Δαπάνες που μειώνουν το φόρο εισοδήματος και δικαιολογητικά που τις συνοδεύουν.

Δαπάνες που μειώνουν το φόρο εισοδήματος και δικαιολογητικά που τις συνοδεύουν.

Μέσος φόρος 1.445 ευρώ προκύπτει από τα πρώτα 420.000 εκκαθαριστικά σημειώματα των δηλώσεων φόρου εισοδήματος που ξεκίνησαν να ταχυδρομούνται.

Ο φόρος αυτός προκύπτει από την μείωση του αφορολόγητου αλλά και από :

α) Την κατάργηση των δαπανών που μειώνουν το εισόδημα και ποιο συγκεκριμένα

1.       Εισφορές που καταβάλλονται σε ταμεία ασφάλισης, εφ’ όσον η καταβολή τους είναι υποχρεωτική από το νόμο, και εισφορές στις περιπτώσεις προαιρετικής ασφάλισης σε ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο. (μεταφέρθηκε στις εκπτώσεις από το φόρο)

2.       Τόκοι από συμβάσεις δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας που έχουν συναφθεί μέχρι 31.12.1999. (μεταφέρθηκε στις εκπτώσεις από το φόρο).

3.       Τόκοι από συμβάσεις δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας που έχουν συναφθεί από 1.1.2000 μέχρι 31.12.2002. (μεταφέρθηκε στις εκπτώσεις από το φόρο).

4.       Ποσοστό 20% της δαπάνης που καταβλήθηκε για την αγορά μεριδίων μετοχικών και μεικτών αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού, εφ’ όσον αυτά δεν μεταβιβαστούν για 3 έτη από την αγορά τους. (καταργήθηκε)

5.       Έξοδα ιατρικής περίθαλψης του φορολογουμένου και των λοιπών προσώπων που τον βαρύνουν. (μεταφέρθηκε στις εκπτώσεις από το φόρο).

6.       Δαπάνη χωρίς δικαιολογητικά για τον ίδιο το φορολογούμενο και για καθένα από τα πρόσωπα, που συνοικούν με αυτόν και τον βαρύνουν εφόσον είναι ανάπηροι κ.λπ.. (μετατράπηκε σε επιπλέον αφορολόγητο).

Άλλες από αυτές μεταφέρθηκαν στις μειώσεις φόρου, άλλες καταργήθηκαν και άλλες, δαπάνη χωρίς δικαιολογητικά με αναπηρία, μετατράπηκαν σε αύξηση του αφορολόγητη.

β) Την μείωση του ποσοστού που αφαιρούν οι δαπάνες  από τον  φόρο.

Πέρα από την μεταφορά των δαπανών που μειώνουν το εισόδημα που φορολογείται , φέτος έχουμε και την  αλλαγή του ποσοστού μείωσης του φόρου που μας εξασφάλιζαν ορισμένες δαπάνες.

Η φορολογική αντιμετώπιση τους δεν σταματά όμως εδώ. Κάποιες από αυτές έχουν «πλαφόν» στο  ύψος του ποσού που μπορούμε να εκπέσουμε (ενοίκιο κατοικίας, φοιτητή σε άλλη πόλη, ιδιαίτερα μαθήματα) που είναι μόλις τα 100 € ή καταργήθηκαν τελείως (οι δαπάνη για τους δικηγόρους, που μπορεί να συναθροιστεί πλέον μόνο στον κωδικό 049 μαζί με τις άλλες αποδείξεις για την στήριξη του αφορολόγητου).

Οι δαπάνες αυτές αφορούν:

1.Αναπηρία

2. Ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη

3. Ενοίκια – Φροντιστήρια

4. Τόκοι δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας

5. Διατροφή συζύγων

6. Ασφάλιστρα ζωής κ.λπ.

7. Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης ακινήτου

8. Δικηγορικές αμοιβές

9. Ασφαλιστικές εισφορές

Παραθέτουμε σχετικό πίνακα με την φορολογική συμπεριφορά των συγκεκριμένων δαπανών το οικονομικό έτος 2011 και το οικονομικό έτος 2012. Σε ορισμένες περιπτώσεις παραθέτουμε και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την απόδειξη της δαπάνης :

1. Αναπηρία

Δαπάνη	Έτος 2010 (Οικονομικό έτος 2011)	Έτος 2011 (Οικονομικό έτος 2012)
Ανάπηρος φορολογούμενος και για καθένα από τα πρόσωπα, που συνοικούν με αυτόν και τον βαρύνουν εφόσον είναι ανάπηροι κ.λπ.	Μείωση από το εισόδημα ποσού 2.400,00 ευρώ	Αύξηση αφορολογήτου κατά 2.000,00 ευρώ

Δικαιολογητικά απαιτούνται για το αυξημένο αφορολόγητο λόγω αναπηρίας;

Για την αναγνώριση του αυξημένου αφορολόγητου των 2.000 ευρώ απαιτούνται τα ακόλουθα δικαιολογητικά, από τα οποία πιστοποιείται η ιδιότητα του φορολογουμένου ή του κάθε προσώπου που συνοικεί με αυτόν ή τον βαρύνει, ως αναπήρου, τυφλού κ.τ.λ., λόγω της οποίας δικαιούται ο φορολογούμενος το αυξημένο αφορολόγητο:

α) Προκειμένου για αναπήρους με αναπηρία 67% και πάνω από νοητική καθυστέρηση, φυσική αναπηρία ή ψυχική πάθηση, γνωμάτευση από τις υγειονομικές επιτροπές του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) το οποίο συστήθηκε και λειτουργεί από 1-9-2011, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν.3863/2010 με σκοπό την εξασφάλιση ενιαίας υγειονομικής κρίσης, όσον αφορά στον καθορισμό του βαθμού αναπηρίας όλων των ασφαλισμένων όλων των ασφαλιστικών φορέων, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, καθώς και των ανασφάλιστων για τους οποίους απαιτείται η πιστοποίηση της αναπηρίας.

β) Προκειμένου για τυφλούς, βεβαίωση της αρμόδιας Διεύθυνσης της οικείας νομαρχίας ότι είναι γραμμένοι στο γενικό μητρώο τυφλών, που τηρείται σ' αυτήν.

γ) Προκειμένου για νεφροπαθείς που τελούν υπό αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση ή έχουν κάνει μεταμόσχευση νεφρού, καθώς και πρόσωπα που πάσχουν από μεσογειακή δρεπανοκυτταρική και μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία και κάνουν μεταγγίσεις αίματος, σχετική βεβαίωση του φορέα (νοσοκομείο, ιδιωτική κλινική κτλ) που έκανε τη μεταμόσχευση νεφρού ή που κάνει την αιμοκάθαρση ή τις μεταγγίσεις, από την οποία να προκύπτει η κατάστασή τους αυτή.

δ) Προκειμένου για ανάπηρους αξιωματικούς ή οπλίτες ή θύματα πολέμου, καθώς και αναπήρους ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφύλιου πολέμου, σύμφωνα με τις διατάξεις των νόμων 1543/1985 (Φ. Ε. Κ. 73 Α') και 1863/1985 (Φ. Ε. Κ. 204 Α'), όπως τροποποιήθηκαν με το νόμο 1976/1991 (ΦΕΚ 184 Α), σχετική βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

2. Ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη

Δαπάνη	Έτος 2010 (Οικονομικό έτος 2011)	Έτος 2011 (Οικονομικό έτος 2012)
Ιατρική περίθαλψη	Μείωση από το εισόδημα όλου του ποσού	Μείωση φόρου σε ποσοστό 10% μη δυνάμενη να υπερβεί τις 3.000,00 ευρώ
Νοσοκομειακή περίθαλψη	Μείωση φόρου σε ποσοστό 20% μη δυνάμενη να υπερβεί τις 6.000,00 ευρώ

ΔΑΠΑΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ

Ως έξοδα ιατρικής περίθαλψης θεωρούνται οι αμοιβές που καταβάλλονται σε γιατρούς όλων των ειδικοτήτων για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, καθώς και οι αμοιβές που καταβάλλονται σε οδοντιάτρους για οδοντοθεραπεία, οδοντοπροσθετική και γναθοχειρουργική.

Μεταξύ των δαπανών αυτών περιλαμβάνεται και η δαπάνη για φυσιοθεραπεία και λουτροθεραπεία, καθώς και για λογοθεραπεία και για επισκέψεις σε ψυχολόγο, για την αποκατάσταση της υγείας ύστερα από σχετική γνωμάτευση του θεράποντος ιατρού. Ειδικά, για την αναγνώριση της δαπάνης που καταβάλλεται σε ψυχολόγο και λογοθεραπευτή, εκτός από τη γνωμάτευση του γιατρού απαιτείται και βεβαίωση του γιατρού ότι έλαβε υπόψη του τα πορίσματα του ψυχολόγου ή του λογοθεραπευτή για την παροχή των τελικών υπηρεσιών του.

Επίσης, η διαφορά των ποσών μεταξύ των εξόδων ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης και του συνολικού ετήσιου πραγματικού καθαρού πραγματικού εισοδήματος που φορολογείται με τις γενικές διατάξεις ή με ειδικό τρόπο ή είναι απαλλασσόμενο ή τεκμαρτό των προσώπων που έχουν αναπηρία 67% και πάνω από νοητική καθυστέρηση, φυσική αναπηρία ή ψυχική πάθηση και τα οποία συνοικούν μαζί σας αλλά δεν αναγράφονται στον Πίνακα 9 της δήλωσης, γιατί το εισόδημά τους υπερβαίνει τα 6.000 ευρώ. Για την αναγνώριση της έκπτωσης της δαπάνης αυτών των προσώπων απαιτούνται δικαιολογητικά από τα οποία να προκύπτει η συγγένεια αυτών με το φορολογούμενο, η αναπηρία τους, τα ποσά των δαπανών για ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη, καθώς και το ετήσιο εισόδημά τους.

Ακόμη, τα έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης που καταβάλατε για τα τέκνα σας που δεν συγκατοικούν μαζί σας, αλλά με τον άλλο γονέα τους, τον οποίο και βαρύνουν λόγω του ότι βρίσκεστε σε διάζευξη με αυτόν.

Επιπλέον, μεταξύ των δαπανών για νοσοκομειακή περίθαλψη περιλαμβάνονται η δαπάνη σε νοσοκόμο, η δαπάνη για την αντικατάσταση μελών του σώματος με τεχνητά κ.λπ., η δαπάνη για νοσοκομειακή περίθαλψη των τέκνων που πάσχουν από ανίατο νόσημα και το 50% της δαπάνης που καταβάλλεται σε επιχειρήσεις περίθαλψης ηλικιωμένων.

Για να αναγνωριστεί η δαπάνη των Κωδικών 051-052 πρέπει να συνυποβάλλετε:

- Για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, διπλότυπη απόδειξη του ιατρού σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΒΣ.

- Για νοσηλεία σε ιδιωτικές κλινικές, διπλότυπη απόδειξη της κλινικής από την οποία να προκύπτει το ποσό της δαπάνης νοσηλείας, καθώς και βεβαίωση του διευθυντή της κλινικής για το χρόνο νοσηλείας και το ποσό των εξόδων αναλυτικά κατ’ είδος εξόδου.

- Για νοσηλεία σε κρατικά κ.λπ. νοσηλευτικά ιδρύματα, διπλότυπη απόδειξη είσπραξης του νοσηλευτικού ιδρύματος, από την οποία να προκύπτει το ποσό της δαπάνης νοσηλείας, καθώς και βεβαίωση του διευθυντή του νοσηλευτικού ιδρύματος για το χρόνο νοσηλείας και το ποσό των εξόδων αναλυτικά κατ’ είδος εξόδου.

Δεν είναι απαραίτητη η υποβολή των πιο πάνω βεβαιώσεων αν τα στοιχεία αυτών αναγράφονται στις διπλότυπες αποδείξεις εισπράξεων.

- Για την απόδειξη της δαπάνης για απασχόληση νοσοκόμου απαιτείται βεβαίωση θεράποντος ιατρού για τη νόσο από την οποία πάσχει ο ασθενής, τη διάρκειά της και την ανάγκη απασχόλησης νοσοκόμου και απόδειξη είσπραξης της αμοιβής από το πρόσωπο που πρόσφερε υπηρεσίες ως νοσοκόμος, στην οποία πρέπει να αναφέρεται το ονοματεπώνυμο και το όνομα του πατέρα του, ο αριθμός φορολογικού μητρώου ή ταυτότητας, η διεύθυνση κατοικίας του και η χρονική διάρκεια παροχής των υπηρεσιών του, νόμιμα υπογραμμένη. Στην αμοιβή δεν συμπεριλαμβάνονται οι εργοδοτικές εισφορές στο ΙΚΑ.

- Για την απόδειξη της δαπάνης για περίθαλψη ηλικιωμένων και προσώπων με κινητική αναπηρία σε επιχειρήσεις που εδρεύουν στην Ελλάδα, απαιτείται διπλότυπη απόδειξη παροχής υπηρεσιών και βεβαίωση του διευθυντή ή του νόμιμου εκπροσώπου της επιχείρησης για το χρόνο περίθαλψης και για το ποσό της δαπάνης αναλυτικά.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Στους Κωδικούς 051-052 θα γράψετε το 50% της δαπάνης που καταβάλατε σε επιχειρήσεις περίθαλψης ηλικιωμένων.

- Για την απόδειξη δαπάνης για αγορά και τοποθέτηση οργάνων στο σώμα του ασθενή και αντικατάσταση μελών του σώματος με τεχνητά, αν η δαπάνη αυτή αποτελεί μέρος των εξόδων νοσοκομειακής περίθαλψης, απαιτούνται τα δικαιολογητικά που αναφέρθηκαν για την περίπτωση αυτή. Αν η προμήθεια των οργάνων γίνεται από το ελεύθερο εμπόριο, απαιτείται απόδειξη λιανικής πώλησης στην οποία πρέπει να αναγράφεται και το ονοματεπώνυμο του αγοραστή και το είδος του πωλούμενου πράγματος.

Ειδικά σε περίπτωση αγοράς γυαλιών οράσεως ή φακών επαφής ή ακουστικών βαρηκοΐας απαιτείται να συνυποβάλετε και βεβαίωση γιατρού.

- Για την απόδειξη της δαπάνης για περίθαλψη ανάπηρων ή πασχόντων από ανίατο νόσημα τέκνων, απαιτείται διπλότυπη απόδειξη είσπραξης και βεβαίωση του διευθυντή της σχολής ή του θεραπευτηρίου για τον ακριβή χρόνο περίθαλψης ή φοίτησης, για το ποσό της δαπάνης αναλυτικά, καθώς και για την πάθηση του τέκνου (ονομασία ανίατου νοσήματος) ή την κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτό (τυφλό, κωφάλαλο κ.λπ.). Αν τα σχετικά δικαιολογητικά έχουν εκδοθεί από αλλοδαπό φορέα (σχολείο ή θεραπευτήριο) πρέπει να έχουν περιεχόμενο σύμφωνα με τα παραπάνω.

- Για τα έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης που καταβάλλονται στην αλλοδαπή απαιτούνται οι σχετικές βεβαιώσεις των αλλοδαπών ιατρών ή νοσοκομείων, οι οποίες πρέπει να είναι θεωρημένες από τον αρμόδιο Έλληνα Πρόξενο και μεταφρασμένες νόμιμα. Αν δεν υπάρχει Ελληνικό Προξενείο, η θεώρηση αυτών των αποδείξεων πρέπει να γίνεται από την τοπική Αρχή του ξένου Κράτους η οποία έχει τη σχετική εξουσιοδότηση.

Ποσοστό 10% των δαπανών ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης θα αφαιρεθεί από το φόρο σας. Το ποσό της μείωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 3.000 ευρώ για τον κάθε φορολογούμενο.

3. Ενοίκια - Φροντιστήρια

Δαπάνη	Έτος 2010 (Οικονομικό έτος 2011)	Έτος 2011 (Οικονομικό έτος 2012)
Μισθώματα κύριας κατοικίας	Μείωση φόρου σε ποσοστό 20%. Το ποσό επί του οποίου υπολογίζεται η μείωση δεν μπορούσε να υπερβεί το 10% του αφορολογήτου ποσού των 12.000,00 ευρώ, συνεπώς το ποσό της μείωσης δεν μπορούσε να υπερβεί τα 240,00 ευρώ	Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό επί του οποίου υπολογίζεται η μείωση δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.000,00 ευρώ, συνεπώς το ποσό της μείωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 100,00 ευρώ
Μισθώματα για παιδιά που σπουδάζουν
Φροντιστήρια

ΔΑΠΑΝΗ ΕΝΟΙΚΙΟΥ

Αποδείξεις που έχουν εκδοθεί από τον εκμισθωτή ή το νόμιμο εκπρόσωπό του. Αντί των οικείων αποδείξεων καταβολής ενοικίου, ο φορολογούμενος δικαιούται να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, από την οποία να προκύπτει το ποσό του ενοικίου που καταβλήθηκε από αυτόν για κύρια κατοικία του ιδίου και της οικογένειάς του, ως και τα στοιχεία των δικαιούχων στους οποίους το κατέβαλε και ο αριθμός του φορολογικού μητρώου των εκμισθωτών. Ποσοστό 10% της δαπάνης ενοικίου, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.000 ευρώ, μειώνει το συνολικό φόρο. Τα ίδια ισχύουν και για το μίσθωμα που καταβάλλει ο φορολογούμενος που μισθώνει κατοικίες για τις στεγαστικές ανάγκες των τέκνων του που σπουδάζουν σε πόλη που δεν έχουν ιδιόκτητη κατοικία. Η μείωση αυτή αναγνωρίζεται μόνο όταν ο φορολογούμενος αναγράφει στις οικείες ενδείξεις της ετήσιας αρχικής (εμπρόθεσμης ή εκπρόθεσμης) δήλωσης φόρου εισοδήματος τον ΑΦΜ του εκμισθωτή. Αν πρόκειται για εκμισθωτές που δεν κατοικούν ούτε διαμένουν στην Ελλάδα, μπορεί να αναγράφεται ο ΑΦΜ του πληρεξουσίου ή του νόμιμου εκπροσώπου τους. Για τους ανήλικους εκμισθωτές, που δεν έχουν ΑΦΜ, αναγράφεται ο ΑΦΜ του προσώπου που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου.

Όσοι παίρνουν στεγαστικό επίδομα, ανεξάρτητα από το ύψος του, δεν δικαιούνται την έκπτωση αυτή. Ομοίως, δε δικαιούνται τη μείωση αυτή οι φορολογούμενοι, όταν οι ίδιοι ή οι σύζυγοί τους, ή τα τέκνα που τους βαρύνουν έχουν πλήρη κυριότητα ή κατοχή (επικαρπία, δικαίωμα οίκησης) εξολοκλήρου, σε οικία με επιφάνεια τουλάχιστον ίση με εκείνη της μισθωμένης κύριας κατοικίας, η οποία βρίσκεται στον ίδιο νομό με τη μισθωμένη. Το ίδιο ισχύει και όταν η πιο πάνω οικία ανήκει εξ αδιαιρέτου είτε στο φορολογούμενο και στη σύζυγό του είτε στο φορολογούμενο και στα τέκνα που τους βαρύνουν είτε στη σύζυγό του και στα τέκνα που τους βαρύνουν.

ΔΑΠΑΝΗ ΔΙΔΑΚΤΡΩΝ

Για την απόδειξη της καταβολής των διδάκτρων για ιδιαίτερα, κατ' οίκον, μαθήματα και για φροντιστήρια απαιτείται απόδειξη παροχής υπηρεσιών για το ποσό της αμοιβής, η οποία εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά. Ποσοστό 10% της δαπάνης αυτής, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.000 ευρώ μειώνει το συνολικό φόρο.

Επιπλέον, για την απόδειξη καταβολής των δαπανών ασφαλίστρων ζωής ή θανάτου και διδάκτρων που καταβάλλει ο διαζευγμένος γονέας για τα τέκνα του που δεν βαρύνουν αυτόν, αλλά τον άλλο γονέα τους με τον οποίο συγκατοικούν, απαιτείται και υπεύθυνη δήλωση ότι τα τέκνα είναι προστατευόμενα του άλλου γονέα με βάση το άρθρο 7 του ΚΦΕ, καθώς και τα στοιχεία των τέκνων και του άλλου γονέα (ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, έτος γέννησης, διεύθυνση κατοικίας ΑΦΜ και ΔΟΥ).

4. Τόκοι δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας

	Δάνειο που λήφθηκε μέχρι την 31.12.1999	Δάνειο που λήφθηκε από 1.1.2000 έως και 31.12.2002	Δάνειο που λήφθηκε από την 1.1.2003
Καταβαλλόμενοι τόκοι έως 31.12.2010	Εξέπιπτε από το εισόδημα όλο το ποσό των τόκων	Εξέπιπτε από το εισόδημα το ποσό των τόκων που αντιστοιχούσε σε επιφάνεια πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ.	Μείωση φόρου ποσοστού 20% στους τόκους που αντιστοιχούν στο τμήμα του δανείου έως 200.000,00 ευρώ και επιφάνεια έως 120 τ.μ.
Καταβαλλόμενοι τόκοι από 1.1.2011	Μείωση φόρου με ποσοστό 10% στους τόκους που αντιστοιχούν στο τμήμα του δανείου έως 200.000,00 ευρώ και επιφάνεια έως 120 τ.μ.

Για την απόδειξη της καταβολής των τόκων, απαιτείται, προκειμένου για:

α) Στεγαστικά δάνεια, σχετική βεβαίωση της Τράπεζας ή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων ή του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου ή άλλου πιστωτικού οργανισμού, από την οποία να προκύπτει ότι πρόκειται για στεγαστικό δάνειο για απόκτηση πρώτης κατοικίας (αγορά ή ανέγερση ή αποπεράτωση), ότι έχει εγγραφεί υποθήκη ή προσημείωση σε ακίνητο του φορολογουμένου ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βαρύνουν, το ποσό μόνο των δεδουλευμένων συμβατικών τόκων (ληξιπρόθεσμων και απαιτητών) που όφειλε και κατέβαλε αυτός μέσα στο έτος 2011, καθώς και το έτος σύναψης του δανείου.

Εάν δεν αναγράφεται στη βεβαίωση αυτή σε ποιον ανήκει το ακίνητο, στο οποίο έχει εγγραφεί υποθήκη ή προσημείωση, πρέπει να επισυνάπτεται υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986, στην οποία να βεβαιώνεται ότι το ακίνητο ανήκει στο φορολογούμενο ή στη σύζυγο ή στα τέκνα τους, που τους βαρύνουν και ο αριθμός εγγραφής στο βιβλίο μεταγραφών του οικείου Υποθηκοφυλακείου (στην ίδια υπεύθυνη δήλωση βεβαιώνεται ότι πρόκειται για δάνειο για αγορά πρώτης κατοικίας, αν αυτό δεν βεβαιώνεται στην οικεία βεβαίωση της Τράπεζας ή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων κτλ.).

β) Νέα δάνεια που λαμβάνονται για εξόφληση παλιών στεγαστικών δανείων που είχαν ληφθεί για αγορά πρώτης κατοικίας, βεβαίωση της Τράπεζας ή γενικά του φορέα που χορήγησε το νέο δάνειο, από την οποία να προκύπτει ότι πρόκειται για νέο δάνειο για εξόφληση παλιού στεγαστικού δανείου, που είχε ληφθεί για αγορά πρώτης κατοικίας με υποθήκη ή προσημείωση σε ακίνητο του φορολογουμένου ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βάρυναν, το ανεξόφλητο ποσό του παλιού δανείου και ο χρόνος λήξης του, ότι οι δεδουλευμένοι τόκοι που καταβλήθηκαν το έτος 2011 αφορούν το τμήμα του νέου δανείου που καταβλήθηκε για εξόφληση του υπόλοιπου ποσού του παλιού δανείου που δεν είχε εξοφληθεί μέχρι τη σύναψη του νέου δανείου, καθώς και ότι έχει εγγραφεί και για το νέο δάνειο υποθήκη ή προσημείωση σε ακίνητο του φορολογουμένου ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βαρύνουν.

γ) Στεγαστικά δάνεια για απόκτηση πρώτης κατοικίας που χορηγούνται από ασφαλιστικές επιχειρήσεις στους υπαλλήλους τους, βεβαίωση αυτών που να περιλαμβάνει τα στοιχεία που αναφέρονται στην προηγούμενη περίπτωση α'.

δ) Προκαταβολές που έχουν χορηγηθεί από τα Ταμεία Αλληλοβοηθείας Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας, σχετική βεβαίωση αυτών, από την οποία να προκύπτει ότι ο φορολογούμενος είναι βοηθηματούχος του αντίστοιχου Ταμείου, ότι η προκαταβολή χορηγήθηκε σ' αυτόν με βάση τις διατάξεις του άρθρου 18 του ν.δ. 398/1974 (Φ.Ε.Κ. 116 Α') για απόκτηση πρώτης κατοικίας, το ποσό των τόκων, καθώς και ότι οι τόκοι αυτοί είναι δεδουλευμένοι και καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 2011.

ε) Δάνεια που έχουν χορηγηθεί από τράπεζες, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, τα Ταχυδρομικά Ταμιευτήρια και λοιπούς πιστωτικούς οργανισμούς στο φορολογούμενο για αναστήλωση, επισκευή, συντήρηση ή εξωραϊσμό διατηρητέων κτισμάτων, καθώς και κτισμάτων που βρίσκονται σε περιοχές χαρακτηριζόμενες ως παραδοσιακά τμήματα πόλεων ή ως παραδοσιακοί οικισμοί, βεβαίωση αυτών που να περιλαμβάνει το ποσό των δεδουλευμένων τόκων που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 2011, καθώς και επικυρωμένο αντίγραφο της οικείας απόφασης για χαρακτηρισμό των κτισμάτων ως διατηρητέων ή σημείωση για την κανονιστική πράξη με την οποία χαρακτηρίσθηκε η περιοχή, που βρίσκονται τα κτίσματα, ως παραδοσιακό τμήμα πόλεως ή ως παραδοσιακός οικισμός.

Στις πιο πάνω περιπτώσεις αν, εκτός από τους τόκους που είναι δεδουλευμένοι, καταβλήθηκαν τόκοι υπερημερίας, τα ποσά αυτών των τόκων πρέπει να αναφέρονται χωριστά στην οικεία βεβαίωση, δεδομένου ότι τα ποσά αυτά δεν εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα.

Στη βεβαίωση καταβολής των τόκων στεγαστικών δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας, θα αναγράφεται η συνολική επιφάνεια της κατοικίας, που αποκτιέται, σε τετραγωνικά μέτρα, καθώς και το ποσό του δανείου. Εάν το δάνειο έχουν λάβει οι σύζυγοι από κοινού, στη βεβαίωση του καθενός θα αναγράφεται το ποσό του δανείου που του αναλογεί.

Διευκρινίζεται ότι οι τόκοι μειώνουν το συνολικό φόρο κατά ποσοστό 10% αυτών, ανεξάρτητα του χρόνου σύναψης του δανείου, καθώς και του χρόνου χορήγησης της προκαταβολής.

5. Διατροφή

Δαπάνη	Έτος 2010 (Οικονομικό έτος 2011)	Έτος 2011 (Οικονομικό έτος 2012)
Διατροφή που καταβάλλεται από τον έναν σύζυγο στον άλλο και επιδικάστηκε ή συμφωνήθηκε με συμβολαιογραφική πράξη	Μείωση φόρου σε ποσοστό 20%. Το ποσό της μείωσης δεν μπορούσε να υπερβεί τις 3.000,00 ευρώ	Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό της μείωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.500,00 ευρώ

 ΔΑΠΑΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Για την απόδειξη της καταβολής της διατροφής από τον ένα σύζυγο στον άλλο υποβάλλονται: α) επικυρωμένο αντίγραφο της σχετικής δικαστικής απόφασης ή της σχετικής συμβολαιογραφικής πράξης και β) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 του συζύγου που την εισέπραξε, στην οποία θα αναγράφεται ο ΑΦΜ του, το ετήσιο ποσό που εισέπραξε και τα στοιχεία αυτού που την κατέβαλε. Ποσοστό 10% του ποσού_της διατροφής εκπίπτει από το φόρο, το ποσό δε αυτής της μείωσης δε μπορεί να υπερβεί τα 1.500 ευρώ.

6. Ασφάλιστρα ζωής κ.λπ.

Δαπάνη	Έτος 2010 (Οικονομικό έτος 2011)	Έτος 2011 (Οικονομικό έτος 2012)
Ασφάλιστρα ζωής κ.λπ.	Μείωση φόρου σε ποσοστό 20%. Το ποσό της δαπάνης ασφαλίστρων επί του οποίου υπολογίζεται η μείωση δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.200,00 ευρώ για άγαμο και τα 2.400,00 ευρώ για οικογένεια κατά συνέπεια μέγιστη μείωση φόρου 240,00 και 480,00 ευρώ αντίστοιχα	Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό της δαπάνης ασφαλίστρων επί του οποίου υπολογίζεται η μείωση δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.200,00 ευρώ για άγαμο και τα 2.400,00 ευρώ για οικογένεια κατά συνέπεια μέγιστη μείωση φόρου 120,00 και 240,00 ευρώ αντίστοιχα

 ΔΑΠΑΝΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΥ

Για την απόδειξη της καταβολής του ποσού των ασφαλίστρων, με βάση τις οικείες ασφαλιστικές συμβάσεις, απαιτείται απόδειξη είσπραξης του ποσού των ασφαλίστρων ή σχετική βεβαίωση, από τις οποίες προκύπτει το είδος της ασφαλιστικής κάλυψης και το καθαρό καταβαλλόμενο ποσό των ασφαλίστρων, χωριστά από τυχόν οποιαδήποτε άλλη σχετική επιβάρυνση του ασφαλισμένου. Επίσης, τα στοιχεία του συμβαλλομένου και των ασφαλιζόμενων προσώπων, καθώς και τον αριθμό και την ημερομηνία της σχετικής σύμβασης.

Ποσοστό 10% της δαπάνης αυτής, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.200 € για άγαμο και τα 2.400 € για οικογένεια, μειώνει το συνολικό φόρο. Το ποσό της δαπάνης μειώνει το φόρο μόνο εφόσον έχει περιληφθεί στην αρχική δήλωση (εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη). 

7. Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης ακινήτου

Δαπάνη	Έτος 2010 (Οικονομικό έτος 2011)	Έτος 2011 (Οικονομικό έτος 2012)
Αλλαγή εγκατάστασης κεντρικού κλιματισμού χρήσης καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο κ.λπ.	Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό της δαπάνης επί της οποίας υπολογίζεται η μείωση δεν μπορούσε να υπερβεί το ποσό των 6.000,00 ευρώ κατά συνέπεια μέγιστη μείωση φόρου 600,00 ευρώ	Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό της δαπάνης επί της οποίας υπολογίζεται η μείωση δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 3.000,00 ευρώ κατά συνέπεια μέγιστη μείωση φόρου 300,00 ευρώ

 ΔΑΠΑΝΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ-ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ- ΤΗΛΕΘΕΡΜΑΝΣΗΣ κ.τ.λ.

Για την απόδειξη της δαπάνης:

α) αλλαγής εγκατάστασης χρήσης κεντρικού κλιματισμού χρήσης καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο ή για νέα εγκατάσταση φυσικού αερίου ηλιοθερμικών και φωτοβολταϊκών συστημάτων,

β) αντικατάστασης του λέβητα πετρελαίου για την εγκατάσταση συστήματος τηλεθέρμανσης ή νέας εγκατάστασης τηλεθέρμανσης, με σκοπό τη θέρμανση των σπιτιών,

γ) αγοράς και εγκατάστασης ηλιακών συλλεκτών για θέρμανση νερού (ηλιακοί θερμοσίφωνες) ή για εγκατάσταση κεντρικού κλιματισμού με χρήση ηλιακής ενέργειας,

δ) αγοράς αποκεντρωμένων συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που βασίζονται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (φωτοβολταϊκά, μικρές ανεμογεννήτριες), καθώς και συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και ψύξης-θέρμανσης με χρήση φυσικού αερίου ή ανανεώσιμων πηγών,

ε) θερμομόνωσης κτηρίων που ήδη υπάρχουν και για τα οποία δεν προβλέπονταν η τοποθέτηση θερμομονωτικών υλικών, απαιτούνται τα δικαιολογητικά που εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά και

στ) για τη διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης από αρμόδιο επιθεωρητή Εάν οι προηγούμενες δαπάνες (α) έως (ε) αφορούν εργασίες που γίνονται σε πολυκατοικία, ο διαχειριστής της πολυκατοικίας εκδίδει και χορηγεί σε κάθε συνιδιοκτήτη συγκεντρωτική κατάσταση δαπανών, στην οποία επισυνάπτονται φωτοαντίγραφα των πρωτότυπων δικαιολογητικών και στην οποία εμφανίζονται τα ονόματα των συνιδιοκτητών, τα χιλιοστά του καθενός και το ποσό της δαπάνης που αναλογεί στον καθένα.

Στις δαπάνες αυτές περιλαμβάνεται και το ποσό που καταβάλλεται για τέλη σύνδεσης στην εταιρεία παροχής αερίου, ενώ δεν περιλαμβάνεται το ποσό που καταβάλλεται ως εγγύηση. Ποσοστό 10% της δαπάνης αυτής αφαιρείται από το φόρο και το ποσό της δαπάνης επί της οποίας υπολογίζεται η μείωση δε μπορεί να υπερβεί τις 3.000 ευρώ.

Για να είναι δυνατή η πιο πάνω έκπτωση, θα πρέπει να χορηγείται, από τα συνεργαζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, βεβαίωση δαπανών, στους φορολογούμενους που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ' Οίκον», στην οποία θα πρέπει να περιλαμβάνονται τα εξής στοιχεία:

α) Τα στοιχεία του προσώπου για το οποίο καταβλήθηκε η δαπάνη,

β) Το συνολικό ποσό της δαπάνης για το οποίο υποβλήθηκαν δικαιολογητικά,

γ) Τα στοιχεία του εκδότη, ο αριθμός και η ημερομηνία της απόδειξης παροχής υπηρεσιών, της απόδειξης λιανικής πώλησης (ή του τιμολογίου) στην οποία αναγράφεται το ποσό της δαπάνης για την επέμβαση ενεργειακής αναβάθμισης,

δ) Το ποσό της δαπάνης που καλύφθηκε από επιχορήγηση στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ' Οίκον», 

ε) Το συνολικό υπόλοιπο ποσό της δαπάνης με το οποίο επιβαρύνεται ο ίδιος ο φορολογούμενος/ωφελούμενος του προγράμματος,

στ) Ότι τα ανωτέρω ποσά αφορούν δαπάνες που αναφέρονται περιοριστικά στις διατάξεις της περ.ιδ' της παρ. 4 του άρθρου 9 του ΚΦΕ.

Η ανωτέρω βεβαίωση δαπανών συνυποβάλλεται, αντί των πρωτότυπων παραστατικών δαπανών, από τον εκάστοτε φορολογούμενο/ωφελούμενο στην αρμόδια για τη φορολόγησή του Δ.Ο.Υ, κατά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, προκειμένου να τύχει της πιο πάνω φορολογικής έκπτωσης, μόνο όμως, για το τμήμα των δαπανών για το οποίο δεν έχει επιχορηγηθεί από το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ' Οίκον». 

8. Δικηγορικές αμοιβές

Δαπάνη	Έτος 2010 (Οικονομικό έτος 2011)	Έτος 2011 (Οικονομικό έτος 2012)
Ετήσιας δαπάνη που καταβάλλει ο φορολογούμενος σε δικηγόρους λόγω παροχής νομικών υπηρεσιών στον ίδιο ή στα πρόσωπα που τον βαρύνουν	Μείωση φόρου σε ποσοστό 20%.	Καταργείται η μείωση φόρου. Οι δαπάνες αυτές θα συνυπολογίζονται για τη διατήρηση του αφορολογήτου

9. Ασφαλιστικές εισφορές

Δαπάνη	Έτος 2010 (Οικονομικό έτος 2011)	Έτος 2011 (Οικονομικό έτος 2012)
Ασφαλιστικές εισφορές αυτοαπασχολούμενων	Μείωση από το εισόδημα όλου του ποσού	Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%.

ΔΑΠΑΝΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

Για την απόδειξη της καταβολής του ποσού των ασφαλιστικών εισφορών σε ταμεία ασφάλισης του υπόχρεου, απαιτείται η σχετική βεβαίωση ή απόδειξη του ασφαλιστικού φορέα από την οποία προκύπτει το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών που η καταβολή τους είναι υποχρεωτική από το νόμο, καθώς και το ποσό των καταβαλλόμενων εισφορών στις περιπτώσεις προαιρετικής ασφάλισης σε ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο, χωριστά από τυχόν άλλα ποσά για εκπρόθεσμη κτλ. καταβολή των εισφορών. Ποσοστό 10% της δαπάνης αυτής μειώνει το συνολικό φόρο.

Επιμέλεια: Απόστολος Αλωνιάτης. Οικονομολόγος _ Φοροτεχνικός , Συγγραφέας

Μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ)

Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE

Πηγές: Σημειώσεις σεμιναρίων της PROSVASIS AEBE, Περιοδικό «Λογιστική PROSVASIS.