Τρίτη 28 Μαΐου 2013

Τα προβλήματα των αντικ. δαπανών διαβίωσης για τις φορολογικές δηλώσεις (1)

Απ. Αλωνιάτης: Τα προβλήματα των αντικ. δαπανών διαβίωσης για τις φορολογικές δηλώσεις

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης
Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός, Α. Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας
Το σύστημα άνοιξε, οι εφημερίδες και το διαδίκτυο γέμισε από οδηγίες για την ορθή υποβολή της ηλεκτρονικά υποβαλλόμενης δήλωσης, πως θα πάρουμε κωδικούς για το taxis, πως θα κατεβάσουμε τις βεβαιώσεις αποδοχών ΙΚΑ, ΟΓΑ και ΝΑΤ, από το ιντερνέτ.
Πέντε περίπου χιλιάδες φορολογούμενοι υπέβαλλαν , μέχρι την Δεύτερα το απόγευμα την δήλωση τους, όπως μάθαμε από τα δελτία ειδήσεων.
Εκείνο που δεν έχει επισημανθεί από όλους είναι το πρόβλημα των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης. Ένα πρόβλημα που κάθε χρόνο, όσο μειώνονται οι αποδοχές των φορολογουμένων και όσο απολύονται εργαζόμενοι, αυξάνει σε σημασία και οδηγεί φορολογούμενους που τον καιρό των παχιών αγελάδων, πήραν ένα σπίτι ή ένα καλό αυτοκίνητο, σήμερα να πληρώνουν φόρο για εισοδήματα που δεν έχουν.
Όχι μόνο πληρώνουν επιπλέον φόρο, αλλά και «πέναλτι», μιας και φορολογούνται με τα τεκμήρια υπολογίζοντας όμως τις αποδείξεις με το εισοδήματα τους.
Αποτέλεσμα να πληρώνουν και το «πέναλτι» του 10%.
Πως γίνεται αυτό: Αν για παράδειγμα κάποιος έχει εισόδημα 10.000 ευρώ, θα πρέπει να δηλώσει στον κωδικό 049 10.000 Χ 25% = 2.500 αποδείξεις.
Δεν έχει υπολογίσει όμως ότι ένα σπίτι που κατοικεί και ένα αυτοκίνητο , ένα σπίτι πατρικό στο χωριό συν η πάγια αντικειμενική δαπάνη των 3.000 για άγαμο και 5.000 για έγγαμο, βγάζουν τεκμαρτό εισόδημα 15.000.
Έτσι θα φορολογηθεί στις 15.000 και θα πρέπει να είχε βάλει 15.000 Χ 25%= 3.750 ευρώ αποδείξεις.
Άρα θα πληρώσει και «πέναλτι» 125 ευρώ (3.750-2.500 = 1.250 Χ10% ).
Ας υπενθυμίσουμε τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης, πως υπολογίζονται και τι θα μας επιβαρύνουν επιπλέον.
  1. Αντικειμενική Δαπάνη Κατοικίας
Ο προσδιορισμός της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης κατοικίας υπολογίζεται για όλες τις κατοικίες είτε αυτές είναι ιδιόκτητες και ιδιοκατοικούμενες, είτε είναι μισθωμένες, κύριες και δευτερευούσης και γίνεται κλιμακωτά ανάλογα µε την επιφάνεια των κύριων και βοηθητικών χώρων αυτής.
Σύμφωνα δε µε την αιτιολογική έκθεση του Ν. 3842/2010, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης υπολογίζεται µε βάση τις δαπάνες συντήρησης, επισκευής, τις πάγιες καταναλώσεις (ηλεκτρικό, τηλέφωνο, νερό) και τις δαπάνες λειτουργίας αυτής (π.χ. για μεγάλες κατοικίες καθαρίστριες, κηπουροί, ασφάλειες κ.λπ.) και µε συντελεστές βαρύτητας
µε βάση την τιμή ζώνης της περιοχής στην οποία βρίσκεται το ακίνητο, ώστε να προκύπτουν μεγαλύτερα ποσά δαπανών διαβίωσης για ακίνητα που βρίσκονται σε ακριβές περιοχές.
Βέβαια αυτά που λογίζονται σήμερα σαν τιμές υπολογισμού, τόσο για την αντικειμενική δαπάνη κατοικίας, αλλά και γενικότερα για τις αντικειμενικές δαπάνες, δεν έχει καμία σχέση με το πνεύμα και το γράμμα τους ν.3842/2010.

Αντικειμενική δαπάνη κύριας κατοικίας ιδιόκτητης μισθωμένης ή δωρεάν παραχωρούμενης
(Τιμές ζώνης και δαπανών σε ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο)



Επιφάνεια


Τιμή ζώνης έως
2.799,00 ευρώ
Τιμή ζώνης από
2.800,00 έως
4.999,00 ευρώ(Προσαύξηση κατά40%)
Τιμή ζώνης πάνω από
5.000,00 ευρώροσαύξηση κατά70%)
Τα πρώτα 80 τ.µ.
40,00
56,00
68,00
Τα επόμενα από 81 έως 120 τ.µ.
65,00
91,00
110,50
Τα επόμενα από 121 έως 200 τ.µ.
110,00
154,00
187,00
Τα επόμενα από 201 έως 300 τ.µ.
200,00
280,00
340,00
Πάνω από 300 τ.µ.
400,00
560,00
680,00
Βοηθητικοί χώροι γενικά
40,00
56,00
68,00
Όλα τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται, προκειμένου για μονοκατοικίες, κατά ποσοστό 20%
Αντικειμενική Δαπάνη Κύριας Κατοικίας

Τιμή ζώνης έως
2.799,00 ευρώ
Τιμή ζώνης από 2.800,00
έως 4.999,00 ευρώ
Τιμή ζώνης πάνω από
5.000,00 ευρώ

Κατοικία
Μονοκατ.
Κατοικία
Μονοκατ.
Κατοικία
Μονοκατ.
50 τ.µ.
2.000,00
2.400,00
2.800,00
3.360,00
3.400,00
4.080,00
70 τ.µ.
2.800,00
3.360,00
3.920,00
4.704,00
4.760,00
5.712,00
100 τ.µ.
4.500,00
5.400,00
6.300,00
7.560,00
7.650,00
9.180,00
120 τ.µ.
5.800,00
6.960,00
8.120,00
9.744,00
9.860,00
11.832,00
150 τ.µ.
9.100,00
10.920,00
12.740,00
15.288,00
15.470,00
18.564,00
200 τ.µ.
14.600,00
17.520,00
20.440,00
24.528,00
24.820,00
29.784,00
250 τ.µ.
24.600,00
29.520,00
34.440,00
41.328,00
41.820,00
50.184,00
300 τ.µ.
34.600,00
41.520,00
48.440,00
58.128,00
58.820,00
70.584,00
350 τ.µ.
54.600,00
65.520,00
76.440,00
91.728,00
92.820,00
111.384,00
Δεν έχουν ληφθεί υπ’ όψιν βοηθητικοί χώροι.
 Αντικειμενική Δαπάνη Δευτερεύουσας Κατοικίας

Τιμή ζώνης έως
2.799,00 ευρώ
Τιμή ζώνης από 2.800,00
έως 4.999,00 ευρώ
Τιμή ζώνης πάνω από
5.000,00 ευρώ

Κατοικία
Μονοκατ.
Κατοικία
Μονοκατ.
Κατοικία
Μονοκατ.
50 τ.μ.
1.000,00
1.200,00
1.400,00
1.680,00
1.700,00
2.040,00
70 τ.µ.
1.400,00
1.680,00
1.960,00
2.352,00
2.380,00
2.856,00
100 τ.µ.
2.250,00
2.700,00
3.150,00
3.780,00
3.825,00
4.590,00
120 τ.µ.
2.900,00
3.480,00
4.060,00
4.872,00
4.930,00
5.916,00
150 τ.µ.
4.550,00
5.460,00
6.370,00
7.644,00
7.735,00
9.282,00
200 τ.µ.
7.300,00
8.760,00
10.220,00
12.264,00
12.410,00
14.892,00
250 τ.µ.
12.300,00
14.760,00
17.220,00
20.664,00
20.910,00
25.092,00
300 τ.µ.
17.300,00
20.760,00
24.220,00
29.064,00
29.410,00
35.292,00
350 τ.µ.
27.300,00
32.760,00
38.220,00
45.864,00
46.410,00
55.692,00
 Πως θα ξέρω ποια είναι η αντικειμενική δαπάνη ;
 Για τον υπολογισμό της αντικειμενικής δαπάνης, πρέπει να έχετε δύο στοιχεία . Την τιμή ζώνης (θα την βρείτε από τον λογαριασμό της ΔΕΗ) και τα ακριβή τετραγωνικά .
Παράδειγμα πιφάνεια κύριων χώρων 130 τ.µ. και βοηθητικών χώρων 20 τ.µ.)
 α) Τρόπος προσδιορισμού αντικειμενικής δαπάνης

α1) Προσδιορισμός αντικειμενικής δαπάνης κύριων χώρων



80 τ.µ. χ 40,00 ευρώ
3.200,00

Πλέον
40 τ.µ. χ 65,00 ευρώ
2.600,00


Πλέον
10 τ.µ. χ 110,00 ευρώ
1.100,00



Αντικειμενική δαπάνη κύριων χώρων


6.900,00

α2) Προσδιορισμός αντικειμενικής δαπάνης βοηθητικών χώρων
 20 τ.µ. χ 40,00 ευρώ 800,00
Αντικειμενική δαπάνη βοηθητικών
χώρων 800,00

α3) Προσδιορισμός συνολικής ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης 
Αντικειμενική δαπάνη κύριων χώρων 6.900,00
Πλέον Αντικειμενική δαπάνη βοηθητικών
χώρων 800,00
Συνολική αντικειμενική δαπάνη 7.700,00
 β) Αντικειμενική δαπάνη σε περιοχές µε τιμή ζώνης μέχρι 2.799,00 ευρώ ανά τ.µ.

Κύρια
Δευτερεύουσα
Κατοικία
Μονοκατοικία
Κατοικία
Μονοκατοικία
7.700,00
9.240,00
3.850,00
4.620,00


γ) Αντικειμενική δαπάνη σε περιοχές µε τιμή ζώνης από 2.800,00 μέχρι 4.999,00 ευρώ ανά τ.µ. ροσαύξηση κατά 40%)





Κύρια
Δευτερεύουσα
Κατοικία
Μονοκατοικία
Κατοικία
Μονοκατοικία
10.780,00
12.936,00
5.390,00
6.468,00

γ) Αντικειμενική δαπάνη σε περιοχές µε τιμή ζώνης πάνω από 5.000,00 ευρώ ανά τ.µροσαύξηση κατά 70%)


Κύρια
Δευτερεύουσα
Κατοικία
Μονοκατοικία
Κατοικία
Μονοκατοικία
13.090,00
15.708,00
6.545,00
7.854,00

Επισημάνσεις 
α) Αν η κατοικία μισθώνεται ορισμένους μήνες μέσα στο έτος, τα ετήσια ποσά της αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης θα επιμερίζονται µε βάση τους μήνες που διαρκεί η
μίσθωση. 
Παράδειγμα
Φορολογούμενος διαμένει σε μισθωμένη κατοικία από την 1η Απριλίου μέχρι και την 31η
Δεκεμβρίου. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη της κατοικίας αυτής είναι 5.250,00 ευρώ. Η αντικειμενική δαπάνη που βαρύνει το φορολογούμενο είναι 3.937,50 ευρώ και προκύπτει ως ακολούθως :

5.250,00 χ 9 3.937,50
12

β) Προκειμένου για δευτερεύουσες εξοχικές κατοικίες δεν ισχύει πλέον ο περιορισμός της ετήσιας δαπάνης διαβίωσης που προκύπτει από αυτές, σε τρεις μήνες το έτος. 
γ) Δεν υπολογίζεται ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης στις περιπτώσεις των κενών κατοικιών. Προκειμένου για κατοικίες που παραμένουν κενές για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, απαιτείται η προσκόμιση φωτοαντίγραφων λογαριασμών της .Ε.Η. ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων κ.λπ.) από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενόγια όλο το υπ όψιν διάστημα. 
δ) Με την εγκύκλιο ΠΟΛ. 1135/4.10.2010 έγινε δεκτό ότι δεν υπολογίζεται αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης για δευτερεύουσες κατοικίες που μισθώνουν μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού για τουριστικούς λόγους. 
ε) Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας του ακινήτου, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης θα υπολογίζεται µε βάση τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας και στη συνέχεια θα γίνεται ο επιμερισμός της, μεταξύ των συνιδιοκτητών, µε βάση τα ποσοστά συνιδιοκτησίας τουςΔιευκρινίζεται ότι, σε περίπτωση συνιδιοκτησίας μιας κατοικίας .χ. από δύο συνιδιοκτήτες όπου ο ένας έχει παραχωρήσει τοποσοστό ιδιοκτησίας του στον άλλο προκειμένου ο τελευταίος να χρησιμοποιήσει την κατοικία στο σύνολό της), η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης που προκύπτει από τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας θα βαρύνει τον ιδιοκτήτη που χρησιμοποιεί την κατοικία αυτή. 
στ) Οι κατοικίες που ενοικιάζονται από φοιτητές που σπουδάζουν σε πόλη διαφορετική από αυτή που είναι η κύρια κατοικία του φοιτητή, αποτελούν αντικειμενική δαπάνη του γονέα και η κατοικία λογίζεται ως δευτερεύουσα κατοικία. 
Η χρήση του Ε2 στην δήλωση κενών κατοικιών.
Το έντυπο Ε2 θεωρείτε ως το έντυπο που δηλώνονται τα εισοδήματα από την ενοικίαση ή την ιδιόχρηση ακινήτων. Αυτό άλλαξε με την εφαρμογή των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης.
Έτσι στο έντυπο Ε2 δηλώνουμε πέρα από τα ενοικιαζόμενα ή ιδιοχρησιμοποιούμενα ή δωρεάν παραχωρούμενα ακίνητα, δηλαδή τα ακίνητα που φέρνουν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα , δηλώνουμε και τα ακίνητα που είναι κενά ή χρησιμοποιούνται για μικρό χρονικό διάστημα και μας απαλλάσσουν από την αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης.
 ΠΡΟΣΟΧΗ:
α) Μια από τις αλλαγές στον νέο έντυπο στον πίνακας 5, προστέθηκα οι κωδικοί 205 και 206. Στους κωδικούς αυτούς οι φορολογούμενοι θα αναγράψουν τους αριθμούς παροχής της πρώτης δευτερεύουσας και της δεύτερης δευτερεύουσας κατοικίας τους.
Ο κωδικός για την αναγραφή του αριθμού παροχής της κύριας κατοικίας έχει προστεθεί από την περσινή φορολογική δήλωση.
Θα τον αναζητήσετε στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος που σας αποστέλλονται από τον πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας ή πάνω στον μετρητή κατανάλωσης. Θα αναγράψετε τα εννέα πρώτα ψηφία χωρίς κενά. Στην περίπτωση που στο ακίνητο δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης για να ηλεκτροδοτείται θα συμπληρώσετε 999999999.
β) Επισημαίνεται ότι οι νομιμοποιήσεις των ημιυπαίθριων χώρων σύμφωνα με το Ν.3843/2010 θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στη συμπλήρωση του υποπίνακα της περ. α΄.
Επίσης, οι νομιμοποιήσεις αυθαίρετων κατασκευών και αυθαίρετων αλλαγών χρήσης (υπόγεια και πατάρια) που πραγματοποιήθηκαν με τους Ν.4014/2011 (ΦΕΚ 209/Α΄/21.9.2011) και Ν.3843/2010 (ΦΕΚ 62/Α΄/28.4.2010), μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών νομιμοποίησής τους θα συμπεριληφθούν στις δηλώσεις του οικονομικού έτους 2013 και στο εξής.
γ) Όταν κάποια από τις παραπάνω κατοικίες βρίσκεται σε περιοχή εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, τότε στα στοιχεία του ακινήτου θα γραφτεί μόνο ο νομός και ο δήμος ή κοινότητα, κατά περίπτωση.
δ) Σε περίπτωση φιλοξενίας , αναγράψτε στον κωδικό 801 τον ΑΦΜ του προσώπου που σας φιλοξενεί και συμπληρώστε τους κωδικούς 092, 091 και 097. (Οι φιλοξενούμενοι δεν βαρύνονται με την αντικειμενική δαπάνη κατοικίας)

  1. Επιβατηγά ιδιωτικής χρήσης
Ο προσδιορισμός της δαπάνης διαβίωσης που προκύπτει από τα επιβατηγά ιδιωτικής χρήσης πραγματοποιείται ανάλογα µε τα κυβικά του αυτοκινήτου, µε βάση το κόστος τελών κυκλοφορίας, ασφαλίστρων, καυσίμων και δαπανών συντήρησης.

Αντικειμενική δαπάνη επιβατηγών ιδιωτικής χρήσης.



Αντικειμενική δαπάνη επιβατηγών ιδιωτικής χρήσης
Κυβισμός
Ποσό διαμόρφωσης δαπάνης
Μέχρι 1.200 κυβικά εκατοστά
4.000,00
Πάνω από 1.200 έως 2.000 κυβικά εκατοστά
Προστίθενται 600,00 ευρώ ανά 100 κ.ε.
Πάνω από 2.000 έως 3.000 κυβικά εκατοστά
Προστίθενται 900,00 ευρώ ανά 100 κ.ε.
Πάνω από 3.000 κυβικά εκατοστά
Προστίθενται 1.200,00 ευρώ ανά 100 κ.ε.
Για πάνω από 5 έως 10 έτη προβλέπεται μείωση κατά 30%
Για πάνω από 10 έτη προβλέπεται μείωση κατά 50%
  Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη δεν εφαρμόζεται για επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης που διαθέτουν πιστοποιητικό αυθεντικότητας το οποίο εκδίδεται από διεθνή ή ημεδαπό φορέα που έχει αρμοδιότητα να εκδίδει τέτοιο πιστοποιητικό, καθώς και για επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης τα οποία είναι ειδικά διασκευασμένα για κινητικά αναπήρους σε ποσοστό τουλάχιστον 67%.

Διαμόρφωση βάση τα κυβικά εκατοστά και τα έτη κυκλοφορίας
Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτου κ.λπ.
Κυβικά
Εκατοστά (cc)
Μέχρι και 5 έτη
(2008-2012)
Πάνω από 5
μέχρι και 10 έτη
(2003-2007)
Πάνω από
10 έτη
έως 1.200
4.000
2.800
2.000
1.300
4.600
3.220
2.300
1.400
5.200
3.640
2.600
1.500
5.800
4.060
2.900
1.600
6.400
4.480
3.200
1.700
7.000
4.900
3.500
1.800
7.600
5.320
3.800
1.900
8.200
5.740
4.100
2.000
8.800
6.160
4.400
2.100
9.700
6.790
4.850
2.200
10.600
7.420
5.300
2.300
11.500
8.050
5.750
2.400
12.400
8.680
6.200
2.500
13.300
9.310
6.650
2.600
14.200
9.940
7.100
2.700
15.100
10.570
7.550
2.800
16.000
11.200
8.000
2.900
16.900
11.830
8.450
3.000
17.800
12.460
8.900
3.100
19.000
13.300
9.500
3.200
20.200
14.140
10.100
3.300
21.400
14.980
10.700
3.400
22.600
15.820
11.300
3.500
23.800
16.660
11.900

Ως επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης ειδικά διασκευασμένα για κινητικά αναπήρους θεωρούνται εκείνα που διασκευάσθηκαν ύστερα από άδεια της αρμόδιας αρχής για να οδηγούνται από πρόσωπα που παρουσιάζουν κινητική αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%) ή για να μεταφέρουν αυτά τα πρόσωπα μαζί με τα αντικείμενα που είναι απαραίτητα για τη μετακίνησή τους.
Στις περιπτώσεις εταιριών ομόρρυθμων ή ετερόρρυθμων ή περιορισμένης ευθύνης ή ανωνύμων ή αστικών, καθώς και των κοινωνιών και κοινοπραξιών που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, οι οποίες έχουν στην κυριότητα ή στην κατοχή τους επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, η αντικειμενική δαπάνη που αναλογεί σε αυτά λογίζεται ως αντικειμενική δαπάνη των:
α) ομόρρυθμων ή απλών, εκτός των ετερόρρυθμων, εταίρων ή κοινωνών ή μελών της κοινοπραξίας φυσικών προσώπων, επιμεριζόμενη μεταξύ αυτών κατά το ποσοστό συμμετοχής τους στην εταιρία, προκειμένου περί ομόρρυθμων ή ετερόρρυθμων ή αστικών εταιριών ή στην κοινωνία ή στην κοινοπραξία,
β) των φυσικών προσώπων, μελών της εταιρίας περιορισμένης ευθύνης, επιμεριζόμενη μεταξύ αυτών, κατά το ποσοστό συμμετοχής του καθενός στην εταιρία περιορισμένης ευθύνης, όταν οι διαχειριστές αυτής δεν είναι εταίροι της,
γ) των διαχειριστών της εταιρίας περιορισμένης ευθύνης που είναι και εταίροι της, επιμεριζόμενη μεταξύ αυτών κατά το ποσοστό συμμετοχής τους στην εταιρία περιορισμένης ευθύνης και
δ) των διευθυνόντων και εντεταλμένων συμβούλων, διοικητών ανωνύμων εταιριών και προέδρων των διοικητικών συμβουλίων τους, επιμεριζόμενη ισομερώς μεταξύ τους.
Η αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει βάσει επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης, του οποίου κύριος ή κάτοχος είναι ανήλικο τέκνο, λογίζεται ως αντικειμενική δαπάνη του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και αν αυτός έχασε τη γονική μέριμνα, του άλλου γονέα.
Αν αποκτηθεί ή μεταβιβασθεί με οποιονδήποτε τρόπο επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης κατά τη διάρκεια του έτους, η αντικειμενική δαπάνη περιορίζεται σε τόσα δωδέκατα όσοι και οι μήνες κυριότητας ή κατοχής του αυτοκινήτου. Διάστημα μεγαλύτερο από δεκαπέντε (15) ημέρες λογίζεται ως ολόκληρος μήνας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: