Διπλή «βόμβα» στις εισφορές και τις συντάξεις του ΕΦΚΑ από την απόφαση του ΣτΕ

Σχέδιο για πλαφόν φόρων και εισφορών στο 55% του εισοδήματος, για επαγγελματίες, επιστήμονες και αγρότες έρχεται στο προσκήνιο με αφορμή τη γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), η οποία φέρεται να ακυρώνει, αφενός, την ένταξη των παραπάνω επαγγελματιών στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και, αφετέρου, τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών τους βάσει εισοδήματος με ποσοστά 26,95%, 37,95% και 23,2% (σ.σ.: όσον αφορά στις εισφορές αγροτών για το 2018 που ανεβαίνουν στο 26,95% το 2021).

Εμμέσως πλην σαφώς όμως ανοίγει θέμα μειώσεων στις συντάξεις που καταβάλλει ο ΕΦΚΑ, γιατί, αν τελικώς οι εισφορές των επαγγελματιών αλλάξουν ή μειωθούν ή αν υπολογιστούν με μια πιο χαμηλή βάση εισοδήματος, αυτό θα έχει άμεσο αντίκτυπο στα έσοδα του ΕΦΚΑ και ο αντίκτυπος αυτός θα «χτυπήσει» στις συντάξεις.

Το υπουργείο Εργασίας δεν αιφνιδιάστηκε από τις εστίες αντισυνταγματικότητας που εντόπισε το ΣτΕ. Ομως, απορρίπτει το ενδεχόμενο επιστροφής στο παλιό καθεστώς για τις εισφορές επαγγελματιών και αγροτών (σ.σ.: εισφορές με σταθερές κλίμακες ανεξαρτήτως εισοδήματος όπως ήταν έως το 2016), όπως αποκάλυψε στον Ελεύθερο Τύπο κορυφαίο στέλεχός του.

Εξετάζεται όμως το σχέδιο της καθιέρωσης ενός ενιαίου πλαφόν φόρων και εισφορών, ώστε και οι δύο αυτές επιβαρύνσεις να μην ξεπερνούν το 55% του δηλωθέντος εισοδήματος.

Το υπουργείο Εργασίας σκοπεύει, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «Ε.Τ.», να θέσει το σχέδιο αυτό στους δανειστές και να εφαρμοστεί από το 2019. Η κυοφορούμενη απόφαση του ΣτΕ, λοιπόν, κατά κάποιον τρόπο εξυπηρετεί την κυβέρνηση, αλλά ο άγνωστος «Χ» είναι η τρόικα και… οι περικοπές συντάξεων.
Σήμερα οι φόροι και οι εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες φτάνουν έως και 75% του εισοδήματος, που ισοδυναμεί με δήμευση. Με αυτά τα «χαράτσια» όμως πληρώνονται οι συντάξεις του ΕΦΚΑ.

Αν το όριο πέσει στο 55% του εισοδήματος, θα υπάρξει μοιραία μείωση των εσόδων, εκτός και αν το πλαφόν του 55% (αντί 75%) οδηγήσει κάποιους σε πληρωμή εισφορών και φόρων, ώστε να κλείσουν οι τρύπες των εσόδων. Με τη γενικευμένη καθίζηση της οικονομίας, όμως, ακόμη και αν οι 1,3 εκατ. επαγγελματίες πλήρωναν το 55% του εισοδήματος σε φόρους και εισφορές, η τρύπα δεν θα έκλεινε για τον απλό λόγο ότι τα εισοδήματα έχουν μειωθεί δραματικά και για το 2017 αλλά και το 2018!

Η πραγματική βόμβα της κυοφορούμενης απόφασης του ΣτΕ δεν είναι τόσο οι εισφορές που ακυρώνονται όσο οι συντάξεις που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ξαναμπαίνουν στην… κλίνη των περικοπών και όπως φαίνεται δεν θα περιοριστούν μόνο στο 18% από τον Δεκέμβριο του 2018, αλλά μπορεί να είναι και μεγαλύτερες.

Το σχέδιο για πλαφόν έως 55% σε φόρους και εισφορές είχε προ μηνός συζητηθεί στο υπουργείο με φορείς των επιστημόνων (δικηγόρους), ενώ στο παρελθόν είχαν γίνει και δηλώσεις υπέρ της σταδιακής αποκλιμάκωσης των επιβαρύνσεων από τον υφυπουργό Τάσο Πετρόπουλο.

Η αφορμή για να επανέλθει στο προσκήνιο δίδεται αναπόφευκτα από το ΣτΕ.
Το ΣτΕ φέρεται να αποφάνθηκε σε διάσκεψη της Ολομελείας του τη Μεγάλη Παρασκευή με ψήφους 17 υπέρ και 8 κατά ότι είναι αντισυνταγματικές δύο διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου:

1. Η ένταξη των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων (μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι) αλλά και αγροτών στον ΕΦΚΑ.

2. Ο υπολογισμός της εισφοράς του ΕΦΚΑ με βάση το εισόδημα που είναι 26,95% για τους ελεύθερους επαγγελματίες, 37,95% για τους μηχανικούς και τους δικηγόρους, 33,95% για τους γιατρούς, φαρμακοποιούς και 23,2% για τους αγρότες.

Αντίθετα, κρίθηκε σύννομη η ένταξη στο φορέα των δημοσίων υπαλλήλων, καθώς και των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα.

Τις παραπάνω πληροφορίες από τη διάσκεψη του ΣτΕ για τις αντισυνταγματικές διατάξεις δημοσίευσε η εφημερίδα «Πρώτο Θέρμα». Ωστόσο, η απόφαση θα αργήσει και κάποιοι λένε ότι θα πάει έως και δύο μήνες πίσω (δηλαδή Ιούνιο), γιατί τα όσα βγήκαν στη δημοσιότητα έχουν ήδη ταρακουνήσει την κυβέρνηση και καθιστούν αβέβαιη τη νομιμότητα των εισφορών που καλούνται να πληρώνουν κάθε μήνα περίπου 1,3 εκατομμύρια ασφαλισμένοι.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας φέρνει τα πάνω-κάτω, στα έσοδα του ΕΦΚΑ αλλά και στις συντάξεις.

Αυτό που δεν μπορεί να γίνει είναι να επανέλθουν οι παλιές εισφορές, καθώς, όπως ανέφερε αρμόδιο στέλεχος του υπουργείου στον «Ε.Τ.», κάτι τέτοιο προϋποθέτει απόσχιση από τον ΕΦΚΑ και επανασύσταση του ΟΓΑ, του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ, και μάλιστα «προικοδότηση» των Ταμείων αυτών με αποθεματικά για να πληρώνουν και συντάξεις. Αποθεματικά όμως δεν υπάρχουν, γιατί με την κατάργηση των εν λόγω φορέων η περιουσία τους πέρασε στον ΕΦΚΑ. Αν γυρίσουν στο παλιό καθεστώς, θα πρέπει να ο ΕΦΚΑ να τους επιστρέψει και τα αποθεματικά τους που σήμερα είναι δεσμευμένα στην Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς η κυβέρνηση έχει «σκουπίσει» τα όποια περισσεύματα των κρατικών φορέων υποχρεώνοντάς τους να τα τοποθετούν στην Τράπεζα της Ελλάδος για να μετατρέπονται σε ομόλογα του Δημοσίου. Τα κρατικά ταμεία έχουν μόνον όσα χρειάζονται και δηλώνουν για πληρωμές μισθών και συντάξεων.

Αν βρεθούν σε ανάγκη, θα πρέπει να πάρουν άδεια για να χρηματοδοτηθούν εκτάκτως από τα αποθεματικά που έχουν τοποθετήσει στην ΤτΕ. Τυχόν επαναφορά του παλιού καθεστώτος στις εισφορές θα τίναζε στον αέρα τον ΕΦΚΑ γιατί θα έπρεπε να εξασφαλίσει με αποθεματικά τον ΟΓΑ, τον ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ αλλά σε αυτή την περίπτωση δεν θα είχε ο ΕΦΚΑ τα απαραίτητα αποθεματικά για τις συντάξεις.

Κώστας Κατίκος
kkatikos@e-typos.com
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου