Ρόλο «διαιτητή» για τις διαφορές μεταξύ πιστωτικών ιδρυμάτων και δανειοληπτών, καλείται να παίξει ο τραπεζικός διαμεσολαβητής. Πρόκειται για έναν φιλικό διακανονισμό, μια διαφορετική προσέγγιση στην αναδιάρθρωση των οφειλών που μπορεί να αποτελέσει μια λύση win – win.
Σύμφωνα με το Βήμα της Κυριακής, μετά το λίφτινγκ του θεσμού πριν από μερικούς μήνες η ζήτηση από την πλευρά των δανειοληπτών έχει αυξηθεί αξιοσημείωτα. Πρόκειται για μια εξέλιξη που συνδέεται με τη μεγαλύτερη επιθετικότητα την οποία επιδεικνύουν οι τράπεζες για τη διεκδίκηση των οφειλών τους και την έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, η οποία ανάγκασε πολλούς «κόκκινους» δανειολήπτες να βγουν από τις… κρυψώνες τους.
Ηδη η Eurobank έχει ολοκληρώσει τις πρώτες 10 συμφωνίες με τη νέα μέθοδο, ύστερα από πρωτοβουλία των πελατών της, ρυθμίζοντας δάνεια από 13.000 ως 300.000 ευρώ, συνολικού ύψους 1 εκατ. ευρώ, ενώ και οι υπόλοιποι συστημικοί όμιλοι προετοιμάζονται για τις πρώτες τους υποθέσεις. Αν και ακόμη η διάδοση του νέου τρόπου εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών είναι μικρή, οι αρμόδιες διευθύνσεις διαχείρισης επισφαλειών των τραπεζών διαπιστώνουν αυξανόμενο ενδιαφέρον για αυτόν από τους πελάτες τους.

Συμφωνία σε 5 βήματα

Τη διαμεσολάβηση μπορεί να ζητήσει τόσο η τράπεζα όσο και ο οφειλέτης. Μέσα από την προβλεπόμενη διαδικασία, τα εμπλεκόμενα μέρη επιχειρούν, εκουσίως, να καταλήξουν σε συμφωνία και να επιλύσουν τη διαφορά τους με τη βοήθεια ενός ειδικά εκπαιδευμένου, ανεξάρτητου και αμερόληπτου διαμεσολαβητή. Σημειώνεται ότι τράπεζα και δανειολήπτης είναι ελεύθεροι να τερματίσουν τη διαδικασία όποτε το επιθυμούν.
Αναλυτικότερα, προβλέπονται τα ακόλουθα βήματα:
1. Ενεργοποίηση της διαδικασίας, κατόπιν σχετικής ενημέρωσης, με σκοπό να γεφυρωθούν οι διαφορές και να προκύψει μια κοινά αποδεκτή και βιώσιμη ρύθμιση. Στο πρώτο στάδιο εκδηλώνεται η πρόθεση διαμεσολάβησης είτε από τον πελάτη είτε/και από την τράπεζα και εφόσον γίνει έλεγχος του αιτήματος με συμφωνητικό υπαγωγής το αίτημα περνάει στη διαμεσολάβηση.
2. Επιλογή, από κοινού, ανεξάρτητου διαμεσολαβητή (άτομο ειδικών σπουδών που έχει πιστοποιηθεί από το υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων). Δεν αποφασίζει, δεν κρίνει, δεν δικάζει, αλλά διατυπώνει προτάσεις προς επίλυση διαφοράς. Υπόκειται σε αυστηρές κυρώσεις για τη μη τήρηση του Κώδικα Δεοντολογίας Διαμεσολαβητών. Σήμερα υπάρχουν στην Ελλάδα 1.800 πιστοποιημένοι διαμεσολαβητές.
3. Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται σε ουδέτερο χώρο, στο γραφείο του διαμεσολαβητή, με υποχρεωτική παρουσία δικηγόρων και για τις δύο πλευρές. Η αμοιβή των δικηγόρων βαρύνει την κάθε πλευρά ξεχωριστά.
4. Ο διαμεσολαβητής αμείβεται για την υπηρεσία που παρέχει με 100 ευρώ την ώρα και το κόστος επιμερίζεται και στις δύο πλευρές (50% τράπεζα – 50% πελάτης). Η συνήθης διάρκεια είναι από τρεις ως πέντε ώρες (δηλαδή το κόστος κυμαίνεται από 300 ως 500 ευρώ (50%-50%).
5. Αν υπάρξει συμφωνία, υπογράφεται «Πρακτικό Επιτυχίας», το οποίο είναι εκτελεστός τίτλος και κατατίθεται στο Πρωτοδικείο.
Σε περίπτωση αθέτησής του από τον πελάτη, με βάση την εκτελεστότητα του τίτλου, η τράπεζα προχωρεί απευθείας σε δικαστικές ενέργειες, με αποτέλεσμα το δάνειο να επιστρέφει στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και να αποφεύγονται οι συνήθεις χρονοβόρες νομικές διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης.

Ποιους αφορά

Η διαμεσολάβηση είναι μια μορφή εξωδικαστικού τρόπου επίλυσης διαφορών που αφορά πελάτες προβληματικών δανείων, ανεξάρτητα από το ύψος της οφειλής και το είδος του δανείου. Συγκεκριμένα αφορά οφειλέτες καταναλωτικών, στεγαστικών, επαγγελματικών και επιχειρηματικών δανείων, τα οποία:
l Εχουν καταγγελθεί, αλλά δεν έχει εκδοθεί διαταγή πληρωμής.
l Εχουν ενταχθεί στον νόμο Κατσέλη.
l Εχουν δοθεί σε πελάτες που πρόκειται να χαρακτηριστούν «μη συνεργάσιμοι» στο πλαίσιο του Κώδικα Δεοντολογίας.
l Εχουν ήδη χαρακτηριστεί «μη συνεργάσιμοι» (πριν από την καταγγελία του δανείου τους), στο πλαίσιο του Κώδικα Δεοντολογίας.
l Εχουν ήδη συμφωνήσει με την τράπεζα ρυθμίσεις που δεν τηρούνται.
l Βρίσκονται ήδη σε δικαστική διαμάχη ή προτίθενται να την ξεκινήσουν. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί ο πελάτης να προσφύγει στη διαμεσολάβηση ακόμα και κατά τη διάρκεια της εκκρεμοδικίας του.