ΑΑΔΕ: Πώς και πότε εκπίπτουν οι δαπάνες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης

Ποιες δαπάνες εντάσσονται στις δράσεις ΕΚΕ για μια επιχείρηση και υπό ποιές προϋποθέσεις εκπίπτουν, σύμφωνα με διευκρινιστική απόφαση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

«Οι δαπάνες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ) εκπίπτουν υπό την προϋπόθεση η επιχείρηση να εμφανίζει λογιστικά κέρδη χρήσης κατά το χρόνο πραγματοποίησής τους». Αυτό διευκρινίζει απόφαση του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), Γιώργου Πιτσιλή, (Ε.2107/2021), με την οποία αποσαφηνίζεται πλήρως το καθεστώς που ισχύει με τις δαπάνες για δράσεις ΕΚΕ, λίγες μέρες πριν ανοίξει η πλατφόρμα για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.
Επίσης αποσαφηνίζεται ποιες είναι οι δράσεις που εντάσσονται στην εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) και εκπίπτουν και ποιες όχι δεν θεωρούνται ως δράσεις ΕΚΕ και συνεπώς δεν υπολογίζονται σύμφωνα με την ΑΑΔΕ.

Όπως σημειώνεται στην απόφαση, σύμφωνα με τη νομοθεσία, επιτρέπεται κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα η έκπτωση όλων των δαπανών, οι οποίες πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της, συμπεριλαμβανομένων και δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

Επιπλέον, με τον ν. 4646/2019 προστέθηκε διάταξη που ορίζει ότι ειδικά οι δαπάνες για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης εκπίπτουν υπό την προϋπόθεση η επιχείρηση να εμφανίζει λογιστικά κέρδη χρήσης κατά το χρόνο πραγματοποίησής τους. Ωστόσο, το εδάφιο αυτό δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση που η δράση εταιρικής κοινωνικής ευθύνης πραγματοποιείται κατόπιν αιτήματος του Δημοσίου.

Από πότε ισχύουν

Στο πλαίσιο των συγκεκριμένων νομοθετικών παρεμβάσεων, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) διευκρινίζει ότι στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2020 και μετά, η έκπτωση των δαπανών εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, συναρτάται άμεσα με την προϋπόθεση η επιχείρηση να εμφανίζει λογιστικά κέρδη χρήσης κατά τον χρόνο πραγματοποίησής τους, συνυπολογιζομένων των δαπανών εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Δηλαδή, οι υπόψη δαπάνες δύνανται να εκπίπτουν για φορολογικούς σκοπούς μόνο στην περίπτωση που η επιχείρηση εμφανίζει λογιστικά κέρδη το φορολογικό έτος που αυτές πραγματοποιούνται.

Παραδείγματα

Για παράδειγμα, έστω νομικό πρόσωπο το οποίο το φορολογικό έτος 2020 εμφανίζει έσοδα χρήσεως 1.000 ευρώ και δαπάνες χρήσεως 900 ευρώ, στις οποίες περιλαμβάνονται και δαπάνες για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης πόσου 400 ευρώ.

Στην περίπτωση αυτή το υπόψη νομικό πρόσωπο το οποίο εμφανίζει λογιστικά κέρδη ύψους 100 ευρώ δικαιούται να εκπέσει το σύνολο των δαπανών που αφορούν τις δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, ύψους 400 ευρώ.

Στο ίδιο παράδειγμα, εάν το νομικό πρόσωπο εμφανίζει δαπάνες χρήσεως 1.200 ευρώ, στις οποίες περιλαμβάνονται και δαπάνες για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης ποσού 500 ευρώ, τότε θα προκύψει ζημία χρήσεως 200 ευρώ (1.000-1.200=200).

Σε αυτήν την περίπτωση το νομικό πρόσωπο, δεδομένου ότι δεν εμφανίζει λογιστικά κέρδη, δεν δικαιούται να εκπέσει τις δαπάνες για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης του έτους αυτού και συνεπώς θα προσθέσει στις μη εκπιπτόμενες δαπάνες ποσό ίσο με 500 ευρώ.

Ποιες είναι οι αποδεκτές δράσεις ΕΚΕ

Συγχρόνως, η συγκεκριμένη απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ οριοθετεί τις δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ), τονίζοντας ότι δεν πρέπει να συγχέονται με την έννοια της δωρεάς ή της χορηγίας.
Όπως εξηγείται στην απόφαση, οι εν λόγω δράσεις αφορούν στην ενσωμάτωση στον τρόπο λειτουργίας της επιχείρησης διαδικασιών για την ένταξη κοινωνικών, περιβαλλοντικών και δεοντολογικών πτυχών, καθώς και πτυχών που αφορούν στα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά και στα δικαιώματα του καταναλωτή, τόσο στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα όσο και στη βασική επιχειρησιακή τους στρατηγική, σε συνεργασία πάντοτε με τα ενδιαφερόμενα μέρη, με σκοπό τη δημιουργία κοινών αξιών για τους ιδιόκτητες/μετόχους και για τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη και την κοινωνία στο σύνολό της, καθώς και τον εντοπισμό, την πρόληψη, και τον περιορισμό των πιθανών δυσμενών συνεπειών τους.

Τονίζεται, δε, ότι η υιοθέτηση των εν λόγω δράσεων περικλείει την ευθύνη κάθε επιχείρησης ή οργανισμού απέναντι στα ενδιαφερόμενα μέρη (π.χ. τους εργαζόμενους, τους καταναλωτές, τις τοπικές κοινότητες, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις) τα οποία επηρεάζει ή από τα οποία επηρεάζεται, μέσα από την άσκηση της επιχειρηματικής της δραστηριότητας.

Ποιες δράσεις περιλαμβάνονται στις ΕΚΕ

Ακόμη διευκρινίζει ότι οι δράσεις ΕΚΕ περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
• Την ευθύνη για το περιβάλλον, όπως π.χ. την υιοθέτηση ενός συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης απορριμμάτων, τη χρήση βιοπαραγόμενων συσκευασιών, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κατά την παραγωγική διαδικασία.
• Την εφαρμογή καλύτερων εργασιακών πρακτικών, όπως την αναγνώριση της διαφορετικότητας και την παροχή ίσων ευκαιριών ανεξάρτητα από φύλο, φυλή, εθνικότητα κ.λπ., τη μεταχείριση των εργαζομένων χωρίς διακρίσεις, καθώς και τη διασφάλιση και συνεχή βελτίωση των συνθηκών υγείας και ασφάλειας.
• Τη φροντίδα για τις τοπικές κοινότητες, όπως τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά την παραγωγική διαδικασία, την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού μέσω της απασχόλησης ατόμων από μειονεκτούσες ομάδες, κ.α.)
• Την αναγνώριση ότι η επιτυχία των επιχειρήσεων δεν εξαρτάται μόνο από την ποιότητα ή την τιμή των προϊόντων τους, αλλά και από το πώς συνολικά αλληλεπιδρούν με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους, λειτουργώντας με υπευθυνότητα και διαφάνεια.

Τι δεν είναι ΕΚΕ

Αντιθέτως, όπως καταλήγει η σχετική απόφαση, δεν συνιστούν δράσεις για εταιρική κοινωνική ευθύνη και δεν εκπίπτουν οι σχετικές δαπάνες, η φιλανθρωπία, η απλή δωρεά ή η χορηγία, όπως για παράδειγμα, οι φιλανθρωπικές δράσεις, οι εμπορικές χορηγίες μέσα από τις οποίες οι επιχειρήσεις προβάλλουν το σήμα ή τα προϊόντα τους και δράσεις οι οποίες αποσκοπούν στην επίτευξη δημόσιων σχέσεων.