Το 2019 είναι η τελευταία χρονιά κατά την οποία χορηγείται το ΕΚΑΣ (Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων), καθώς το επίδομα αυτό για τους χαμηλοσυνταξιούχους καταργείται από 1.1.2020. Πρόκειται για μία ακόμα περικοπή που επέβαλε ο νόμος Κατρούγκαλου, με τον οποίο ισοπεδώθηκαν επίσης οι συντάξεις (κύριες και επικουρικές), τα εφάπαξ, τα μερίσματα, ενώ κόπηκαν ακόμα και οι αναπηρικές συντάξεις, αλλά και οι συντάξεις χηρείας.
Παράλληλα μειώθηκαν δραματικά (έως 40%) τα ποσά των νέων συντάξεων (από τον Μάιο του 2016), οι οποίες είναι πολύ χαμηλότερες από τις εισφορές που θα καταβληθούν.
Σχετική υπουργική απόφαση καθορίζει ότι για το τρέχον έτος το ΕΚΑΣ καθορίζεται στα 12 ευρώ τον μήνα και καταβάλλεται σε όλους όσοι πληρούν τα ίδια κριτήρια – εισοδηματικά και λοιπά – που ίσχυαν και τον περασμένο χρόνο. Στην πράξη, εάν δεν έχουν αλλάξει τα εισοδήματα, οι δικαιούχοι λαμβάνουν μειωμένη παροχή από 35 σε 12 ευρώ τον μήνα.
Τονίζεται ότι ΕΚΑΣ φέτος δικαιούνται όσοι πληρούν αθροιστικά – ακριβώς όπως και πέρυσι – τα εξής κριτήρια (δήλωση για το φορολογικό έτος 2017):
– Είναι συνταξιούχοι που υπέβαλαν αίτηση ή είχαν ήδη συνταξιοδοτηθεί πριν από τη 12η Μαΐου 2016.
– Εχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους. Για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας με ποσοστό 80% και άνω, καθώς και για τα παιδιά που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα τους δεν απαιτείται η συμπλήρωση ορίου ηλικίας. Σε περίπτωση συμπλήρωσης του 65ου έτους ηλικίας εντός του 2019, το επίδομα καταβάλλεται από την πρώτη του επόμενου της συμπλήρωσης του 65ου έτους της ηλικίας μήνα.
– Εχουν συνολικό καθαρό ετήσιο εισόδημα από συντάξεις (κύριες, επικουρικές και βοηθήματα καταβαλλόμενα σε χρήμα), μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα έως 7.720 ευρώ.
– Εχουν συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο καθώς και απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα έως 8.884 ευρώ.
– Εχουν συνολικό ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο καθώς και απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα έως 11.000 ευρώ.
– Εχουν συνολικό ακαθάριστο ποσό κύριας και επικουρικής σύνταξης που καταβλήθηκαν τον Ιούνιο του 2018 έως 643 ευρώ.
Παράλληλα, ισχύουν και μια σειρά από… αντίδωρα για όσους χάνουν το ΕΚΑΣ και ανήκουν σε ειδικές κατηγορίες όπως:
α) Συνταξιούχοι με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω. Εφόσον στερούνται πλήρως την παροχή του ΕΚΑΣ, τους χορηγείται έκτακτη μηνιαία οικονομική ενίσχυση της τάξης των 12 ευρώ τον μήνα.
β) Σύζυγοι-συνταξιούχοι που και οι δύο στερούνται πλήρως την παροχή του ΕΚΑΣ. Και σε αυτή την περίπτωση, χορηγείται έκτακτη μηνιαία οικονομική ενίσχυση στον σύζυγο με το μικρότερο ατομικό εισόδημα, ισόποση με την παροχή του ΕΚΑΣ 2019 που έχει απολεσθεί, ήτοι 12 ευρώ τον μήνα.
Επίσης, απαλλάσσονται πλήρως από τη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη όλοι όσοι στερούνται την παροχή ΕΚΑΣ μέχρι την τελική κατάργησή του, την 1η Ιανουαρίου 2020.
Να σημειωθεί, τέλος, ότι το δικαιούμενο ποσό ΕΚΑΣ ισούται με τα 2/3 του πλήρους ποσού για τους συνταξιούχους:
α) λόγω γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη,
β) που δεν θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα συνταξιοδότησης, με χρόνο ασφάλισης που έχουν πραγματοποιήσει στην Ελλάδα.
Στις περιπτώσεις, δε, προσώπων που είναι συνδικαιούχοι σύνταξης λόγω θανάτου, τα ποσά του ΕΚΑΣ επιμερίζονται κατά το ίδιο ποσοστό επιμερισμού της σύνταξης, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις του οικείου ασφαλιστικού φορέα τους, άλλως από την κληρονομική μερίδα τους. Τα ποσά ΕΚΑΣ δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του Κλάδου Ασθένειας και Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων.