Το ΔΝΤ παραδέχεται μεγάλα σφάλματα στο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας καθιστώντας συνυπεύθυνους και τους Ευρωπαίους
Του Μπάμπη Μιχάλη
Τα μεγάλα λάθη του στο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας παραδέχεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξαπολύοντας όμως παράλληλα και βέλη κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και των εταίρων.
Σύμφωνα με την «εκ των υστέρων αποτίμηση του ελληνικού προγράμματος» -που δόθηκε χθες αργά το βράδυ στη δημοσιότητα μαζί μια σειρά άλλων εκθέσεων για την ελληνική οικονομία-, το ΔΝΤ ομολογεί ότι υποτίμησε κατά πολύ τη ζημιά που θα προκαλούσε στην Ελλάδα η συνταγή της λιτότητας. Στην έκθεση-βόμβα, που μέρος της παρουσιάστηκε αρχικά σε δημοσίευμα της «Wall Street Journal», γίνεται παραδοχή των τεραστίων λαθών πολιτικής στα μέτρα που ελήφθησαν και στο χρέος.
«Αγόρασαν χρόνο…
Επιπλέον εντελώς κυνικά το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι η απάντηση στην κρίση -το αμφιλεγόμενο δηλαδή ελληνικό πρόγραμμα- αγόρασε χρόνο στην ευρωζώνη προκειμένου αυτή να καταφέρει να περιορίσει τις επιπτώσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Το ΔΝΤ παραδέχεται ότι χαλάρωσε τους κανόνες του για να κάνει το αυξανόμενο ελληνικό χρέος να φαίνεται βιώσιμο καθώς η Ελλάδα δεν ικανοποιούσε τρία από τα τέσσερα κριτήριά του για παροχή βοήθειας. Σε αυτήν την κατεύθυνση, την τελευταία τριετία μάλιστα, αρκετοί αξιωματούχοι του ΔΝΤ, μεταξύ των οποίων και η γενική διευθύντρια Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωναν επανειλημμένα ότι το ελληνικό χρέος είναι «βιώσιμο». Ωστόσο η πραγματικότητα ήταν άλλη. Η έκθεση περιγράφει τις αβεβαιότητες της ελληνικής διάσωσης «τόσο μεγάλες που τα στελέχη του ΔΝΤ αδυνατούσαν να εγγυηθούν τη βιωσιμότητα».
Η Ευρωπαική Επιτροπή
Το ΔΝΤ παραδέχεται ακόμη ότι ήταν περισσότερο αισιόδοξο απ” όσο έπρεπε για τις προοπτικές ανάκτησης της πρόσβασης της ελληνικής κυβέρνησης στις αγορές αλλά και για την πολιτική ικανότητα της τελευταίας να εφαρμόσει τους όρους του προγράμματος διάσωσης.
Η έκθεση αφήνει ακόμη να εννοηθεί ότι το μεγαλύτερο όφελος από τη διάσωση του 2010 δεν το είχε η Ελλάδα αλλά η ευρύτερη ευρωζώνη. Περιγράφει συγκεκριμένα τη διάσωση της Ελλάδας ως μια «επιχείρηση συγκράτησης» που «έδωσε στην ευρωζώνη τον απαραίτητο χρόνο για την οικοδόμηση ενός τείχους προστασίας στα άλλα ευάλωτα κράτη-μέλη και που απέτρεψε πιθανές σοβαρές επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία».
Το Ταμείο επικρίνει επίσης την καθυστέρηση στην αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας, που πραγματοποιήθηκε τελικά τον Μάιο του 2012, δύο δηλαδή χρόνια μετά την αρχική συμφωνία στήριξης της Ελλάδας. Υποστηρίζει ότι το κούρεμα του χρέους πριν από τον Μάιο του 2012 ήταν «πολιτικά δύσκολο» λόγω της αντίστασης που προέβαλαν ορισμένες χώρες της ευρωζώνης, οι τράπεζες των οποίων είχαν στην κατοχή τους σημαντικό μέρος του ελληνικού χρέους. Υποστηρίζει ακόμη ότι οι χώρες αυτές φοβούνταν ότι ένα κούρεμα του χρέους θα οδηγούσε την ελληνική χώρα σε χαλάρωση. Οι χώρες αυτές δεν είναι άλλες βέβαια από τον σκληρό πυρήνα της ευρωζώνης, δηλαδή τη Γερμανία και τους δορυφόρους της, που ωστόσο το ΔΝΤ δεν κατονομάζει.
Το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι μια άμεση αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα ήταν φτηνότερη για τους Ευρωπαίους φορολογούμενους.
Ομολογεί ότι η ανάλυσή του για τη μελλοντική εξέλιξη του ελληνικού χρέους ήταν λανθασμένη «κατά μεγάλο βαθμό». «Η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους» λέει «συμπεριλάμβανε εκτιμήσεις για τα stress tests, οι οποίες αποδείχτηκαν στη συνέχεια επιεικείς σε σχέση με τα πραγματικά αποτελέσματα».
Το ΔΝΤ καρφώνει όμως και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την οποία συνεργάστηκε στην υλοποίηση του ελληνικού προγράμματος-μαμούθ. Αναφέρει ότι η Κομισιόν «έτεινε να χαράζει πολιτική βάσει της επικρατούσας άποψης, δεν είχε σημειώσει σημαντική επιτυχία στην επιβολή όρων χορήγησης δανείου και δεν είχε εμπειρία στη διαχείριση κρίσης».
Προσθέτει ότι η Κομισιόν εστίαζε περισσότερο στη «συμμόρφωση με τους κανόνες της Ε.Ε. παρά στις επιπτώσεις στην ανάπτυξη» και ακόμη ότι «δεν ήταν σε θέση να συνεισφέρει ουσιαστικά στον καθορισμό των μεταρρυθμίσεων που θα τόνωναν την ανάπτυξη».
«Κανένα από τα μέλη της τρόικας δεν φαινόταν να θεωρεί τη συμφωνία ιδανική» και υπήρχαν σημαντικές διαφορές απόψεων εντός της τρόικας, «ιδιαίτερα ως προς τις προβλέψεις για την ανάπτυξη».
Οι προβλέψεις για την ανάπτυξη έπεσαν εντελώς έξω, αλλά η Ελλάδα καλούνταν να πετύχει τους ίδιους στόχους για τη μείωση του ελλείμματος. «Οι δημοσιονομικοί στόχοι έγιναν ακόμη πιο φιλόδοξοι από τη στιγμή που η ύφεση ξεπέρασε τις εκτιμήσεις. Επιπρόσθετα, άλλαξε το σημείο εκκίνησης», λέει το ΔΝΤ, προσθέτοντας ότι οι στόχοι και οι μακροοικονομικές προβλέψεις δεν αναθεωρήθηκαν για να αντικατοπτρίζουν αυτό που πραγματικά συνέβαινε στην Ελλάδα επί 18 μήνες, έως τον Δεκέμβριο του 2011.
Tα στοιχεία για το ΑΕΠ
Το ΔΝΤ είχε προβλέψει αρχικά πως η Ελλάδα θα χάσει το 5,5% του ΑΕΠ μεταξύ 2009–2012. Ωστόσο το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 15%. Το σχέδιο διάσωσης έκανε λόγο για ανεργία 15% το 2012, ενώ αυτή εκτοξεύτηκε στο 25%.
Η επιβράδυνση του ρυθμού της λιτότητας θα είχε βοηθήσει την ελληνική οικονομία αλλά δεν ήταν πολιτικά εφικτή, επισημαίνει το ΔΝΤ. «Αν και η πιο έγκαιρη προσαρμογή των στόχων θα είχε περιορίσει την ύφεση, το πρόγραμμα τότε θα χρειαζόταν επιπρόσθετη χρηματοδότηση» ενώ οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης ήταν έτοιμες να δανείσουν περισσότερα χρήματα από τα 110 δισ. ευρώ που δόθηκαν στην Ελλάδα εκείνη τη στιγμή.
Τέλος, ασκείται κριτική και στις ελληνικές κυβερνήσεις για αποτυχία εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν δώσει ώθηση στον ιδιωτικό τομέα, ενώ παράλληλα τονίζεται πως το κόστος της προσαρμογής μοιράστηκε με άνισο τρόπο στην κοινωνία.
…………………………………………………………………………………
Το ΔΝΤ προβλέπει ύφεση και το 2014 ενώ η κυβέρνηση έβλεπε ανάπτυξη!
→Νέα μέτρα για τη διετία 2014-2015 προμηνύει η έκθεση του Ταμείου
Πρόσθετα μέτρα για τη διετία 2014–2015, προκειμένου να κλείσει το «κενό» των 6,5 δισ. ή 4,5% του ΑΕΠ αυτής της διετίας, προβλέπει έκθεση του ΔΝΤ που αφήνει «παράθυρο» παράτασης του μέτρου της εισφοράς αλληλεγγύης για ακόμη δύο χρόνια, έως το 2016.
Στην έκθεση τονίζεται η αναγκαιότητα μιας νέας ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους μέσω της λήψης μέτρων που θα αφορούν τα δάνεια του επίσημου τομέα.
Το Ταμείο ασκεί κριτική στην ελληνική κυβέρνηση για καθυστερήσεις στην προώθηση μεταρρυθμίσεων, αποκρατικοποιήσεων και αναμόρφωση φορολογικής διοίκησης, ενώ ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχουν ακόμη τα δημοσιονομικά περιθώρια για μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης.
Οι τεχνοκράτες του Ταμείου προβλέπουν ακόμη ότι η ύφεση φέτος θα είναι 4,9% (αντί πρόβλεψης 4,2%), ενώ το 2014 η Ελλάδα θα βρεθεί σε ύφεση για έβδομη χρονιά με ρυθμό 1,4% έναντι πρόβλεψης για ανάπτυξη 0,6% από την κυβέρνηση. Γεγονός που εάν επαληθευτεί, αλλάζει και τις προβλέψεις για την πορεία του χρέους, εντείνοντας την ανάγκη για νέα απομείωσή του.
Το ταμείο εστιάζει για ακόμη μία φορά στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, ενώ λέει ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί το πτωχευτικό δίκαιο. Εμμέσως γίνεται λόγος για άρση της αναστολής των πλειστηριασμών έως το τέλος του Αυγούστου και ασκεί πιέσεις για την άρση της μονιμότητας στο Δημόσιο. Ζητάει ακόμη την κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ που ισχύει στα νησιά με πληθυσμό κάτω από 3.000 κατοίκους, των φοροαπαλλαγών για ανάπηρους και συνταξιούχους και των εκπτώσεων που δικαιούνται οι επιχειρήσεις.
M.X
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου