Την ύπαρξη θυρίδων από τον Μάρτη θα την ξέρει η εφορία για κάθε ένα ΑΦΜ φυσικού ή νομικού προσώπου για το οποίο ζητεί στοιχεία στο πλαίσιο ελέγχου ή λήψης αναγκαστικών μέτρων είσπραξης. Αυτό προβλέπεται σε νέα απόφαση της υφυπουργού Οικονομικών Κατερίνας Παπανάτσιου.
Για να φτάσουμε όμως στο άνοιγμα θυρίδων και πολύ περισσότερο στην κατάσχεση του περιεχομένου τους, ο δρόμος είναι μακρύς και περνά μέσα από δικαστικές αποφάσεις ή εισαγγελικές παραγγελίες.
Οι ισχύουσες διατάξεις νόμου ορίζουν ότι:
1. Οι θυρίδες μπορεί να ανοίξουν μόνο με εντολή εισαγγελέα και οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο μπορεί να κατασχεθεί σε περίπτωση που διαπιστωθεί έκνομη δραστηριότητα ή οφειλές προς το Δημόσιο. Η πρόσβαση γίνεται μόνο σε περιπτώσεις φοροδιαφυγής ή όταν υπάρχουν κατηγορίες για κακουργηματικές πράξεις.
2. Οι τράπεζες έχουν την υποχρέωση να γνωστοποιούν το όνομα κατόχου τραπεζικής θυρίδας στις φορολογικές αρχές, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχουν πρόσβαση στο περιεχόμενο της θυρίδας.
3. Αν η εφορία θέλει να κατάσχει το περιεχόμενο τραπεζικής θυρίδας, πρέπει πρώτα να έχει στα χέρια της δικαστική απόφαση.
Οι θυρίδες, σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, είναι απαραβίαστες τόσο από τις ίδιες τις τράπεζες, όσο και από κάθε τρίτο. Απόντος του μισθωτή, λόγω θανάτου για παράδειγμα ή εγκατάλειψης της θυρίδας, η τελευταία μπορεί να ανοιχτεί μόνο αν συντρέχουν οι νόμιμες προς προϋποθέσεις και εφόσον τηρηθούν οι προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες.
Επιπλέον, οι τράπεζες δεν μπορούν να δεσμεύσουν το περιεχόμενο των θυρίδων ή να απαγορεύσουν το άνοιγμά τους από τον μισθωτή, παρά μόνο σε περιπτώσεις εκτέλεσης αποφάσεων της Δικαιοσύνης ή άλλων αρχών. Οι τράπεζες, προκειμένου να εξασφαλίσουν την προστασία των θυρίδων, των συναλλασσομένων και του προσωπικού τους, καθορίζουν, πέραν των όσων προβλέπονται στη νομοθεσία, τα είδη τα οποία απαγορεύεται να φυλάσσονται σε αυτές. Οφείλουν δε να ενημερώσουν σχετικά τον πελάτη πριν από τη μίσθωσή της.
Επομένως, ακόμα και μετά τη νέα απόφαση Παπανάτσιου, οι τράπεζες εξακολουθούν να μην μπορούν να δώσουν στοιχεία στις ελεγκτικές αρχές για το περιεχόμενο των θυρίδων. Εφεξής όμως (από τις 3 Μαρτίου για την ακρίβεια) θα πρέπει να κάνουν γνωστή την ύπαρξή τους.
Παρ’ όλα αυτά, ήδη από το περυσινό επιχειρησιακό σχέδιο της ΑΑΔΕ είχε τεθεί ζήτημα απλοποίησης του νομοθετικού πλαισίου για το άνοιγμα των θυρίδων και την κατάσχεση του περιεχομένου τους για όσους χρωστούν στο δημόσιο. Είχε προβλεφθεί μάλιστα και η σύσταση ειδικής ομάδας εργασίας, προκειμένου να μελετήσει το ισχύον πλαίσιο και να παραδώσει τις προτάσεις στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, προκειμένου, εάν κρίνεται σκόπιμο, να υπάρξουν αλλαγές. Μέχρι σήμερα, το θέμα δεν έχει ανακινηθεί.

Οι αλλαγές

Με απόφαση την απόφαση  Παπανάτσιου το Σύστημα Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών (ΣΜΤΛ και ΛΠ) θα μπορεί πλέον να διαβιβάζει ηλεκτρονικά στις εφορίες, τα ελεγκτικά κέντρα, το ΣΔΟΕ, την Οικονομική Αστυνομία, την Αρχή για την Αντιμετώπιση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, τους Οικονομικούς Εισαγγελείς και τους Εισαγγελείς Διαφθοράς πληροφορίες όχι μόνο για την κίνηση των τραπεζικών λογαριασμών των ελεγχόμενων φορολογουμένων αλλά και για:
• Τα κινητά περιουσιακά στοιχεία και τα ρευστά διαθέσιμα που βρίσκονται στις θυρίδες των τραπεζών.
• Τις πάσης φύσεως συναλλαγές τους μέσω «πλαστικού χρήματος».
• Τις λήψεις και αποπληρωμές πάσης φύσεως δανείων (καταναλωτικών, προσωπικών, στεγαστικών και επιχειρηματικών).
Επί της ουσίας, όταν υποβάλλεται αίτημα για την παροχή στοιχείων φορολογουμένων που σχετίζονται με τραπεζικά προϊόντα (μέσω του Μητρώου Τήρησης Τραπεζικών Λογαριασμών), οι τράπεζες θα πρέπει να δίνουν στοιχεία τα οποία αφορούν καταθετικούς λογαριασμούς, λογαριασμούς προθεσμίας, χορηγητικούς, επενδυτικούς, τραπεζικές θυρίδες και λογαριασμούς πληρωμών. Οπως αναφέρουν στελέχη της φορολογικής διοίκησης με τον τρόπο αυτό θα έχουν στη διάθεσή τους ένα πλήρες τραπεζικό προφίλ των φορολογουμένων, οι οποίοι είτε ελέγχονται είτε βρίσκονται στο στόχαστρο του εισπρακτικού μηχανισμού για ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις.