Το πλεόνασμα και ο φορολογικός λογαριασμός μετά τις εκλογές

Το μόνο ανησυχητικό στοιχείο είναι η διαμόρφωση του ΑΕΠ κατά το πρώτο τρίμηνο, σε επίπεδα αισθητά κάτω του στόχου.

Ενώ η μάχη των προβλέψεων σχετικά με τη διαμόρφωση του πρωτογενούς πλεονάσματος της φετινής χρονιάς καλά κρατεί, ο πραγματικός «πόλεμος» ουσιαστικά θα ξεκινήσει μετά τις εκλογές. Προς το παρόν, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη μια ανταλλαγή εκτιμήσεων η οποία ελάχιστα στηρίζεται σε πραγματικά δεδομένα.

Η Τράπεζα της Ελλάδας αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προβλέπουν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί κάτω από 3% -η ΤτΕ το τοποθετεί στο 2,9% και η ΕυρωπαΪκή Επιτροπή ακόμη και στο 2,5%- ενώ το υπουργείο Οικονομικών επιμένει στο 3,5%. Οι Ευρωπαίοι βλέπουν αρνητική επίπτωση στα έσοδα από τις ρυθμίσεις των ληξιπρόθεσμων οφειλών και το υπουργείο Οικονομικών θετική επίπτωση.

Προς το παρόν, δεν υπάρχουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν τη μια ή την άλλη πλευρά και το μόνο ανησυχητικό στοιχείο είναι η διαμόρφωση του ΑΕΠ κατά το πρώτο τρίμηνο, σε επίπεδα αισθητά κάτω του στόχου. Πότε θα υπάρξει καλύτερη εικόνα; Από Σεπτέμβριο και βλέπουμε. Και αυτό διότι μέσα στο καλοκαίρι θα πρέπει να ξεκινήσει η καταβολή των βασικών φόρων της φετινής χρονιάς και φυσικά να δοκιμαστεί η αντοχή των νοικοκυριών σε ένα πολύ ιδιαίτερο και πρωτοφανές περιβάλλον.

Θα πρέπει να ανταποκριθούν και στις ρυθμίσεις των ληξιπρόθεσμων οφειλών –οι οποίες κατά περίπτωση μπορεί να είναι και τρεις ή τέσσερις- αλλά και στις τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις για να «βγει» ο προϋπολογισμός. Το στοίχημα είναι πολύ μεγάλο. Αν οι ρυθμίσεις πάνε καλά, μπορεί να προκληθεί πρόβλημα στην κατανάλωση άρα και στα έσοδα από έμμεσους φόρους. Επίσης, πρέπει να φανεί στην πράξη αν υπάρχουν αντοχές και για την καταβολή των τρεχουσών φορολογικών υποχρεώσεων μαζί με τις ρυθμίσεις.

Το ότι είμαστε ακόμη στην αρχή της διαδρομής φαίνεται από τα ακόλουθα στοιχεία:

1.       Από το σύνολο των φορολογικών εσόδων της χρονιάς έχουν εισπραχθεί στο πεντάμηνο (τα στοιχεία ανακοινώθηκαν χθες) μόλις 17,8 δις. ευρώ ενώ συνολικά πρέπει να συγκεντρωθούν 51,127 δις. ευρώ. Από Ιούνιο μέχρι Δεκέμβριο πρέπει να συγκεντρωθούν 33 δις. ευρώ. Δηλαδή, ενώ στο πρώτο 5μηνο, εισπράττονταν φορολογικά έσοδα της τάξεως των 3,5 δις. ευρώ ανά μήνα, στο επτάμηνο Ιουνίου-Δεκεμβρίου θα πρέπει να εισπράττονται 4,7 δις ευρώ δηλαδή 1,2 δις. ευρώ περισσότερα.  Ο φόρος εισοδήματος έχει αποδώσει μέχρι τώρα κοντά στα 4,5 δις. ευρώ και ενώ ο πήχης είναι στα 16,548 δις. ευρώ για φυσικά και νομικά πρόσωπα. Τα φυσικά πρόσωπα πρέπει να καταβάλλουν 11,07 δις. ευρώ και μέχρι τώρα έχουν συγκεντρωθεί μόλις κάτω από 4 δις. ευρώ. Όσο για τα νομικά πρόσωπα, από τα 4,42 δις. ευρώ της φετινής χρονιάς έχουν συγκεντρωθεί μέχρι τώρα μόλις 400 εκατ. ευρώ, ούτε καν το 10%

3.       Από τον ΕΝΦΙΑ αναμένονται εισπράξεις 2,748 δις. ευρώ αλλά προς το παρόν έχουν συγκεντρωθεί 479 εκατ. ευρώ (προφανώς από την περυσινή χρονιά)

Ο Ιούλιος, αλλά κυρίως ο Σεπτέμβριος θα είναι πολύ δύσκολοι μήνες, καθώς θα τελειώνει η ρύθμιση των 120 δόσεων (κάτι που σημαίνει και αύξηση των αιτήσεων για ένταξη), θα έχει βεβαιωθεί ο ΕΝΦΙΑ, θα πληρώνεται η δόση του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων ενώ θα τελειώνει και η ρύθμιση των οφειλών στα ασφαλιστικά ταμεία ενώ θα έχει ξεκινήσει και η πλατφόρμα για τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια. 

Το υπερπλεόνασμα

Η εκτέλεση του προϋπολογισμού στο 5μηνο δείχνει πρωτογενές πλεόνασμα 918 εκατ. ευρώ και  «υπερπλεόνασμα» 2,365 δις. ευρώ. Ωστόσο, αυτό το υπερπλεόνασμα οφείλεται σε συγκυριακούς λόγους. Στα έσοδα προστέθηκε η δόση των ANFAs (περίπου 648 εκατ. ευρώ) αλλά και το αντίτιμο για την επέκταση της σύμβασης του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» το οποίο κανονικά έπρεπε να εισπραχθεί μέσα στο 2018.

Τα έσοδα από αυτές τις κατηγορίες, λαμβάνονται υπόψη για τη διαμόρφωση του πλεονάσματος με βάση τον ορισμό της ΕΛΣΤΑΤ αλλά δεν συνυπολογίζονται στον μνημονιακό ορισμό. Επίσης, από τα μέτρα που ενεργοποίησε η κυβέρνηση τον Μάιο προς το παρόν έχουν αποτυπωθεί μόνο οι συνέπειες από την 13η σύνταξη. Τόσο οι μειώσεις του ΦΠΑ όσο και επιπτώσεις από τις ρυθμίσεις των ληξιπρόθεσμων οφειλών θα φανούν αργότερα.