«Μία και έξω» θα πρέπει να καταβάλουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες τις αναδρομικές εισφορέςπου θα προκύψουν από το συμψηφισμό των καταβληθεισών​ εισφορών με βάση το καθαρό εισόδημα του 2015 και των καταβλητέων εισφορών με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2016.
του Δημήτρη Κατσαγάνη
Πιο συγκεκριμένα, στα μέσα Μαρτίου, στα ειδοποιητήρια τα οποία θα λάβουν από τον ΕΦΚΑ για τις νέες τρέχουσες μηνιαίες εισφορές του Φεβρουαρίου 2018, οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα δουν αποτυπωμένες και τις διαφορές μεταξύ των εισφορών που κατέβαλαν το 2017 με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2015 και των εισφορών που έπρεπε να καταβάλλουν το 2017 με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2016.

Γιατί είναι αναγκαία η αποτύπωση αυτής της διαφοράς στα ειδοποιητήρια του Μαρτίου; 

Γιατί  ο νόμος Κατρούγκαλου προέβλεπε τον υπολογισμό των εισφορών των επαγγελματιών από 1/1/2017 με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του προηγούμενου έτους, δηλαδή του 2016.
Ωστόσο, στις αρχές του 2017, ήταν εκκαθαρισμένες μόνο οι δηλώσεις εισοδήματος του 2015.
Έτσι οι εισφορές του 2017 υπολογίστηκαν με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2015.
Καθώς οι δηλώσεις εισοδήματος για το 2016 εκκαθαρίστηκαν στα τέλη Αυγούστου του 2017, ο ΕΦΚΑ ξεκίνησε τον υπολογισμό των εισφορών με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2016 μετά το Σεπτέμβριο του 2017.
Δεδομένης της καθυστέρησης αυτής, αποφασίστηκε στο Υπουργείο Εργασίας, να ολοκληρωθεί ένα 12μηνο καταβολής των εισφορών με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2015 (Ιανουάριος 2017 –Ιανουάριος 2018) και έπειτα να γίνει η αποστολή των ειδοποιητηρίων με τις εισφορές με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2016.
Έτσι η αποστολή των ειδοποιητηρίων για την καταβολή των εισφορών με βάση το εισόδημα του 2016 θα γίνει τον Φεβρουάριο (θα αφορούν τον Ιανουάριο του 2018), ενώ τα αποτελέσματα των συμψηφισμών των εισφορών με βάση τα εισοδήματα του 2015 -2016 θα αποτυπωθούν στα ειδοποιητήρια του Μαρτίου.
Αν οι εισφορές που καταβλήθηκαν το 2017 με βάση το εισόδημα του 2015 ήταν χαμηλότερες σε σχέση με εκείνες που έπρεπε να καταβληθούν με βάση το εισόδημα του 2016, τότε η θετική αυτή διαφορά θα πρέπει να καταβληθεί, τον ερχόμενο Μάρτιο,  αναδρομικά και, μάλιστα, εφάπαξ –δηλαδή «μία κι έξω»-  από τον υπόχρεο επαγγελματία, μαζί με τις τρέχουσες εισφορές.
Για παράδειγμα, έστω επαγγελματίας, ασφαλισμένος στον τέως ΟΑΕΕ, δήλωσε το 2015 καθαρό εισόδημα 10.000 ευρώ. Έτσι σε όλη τη διάρκεια του 2017 κατέβαλλε συνολικά για εισφορές κύριας ασφάλισης και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης  ποσό συνολικού ύψους 2.695 (26,95% Χ 10.0000 ευρώ).
Για το  2016, όμως, ο ίδιος επαγγελματίας δήλωσε καθαρό εισόδημα 12.000 ευρώ. Συνεπώς το 2017 έπρεπε να καταβάλλει εισφορές κύριας ασφάλισης και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης συνολικού ύψους 3.234 ευρώ.
Η διαφορά μεταξύ των εισφορών που κατέβαλλε ο επαγγελματίας του παραδείγματός μας με βάση το εισόδημα του 2015 και των εισφορών που έπρεπε να καταβάλλει με βάση το εισόδημα του 2016 ανέρχεται σε 539 ευρώ (3.234 ευρώ -2.695 ευρώ).
Η διαφορά αυτή θα αποτυπώνεται στα ειδοποιητήρια του Μαρτίου και  θα πρέπει να καταβληθεί εφάπαξ μαζί με τις τρέχουσες εισφορές του Φεβρουαρίου 2018, οι οποίες θα υπολογισθούν με βάση το 85% του ακαθαρίστου εισοδήματος του 2016 (καθαρό  δηλωτέο εισόδημα 2016 + καταβλητέες εισφορές 2017 με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2016).
Ωστόσο, δεν αποκλείεται, να δοθεί η δυνατότητα τμηματικής εξόφλησης (σε δόσεις) της διαφοράς που θα προκύψει από τον συμψηφισμό των εισφορών με βάση τα καθαρά δηλωτέα εισοδήματα του 2015-2016.
Για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει ο ίδιος ο υπόχρεος επαγγελματίας να το αιτηθεί στον ΕΦΚΑ. Οι δόσεις αυτές θα μπορούσαν να λάβουν τη μορφή επιπλέον μηνιαίων επιβαρύνσεων στο ποσό που αντιστοιχεί στις νέες τρέχουσες μηνιαίες εισφορές με βάση το ακαθάριστο εισόδημα του προηγούμενου έτους.
Το αντίστροφο θα συμβεί σε όσους επαγγελματίες δήλωσαν για το 2016 χαμηλότερο καθαρό εισόδημα σε σχέση με το 2015.
Για παράδειγμα, έστω επαγγελματίας δήλωσε καθαρό εισόδημα του 2015 ύψους 10.000 ευρώ. Για αυτό κατέβαλλε σε όλη τη διάρκεια του 2017 εισφορές για κύρια ασφάλιση -υγεία ύψους 2.695 ευρώ (26,95% Χ 10.000 ευρώ).
Ωστόσο, το 2016, δήλωσε εισόδημα 8.000 ευρώ.
Συνεπώς έπρεπε σε όλη τη διάρκεια του 2017 να καταβάλλει εισφορές ύψους 2.156 ευρώ (26,95% Χ 8.000 ευρώ).
Η διαφορά μεταξύ καταβληθεισών εισφορών (με βάση το καθαρό εισόδημα του 2015) και των καταβλητέων εισφορών (με βάση το καθαρό εισόδημα του 2016) ανέρχεται σε 539 ευρώ (2.695 ευρώ-2.156 ευρώ).
Αν ο εν λόγω επαγγελματίας δεν έχει καμία ληξιπρόθεσμη οφειλή προς τον τέως ΟΑΕΕ /νυν ΕΦΚΑ και έτσι δικαιούται να λάβει τη σχετική επιστροφή των 539 ευρώ, θα ειδοποιηθεί σχετικά τον Μάρτιο.
Ο δικαιούχος της αναδρομικής επιστροφής μπορεί να  εισπράξει το ποσό αυτό από τον ΕΦΚΑ ή να ζητήσει, με αίτηση του, να συμψηφισθούν σταδιακά με τις μελλοντικές τρέχουσες εισφορές, οδηγώντας σε μείωση του καταβληθέντος ποσού που προκύπτει για τις μηνιαίες εισφορές του.
Αν, πάλι, ο ίδιος επαγγελματίας έχει μία ληξιπρόθεσμη οφειλή πχ 400 ευρώ προς τον ΕΦΚΑ, τότε αυτή θα συμψηφισθεί με την επιστροφή των 539 ευρώ. Έτσι θα λάβει επιστροφή το υπόλοιπο των 139 ευρώ, ενώ η οφειλή του θα εκμηδενισθεί. Σε περίπτωση που η ληξιπρόθεσμη οφειλή του είναι μεγαλύτερη της επιστροφής (πχ 600 ευρώ), τότε ολόκληρη η επιστροφή των 539 ευρώ θα συμψηφισθεί με αυτή. Έτσι θα μείνει ένα υπόλοιπο οφειλής 61 ευρώ.
πηγή: www.capital.gr
Σημαντική επισήμανση
Σε κάθε περίπτωση η καθυστέρηση της εναρμόνισης των ασφαλιστικών εισφορών του 2017, με βάση το εισόδημα του 2016, δημιουργεί πρόβληματα στον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος του 2017 και στην υποβολή της δήλωσης εντός του 2018.
Ο λόγος; Οι ασφαλιστικές εισφορές του 2017 -που ουσιαστικά επαναπροσδιορίζονται αργά- θα εκπέσουν φορολογικά στο έτος που αφορούν, δηλαδή στο 2017. 
Άρα ανεξάρτητα αν έχουν θετική(περισσότερες τελικά εισφορές) ή αρνητική(λιγότερες τελικά εισφορές) διαφορά, θα πρέπει να εμφανιστούν στα βιβλία και στις δηλώσεις των επιχειρήσεων στο 2017.
Σας προτείνουμε να διαβάστε το Άρθρο του λογιστικού κόμβου Taxheaven © για το συγκεκριμένο θέμα, με παραδείγματα:
Έκπτωση ασφαλιστικών εισφορών μη μισθωτών για το έτος 2017 – Παραδείγματα