ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ Εφορία: Ποιοι κωδικοί στη φορολογική δήλωση κρύβουν παγίδες - Πώς θα γλιτώσετε έξτρα φόρο

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

Εφορία: Ποιοι κωδικοί στη φορολογική δήλωση κρύβουν παγίδες - Πώς θα γλιτώσετε έξτρα φόρο

Της Μαρίας Βουργάνα

Αντιμέτωποι με το χρόνο βρίσκονται οι φορολογούμενοι και οι λογιστές οι οποίοι καλούνται μέχρι τις 30 Ιουνίου να... διαβούν την ηλεκτρονική πύλη του Taxisnet για να υποβάλουν τη φορολογική δήλωση.

Το πρώτο στάδιο για τη συμπλήρωση της δήλωσης απαιτεί από τους φορολογούμενους να συμπληρώσουν υποχρεωτικά τον Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του υπόχρεου και της συζύγου για τους έγγαμους καθώς και τη διεύθυνση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Χωρίς email και ΑΜΚΑ η εφαρμογή δεν επιτρέπει στον φορολογούμενο να επιβεβαιώσει τα προσωπικά στοιχεία του και να προχωρήσει στην συμπλήρωση των κωδικών της δήλωσης.

Μόλις οι φορολογούμενοι συμπληρώσουν τον ΑΜΚΑ και το email και επιβεβαιώσουν τα στοιχεία τους μπορούν να ξεκινήσουν τη διαδικασία συμπλήρωσης της δήλωσης. Θα διαπιστώσουν ότι και φέτος είναι προσυμπληρωμένοι οι κωδικοί που αφορούν στους μισθούς, τις συντάξεις, τους παρακρατούμενους και αναλογούντες φόρους, τις κατοικίες, τα αυτοκίνητα. Μάλιστα στον βοηθητικό πίνακα που εμφανίζονται οι τόκοι καταθέσεων οι φορολογούμενοι θα δουν όχι μόνο τα ποσά των τόκων για τις δικές τους καταθέσεις αλλά και για όλες τις καταθέσεις στις οποίες εμφανίζονται συνδικαιούχοι. Σε λίγες ημέρες οι φορολογούμενοι θα έχουν πρόσβαση σε πίνακα πληροφοριακού χαρακτήρα μέσω του οποίου θα ενημερώνονται και για τα ποσά που κατέβαλαν μέσα στο 2014 για την εξυπηρέτηση των δανείων τους (τοκοχρεολυτικές δόσεις).

Η προθεσμία για την υποβολή των δηλώσεων λήγει κανονικά στις 30 Ιουνίου αλλά το πιθανότερο είναι να δοθεί μια παράταση τουλάχιστον 10 ημερών.

Η πληρωμή του φόρου εισοδήματος που προκύπτει από την εκκαθάριση της δήλωσης καταβάλλεται είτε εφάπαξ με έκπτωση 2% μέχρι τις 31 Ιουλίου είτε σε τρεις ίσες διμηνιαίες δόσεις εκ των οποίων η πρώτη μέχρι το τέλος Ιουλίου, η δεύτερη μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου και η τρίτη μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.

Φέτος, έχουν επέλθει αρκετές αλλαγές στους κωδικούς αλλά και στη διαδικασία της συμπλήρωσης της δήλωσης η οποία έχει απλοποιηθεί καθώς πολλά δεδομένα είναι προσυμπληρωμένα. Ειδικότερα πριν το ετήσιο ραντεβού με την Εφορία οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

• Φορολογούμενοι 18 ετών και άνω: Ο φορολογούμενος που έχει συμπληρώσει το 18° έτος της ηλικίας του υποχρεούται να δηλώνει όλα τα εισοδήματά του, πραγματικά ή τεκμαρτά, τα φορολογούμενα με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλιμακίων ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενα. Εξαιρετικά, δεν υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης οι φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και δεν αποκτούν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση όσοι δεν έχουν καθόλου εισοδήματα ούτε περιουσιακά στοιχεία που να αποτελούν τεκμήρια (κατοικία, αυτοκίνητο κλπ) εφόσον φιλοξενούνται σε σπίτια συγγενών ή φίλων.

• Έναρξη επιτηδεύματος: Οι φορολογούμενοι οι οποίοι έχουν κάνει έναρξη επιτηδεύματος υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος σε κάθε περίπτωση.

• Φοιτητές: Δεν εξαιρούνται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης τα ενήλικα τέκνα (π.χ. φοιτητές κ.λπ.), ακόμα και εάν αυτά αναγνωρίζονται ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου, εφόσον αποκτούν εισόδημα.

• Κάτοικοι εξωτερικού: Οι κάτοικοι εξωτερικού υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα μόνον όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα, φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλίμακας ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενο, από πηγές Ελλάδας. Αντιθέτως, ένας κάτοικος εξωτερικού που διαθέτει π.χ. δευτερεύουσα κατοικία/επιβατικό αυτοκίνητο στην Ελλάδα ή προβαίνει σε αγορά ακινήτου/αυτοκινήτου στην Ελλάδα, εφόσον δεν αποκτά πραγματικό εισόδημα στη χώρα μας, δεν υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

• Δηλώσεις συζύγων: Οι σύζυγοι, κατά τη διάρκεια του γάμου τους, υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους, όπου ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου. Σε κάθε περίπτωση, υπόχρεος υποβολής δήλωσης είναι ο σύζυγος και για τα εισοδήματα της συζύγου του. Οι σύζυγοι υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον:

• Έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωσή τους κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης.

• Ο ένας από τους δύο συζύγους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.

• Επίσης, χωριστή φορολογική δήλωση υποβάλλεται και σε περίπτωση θανάτου του ενός συζύγου για το φορολογικό έτος μέσα στο οποίο επήλθε ο θάνατος.

• Ανήλικα τέκνα: Για τα εισοδήματα των ανήλικων τέκνων, υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης είναι ο γονέας που ασκεί τη γονική μέριμνα ή ο σύζυγος που θεωρείται, κατ’ αρχήν, υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης. Ωστόσο, για το εισόδημα που αποκτά το ανήλικο τέκνο από εργασιακή σχέση, καθώς και για συντάξεις που περιήλθαν στο ανήλικο τέκνο, λόγω θανάτου του πατέρα ή της μητέρας του, το ανήλικο τέκνο υπέχει δική του φορολογική υποχρέωση και ως εκ τούτου υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

• Οποιαδήποτε αλλαγή στην οικογενειακή κατάσταση του φορολογούμενοι θα πρέπει πρώτα να έχει δηλωθεί και στο μητρώο, για να υποβληθεί σωστά η δήλωση. Πριν την επιβεβαίωση των στοιχείων της δήλωσής σας πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της Δ.Ο.Υ. για την διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στην συνέχεια θα διαγράψετε την ένδειξη «ΕΓΓΑΜΟΣ» και αυτόματα θα ακυρωθούν τα στοιχεία της συζύγου.

Προσοχή στους προσυμπληρωμένους κωδικούς της δήλωσης

Προσυμπληρωμένοι είναι οι κωδικοί του πίνακα 4 της δήλωσης Ε1 που αφορούν εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις και την αντίστοιχη παρακράτηση φόρου. Οι κωδικοί αυτοί εμφανίζονται σε πορτοκαλί πλαίσιο και οι φορολογούμενοι δεν έχουν τη δυνατότητα να παρέμβουν δηλαδή να συμπληρώσουν, να τροποποιήσουν ή να διαγράψουν τα ποσά. Το ίδιο ισχύει και για τους κωδικούς που αφορούν παρακράτηση φόρου από επιχειρηματική δραστηριότητα.

Πιο συγκεκριμένα οι φορολογούμενοι θα βρουν προσυμπληρωμένους του εξής κωδικούς:

• Πίνακας 4Α

κωδικοί 301-302, 303-304, 321-322, 325-326, 309-310, 313-314, 315-316, 333-334, 393-394

• Πίνακας 4Β

κωδικοί 255-256, 257-258

• Πίνακας 4Γ2

κωδικοί 403-404, 601-602,

605-606

• Πίνακας 6

κωδικοί 619-620, 617-618,

613-614, 335-336

Η προσυμπλήρωση των στοιχείων έγινε με βάση τα αρχεία της υπηρεσίας του υπουργείου Οικονομικών που προέκυψαν από την επεξεργασία των ηλεκτρονικά υποβληθεισών βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων ή αμοιβών από εργοδότες και φορείς, βάσει της ΠΟΛ.1051/19.2.2015.

Σε περίπτωση που έχετε έντυπη βεβαίωση αποδοχών ή συντάξεων ή αμοιβών και τα στοιχεία της δεν έχουν προσυμπληρωθεί στη δήλωση, θα πρέπει να προχωρήσετε στις ακόλουθες ενέργειες:

• Συμπληρώστε όλα τα υπόλοιπα που πρέπει να δηλώσετε (όπως αυτοκίνητα δαπάνες κ.τ.λ.)

• Κάντε προσωρινή αποθήκευση της δήλωσης Ε1.

• Επικοινωνήστε με τον εργοδότη ή τον φορέα που εξέδωσε τη βεβαίωση, προκειμένου να ενημερωθείτε αν υπέβαλε το αρχείο βεβαιώσεων αποδοχών ή πότε θα προβεί στις απαραίτητες ενέργειες ηλεκτρονικής υποβολής της με βάση την ΠΟΛ.1051/19.2.2015.

• Εφόσον ο εργοδότης υποβάλλει ηλεκτρονικά τη βεβαίωση και ενημερωθούν τα αρχεία μας, θα εμφανιστούν προσυμπληρωμένα τα στοιχεία αυτής και θα μπορείτε να συνεχίσετε την υποβολή της δήλωσης Ε1.

• Εάν ο εργοδότης δεν υποβάλλει τη βεβαίωση αποδοχών ή συντάξεων ή αμοιβών, τότε θα πρέπει να συμπληρώσετε τους κωδικούς της δήλωσης που αφορούν εισοδήματα και παρακράτηση φόρου για τα οποία δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση (Στην περίπτωση αυτή μπορεί να κληθείτε να αποστείλετε στην ΔΗΛΕΔ τις σχετικές βεβαιώσεις).

Σε περίπτωση που τα στοιχεία της βεβαίωσης αποδοχών ή συντάξεων ή αμοιβών σας, είναι διαφορετικά από αυτά που είναι προσυμπληρωμένα, θα πρέπει να προβείτε στις ακόλουθες ενέργειες:

• Συμπληρώστε όλα τα υπόλοιπα που πρέπει να δηλώσετε (όπως αυτοκίνητα δαπάνες κ.τ.λ.)

• Κάντε προσωρινή αποθήκευση της δήλωσης Ε1

• Επικοινωνήστε με τον εργοδότη ή φορέα και σε περίπτωση λανθασμένης υποβολής, θα πρέπει ο εργοδότης ή φορέας να υποβάλλει ηλεκτρονικά εκ νέου το αρχείο με τα σωστά στοιχεία βεβαίωσης, βάσει της ΠΟΛ.1051/19.2.2015.

• Σε διαφορετική περίπτωση, επικοινωνήστε με το Κέντρο Εξυπηρέτησης Συναλλασσομένων μέσω e-mail ή στο τηλέφωνο 15515.

Κωδικοί με κίτρινο χρώμα

Στο ηλεκτρονικό έντυπο της φορολογικής δήλωσης υπάρχουν πεδία διαγραμμισμένα με κίτρινο χρώμα. Πατώντας στα διαγραμμισμένα με κίτρινο χρώμα πεδία είτε εμφανίζονται σε πίνακες ήδη προσυμπληρωμένα στοιχεία τα οποία ο φορολογούμενος καλείται απλά να επιβεβαιώσει, όπως στις περιπτώσεις των κατοικιών ή των αυτοκινήτων που χρησιμοποίησε το 2014 (και είχε συμπεριλάβει και στις προηγούμενες φορολογικές του δηλώσεις) είτε εμφανίζονται πίνακες στους οποίους ο φορολογούμενος πρέπει να συμπληρώσει αναλυτικά τα στοιχεία που του ζητούνται, όπως στις περιπτώσεις των ανήλικων τέκνων που τον βαρύνουν. Με τη ολοκλήρωση της συμπλήρωσης κάθε εμφανιζόμενου πίνακα, ο φορολογούμενος πρέπει να «κλικάρει» στην επιλογή «μεταφορά στη δήλωση», προκειμένου τα στοιχεία που ανέγραψε να μεταφερθούν αυτόματα στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης.

Τόκοι καταθέσεων

Για να δηλώσει ο φορολογούμενος τους τόκους που πιστώθηκαν το 2014 στους τραπεζικούς λογαριασμούς του ιδίου και της συζύγου του θα πρέπει να κάνει «κλικ» πάνω στη λέξη «ΕΔΩ» που περιλαμβάνεται στη φράση «Για εμφάνιση τόκων πατήστε ΕΔΩ», στην παράγραφο 3 του υποπίνακα 4Δ1 της φορολογικής δήλωσης. Μόλις «κλικάρει» πάνω στη λέξη αυτή τότε εμφανίζεται στην οθόνη του υπολογιστή του ένας πληροφοριακός πίνακας στον οποίο αναγράφονται αναλυτικά όλα τα ποσά των τόκων που έχουν πιστωθεί κατά τη διάρκεια του 2014 σε κάθε τραπεζικό λογαριασμό του ιδίου και της συζύγου του. Αναγράφεται επίσης το άθροισμα όλων των ποσών τόκων ξεχωριστά για τον κάθε σύζυγο. Για πρώτη φορά φέτος αναγράφονται και οι τόκοι που αναλογούν σε συνδικαιούχους λογαριασμών. Επιπλέον αναγράφονται και τα ποσά του φόρου 10% που έχουν παρακρατηθεί. Το άθροισμα των τόκων από όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς, όπως αναγράφεται στο συγκεκριμένο πίνακα, πρέπει να μεταφερθεί στον κωδικό 667 για τον σύζυγο και στον κωδικό 668 για την σύζυγο. Λίγο πιο κάτω, στους κωδικούς 675-676 πρέπει να δηλωθούν τα ποσά του φόρου που έχουν παρακρατηθεί από τους τόκους των καταθέσεων.

Στις περιπτώσεις κοινών τραπεζικών λογαριασμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (κάθε μορφής στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό) υπάρχει υποχρέωση δήλωσης των ποσών των τόκων καταθέσεων που αναλογούν στους πραγματικούς δικαιούχους οι οποίοι καθορίζονται με βάση τις πραγματικές περιστάσεις. Σημειώνεται ότι οι τόκοι προστίθενται στο φορολογητέο εισόδημα, οπότε μπορεί ακόμα και να αλλάξουν την κλίμακα φορολόγησης, αλλά και να επιβαρύνουν την εισφορά αλληλεγγύης.

Ιδιαίτερη προσοχή, λοιπόν, πριν ολοκληρωθεί η υποβολή της δήλωσης, να γίνει καταμερισμός των τόκων.

Στις επόμενες ημέρες, οι φορολογούμενοι θα ενημερωθούν κατ΄ αντίστοιχο τρόπο και για τα ποσά που κατέβαλαν μέσα στο 2014 για την αποπληρωμή των δανείων τους.

Οι νέοι κωδικοί της δήλωσης

Προσαρμοσμένο στις φορολογικές αλλαγές που επήλθαν με το νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος είναι τα νέα έντυπα της φορολογικής δήλωσης. Μεταξύ των αλλαγών είναι ότι:

• Όλοι οι οι φορολογούμενοι θα κληθούν να δηλώσουν για πρώτη φορά τον Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) στοιχείο που παραπέμπει σε ηλεκτρονικές διασταυρώσεις της εφορίας με τα αρχεία των ασφαλιστικών ταμείων.

• Οι δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων • αγορά ή ανέγερση ακινήτων, μετοχές, συμμετοχές σε επιχειρήσεις κ.α - θα δηλωθούν μια προς μία αναλυτικά.

• Οι έχοντες καταθέσεις από το εξωτερικό θα πρέπει να αποτυπώσουν σε ξεχωριστό κωδικό τους τόκους που εισέπραξαν ενώ θα πρέπει να δηλωθούν μέχρι και οι γονικές παροχές σε χρήμα για ποσά άνω των 300 ευρώ.

Ορισμένοι από τους νέους κωδικούς τους οποίους θα πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι είναι οι εξής:

•   Κωδικοί 015 • 016 (πίνακας 2): Συμπληρώνονται από διπλωμάτες και άλλους που απαλλάσσονται από τα τεκμήρια.

• Κωδικοί  325• 326 (πίνακας 4Α):

Οι αμοιβές μελών Διοικητικού Συμβουλίου δηλώνονται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες. 

• Κωδικοί 351 • 351(πίνακας 4Α): Δηλώνονται  οι εισφορές που έχουν καταβάλει από μόνοι τους οι φορολογούμενοι σε ασφαλιστικά ταμεία. 

• Κωδικοί  403 •   404 και 409 • 410 (πίνακα 4Γ2): Δηλώνονται οι αμοιβές μισθωτών με απόδειξη δαπάνης. 

• Πίνακας 4 Δ2:  Υπάρχει διαχωρισμός όσον αφορά τη συμπλήρωση των κωδικών που αφορούν το ακαθάριστο εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση (κωδικοί 129 - 130) και το ακαθάριστο εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση (κωδικοί 145 • 146).

• Πίνακας 4 Ε: Δηλώνεται εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου. Κάθε εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης μη εισηγμένων τίτλων πχ. μεταβίβαση μεριδίων εταιρειών, μεταβίβαση μετοχών κ.ά. φορολογείται με 15%.

• Κωδικοί 669 • 670: Φόρος Τόκων από καταθέσεις στην αλλοδαπή. Όταν ένα φυσικό πρόσωπο με φορολογική κατοικία στη Ελλάδα αποκτά εισοδήματα από τόκους αλλοδαπής, τα συμπεριλαμβάνει στη δήλωση φορολογίας εισοδήματός του. Όταν οι τόκοι πληρώνονται μέσω ημεδαπής Τράπεζας, αυτή παρακρατά και αποδίδει το φόρο επί των τόκων με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης.

Ο φορολογούμενος δηλώνει το ποσό των τόκων και του φόρου που παρακρατήθηκε. Σε περίπτωση που δεν μεσολαβεί Τράπεζα, ή οι τόκοι δεν εισάγονται στην Ελλάδα, επιβάλλεται φόρος 15% με την ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος.

• Κωδικοί 295• 296: Φόρος Μερισμάτων αλλοδαπής προέλευσης. Τα μερίσματα αλλοδαπής προέλευσης που έχει εισπράξει φυσικό πρόσωπο φορολογικός κάτοικος Ελλάδας ανεξάρτητα αν έχουν εισαχθεί ή παραμένουν στο εξωτερικό, πρέπει να συμπεριληφθούν στο Ε1.

• Κωδικοί 671• 672 και 673• 674: Φόρος σε εισοδήματα από δικαιώματα. Το εισόδημα από δικαιώματα (royalties), που αποκτάται από φυσικά πρόσωπα φορολογείται με συντελεστή 20%.

• Κωδικοί 293• 294: Εισόδημα από Ελεγχόμενες Αλλοδαπές. Αφορά το μη διανεμηθέν εισόδημα ελεγχόμενης αλλοδαπής εταιρείας το οποίο φορολογείται με την κλίμακα της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Ο πίνακας 4, που αφορά τα εισοδήματα όλων των φορολογούμενων, έχει αναμορφωθεί πλήρως ενσωματώνοντας τις αλλαγές που επήλθαν με τον νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Καταγράφονται οι επτά πηγές προέλευσης των εισοδημάτων που προέρχονται από:

• Μισθωτή υπηρεσία και συντάξεις

• Εισοδήματα Αξιωματικών και Κατώτερου Πληρώματος Εμπορικού Ναυτικού

• Αγροτική Επιχειρηματική Δραστηριότητα

• Επιχειρηματική Δραστηριότητα

• Μερίσματα - Τόκοι • Δικαιώματα

• Εισόδημα από Ακίνητη Περιουσία

• Εισόδημα από Υπεραξία Μεταβίβασης Κεφαλαίου

Σε κάθε κατηγορία εισοδήματος δηλώνονται και οι φόροι που αναλογούν και παρακρατήθηκαν. Για τον λόγο αυτόν, έχει καταργηθεί ο πίνακας 8 της φορολογικής δήλωσης, όπου αναγράφονταν αναλυτικά όλοι οι προκαταβληθέντες και παρακρατηθέντες φόροι. Πλέον οι φόροι αυτοί βρίσκονται σε κάθε ξεχωριστή κατηγορία - πηγή εισοδήματος.

Αυστηρότερο «πόθεν έσχες» για απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, φοροαπαλλαγές για όλους, περισσότερους φόρους για μισθωτούς με «μπλοκάκι», αγρότες και εργαζόμενους που λαμβάνουν παροχές σε είδος, λιγότερες αποδείξεις για μισθωτούς και συνταξιούχους, ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση για φορολογούμενους με μηδενικά εισοδήματα, ανέργους και όσους αποκτούν μικρά εισοδήματα από τόκους και ακίνητα είναι ορισμένες από τις ανατροπές που φέρνουν οι φετινές φορολογικές δηλώσεις.

Πιο συγκεκριμένα:

• Μισθωτοί με «μπλοκάκι»:

Αν ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από «μπλοκάκι» έχει τη δυνατότητα να φορολογηθεί με την κλίμακα των μισθωτών-συνταξιούχων. Στην περίπτωση όμως που ο φορολογούμενος είναι μισθωτός και παράλληλα ενισχύει το εισόδημά του με έσοδα από «μπλοκάκι» τότε τα έσοδα από μπλοκάκι θα φορολογηθούν με 26% από το πρώτο ευρώ.

Όσοι έχουν εισοδήματα μόνο από μπλοκάκια θα συνεχίσουν να φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών εάν καλύπτουν όλες τις παρακάτω προϋποθέσεις:

• έχουν έγγραφη σύμβαση με τα φυσικά ή και νομικά πρόσωπα στα οποία εργάζονται,

• τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα για τα οποία εργάζονται δεν υπερβαίνουν τα τρία σε αριθμο. Αν είναι περισσότερα των τριών τότε το 75% του εισοδήματος πρέπει να προέρχεται τουλάχιστον από έναν.

• δεν διεξάγουν εμπορική δραστηριότητα και η επαγγελματική εγκατάσταση ταυτίζεται με την διεύθυνση κατοικίας τους.

• Αγρότες:

Το φορολογητέο εισόδημα των αγροτών και των κτηνοτρόφων για το έτος 2014 θα προσδιοριστεί με λογιστικό τρόπο, δηλαδή με αφαίρεση των παραγωγικών δαπανών τους από τα ακαθάριστα έσοδά τους, και θα φορολογηθεί με 13% από το πρώτο ευρώ. Αφορολόγητες είναι οι αγροτικές αποζημιώσεις ενώ για τις επιδοτήσεις που λαμβάνουν οι αγρότες εφαρμόζεται αφορολόγητο όριο έως 12.000 ευρώ. Επίσης μειώθηκε στο 27,5% η προκαταβολή φόρου. Οι αγρότες που θα δηλώσουν ζημιά ή μηδενικό ή πολύ χαμηλό φορολογητέο εισόδημα, θα φορολογηθούν με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης (κατοικίες, αυτοκίνητα). Και στις περιπτώσεις των αγροτών αυτών, τα τεκμαρτά εισοδήματα που θα προκύψουν με βάση τα τεκμήρια θα φορολογηθούν με 13% από το πρώτο ευρώ.

• Μηδενικά εισοδήματα - άνεργοι: Τα τεκμαρτά εισοδήματα τα οποία θα προκύψουν φέτος με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης για όσους φορολογούμενους δεν απέκτησαν καθόλου εισόδημα το 2014 (ανέργους κ.λπ.) θα φορολογηθούν με την κλίμακα φόρου των μισθωτών και των συνταξιούχων, που προβλέπει αφορολόγητο όριο 9.550 ευρώ.

• Εισοδήματα από τόκους - ακίνητα:

Εξαιρούνται από τα ελάχιστα τεκμήρια διαβίωσης των 3.000 και των 5.000 ευρώ όσοι δηλώνουν εισοδήματα μόνο από τόκους και ακίνητα.

• Παροχές σε είδος:

Οι κάθε είδους παροχές σε είδος οι οποίες δίδονται από τον εργοδότη προς τον εργαζόμενο ή σε συγγενικό του πρόσωπο θεωρούνται μισθός και προστίθενται στο φορολογητέο εισόδημά του. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι το άθροισμα των παροχών αυτών να υπερβαίνει τα 300 ευρώ ανά έτος. Ο νόμος ορίζει 4 κατηγορίες παροχών σε είδος, οι οποίες αθροιζόμενες και εφόσον ξεπεράσουν τα 300 ευρώ αποτελούν εισόδημα για τον εργαζόμενο, εταίρο ή μέτοχο:

• Παραχώρηση οχήματος: 

Το 30% του κόστους ενός αυτοκινήτου, που εγγράφεται στα βιβλία μιας επιχείρησης, είναι τεκμαρτό εισόδημα που αναφέρεται στη βεβαίωση αποδοχών. Το κόστος αυτό συνίσταται στην απόσβεση του αυτοκινήτου, στα τέλη κυκλοφορίας, στα ασφάλιστρα, στις επισκευές και συντηρήσεις, αλλά και στο μίσθωμα σε περίπτωση leasing ή στη δόση αγοράς του.

• Δάνεια ή προκαταβολή μισθού:

Οποιοδήποτε δάνειο δίδεται στον εργαζόμενο, πρέπει να περιβάλλεται με τη μορφή έγγραφης συμφωνίας, να φέρει βέβαιη ημερομηνία (από Κ.Ε.Π.) και να έχει αποδοθεί το αναλογούν χαρτόσημο στη Δ.Ο.Υ. Αν δεν έχει γίνει έγγραφη συμφωνία, το σύνολο του δανείου λογίζεται ως παροχή σε είδος και φορολογείται. Αν έχει γίνει έγγραφη συμφωνία και το επιτόκιο του δανείου είναι μικρότερο σε σχέση με το επιτόκιο της Τράπεζας της Ελλάδος, τότε η διαφορά των τόκων θεωρείται παροχή σε είδος. Προκαταβολή μισθού άνω των τριών μηνών θεωρείται δάνειο και εφόσον εξοφλείται ατόκως, τότε ο εργαζόμενος θεωρείται ότι αποκτά εισόδημα σε είδος κατά το μέρος της ωφέλειας του τόκου που δεν πληρώνει.

• Δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών (stock options):

Παροχή σε είδος θεωρείται η ωφέλεια που προκύπτει από την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης απόκτησης μετοχών. Πιο συγκεκριμένα η ωφέλεια αυτή προκύπτει όταν ο δικαιούχος (εργαζόμενος, εταίρος ή μέτοχος ) επωφελείται από την τιμή κλεισίματος της μετοχής στο χρηματιστήριο και αγοράζει το δικαίωμα προαίρεσης των μετοχών σε χαμηλότερη τιμή. Η εταιρεία υποχρεούται να αναγράψει το παραπάνω ποσό στη βεβαίωση αποδοχών του εργαζομένου χωρίς παρακράτηση φόρου, αφού δεν καταβάλλει κάποιο ποσό.

• Παραχώρηση κατοικίας:

Η παραχώρηση κατοικίας από την επιχείρηση προς τον εργαζόμενο, εταίρο ή μέτοχο θεωρείται παροχή σε είδος και συνίσταται είτε στο μίσθωμα που καταβάλλει η επιχείρηση για τον εργαζόμενο, είτε σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας ποσοστό 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.

Οι παροχές έως 27 ευρώ  δεν θεωρούνται εισόδημα, όμως πάνω από αυτό το ποσό οτιδήποτε δοθεί στον εργαζόμενο (π.χ. δωροεπιταγές ) θεωρείται εισόδημα από μισθωτή εργασία.

• Εισοδήματα από ενοίκια:

Με συντελεστή 11% και από το πρώτο ευρώ θα φορολογηθούν τα πρώτα 12.000 ευρώ του ετησίου εισοδήματος από ακίνητα. Για μεγαλύτερα ποσά επιβάλλεται φόρος 33%. Όσοι δεν εισέπραξαν ενοίκια το 2014 έχουν τη δυνατότητα να τα εκχωρήσουν στο Δημόσιο για να γλιτώσουν από το φόρο.

• Εισοδήματα από κεφάλαιο:

Από 1/1/2014 τα εισοδήματα από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα και ακίνητη περιουσία, αποτελούν εισόδημα από κεφάλαιο και από το φορολογικό έτος 2014 και μετά θα πρέπει να δηλώνονται σε ξεχωριστό πίνακα του έντυπου Ε1, στον Πίνακα Δ1. Στον πίνακα αυτό δηλώνονται όχι μόνο τα εισοδήματα αυτής της κατηγορίας που αποκτήθηκαν κατά το φορολογικό έτος 2014, αλλά και ο φόρος που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα όπου προβλεπόταν, ή ο φόρος που αυτοαποδόθηκε, ή ο φόρος που παρακρατήθηκε στην αλλοδαπή εφόσον η αλλοδαπή είχε δικαίωμα φορολόγησης. Στις περιπτώσεις που η Φορολογική Διοίκηση έχει ηλεκτρονική πληροφόρηση γι’ αυτά τα εισοδήματα, όπως για τους τόκους καταθέσεων ημεδαπών τραπεζών, τα μερίσματα εισηγμένων στο Ελληνικό Χρηματιστήριο, μετοχών κλπ, θα εμφανίζεται σχετικό μήνυμα στους φορολογούμενους. Στον Πίνακα Δ1 θα δηλώνονται και τα κέρδη που διανέμουν οι εταιρίες όλων των νομικών μορφών, περιλαμβανομένων και των προσωπικών εταιριών που τηρούν διπλογραφικά βιβλία. Ομοίως θα δηλώνονται και οι τόκοι που εισπράττονται, από κάθε αιτία. Ειδικά για το φορολογικό έτος 2014, τα δικαιώματα θα δηλώνονται σε ξεχωριστό κωδικό.

• Εισόδημα από ακίνητη περιουσία:

Στον υποπίνακα Δ2 του πίνακα 4 της φορολογικής δήλωσης αναγράφονται τα πάσης φύσεως εισοδήματα από ακίνητα (από εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση κ.λπ.).

Τα πεδία που πρέπει να συμπληρωθούν στους βασικούς κωδικούς 101-108, 111-114, 129-134 και 141-150 του υποπίνακα Δ2 έχουν ροζ χρώμα. Τα ποσά που πρέπει να αναγραφούν στους κωδικούς αυτούς είναι τα πάσης φύσεως εισοδήματα από ακίνητα. Τα συγκεκριμένα ποσά μεταφέρονται και συμπληρώνονται αυτόματα από το σύστημα Τaxisnet στους συγκεκριμένους κωδικούς, αμέσως μόλις ο φορολογούμενος ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου Ε2 «αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας», η οποία πρέπει να προηγηθεί της υποβολής της δήλωσης Ε1.

Το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. προς τα τέκνα ή τους γονείς του φορολογούμενου ή προς άλλους ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενείς, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία, δεν υπάγεται σε φόρο.

• Εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου:

Στον υποπίνακα Ε του πίνακα 4 δηλώνεται το εισόδημα που προκύπτει από υπεραξία μεταβίβασης με επαχθή αιτία ακίνητης περιουσίας ή ιδανικών μεριδίων αυτής, ή εμπράγματου δικαιώματος επί της ακίνητης περιουσίας ή ιδανικού μεριδίου αυτού (κωδ. 825-826), ο φόρος που παρακρατήθηκε από την υπεραξία αυτή (κωδ. 827-828) καθώς και το εισόδημα από ανέγερση ακινήτου σε οικόπεδο του εκμισθωτή με δαπάνες του μισθωτή εφόσον η λήξη ή διακοπή της μισθωτικής σχέσης έγινε το έτος 2014 (κωδ. 123-124). Στον ίδιο Πίνακα δηλώνονται και τα εισοδήματα (κέρδη ή ζημιές) από πωλήσεις τίτλων (μετοχών, ομολόγων, εντόκων γραμματίων, παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων κ.λπ.). Οι μεταβιβάσεις από χαριστική αιτία δεν αποτελούν αντικείμενο του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Στους κωδικούς 825• 826, συμπληρώνεται το σύνολο των εισοδημάτων που προκύπτουν από υπεραξία μεταβίβασης με επαχθή αιτία ακίνητης περιουσίας ή ιδανικών μεριδίων αυτής ή εμπράγματου δικαιώματος επί ακίνητης περιουσίας καθώς και από εισφορά ακίνητης περιουσίας για την κάλυψη ή την αύξηση κεφαλαίου νομικού προσώπου ή οντότητας, από φυσικά πρόσωπα που δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και για πωλήσεις ακινήτων που έχουν αποκτηθεί από 1/1/1995 και μετά. Σε περίπτωση ελέγχου ή κατά την χειρόγραφη υποβολή, προσκομίζεται φωτοαντίγραφο της υποβληθείσας στη Δ.Ο.Υ δήλωσης φόρου υπεραξίας καθώς και δήλωσης φόρου υπεραξίας που υποβλήθηκε ηλεκτρονικά. Επίσης:

• Στους κωδικούς 827-828, συμπληρώνονται τα ποσά των φόρων που καταβλήθηκαν για την ωφέλεια (υπεραξία) από την πώληση ακίνητης περιουσίας φυσικού προσώπου εφόσον τα ποσά αυτά της υπεραξίας συμπεριλήφθηκαν στους κωδικούς 825 και 826.

• Στους κωδικούς 829-830, συμπληρώνεται το κέρδος από την πώληση τίτλων, όταν οι τίτλοι έχουν εκδοθεί από επιχείρηση που εδρεύει στην Ελλάδα.

• Στους κωδικούς 865-866, συμπληρώνεται το κέρδος από την πώληση τίτλων, όταν οι τίτλοι έχουν εκδοθεί από αλλοδαπή επιχείρηση.

• Στους κωδικούς 867-868, συμπληρώνεται ο φόρος που τυχόν καταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε για μεταβίβαση τίτλων στο εξωτερικό, σε χώρα που είχε δικαίωμα φορολόγησης.

• Στους κωδικούς 871-872, συμπληρώνεται η ζημιά από την πώληση τίτλων, η οποία δύναται να μεταφέρεται για 5 έτη προκειμένου να συμψηφιστεί με κέρδη από την ίδια αιτία.

Φοροαπαλλαγές για όλους

Για όλους τους φορολογούμενους και όχι μόνο για τους μισθωτούς και συνταξιούχους εφαρμόζονται φέτος οι φοροαπαλλαγές για τις ιατρικές δαπάνες, τα νοσήλια, τα φάρμακα, τις δωρεές και η μείωση φόρου λόγω αναπηρίας. Πιο συγκεκριμένα όλοι οι φορολογούμενοι ανεξαρτήτως πηγής εισοδήματος δικαιούνται: 

[α] Τη μείωση φόρου κατά 200 ευρώ λόγω αναπηρίας τουλάχιστον 67%.

[β] Τη μείωση φόρου για ιατρικές δαπάνες, εφόσον οι ίδιοι ή και τα εξαρτώμενα μέλη τους έχουν δαπάνες ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, είτε στην ημεδαπή είτε στην αλλοδαπή και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου. Προβλέπεται έκπτωση φόρου 10% των εξόδων κατά το μέρος που δεν καλύπτονται από ασφαλιστικά ταμεία ή/και ασφαλιστικές εταιρείες και υπερβαίνουν το 5% του φορολογούμενου εισοδήματος. Στην έννοια των εξόδων ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης περιλαμβάνονται:

• Οι αμοιβές που καταβάλλονται σε γιατρούς και ιατρικά κέντρα όλων των ειδικοτήτων για ιατρικές επισκέψεις, εξετάσεις και θεραπείες.

• Τα έξοδα νοσηλείας που καταβάλλονται σε νοσηλευτικά ιδρύματα, ιδιωτικές κλινικές και οι δαπάνες που καταβάλλονται για τη διαρκή κάλυψη ιατρικών αναγκών, όπως π.χ. συνδρομές σε επιχειρήσεις που παρέχουν διαρκή ιατρική κάλυψη. 

• Έξοδα για ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη γενικά.

• Αμοιβές που καταβάλλονται σε νοσηλευτές για την παροχή υπηρεσιών σε ασθενή κατά τη νοσηλεία του σε νοσοκομείο ή κατ’ οίκον.

• Η δαπάνη για την αντικατάσταση μελών σώματος με τεχνητά μέλη και η δαπάνη αγοράς και τοποθέτησης οργάνων όπως ακουστικά βαρηκοΐας, γυαλιά οράσεως, βηματοδότες κλπ

•  Έξοδα νοσοκομειακής περίθαλψης καθώς και δαπάνη για δίδακτρα ή τροφεία σε ειδικές για την πάθησή τους σχολές, ιδρύματα ή οργανισμούς, τέκνων με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 40%, εφόσον το ετήσιο εισόδημα των τέκνων αυτών δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ.

• Ποσό ίσο με το 50% της δαπάνης που καταβάλλεται σε επιχειρήσεις περίθαλψης ηλικιωμένων.       

Τα έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης μειώνουν το φόρο του έτους στο οποίο καταβλήθηκαν, έστω και αν οι υπηρεσίες παρασχέθηκαν το προηγούμενο έτος.

Σε περίπτωση που οι δαπάνες αυτές καταβάλλονται από τον ίδιο τον φορολογούμενο όμως τα σχετικά δικαιολογητικά υποβάλλονται στον εργοδότη ή σε ασφαλιστικό ταμείο ή σε ασφαλιστική επιχείρηση για την κάλυψη από αυτούς μέρους του ποσού της δαπάνης, για την απόδειξη του υπολοίπου ποσού της δαπάνης απαιτείται σχετική βεβαίωση  του εργοδότη ή ασφαλιστικού ταμείου ή ασφαλιστικής επιχείρησης.

[γ] Τη μείωση φόρου για δωρεές προς συγκεκριμένους φορείς, δικαιούνται όλοι οι φορολογούμενοι, ανεξαρτήτως πηγής εισοδήματος, εφόσον οι δωρεές αυτές  υπερβαίνουν στη διάρκεια του φορολογικού έτους τα 100 ευρώ. Για τη μείωση του φόρου φυσικού προσώπου λαμβάνεται υπόψη και η αξία των ιατρικών μηχανημάτων και ασθενοφόρων αυτοκινήτων που μεταβιβάζονται λόγω δωρεάς στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία που αποτελούν ΝΠΙΔ και επιχορηγούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Αποδείξεις

Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ θα πρέπει να έχουν αποδείξεις που αντιστοιχούν σε ποσοστό 10% του δηλούμενου και φορολογούμενου ατομικού εισοδήματος και μέχρι του ποσού των 10.500 ευρώ. 

Αν για παράδειγμα ένας συνταξιούχος έχει 6.000 ευρώ από σύνταξη και 3.600 ευρώ (300Χ12), από ενοίκια οι αποδείξεις που θα πρέπει να δηλώσει είναι 600 ευρώ (6.000 Χ 10%). 

Αν συλλέξουν περισσότερες αποδείξεις δεν έχουν κανένα όφελος. Αντίθετα αν το ποσό των προσκομιζόμενων αποδείξεων δαπανών του φορολογουμένου είναι μικρότερο από το ποσό που απαιτείται, επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 22% επί της διαφοράς.

Για παράδειγμα για εισόδημα  40.000 ευρώ απαιτούνται  4.000 αποδείξεις.  Αν ο φορολογούμενος καταθέσει 2.000 αποδείξεις, δηλαδή 2.000 λιγότερες , τότε πέρα από τον φόρο που θα πληρώσει, θα επιβαρυνθεί με πρόσθετο φόρο 2.000 Χ22% = 440 ευρώ επιπλέον.