Βασικά πλεονεκτήματα έναντι των άλλων εταιρικών μορφών
Του Γιώργου Δαλιάνη
Επιτυχή χαρακτηρίζει το Υπουργείο Ανάπτυξης, το θεσμό της Ι.Κ.Ε. (ΙΚΕ), με βάση τη διείσδυση που έχει στον Ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο. Το 39% εταιρειών που συστήνονται είναι ΙΚΕ και υπερισχύει ακόμη και των Ο.Ε. που ακολουθούν με 32% . Ακολουθούν οι Ε.Ε. με 15%, οι Ε.Π.Ε. με 8% και οι Α.Ε. με 6%.
Αναλύοντας τα βασικά χαρακτηριστικά της νέας μορφής εταιρείας, διαπιστώνουμε τις καινοτομίες που εισάγει και πλεονεκτεί έναντι των άλλων εταιρικών μορφών.
Ίδρυση
Συστήνεται μέσω της υπηρεσίας μιας στάσης. Το καταστατικό της καταρτίζεται κατά κανόνα με ιδιωτικό συμφωνητικό. Δεν απαιτείται παράσταση Δικηγόρου και συμμετοχή Συμβολαιογράφου. Γίνεται δημοσίευση μόνο στο ΓΕΜΗ. Απαιτείται σύμπραξη Συμβολαιογράφου, όταν το επιβάλλει ειδική διάταξη του νόμου ή όταν εισφέρεται στην εταιρεία ακίνητο. Το κόστος σύστασης περιορίζεται στο ελάχιστο, γιατί δεν καταβάλλονται αμοιβές και τέλη δημοσίευσης στο ΦΕΚ Α.Ε. και Ε.Π.Ε. Το κόστος περιορίζεται μόνο, σε ένα παράβολο των 70€ .
Το κεφάλαιο επιβαρύνεται με φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου 1%.
Επωνυμία
Η επωνυμία σχηματίζεται, είτε από το όνομα του ενός ή περισσοτέρων εταίρων, είτε από το αντικείμενο της επιχείρησης που ασκεί. Στην επωνυμία της, πρέπει να περιέχονται σε κάθε περίπτωση ολογράφως οι λέξεις Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία ή σε συντομογραφία Ι.Κ.Ε.(ικε)
Εάν η εταιρεία είναι μονοπρόσωπη, στην επωνυμία συμπεριλαμβάνονται οι λέξεις «Μονοπρόσωπη Ι.Κ.Ε.».
Επίσης, η επωνυμία μπορεί να αποδίδεται με λατινικούς χαρακτήρες ή σε ξένη γλώσσα, ενώ το καταστατικό μπορεί να είναι και σε άλλη γλώσσα.
Διάρκεια
Η διάρκεια της εταιρείας είναι υποχρεωτικά ορισμένου χρόνου. Αν δεν ορίζεται στο καταστατικό χρόνος, η εταιρεία διαρκεί για δώδεκα (12) έτη. Ο χρόνος μπορεί να παραταθεί με απόφαση των εταίρων.
Κεφάλαιο
Στο κεφάλαιο μπορεί να συμμετέχει ένας (μονοπρόσωπη) ή πολλοί εταίροι.
Αποσυνδέεται η εταιρική μορφή από το κεφάλαιο
  • Απαιτείται ελάχιστο κεφάλαιο ένα (1) ευρώ.
  • Η νέα εταιρική μορφή ανταποκρίνεται και στο διαχωρισμό των λειτουργιών των εταίρων μέσα στην επιχείρηση. Είναι γνωστό ότι υπάρχουν εταίροι που εισφέρουν μετρητά, περιουσιακά στοιχεία, εταίροι που ασχολούνται με την καθημερινή δραστηριότητα (προσφορά εργασίας), εταίροι που εισφέρουν φερεγγυότητα, παρέχουν εγγυήσεις ατομικές ή εμπράγματες, εταίροι που εισφέρουν ειδικές γνώσεις και επιστημονικές ικανότητες.
Ο νέος αυτός εταιρικός τύπος, διευκολύνει τη συνεργασία και την συνύπαρξη μεταξύ των εταίρων αυτών, καθιστώντας την, κατάλληλη για οικογενειακές επιχειρήσεις, καθώς και για επιχειρήσεις και συνεργασίες νέων επιχειρηματιών.
Προς κατανόηση παραθέτουμε ένα παράδειγμα
Τέσσερις εταίροι συμμετέχουν στο κεφάλαιο της ΙΚΕ έκαστος με ποσοστό 25%. Ο εταίρος Α εισφέρει μετρητά, ο Β την προσωπική του εργασία για ένα συγκεκριμένο χρόνο, ο Γ εισφέρει ειδικές γνώσεις, που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία της εταιρείας και ο Δ τη φερεγγυότητα απέναντι στο τραπεζικό σύστημα και τους πιστωτές και την προσωπική ή εμπράγματη εγγύηση.
Σημειώνεται πως το 25% του εταιρικού κεφαλαίου πρέπει υποχρεωτικά να είναι μετρητά και ότι η αποτίμηση των εισφορών γίνεται από τους ίδιους τους εταίρους.
Έδρα
Η ΙΚΕ έχει έδρα το Δήμο, που ορίζεται στο καταστατικό. Υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς της έδρας σε άλλο κράτος μέλος. Επίσης, η ικε διέπεται από το Ελληνικό δίκαιο, εφόσον είναι καταχωρημένη στο ΓΕΜΗ, ακόμη και αν η καταστατική έδρα βρίσκεται στο εξωτερικό. Επομένως, έχει τη δυνατότητα το κέντρο διοίκησής της να βρίσκεται σε άλλο κράτος πέραν της Ελλάδος και να ιδρύει δευτερεύουσες εγκαταστάσεις στο εσωτερικό ή την αλλοδαπή.
Προστασία εταίρων
Έχει τα πλεονεκτήματα των κεφαλαιουχικών εταιρειών Α.Ε. και Ε.Π.Ε. (ΕΠΕ) Η ευθύνη των εταίρων περιορίζεται στο ποσό της εισφοράς τους στο κεφάλαιο και δεν επεκτείνεται στην ατομική τους περιουσία.
Διαχείριση και εκπροσώπηση
Όργανα της εταιρείας είναι η συνέλευση των εταίρων και ο/οι διαχειριστής/ες.
Ο διαχειριστής μπορεί να μην είναι εταίρος. Για την ενίσχυση της ευελιξίας της παρέχεται από τον νόμο ή δυνατότητα λήψης αποφάσεων των εταίρων, τόσο εντός, όσο και εκτός συνέλευσης. Η συνέλευση συγκαλείται από τον διαχειριστή οκτώ (8) ημέρες πριν από την πραγματοποίησή της και οι εταίροι ενημερώνονται ακόμη και μέσω email. Η συνέλευση μπορεί να πραγματοποιηθεί και από απόσταση μέσω τηλεδιάσκεψης.
Οι διαχειριστές ευθύνονται προσωπικά, αστικά και ποινικά απέναντι σε φορολογικούς και ασφαλιστικούς φορείς. Δυστυχώς διατηρείται και σε αυτήν την περίπτωση το αντιεπενδυτικό κλίμα που επιβάλλει το Ελληνικό Δημόσιο.
Οι ΙΚΕ υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίου εταίρων και ενιαίο βιβλίο πρακτικών συνελεύσεων και διαχείρισης. Τα βιβλία είναι αθεώρητα και δύναται να τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή.
Δημοσιότητα – δημοσιεύσεις
Απαραίτητη προϋπόθεση κατά τη σύσταση είναι η ύπαρξη ιστοσελίδας (site), και όλες οι δημοσιεύσεις γίνονται σε αυτή και στο ΓΕΜΗ, τόσο κατά τη σύσταση, όσο και κατά τη λειτουργία της εταιρείας. Μεταβολές και λοιπές δημοσιεύσεις έπαψαν να δημοσιεύονται στο ΦΕΚ και οι ισολογισμοί δημοσιεύονται μόνο στην ιστοσελίδα. Η ύπαρξη ιστοσελίδας και οι πληροφορίες, που αναρτώνται σε αυτήν, ενισχύει την εταιρική διαφάνεια και κατ’ επέκταση συνδράμει στην ασφάλεια των συναλλαγών και την προστασία των συναλλασσομένων.
Λογιστική παρακολούθηση
Τηρεί υποχρεωτικά διπλογραφικά βιβλία (Γ’ Κατηγορίας) , όπως οι Α.Ε. και Ε.Π.Ε. (τήρηση βιβλίου ταμείου, σύνταξη Ισολογισμού), ως αντιστάθμισμα για την περιορισμένη ευθύνη των προσώπων, που συμμετέχουν σε αυτές, με το να υπάρχει η μέγιστη διαφάνεια στις οικονομικές συναλλαγές, η οποία επιτυγχάνεται με το διπλογραφικό σύστημα.
Φορολογία
Ισχύει το ίδιο φορολογικό καθεστώς με τις Α.Ε. και Ε.Π.Ε. Φορολογία κερδών με συντελεστή 26% και φόρο μερισμάτων 10%. Η αμοιβή του διαχειριστή φορολογείται ως εισόδημα μισθωτής εργασίας.
Πριν τη διανομή αφαιρείται το 1/20 για σχηματισμό τακτικού αποθεματικού.
Μετασχηματισμός – συγχωνεύσεις
Και στην περίπτωση των ΙΚΕ έχουν ισχύ οι διατάξεις των αναπτυξιακών νόμων 1297/72 και 2166/93. Μπορεί να μετατραπεί κοινωνία σε ΙΚΕ, να συγχωνευθούν ατομικές επιχειρήσεις και να ιδρύσουν νέα ΙΚΕ, μετατροπή Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε. σε ΙΚΕ
Δεν γίνεται μετατροπή Α.Ε. σε ΙΚΕ ή συγχώνευση Α.Ε. σε ΙΚΕ, γιατί ο αναπτυξιακός νόμος επιτρέπει τη μεταβολή των νομικών προσώπων και την ίδρυση μεγαλυτέρων εταιρειών και για το λόγο αυτό δεν μπορεί μια Α.Ε. να μετατραπεί σε μικρότερη εταιρεία.
ΟΑΕΕ
Ίσως το σημαντικότερο συγκριτικό πλεονέκτημα της ΙΚΕ σε σχέση με τους παρεμφερείς εταιρικούς τύπους είναι η μη υποχρεωτική ασφάλιση στον ΟΑΕΕ όλων των εταίρων, αλλά μόνο του διαχειριστή και του μοναδικού εταίρου (εφόσον είναι μονοπρόσωπη) .
Συμπέρασμα
Η ΙΚΕ ήρθε για να αντικαταστήσει μακροπρόθεσμα την Ε.Π.Ε. και παράλληλα να αποτελέσει τον ενδιάμεσο εταιρικό τύπο μεταξύ Ο.Ε., Ε.Ε. και Ανώνυμης Εταιρείας, μία εταιρεία που συστήνεται και λειτουργεί με το μικρότερο δυνατό κόστος. Η ΙΚΕ αποτελεί σε κάθε περίπτωση ένα νέο εταιρικό τύπο και όσα πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα έχει ή υπόσχεται ,θα πρέπει να δοκιμαστούν στην πράξη και ιδιαίτερα όταν κριθούν από τα Ελληνικά Δικαστήρια οι διαφωνίες και οι αντιδικίες, που θα προκύψουν στην ερμηνεία των διατάξεων.
Σημαντική επισήμανση
Τα σοβαρά πλεονεκτήματα τα οποία προκύπτουν, κατά τη σύσταση αλλά και τη λειτουργία των Ι.Κ.Ε., τείνουν να εξανεμιστούν γιατί η λειτουργία του ΓΕΜΗ είναι επιεικώς απαράδεκτη. Παρατηρείται καθυστέρηση στη σύσταση των εταιρειών και πολύμηνη καθυστέρηση στις ανακοινώσεις, όχι μόνο των Ι.Κ.Ε., αλλά και των άλλων νομικών μορφών. Γυρίσαμε το χρόνο πολλά χρόνια πίσω, τότε που για ένα πιστοποιητικό από τη διεύθυνση εμπορίου περιμέναμε αρκετούς μήνες. Σήμερα το ΓΕΜΗ στην Αθήνα έχει χρόνο αναμονής περισσότερο του έτους και εξακολουθεί μεγαλώνει.