας. Για παράδειγμα σε ετήσιο  εισόδημα 25.000 ευρώ παρέχεται έκπτωση 38%, στα 40.000 ευρώ έκπτωση 22% και στα 50.000 ευρώ έκπτωση 13%.

ΜΙΣΑ - ΜΙΣΑ ΜΕ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ

Τα...μισά απ' όσα δηλώνονται θα πηγαίνουν για φόρους και εισφορές χωρίς να υπολογίζονται οι επιβαρύνσεις από έμμεσους φόρους, ΕΝΦΙΑ κλπ. Τα ποσοστά επιβάρυνσης από φόρους και εισφορές, όπως φαίνεται στους πίνακες του Αντ. Μουζακη, μειώνονται για όσους δηλώνουν εισοδήματα έως 12.000€ και αυξάνονται για εκείνους που θα δηλώνουν υψηλότερα εισοδήματα.