Ποια έγγραφα θεωρούνται ότι είναι νόμιμα μεταφρασμένα. Ποια όργανα, σύμφωνα με τον νόμο, μπορούν να μεταφράζουν νόμιμα δημόσια, ιδιωτικά έγγραφα και άλλα κείμενα

Ποια έγγραφα θεωρούνται ότι είναι νόμιμα μεταφρασμένα. Ποια όργανα, σύμφωνα με τον νόμο, μπορούν να μεταφράζουν νόμιμα δημόσια, ιδιωτικά έγγραφα και άλλα κείμενα

Α. Μεταφραστική Υπηρεσία του ΥΠΕΞ

Η οργάνωση και η λειτουργία της Μεταφραστικής Υπηρεσίας του ΥΠΕΞ διέπεται από τον Οργανισμό του Υπουργείου Εξωτερικών, όπως αυτός έχει κωδικοποιηθεί με τον νόμο 3566/2007.

Νόμος 4505/2017 – ΦΕΚ Τεύχος Α 189/08.12.2017Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών και άλλες διατάξεις.

Άρθρο 21
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών
Το άρθρο 22 του ν. 3566/2007 (Α 117) «Κύρωση ως Κώδικα του «Οργανισμού του Υπουργείου Εξωτερικών»
αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Στο Υπουργείο Εξωτερικών λειτουργεί, σε επίπεδο Διεύθυνσης, Μεταφραστική Υπηρεσία, υπαγόμενη στη Γενική Διεύθυνση Προσωπικού, Διοικητικής Οργάνωσης και Οικονομικής Διαχείρισης και στην οποία προΐσταται υπάλληλος του κλάδου ΠΕ ή ΤΕ Πτυχιούχων Διοικητικών του Υπουργείου Εξωτερικών.

2. Κύρια αρμοδιότητα της Μεταφραστικής Υπηρεσίας αποτελεί η παροχή υπηρεσιών επίσημης μετάφρασης δημόσιων και ιδιωτικών εγγράφων είτε αυτά προσκομίζονται από ιδιώτες είτε από δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και η επικύρωση της μετάφρασης αυτής. Αλλοδαπά δημόσια έγγραφα μεταφράζονται εφόσον φέρουν την επισημείωση της σφραγίδας APOSTILLE, στην περίπτωση που προέρχονται από αρχή χώρας συμβεβλημένης στη Σύμβαση της Χάγης, η οποία κυρώθηκε με το ν. 1497/1984 (Α ́188), σε κάθε άλλη δε περίπτωση εφόσον φέρουν θεώρηση από την ελληνική προξενική αρχή της χώρας προέλευσης του εγγράφου ή από την προξενική αρχή της χώρας αυτής στην Ελλάδα. Για έγγραφα χωρών για τις οποίες η Ελλάδα έχει εκφράσει επιφυλάξεις για την προσχώρησή τους στη Σύμβαση της Χάγης και για όσο διάστημα δεν έχουν αρθεί οι επιφυλάξεις αυτές, η επικύρωση θα γίνεται μόνο από την οικεία ελληνική προξενική αρχή. Δημόσια έγγραφα θεωρούνται τα προβλεπόμενα από την ανωτέρω Σύμβαση της Χάγης.

3. Επίσημη μετάφραση είναι η ακριβής και πιστοποιημένη και ως προς το περιεχόμενό της, μετάφραση επικυρωμένου ή θεωρημένου, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, εγγράφου. Η επίσημη μετάφραση από και προς την ελληνική γλώσσα του ανωτέρω εγγράφου που διενεργείται από τη Μεταφραστική Υπηρεσία αποτελεί διοικητικό έγγραφο.

4. Η Μεταφραστική Υπηρεσία δύναται να διενεργεί επίσημη μετάφραση και ανεπικύρωτου ή αθεώρητου ή ανυπόγραφου ή μηχανογραφημένου εγγράφου. Η επίσημη μετάφραση από και προς την ελληνική γλώσσα του ανωτέρω εγγράφου που διενεργείται από τη Μεταφραστική Υπηρεσία δεν αποτελεί διοικητικό έγγραφο.

5. Η Μεταφραστική Υπηρεσία συνεργάζεται, κατά παρέκκλιση από τα οριζόμενα στο άρθρο 130 του ν. 4270/2014 (Α 143), με ιδιώτες μεταφραστές που περιλαμβάνονται στο «Μητρώο Επίσημων Μεταφραστών ΥΠΕΞ», το οποίο καταρτίζεται με απόφαση του Υπουργού Εξωτερικών και αναρτάται στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών. Στο «Μητρώο Επίσημων Μεταφραστών ΥΠΕΞ» περιλαμβάνονται οι επιτυχόντες σε ειδική γραπτή ή και προφορική δοκιμασία ελέγχου της επάρκειας της δηλούμενης, εκ μέρους του υποψηφίου, ξένης γλώσσας, η οποία πραγματοποιείται μετά από σχετική προκήρυξη που εκδίδεται από τον Υπουργό Εξωτερικών. Με απόφαση του Υπουργού Εξωτερικών ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο θέμα επιλογής των συνεργαζόμενων ιδιωτών μεταφραστών, οι προϋποθέσεις συμμετοχής, ο τρόπος διεξαγωγής της δοκιμασίας, η εξεταστέα ύλη, ο ορισμός της εξεταστικής επιτροπής, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

6. Τα θέματα οργάνωσης και εσωτερικής λειτουργίας της Μεταφραστικής Υπηρεσίας, όπως ενδεικτικά η μηχανογράφηση και η μηχανοργάνωση αυτής, ιδίως μέσω συστημάτων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ο τρόπος κατανομής του μεταφραστικού έργου, το σύστημα ελέγχου ποιότητας της μετάφρασης, η διαχείριση εγγράφων, η τήρηση αρχείου μεταφράσεων, η έκδοση αντιγράφων μεταφράσεων, ο τρόπος πληρωμής των μεταφραστικών δικαιωμάτων, τα δικαιώματα, οι υποχρεώσεις, οι ευθύνες, οι κυρώσεις και το σύστημα ελέγχου και αξιολόγησης των συνεργαζόμενων με τη Μεταφραστική Υπηρεσία ιδιωτών μεταφραστών, καθορίζονται από τον «Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας της Μεταφραστικής Υπηρεσίας ΥΠΕΞ», ο οποίος κυρώνεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εξωτερικών.

7. Τα μεταφραστικά τέλη, το ύψος αυτών, καθώς και ο τρόπος χρέωσης της σελίδας μετάφρασης, καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εξωτερικών. Τα μεταφραστικά τέλη καταβάλλονται ως εξής: 
α) Στην περίπτωση που τα έγγραφα προσκομίζονται από ιδιώτες, τα μεταφραστικά τέλη καταβάλλονται από τους ίδιους στη Μεταφραστική Υπηρεσία, η οποία τα κατανέμει στους μεταφραστές, ανάλογα με την εργασία που παρέχουν. Από τα εισπραττόμενα από τους ιδιώτες μεταφραστικά τέλη παρακρατείται ποσοστό 10%, το οποίο χρησιμοποιείται, μεταξύ άλλων, και για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών της Μεταφραστικής Υπηρεσίας.
Με απόφαση του Υπουργού Εξωτερικών δύναται να μεταβάλλεται το ως άνω ποσοστό παρακράτησης. Η διαδικασία κατάθεσης και απόδοσης των ως άνω μεταφραστικών τελών καθορίζεται στην υπ’ αριθμ. 093.7/ΑΣ8640/24.12.2015 (Β ́2921) κοινή απόφαση του Υφυπουργού Εξωτερικών και του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών.
β) Στην περίπτωση που τα έγγραφα προσκομίζονται από δημόσιες υπηρεσίες τα μεταφραστικά τέλη καταβάλλονται από τις ίδιες, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, που δεν επιτρέπεται να ξεπερνά τις εξήντα (60) ημέρες από την παραλαβή από τις οικονομικές τους υπηρεσίες των δικαιολογητικών δαπάνης, που συντάσσονται και αποστέλλονται από τη Μεταφραστική Υπηρεσία. Για την ανάθεση σε επίσημο μεταφραστή, κάθε αίτημα δημόσιας υπηρεσίας προς μετάφραση πρέπει να συνοδεύεται από ανάληψη δαπάνης ισόποση με το εκτιμώμενο κόστος της, βάσει της υπ’ αριθμ. Φ.093.29/ ΑΣ1057/26.2.2007 απόφασης του Υφυπουργού Εξωτερικών «Καθορισμός των μεταφραστικών τελών και της διαμόρφωσης σελίδας των μεταφράσεων» (Β ́348), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

8. Καθήκοντα διοικητικού προσωπικού της Μεταφραστικής Υπηρεσίας ασκούν υπάλληλοι του Υπουργείου Εξωτερικών των αντίστοιχων κλάδων.

9. Στη Μεταφραστική Υπηρεσία υφίστανται, προς κάλυψη των αναγκών της, δέκα (10) προσωποπαγείς θέσεις ΔΕ Διοικητικού που καλύπτονται από υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. πρωτ. ΔΙΠΙΔ/Β.1.1/15/οικ.15159/28.5.2013 (Γ ́638) απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Υφίσταται, επίσης, και μία (1) θέση, που έχει συσταθεί κατά τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 17 του ν. 2839/2000 (Α ́196). Οι, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, υπηρετούντες σε προσωποπαγείς θέσεις, δύο (2) μόνιμοι μεταφραστές / διερμηνείς στην Κεντρική και στις Περιφερειακές Υπηρεσίες, εξακολουθούν να παραμένουν ως έχουν, μέχρι την καθ’ οιονδήποτε τρόπο αποχώρησή τους από την Υπηρεσία. Στην Περιφερειακή Υπηρεσία Πολιτικών Υποθέσεων (Υ.Π.Υ.) του Υπουργείου Εξωτερικών, με έδρα την Ξάνθη, εξακολουθεί να υφίσταται μία (1) θέση μεταφραστή / διερμηνέα με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου.».

Β. Η κατοχύρωση του δικαιώματος εκπόνησης νομίμων μεταφράσεων από τους δικηγόρους

Η κατοχύρωση αυτού του δικαιώματος για τους δικηγόρους προκύπτει κυρίως από το άρθρο 36 παρ. 2 περ. γ νόμου 4194/2013 του Κώδικα περί Δικηγόρων (ΦΕΚ Α 208/27-9-2013) και το άρθρο 454 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Άρθρο 36 παρ. 2 περ. γ νόμου 4194/2013 του Κώδικα περί Δικηγόρων (ΦΕΚ Α 208/27-9-2013)

«γ) Η μετάφραση εγγράφων που έχουν συνταχθεί σε ξένη γλώσσα, καθώς και η μετάφραση ελληνικών εγγράφων σε οποιαδήποτε ξένη γλώσσα. Η μετάφραση έχει πλήρη ισχύ έναντι οποιασδήποτε Δικαστικής ή άλλης Αρχής, εφόσον συνοδεύεται από επικυρωμένο αντίγραφο του εγγράφου που μεταφράστηκε και ο δικηγόρος βεβαιώνει ότι έχει επαρκή γνώση της γλώσσας από και προς την οποία μετέφρασε».

Επομένως, σύμφωνα με το ανωτέρω άρθρο οι δικηγόροι, οι εγγεγραμμένοι σε ελληνικούς δικηγορικούς συλλόγους έχουν το δικαίωμα να μεταφράζουν πάσης φύσεως έγγραφα, οι δε μεταφράσεις τους έχουν πλήρη ισχύ έναντι οποιασδήποτε Δικαστικής ή άλλης Αρχής. Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται επίσης ότι για να είναι έγκυρη αυτή η μετάφραση, πρέπει να συνοδεύεται από επικυρωμένο αντίγραφο του εγγράφου που μεταφράστηκε και βεβαίωση του δικηγόρου ότι έχει επαρκή γνώση της γλώσσας από και προς την οποία μετέφρασε

Άρθρο 454 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας

«Αν το έγγραφο που προσάγεται έχει συνταχθεί σε ξένη γλώσσα, υποβάλλεται μαζί και επίσημη μετάφραση του επικυρωμένη από το Υπουργείο Εξωτερικών ή άλλο αρμόδιο κατά το νόμο πρόσωπο ή από την πρεσβεία ή το προξενείο της Ελλάδας στη χώρα, στην περιοχή της οποίας έχει συνταχθεί το έγγραφο ή από την πρεσβεία στην Ελλάδα ή το προξενείο της ίδιας χώρας. Σε οποιαδήποτε περίπτωση το δικαστήριο μπορεί να διατάξει να μεταφραστεί το έγγραφο στα ελληνικά από πραγματογνώμονα».

Από το ανωτέρω άρθρο προκύπτει ότι μεταφράσεις που εκπονούνται από δικηγόρους γίνονται δεκτές από τα Ελληνικά Δικαστήρια, αλλά σε περίπτωση που αυτό απαιτηθεί κατά την ακροαματική διαδικασία η μετάφραση εγγράφου δεν γίνεται ούτε από τους δικαστικούς λειτουργούς ούτε από τους συνηγόρους, αλλά ανατίθεται σε πραγματογνώμονα, ο οποίος ορίζεται από το δικαστήριο.

Γ. Η κατοχύρωση του δικαιώματος εκπόνησης νομίμων μεταφράσεων από τους συμβολαιογράφους

Όσον αφορά στους συμβολαιογράφους, σύμφωνα με τον ΝΟΜΟ 2830/2000 (ΦΕΚ Α 96/16-3-2000) Κώδικας Συμβολαιογράφων, άρθρο 1 παρ. 2 

2. Ο συμβολαιογράφος μπορεί να μεταφράζει με ευθύνη του στην ελληνική γλώσσα έγγραφα συνταγμένα σε ξένη γλώσσα τα οποία του προσκομίζονται και είναι χρήσιμα για την κατάρτιση μιας από τις αναφερόμενες πράξεις, θεωρώντας τα για την πραγματοποίηση της μετάφρασης και για την ακρίβειά τους.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η αρμοδιότητα των συμβολαιογράφων είναι περιορισμένη (συγκριτικά με των δικηγόρων) και αφορά αποκλειστικώς έγγραφα χρήσιμα για την κατάρτιση συμβολαιογραφικών πράξεων.

Σχετικά: Επικαιροποιημένο Εγχειρίδιο για την Σφραγίδα της Χάγης (APOSTILLE)