Πώς διαμορφώνεται το τοπίο στη φορολογία εισοδήματος

Της Μαρίας Βουργάνα

Φορολογουμένους πολλών ταχυτήτων δημιουργεί ο νέος Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος, στον οποίο ενσωματώνονται οι διατάξεις του τελευταίου φορολογικού νόμου 4110/2013.

Ο νέος Κώδικας αλλάζει το τοπίο στη φορολογία εισοδήματος, ενώ οι διατάξεις του πολυνομοσχεδίου, το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή, φέρνει φοροεπιβαρύνσεις σε όσους αποκτούν εισοδήματα έως 12.000 ευρώ από ενοίκια, σε φορολογουμένους που έχουν στην κατοχή τους αυτοκίνητα από 1.929 κυβικά εκατοστά και άνω, πισίνες και αεροσκάφη, αλλά και σε όσους επενδύουν στο Χρηματιστήριο.

Στους μεγάλους χαμένους των νέων φορολογικών διατάξεων είναι και οι έμποροι, βιοτέχνες και ελεύθεροι επαγγελματίες με χαμηλά εισοδήματα έως 10.000 ευρώ που θα πληρώνουν φόρο με συντελεστές 26% έως και 40,3%, αλλά και εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι που έχουν ετήσια εισοδήματα άνω των 9.550 ευρώ και βαρύνονται με ένα ή περισσότερα παιδιά, που θα πληρώνουν σημαντικά αυξημένους φόρους από το 2014. Με τις νέες διατάξεις φορολογούμενοι με τα ίδια ακριβώς εισοδήματα και την ίδια οικογενειακή κατάσταση θα πληρώνουν πλέον φόρους διαφορετικού ύψους. Οι φόροι καθορίζονται ανάλογα με την πηγή προέλευσης του εισοδήματος. Αυτό σημαίνει ότι για το ίδιο ύψος εισοδήματος διαφορετικό φόρο θα πληρώνει ο μισθωτός, διαφορετικό ο ελεύθερος επαγγελματίας και άλλο ο ιδιοκτήτης ακινήτων που εισπράττει ενοίκια. Πολλοί θα δουν το φορολογικό «λογαριασμό» τους να «φουσκώνει» σημαντικά, ενώ άλλοι θα διαπιστώσουν φορο-ελαφρύνσεις. Αυτές οι πρωτοφανείς στρεβλώσεις προκύπτουν επειδή με τις νέες φορολογικές ρυθμίσεις κάθε κατηγορία εισοδήματος θα φορολογείται πλέον αυτοτελώς με ξεχωριστή κλίμακα φορολογικών συντελεστών. Ειδικότερα:

Οι έμποροι, οι βιοτέχνες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πληρώνουν φόρο 26% από το πρώτο ευρώ του ετησίου εισοδήματός τους και για τα πρώτα 50.000 ευρώ και με 33% για τυχόν επιπλέον ποσό πέραν των 50.000 ευρώ. Φέτος, όσοι αυτοαπασχολούμενοι απέκτησαν το 2012 ετήσια εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ είτε δεν θα πληρώσουν καθόλου φόρο εισοδήματος είτε θα πληρώσουν φόρο που θα φθάνει το πολύ μέχρι τα 500 ευρώ. Από το 2014 οι ίδιοι αυτοαπασχολούμενοι, λόγω της επιβολής συντελεστή φορολόγησης 26% από το πρώτο ευρώ του ετήσιου εισοδήματός τους, θα καλούνται να καταβάλουν φόρο 1.300 ευρώ για ετήσιο εισόδημα 5.000 ευρώ, 1.820 ευρώ για ετήσιο εισόδημα 7.000 ευρώ και 2.600 ευρώ για ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ. Μάλιστα για τα εισοδήματα αυτά θα πληρώσουν και προκαταβολή φόρου 55%. Δηλαδή θα πληρώσουν συνολικά φόρους με πραγματικό συντελεστή 40,3% (26% προσαυξημένο κατά 55%), που σημαίνει ότι για εισοδήματα 5.000 ευρώ θα πρέπει να καταβάλουν συνολικό φόρο 2.015 ευρώ, για εισοδήματα 7.000 ευρώ θα πρέπει να πληρώσουν συνολικά 2.821 ευρώ και για εισοδήματα 10.000 ευρώ θα πρέπει να πληρώσουν 4.030 ευρώ συνολικό φόρο.

Παγίδες έξτρα φόρων κρύβουν εξάλλου για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους οι διατάξεις του νόμου 4110/2013 και του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, με τις οποίες καταργούνται οριστικά τα πρόσθετα αφορολόγητα όρια για τα προστατευόμενα παιδιά και οι εκπτώσεις δαπανών από τον φόρο εισοδήματος. Οι διατάξεις αυτές αναμένεται να εκτινάξουν στα ύψη τους φόρους που θα κληθούν να πληρώσουν το 2014, για τα φετινά τους εισοδήματα, εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι που βαρύνονται με 1 ή περισσότερα παιδιά.

Εισοδήματα από γεωργικές δραστηριότητες: Όποιος φορολογούμενος αποκτά εισόδημα από γεωργική δραστηριότητα, θα φορολογείται για το εισόδημα αυτό με συντελεστή 13% από το πρώτο ευρώ. Το ίδιο θα ισχύσει ενδεχομένως και για κάθε φορολογούμενο που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης που αποκτά και εισόδημα από γεωργική δραστηριότητα. Δηλαδή ένας μισθωτός ή συνταξιούχος που αποκτά και εισόδημα από κάποια κτήματα που έχει θα φορολογείται για το μισθό ή τη σύνταξή του με το σύστημα της νέας κλίμακας των μισθωτών και των συνταξιούχων και για τα γεωργικά του εισοδήματα με 13% από το πρώτο ευρώ. Η σημαντική αυτή αλλαγή θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2014.

Εισοδήματα από ενοίκια: Κάθε φορολογούμενος που εισπράττει φέτος ενοίκια θα επιβαρυνθεί το 2014 με φόρο 10% για τα πρώτα 12.000 ευρώ του συνολικού ετήσιου ποσού των ενοικίων και με φόρο 33% για τυχόν επιπλέον εισπραχθέντα ποσά ενοικίων πέραν του ετησίου ορίου των 12.000 ευρώ. Για τα ενοίκια του έτους 2014 και κάθε επομένου έτους, ο φόρος που θα επιβάλλεται στα πρώτα 12.000 ευρώ θα είναι αυξημένος από το 10% στο 11%, ενώ παράλληλα καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος 1,5% ο οποίος αυξάνεται σε 3% εφόσον η επιφάνεια κατοικίας υπερβαίνει τα 300 τ.μ. ή πρόκειται για επαγγελματική μίσθωση. Με την αύξηση του συντελεστή στο 11% οι φορολογούμενοι που αποκτούν από το 2014 εισοδήματα από ενοίκια έως 12.000 ευρώ θα πληρώνουν περισσότερο φόρο. Αντίθετα φορολογικές ελαφρύνσεις θα διαπιστώσουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων με μεγαλύτερα εισοδήματα από ενοίκια.

Με τον νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος επέρχονται ακόμη οι εξής αλλαγές

• Κάθε εισόδημα που αποκτάται από μερίσματα φορολογείται πλέον με 10%.
• Οι τόκοι από καταθέσεις και ρέπος φορολογούνται με 15%.
• Κάθε υπεραξία που προκύπτει από πώληση ακινήτου θα φορολογείται από την 1η-1-2014 με 15%, εκτός εάν είναι χαμηλότερη του ποσού των 25.000 ευρώ και το ακίνητο βρισκόταν στην κατοχή του πωλητή για πάνω από 5 έτη, οπότε θα απαλλάσσεται από τον φόρο. Για φέτος προβλέπεται η επιβολή φόρου 20% στην υπεραξία από την πώληση ακινήτων, υπό την προϋπόθεση ότι ο πωλητής έχει αποκτήσει το ακίνητο από την 1η-1-2013 και μετά.
• Κάθε υπεραξία που προκύπτει από την πώληση μετοχών θα φορολογείται με 15%. Η επιβολή φόρου υπεραξίας στις μετοχές αναβάλλεται για την 1η Ιανουαρίου 2014.
• Αυξάνεται από 2 τοις χιλίοις σε 3,5% τοις χιλίοις ο φόρος στις πωλήσεις μετοχών στο χρηματιστήριο από την 1η Αυγούστου 2013.
• Φορολογούμενοι με τα ίδια ακριβώς εισοδήματα και την ίδια οικογενειακή κατάσταση θα πληρώνουν πλέον φόρους διαφορετικού ύψους, καθώς θα φορολογούνται με διαφορετική κλίμακα