Η αλήθεια πίσω από τις εξαγγελίες για "μείωση" των εισφορών

20

 
 
 
 
 

Του Δημήτρη Κατσαγάνη

"Ανώμαλη" πρέπει να ήταν η "προσγείωση" στην πραγματικότητα για όσους ελεύθερους επαγγελματίες περίμεναν από τον Πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα κάποιες εξαγγελίες για σημαντική ελάφρυνση από τα ασφαλιστικά βάρη τους, δηλαδή από τις εισφορές τις οποίες πρέπει να πληρώσουν από το 2019.

Και αυτό γιατί  οι χθεσινές εξαγγελίες δεν αφορούν 3 στους 4 επαγγελματίες, καθώς αυτοί δηλώνουν εισόδημα έως 7.032 ευρώ, ενώ οι εξαγγελίες αφορούν  όσους δηλώνουν πάνω από 7.032 ευρώ.

Την ίδια στιγμή η μείωση στο ποσό που πρέπει να καταβάλλει 1 στους 4 επαγγελματίες ως εισφορές είναι υποδιπλάσια σε σχέση με εκείνη που προβάλλει η κυβέρνηση, καθώς από το 2019 καταργείται η έκπτωση 15% στη βάση υπολογισμού των εισφορών.

Εξάλλου, αν αυξηθεί ο κατώτατος μισθός, όπως δεσμεύθηκε ο κ. Τσίπρας, θα αυξηθούν οι κατώτατες εισφορές για τη μεγάλη πλειοψηφία των επαγγελματιών. 

Τέλος, η ενιαία εισφορά 64,5 ευρώ υπέρ του επικουρικού-εφάπαξ για μηχανικούς, δικηγόρους και γιατρούς ανεξαρτήτως ύψους εισοδήματος είναι άδικη, για όσους δηλώνουν κάτω από 7.032 ευρώ.

Οι  εξαγγελίες Τσίπρα

Πιο αναλυτικά, ο κ. Τσίπρας, στη χθεσινή ομιλία του στα εγκαίνια της 83ης ΔΕΘ, ανέφερε πως η κυβέρνηση θα μειώσει από την 1η Ιανουαίου 2019 τις ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, με εισόδημα πάνω από 7.000 ευρώ, έως και 35%, μειώνοντας τον συντελεστή για την κύρια σύνταξη από 20% σε 13,3%.

Επιπλέον, δήλωσε ο ίδιος,  πως "λαμβάνοντας πρόσθετη μέριμνα για όλους τους μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους, μειώνουμε τις εισφορές για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ στο ελάχιστο που ισχύει σήμερα, δηλαδή τα 64,5 ευρώ/μήνα". 

Τι  πρακτικά σημαίνουν

Τι σημαίνουν αυτές οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες στην πράξη;

1.    Κατά πρώτον, κόντρα στις μέχρι πριν την ομιλία του κ. Τσίπρα κυβερνητικές διαρροές, ο ίδιος ο κ. Τσίπρας έθεσε εισοδηματικό πλαφόν πάνω από το οποίο θα ισχύει η μείωση της εισφοράς κύριας ασφάλισης.

Το πλαφόν αυτό ανέρχεται, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Πρωθυπουργού, στα 7.000 ευρώ ή για την ακρίβεια στα 7.032 ευρώ, το οποίο αποτελεί το κατώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Αυτό σημαίνει πως ακόμα και αν ένας επαγγελματίας δηλώσει κάτω από 7.032 ευρώ θα πληρώσει εισφορές ως ποσοστό στα 7.032 ευρώ.

Με άλλα λόγια, η εξαγγελθείσα  μείωση της εισφοράς κύριας ασφάλισης (από το 20% στο 13,3%) θα ισχύσει μόνο για όσους δήλωσαν εισόδημα πάνω από 7.032 ευρώ ετησίως ή πάνω από 586 ευρώ μήνα και όχι για όσους θα δηλώσουν κάτω από 7032 ευρώ ετησίως.

Έτσι από τη μείωση την οποία εξήγγειλε ο κ. Τσίπρας αποκλείονται  κοντά στους 3 στους 4 ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι –σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας της κυβέρνησης- δηλώνουν στην εφορία εισόδημα έως 7.032 ευρώ.

2.      Κατά δεύτερον, ο κ. Τσίπρας παρέκαμψε το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει αποδεχθεί ρητά έναντι των θεσμών την κατάργηση της έκπτωσης 15% στη βάση υπολογισμού όλων των εισφορών από την 1η Ιανουαρίου 2019.

Υπενθυμίζεται πως από την 1η Ιανουαρίου 2018 οι εισφορές των επαγγελματιών υπολογίζονται επί του 85% του αθροίσματος του καθαρού δηλωτέου εισοδήματος του 2016 και των καταβλητέων εισφορών του 2017 με βάση το καθαρό εισόδημα του 2016. 

Αντίθετα, από την 1η Ιανουαρίου 2019, οι εισφορές  θα υπολογίζονται επί του 100% του αθροίσματος του καθαρού εισοδήματος του 2017 και των καταβλητέων εισφορών του 2018 με βάση το καθαρό εισόδημα του 2017.

Αυτό σημαίνει πως οι καταβλητέες εισφορές το 2019 θα αυξηθούν πάνω από 15% σε σχέση με εκείνες που καταβάλλονται φέτος.

Μόνο αν δεν καταργηθεί η εν λόγω έκπτωση και  θεσπισθεί η εξαγγελθείσα μείωση των εισφορών κύριας ασφάλισης θα μειωθούν οι εισφορές (κύριας ασφάλισης-υγείας) σαν ποσό κατά 25% όπως προκύπτει από τους κυβερνητικούς υπολογισμούς.

Αντίθετα, τα καταβλητέα ποσά θα  μειωθούν μόλις κατά 12,7%, εφόσον δεν καταργηθεί η έκπτωση στη βάση υπολογισμού, όπως έχει ψηφίσει η κυβέρνηση, αλλά ισχύσει η εξαγγελθείσα μείωση.

3. Κατά τρίτον, αν η κυβέρνηση υλοποιήσει τη χθεσινή δέσμευση του Πρωθυπουργού για αύξηση του κατώτατου μισθού το 2019, τότε θα αυξηθούν και οι κατώτατες  ασφαλιστικές εισφορές για 3 στους 4 επαγγελματίες.

Και αυτό γιατί, βάσει του νόμου Κατρούγκαλου, ως κατώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών σε μηνιαία βάση ορίζεται ο βασικός μισθός ανειδίκευτου άγαμου εργάτη.

Μέχρι σήμερα, το ύψος του βασικού μισθού ανέρχεται στα 586 ευρώ ή στα 7.032 ευρώ ετησίως. Έτσι, οι ελάχιστες εισφορές τις οποίες πρέπει να πληρώσει π.χ. ένας επαγγελματίας  ασφαλισμένος στον τέως ΟΑΕΕ ανέρχονται στα 158 ευρώ (26,9% x 586 ευρώ).

Στην περίπτωση που αυξηθεί ο βασικός μισθός το 2019 (όπως δεσμεύτηκε ο κ. Τσίπρας) θα αυξηθούν αναλόγως οι κατώτατες ή ελάχιστες ασφαλιστικές εισφορές για τη μεγάλη πλειοψηφία των αυταπασχολούμενων.

4.      Τέταρτον, η χθεσινή εξαγγελία του Πρωθυπουργού για επιβολή κατώτατων εισφορών ύψους 64,5 ευρώ υπέρ του επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ από τους ασφαλισμένους του τέως ΕΤΑΑ (μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι) έχει δύο γκρίζα σημεία :

- Το ποσό των 64,5 ευρώ/μήνα προκύπτει ως ποσοστό 11% επί των 586 ευρώ, δηλαδή επί του κατώτατου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών.

Με άλλα λόγια, όλοι οι υπόχρεοι ασφαλισμένοι του τέως ΕΤΑΑ θα καταβάλλουν υπέρ του επικουρικού –εφάπαξ 64,5 ευρώ (ή 774 ευρώ), είτε δηλώνουν κάτω, είτε πάνω από 586 ευρώ κάθε μήνα (ή 7032 ευρώ σε ετήσια βάση). Έτσι τίθεται ένα θέμα ασφαλιστικής "δικαιοσύνης", καθώς ο τρόπος αυτός υπολογισμού των εισφορών είναι άδικος για όσους δηλώνουν κάτω από 7.032 ευρώ ετησίως.

- Επίσης, τίθεται θέμα για τις εκπτώσεις έως 50%, τις οποίες προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου για όλες τις εισφορές των ασφαλισμένων  του τέως ΕΤΑΑ (με πάνω από 5 έτη ασφάλισης) που δηλώνουν εισόδημα μεταξύ 7.032 ευρώ και 58.000 ευρώ.

Συγκεκριμένα, το ερώτημα που τίθεται είναι αν θα καταργηθούν σ’ ό,τι αφορά τουλάχιστον το επικουρικό-εφάπαξ, εφόσον θεσπισθεί το ποσό των 64,5 ευρώ για  όλους τους εν λόγω ασφαλισμένους υπέρ του επικουρικού-εφάπαξ. Αν καταργούνταν οι εκπτώσεις αυτές, τότε θα έχαναν αρκετοί από όσους  δηλώνουν π.χ. εισόδημα 7.032 ευρώ έως 13.000 ευρώ ετησίως, καθώς έχουν έκπτωση 50% σε όλες τις εισφορές τους έως το τέλος του 2020. Η κατηγορία αυτή θα έπρεπε να πληρώσει εισφορές ύψους έως  59,5 ευρώ κάθε μήνα (11% x 13.000 ευρώ x 50% : 12 ) έναντι 64,5 ευρώ, τα οποία εξήγγειλε ο κ. Τσίπρας ως ενιαίο ποσό για τις εισφορές επικουρικού-εφάπαξ.

Σε κάθε περίπτωση η επιβολή των εν λόγω εισφορών θα έλθει πιθανότατα αναδρομικά από την 1/1/2017. Και αυτό γιατί, ενώ ισχύουν από τότε, δεν είχαν έως τώρα επιβληθεί. Συνεπώς, θα επιβαρύνουν επιπλέον μια σημαντική μερίδα των επαγγελματιών (κοντά στους 200.000 επί συνόλου 1 εκατομμυρίου).

20