Επιμένουν τα προβλήματα στο λιανεμπόριο τροφίμων  

Δήμητρα Σκούφου

Μπορεί να παρατηρείται στροφή στο οικονομικό κλίμα και με αργά βήματα να φαίνεται φως στο τούνελ της ελληνικής οικονομίας, ωστόσο τα προβλήματα στο ελληνικό οικονομικό περιβάλλον παραμένουν.

Αυτό καταγράφει η τέταρτη κυλιόμενη 6μηνιαία Έρευνα Τάσεων στο Λιανεμπόριο FMCG του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ)  η οποία βασίζεται στις απόψεις των στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου για τα κύρια κλαδικά θέματα και προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Τα αποτελέσματα με βάση τις προσδοκίες των στελεχών για το Α’ εξάμηνο 2018 κάνουν λόγο οριακή αύξηση των πωλήσεων και σαφή βελτίωση του οικονομικού κλίματος

Είναι η πρώτη φορά που καταγράφεται πλειοψηφία η οποία εκτιμά ότι οι πωλήσεις θα κινηθούν αυξητικά σε ποσοστά 34%, έναντι 25% που εκτιμά ότι θα υπάρξει μείωση και 41% που προβλέπει ότι οι πωλήσεις θα μείνουν αμετάβλητες. Πιο αισιόδοξα εμφανίζονται τα στελέχη της βιομηχανίας τροφίμων για την εξέλιξη των πωλήσεων σε σχέση με τα στελέχη του λιανεμπορίου με ποσοστό 43% έναντι 25% αντίστοιχα.

 Αβεβαιότητα και ΦΠΑ τα σημαντικότερα προβλήματα

Όμως, παρά τη συγκρατημένη αισιοδοξία που καταγράφεται για πρώτη φορά τα τελευταία 2-3 χρόνια, τα προβλήματα συνεχίζουν να υπάρχουν. Δυστυχώς και πάλι τα εξωγενή προβλήματα είναι στην πρώτη θέση, με βασικότερο πρόβλημα την αβεβαιότητα περιβάλλοντος (κοινωνικού-οικονομικού) κάτι που αποδίδεται τόσο στις εσωτερικές εξελίξεις στη χώρα, όσο και στις γενικότερες αλλαγές που διέρχεται ο συγκεκριμένος κλάδος διεθνώς, αλλά και στην Ελλάδα. Ο υψηλός ΦΠΑ  συνεχίζει να είναι ένα ακόμα σημαντικό πρόβλημα. Ο ΦΠΑ στις προηγούμενες μετρήσεις καταγραφόταν ως το κύριο πρόβλημα και εξακολουθεί να έχει σημασία με 46%  αν και πέφτει πλέον στην 2^η θέση των προβλημάτων. Αντίθετα το πρόβλημα των μειωμένων πωλήσεων παρουσιάζει ύφεση καθώς πέφτει στη 3^η θέση με μείωση από 59% σε 43% από το β΄ εξάμηνο του 2017  γεγονός που σχετίζεται με την αναμενόμενη σταθεροποίηση της ζήτησης. Η χαμηλή κερδοφορία παραμένει σημαντικό πρόβλημα (38%) που σχετίζεται με την υψηλή τάση των προσφορών, την ακρίβεια του δανεισμού και τον υψηλό ανταγωνισμό. Την πεντάδα των κύριων προβλημάτων συμπληρώνουν οι αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες (32%) που σχετίζονται με τις νέες κοινωνικές συνθήκες λόγω οικονομικής κρίσης, τα ανταγωνιστικά δίκτυα πωλήσεων, τις συνεχείς προσφορές, τα ψηφιακά μέσα κλπ.

Πάντως για πρώτη φορά από το 2016 καταγράφεται μία θετική τάση για αποτίμηση στην εξέλιξη της οικονομικής κατάστασης της χώρας το προηγούμενο 6μηνο. Συγκεκριμένα, η πλειοψηφία σε ποσοστό 40% θεωρεί ότι η οικονομική κατάσταση παρέμεινε αμετάβλητη, το 38% ότι χειροτέρεψε και το 22% ότι βελτιώθηκε. Συγκριτικά με την προηγούμενη καταγραφή του Ιουλίου 2017, οπότε και το 81% θεωρούσε ότι το εξάμηνο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017 η οικονομική κατάσταση χειροτέρεψε, πρόκειται για σαφή βελτίωση. Το 16% θεωρεί ότι έμεινε αμετάβλητη και μόλις το 4% ότι βελτιώθηκε.

Ένα σημαντικό εύρημα είναι ότι καταγράφεται έστω και οριακή θετική τιμή στο συνολική δείκτη οικονομικού κλίματος, η οποία οφείλεται στην βελτίωση των οικονομικών συνθηκών της αγοράς, όσο και στις θετικές προσδοκίες των στελεχών για τις πωλήσεις και τις τιμές. Αυτό το αποτέλεσμα αποδίδεται στις προσδοκίες για ολοκλήρωση των πρόσφατων εξαγορών και συγχωνεύσεων και την έναρξη κεφαλαιοποίησης των επενδύσεων αυτών, αλλά και στην πρόσφατη ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης.

Η έρευνα διεξήχθη τον 15 Ιανουαρίου έως 25 Ιανουαρίου 2018 με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και δείγμα 158 ανώτερα και ανώτατα Στελέχη Επιχειρήσεων (Λιανεμπόριο-αλυσίδες σουπερμάρκετ και Προμηθευτές FMCG) από τη Γενική Διεύθυνση και τα τμήματα Marketing, Πωλήσεων. Αγορών, Οικονομικών, Πληροφορική κλπ.