17 Ερωτήσεις απαντήσεις για τις αλλαγές σε μισθούς, ωράρια και αποζημιώσεις

Της Αννας Στρατινάκη γ.γ του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας

1η Ερώτηση

Εργάζομαι σε κατάστημα. Όταν έκλεινε το μαγαζί ο εργοδότης έπρεπε να σταματήσω να δουλεύω. Σήμερα πλέον τι ισχύει;

Από την 12/11/2012 δεν απαγορεύεται πλέον η απασχόληση των εργαζομένων σε καταστήματα κατά τις ώρες που αυτά δεν λειτουργούν. Ως εκ τούτου ο εργαζόμενος μπορεί να εργαστεί πριν από την έναρξη και μετά τη λήξη λειτουργίας του καταστήματος, τηρώντας το νόμιμο ημερήσιο ωράριο εργασίας, την ημερήσια και εβδομαδιαία ανάπαυση κ.λ.π.

2η Ερώτηση

Εργάζομαι σε κατάστημα με συνεχές ωράριο λειτουργίας 9π.μ. - 9μ.μ. Μέχρι τώρα εργαζόμουν με συνεχές ωράριο εργασίας χωρίς να επιτρέπεται η διακοπή του. Σήμερα τι ισχύει;

Από τη 12/11/2012, σε καταστήματα που ακολουθούν συνεχές ημερήσιο ωράριο λειτουργίας, είναι πλέον δυνατή η απασχόληση των εργαζομένων τους με διακεκομμένο ωράριο εργασίας (μεσημβρινή ανάπαυση τουλάχιστον τριών ωρών). Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να υπάρχει ρητός όρος στη σύμβαση εργασίας, για την εφαρμογή διακεκομμένου ωραρίου εργασίας. Επιπλέον θα πρέπει να τηρούνται όλες οι προστατευτικές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για τα χρονικά όρια εργασίας, π.χ. ημερήσια και εβδομαδιαία ανάπαυση.

3η Ερώτηση

Ανώνυμη εταιρεία - εργοδότης, για να απασχολήσει υπερωριακώς εργαζόμενο με ειδικότητα υπαλλήλου γραφείου, χρειάζεται έγκριση από την Επιθεώρηση Εργασίας;

Όχι. Ο εργοδότης υποχρεούται μόνο να αναγγείλει την υπερωριακή απασχόληση, η οποία μπορεί να φτάσει το όριο των 2 ωρών ημερησίως και των 120 τον χρόνο.

4η Ερώτηση

Πότε είναι υποχρεωμένη μια ανώνυμη εταιρεία - εργοδότης να αναγγείλει την υπερωριακή απασχόληση ενός υπαλλήλου γραφείου που απασχολεί, στην Επιθεώρηση Εργασίας και τι αμοιβή οφείλει στον εργαζόμενο;

Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγείλει την υπερωριακή απασχόληση πριν ή το αργότερο κατά την ημέρα πραγματοποίησής της. Εάν ωστόσο, προκύψουν επείγουσες ανάγκες εξαιρετικού χαρακτήρα, ο εργοδότης μπορεί να αναγγείλει την υπερωριακή απασχόληση, το αργότερο, κατά την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την έναρξη της εν λόγω υπερωριακής απασχόλησης.

Για κάθε ώρα υπερωριακής απασχόλησης που θα αναγγείλει ο εργοδότης στην Επιθεώρηση Εργασίας, υποχρεούται να καταβάλει στο εργαζόμενο αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%.

5η Ερώτηση

Ανώνυμη εταιρεία - εργοδότης απασχολεί υπάλληλο γραφείου πέραν του νομίμου ωραρίου χωρίς να προβεί σε αναγγελία των ωρών αυτών προς την Επιθεώρηση Εργασίας. Τι αμοιβή δικαιούται ο εργαζόμενος;

Ο εργοδότης που απασχολεί υπάλληλο γραφείου υπερωριακά, αλλά δεν προβαίνει σε αναγγελία την υπερωριακής αυτής απασχόλησης παραβαίνει τον νόμο. Στην περίπτωση αυτή η πραγματοποιηθείσα υπερωρία είναι παράνομη και ο εργοδότης, υποχρεούται να καταβάλει στον εργαζόμενο αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 80%. Επιπλέον, υπόκειται και στις προβλεπόμενες κυρώσεις από την Επιθεώρηση Εργασίας.

6η Ερώτηση

Απασχολούμενος φύλακας σε εργοστάσιο με ωράριο 08.00 - 16.00 καλείται να επανέλθει για εργασία στις 23.30 της ίδιας ημέρας; Υποχρεούται να το κάνει;

Όχι, διότι σε περίοδο 24 ωρών η οποία ορίζεται από 00.01μέχρι 24.00, ο εργαζόμενος θα πρέπει να έχει ελάχιστη ημερήσια ανάπαυση 11 συνεχών ωρών.

7η Ερώτηση

Είμαι εργαζόμενος σε κατάστημα και στις 20/11/2012 ο εργοδότης μου, μου αναγγέλλει ότι θα πρέπει να εργάζομαι πλέον 6 ημέρες και 40 ώρες την εβδομάδα; Είναι νόμιμο αυτό;

Εάν δεν υπάρχει Συλλογική Σύμβαση Εργασίας η οποία έχει καθορίσει πενθήμερη εβδομάδα εργασίας και η οποία περιλαμβάνει στο πεδίο εφαρμογής της τον εργοδότη και τους εργαζόμενους του καταστήματος, ο εργοδότης μπορεί να κατανέμει τις 40 ώρες σε 6 ημέρες. Αν υπάρχει σε οποιουδήποτε είδους, η οποία δεσμεύει την επιχείρηση και προβλέπει 5νθήμερο, τότε υποχρεούται ο εργοδότης να οργανώσει τις 40 ώρες σε πενθήμερη εργασία.

8η Ερώτηση

Εργαζόμενος με σύμβαση αορίστου χρόνου που απασχολείται σε ξενοδοχείο που λειτουργεί όλο το έτος, ζητά από τον εργοδότη του δύο εβδομάδες αδείας, κατά το μήνα Αύγουστο. Ο εργοδότης μπορεί να τη χορηγήσει τον Οκτώβριο;

Ναι. Έχει δικαίωμα να τη χορηγήσει τον Οκτώβριο, εφόσον η επιχείρηση παρουσιάζει ιδιαίτερα μεγάλη συσσώρευση εργασίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Στην περίπτωση αυτή, ο εργοδότης δεν υποχρεούται να γνωστοποιήσει την απόφαση αυτή στην Επιθεώρηση Εργασίας, αλλά θα πρέπει να την διατηρήσει στην επιχείρησή του για 5 χρόνια.

9η Ερώτηση

Εργοδότης θέλει να αλλάξει την ημέρα εβδομαδιαίας ανάπαυσης του εργαζομένου στην επιχείρησή του. Πρέπει να δηλώσει την αλλαγή στην Επιθεώρηση Εργασίας, και αν ναι, πότε;

Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιήσει την αλλαγή της ανάπαυσης στην Επιθεώρηση Εργασίας εντός δύο εργασίμων ημερών από την πραγματοποίηση της αλλαγής.

10η Ερώτηση

Επιχείρηση μέλος εργοδοτικής οργάνωσης που έχει υπογράψει την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, μετά τη δημοσίευση στο ΦΕΚ του μεσοπροθέσμου, την 12.11.2012 συνεχίζει να δεσμεύεται από τους όρους της ΕΓΣΣΕ, μισθολογικούς ή μη;

Ναι, συνεχίζεται η δέσμευση από τους όρους της ΕΓΣΣΕ μισθολογικούς και μη μισθολογικούς.

11η Ερώτηση

Επιχείρηση μέλος εργοδοτικής οργάνωσης που έχει υπογράψει κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας επηρεάζεται από την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου ως προς τη δεσμευτικότητα που παράγεται από όρους της κλαδικής σύμβασης;

Όχι, συνεχίζεται κανονικά η δέσμευση από τους όρους της κλαδικής συλλογικής σύμβασης εργασίας.

12η Ερώτηση

Τι αλλάζει σε επιχείρηση που έχει συνάψει επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας με το σωματείο των εργαζομένων έχοντας συμφωνήσει να αμείβονται με τους όρους της ΕΓΣΣΕ;

α) Για τις επιχειρήσεις μέλη εργοδοτικής οργάνωσης που έχει υπογράψει την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, δεν υπάρχει καμία αλλαγή και ως εκ τούτου δεσμεύονται τόσο από τους μη μισθολογικούς όσο και από τους μισθολογικούς όρους της ισχύουσας ΕΓΣΣΕ.

β) Για τα μη μέλη υπάρχει η δυνατότητα της προσαρμογής στα όρια του νόμιμου νομοθετημένου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου, με σύναψη νέας τροποποιητικής επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης εργασίας. (Βασικός μισθός ή ημερομίσθιο + τριετίες).

13η Ερώτηση

Ποια κατώτατα όρια ισχύουν για επιχείρηση που δεν ανήκει σε καμία εργοδοτική οργάνωση και συζητά σήμερα με το σωματείο των εργαζομένων τη σύναψη επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης εργασίας;

Τα όρια του νόμιμου νομοθετημένου κατώτατου μισθού και ημερομίσθιου (Βασικός μισθός ή ημερομίσθιο + τριετίες).

14η Ερώτηση

Ιδιωτικός υπάλληλος που στις 12-11-2012 έχει συμπληρώσει 20 χρόνια υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη και λαμβάνει μεικτές αποδοχές 2.500 ευρώ μηνιαίως, τι αποζημίωση απόλυσης δικαιούται να λάβει αν απολυθεί σήμερα χωρίς προειδοποίηση; Κι αν ο ίδιος εργαζόμενος απολυθεί μετά από δέκα χρόνια, έχοντας δηλ. συμπληρώσει 30 χρόνια στον ίδιο εργοδότη, τι αποζημίωση απόλυσης δικαιούται να λάβει αν απολυθεί χωρίς προειδοποίηση;

Α) Ο εργαζόμενος δικαιούται την εξής αποζημίωση: 12 μηνιαίους μισθούς (12*2500) προσαυξημένους κατά 1/6 + 4 μηνιαίους μισθούς προσαυξημένους κατά 1/6 ως επιπλέον αποζημίωση χωρίς να λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό αυτής της επιπλέον αποζημίωσης οι μεικτές μηνιαίες αποδοχές του κατά το ποσό που ξεπερνούν τις 2000 ευρώ. ( δηλ 4*2000 ευρώ).

Β) Θα λάβει ακριβώς την ίδια αποζημίωση δεδομένου ότι ο χρόνος υπηρεσίας που συμπληρώνει ο εργαζόμενος στον ίδιο εργοδότη «παγώνει» στις 12-11-2012 ( με δεδομένο βέβαια ότι κατ' αυτήν την ημερομηνία ο εργαζόμενος είχε συμπληρωμένα 17 χρόνια και άνω).

15η Ερώτηση

Ιδιωτικός υπάλληλος που συμπληρώνει 17 χρόνια υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη π.χ. στις 25-11-2012 (μετά δηλ. τη 12-11-2012) τι αποζημίωση απόλυσης δικαιούται να λάβει αν απολυθεί χωρίς προειδοποίηση;

Ο εν λόγω εργαζόμενος δικαιούται ως αποζημίωση απόλυσης μόνο 12 μηνιαίους μισθούς προσαυξημένους κατά 1/6, καθώς δεν δικαιούται της επιπλέον αποζημίωσης. Κατά τον υπολογισμό δεν λαμβάνονται υπόψη οι μηνιαίες αποδοχές κατά το ποσό που υπερβαίνουν το 8πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη πολλαπλασιαζόμενο επί 30.

16η Ερώτηση

Ιδιωτικός υπάλληλος που συμπληρώνει προϋποθέσεις για να λάβει πλήρη σύνταξη γήρατος κατά το άρθρο 8 του Ν.3198/1955, όπως αυτό έχει τροποποιηθεί, και στις 12-11-2012 συμπλήρωσε 20 χρόνια υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη και αποχωρεί σήμερα (22-11-2012) ή οποτεδήποτε στο μέλλον, τι αποζημίωση απόλυσης δικαιούται να λάβει;

Δικαιούται το 40% ή το 50 % αν δεν έχει επικουρική ασφάλιση, της νομίμου αποζημίωσης απόλυσης για απροειδοποίητη καταγγελία. Για τον υπολογισμό, όμως της επιπλέον αποζημίωσης δεν έχει εφαρμογή το πλαφόν των 2000, ωστόσο κατά τον υπολογισμό αυτό δεν λαμβάνονται υπόψη οι μηνιαίες αποδοχές κατά το ποσό που υπερβαίνουν το 8πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη πολλαπλασιαζόμενο επί 30. Πιο συγκεκριμένα αν ο εργαζόμενος συμπληρώνει προϋποθέσεις για να λάβει πλήρη σύνταξη γήρατος, έχει θεμελιώσει δικαίωμα λήψης επικουρικής σύνταξης και οι μηνιαίες αποδοχές του είναι 2.500 ευρώ μεικτά, είτε αποχωρήσει, είτε απομακρυνθεί από τον εργοδότη του δικαιούται: το 40% της νομίμου αποζημίωσης, δηλ. το 40% των 12 +4 μηνιαίων μισθών προσαυξημένων κατά 1/6, οποτεδήποτε κι αν αυτό συμβεί.

17η Ερώτηση

Ιδιωτικός υπάλληλος που στις 12-11-2012 έχει συμπληρώσει 20 χρόνια υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη και λαμβάνει μεικτές αποδοχές 2.500 ευρώ μηνιαίως, τι αποζημίωση απόλυσης δικαιούται να λάβει αν απολυθεί σήμερα με προειδοποίηση;

Ο εν λόγω εργαζόμενος δικαιούται την εξής αποζημίωση: 6 μηνιαίους μισθούς (6*2500) προσαυξημένους κατά 1/6 + 2 μηνιαίους μισθούς προσαυξημένους κατά 1/6 ως επιπλέον αποζημίωση χωρίς να λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό αυτής της επιπλέον αποζημίωσης οι μεικτές μηνιαίες αποδοχές του κατά το ποσό που ξεπερνούν τις 2.000 ευρώ ( δηλ 2*2.000 ευρώ).