ΕΛΣΤΑΤ: ΜΕΙΩΣΗ 5,7% ΤΟΥ ΑΕΠ

Στο 6,4% η ύφεση το 2012, «βυθίστηκε» η κατανάλωση

Της Ελευθερίας Αρλαπάνου

Στο 6,4%, περίπου, διαμορφώθηκε η ύφεση στην Ελλάδα το 2012, πέμπτη χρονιά ύφεσης, μετά τη μείωση 5,7% στο ΑΕΠ του τετάρτου τριμήνου, εξαιτίας της καθίζησης στην εγχώρια κατανάλωση και της συνεχιζόμενης πτώσης στις ιδιωτικές επενδύσεις, αν και με επιβραδυνόμενο ρυθμό.

Σε σταθερές τιμές το ΑΕΠ στο τέταρτο τρίμηνο υποχώρησε στα 40.737 ευρώ και βρέθηκε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων περίπου 11 ετών, αποτυπώνοντας τις δραματικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία από την επώδυνη διαδικασία δημοσιονομικής προσαρμογής που ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια. Το 2012 ήταν η πέμπτη διαδοχική χρονιά ύφεσης για την Ελλάδα, η οποία αναμένεται να συνεχιστεί και φέτος με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών να κάνουν λόγο για μείωση του ΑΕΠ κατά 4,5% το 2013.

Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση είναι να καταφέρει να αναστρέψει την τάση από το δεύτερο εξάμηνο του έτους και μετά, με οριακή ανάπτυξη τρίμηνο με τρίμηνο, ώστε να διασφαλιστεί ο στόχος για ανάκαμψη της οικονομίας το 2014. Κάτι που συνιστά βασική προϋπόθεση για να μπορέσει να εκτελεστεί ομαλά το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής που επιχειρεί να εκτελέσει η Ελλάδα.

Κατανάλωση και επενδύσεις 
Σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., στο τέταρτο τρίμηνο του 2012:

1. Ο ρυθμός μείωσης των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου επιβραδύνθηκε στο 10,3%, όταν στα προηγούμενα τρίμηνα παρουσίασε ρυθμό μείωσης άνω του 20%, συνεχίζοντας όμως την πτωτική του πορεία, με αρνητικές επιπτώσεις στο ΑΕΠ. Συνολικά πάντως ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου αυξήθηκε 4,9%, μετά από μείωση 28,9% που καταγράφηκε στο τρίτο τρίμηνο του 2012, και έναντι μείωσης 23,5% στο τέταρτο τρίμηνο του 2011. Η εξέλιξη αυτή αποτυπώνει πάντως σε μεγάλο βαθμό την καταγραφή υψηλότερων αποθεμάτων στο τέταρτο τρίμηνο του 2012, αποτυπώνοντας κυρίως το «παγώμα» στην εγχώρια κατανάλωση και το «φρενάρισμα» των εξαγωγών.

2. Η καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών μειώθηκε κατά 9,6%. Το ποσοστό αυτό είναι το υψηλότερο που έχει καταγραφεί από το πρώτο τρίμηνο του 2011, αποτυπώνοντας τις μεγάλες επιπτώσεις στην κατανάλωση από τους αυξημένους φόρους, τις περικοπές σε μισθούς και συντάξεις και τη διογκούμενη ανεργία. Η συνολική καταναλωτική δαπάνη μειώθηκε 9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2011.

3. Το εμπορικό έλλειμμα της χώρας μειώθηκε κατά 17,5% αντισταθμίζοντας εν μέρει την πτώση του ΑΕΠ.

4. Οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 4,8% σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2011, διευρύνοντας τις απώλειες. Οι εξαγωγές υπηρεσιών μειώθηκαν 13,9%, ενώ οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 2,7%.
5. Οι εισαγωγές μειώθηκαν 8,1% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2011, αντί πτώσης 18,7% που είχε σημειωθεί στο τρίτο τρίμηνο του 2012. Πτώση 8,5% καταγράφηκε στις εισαγωγές αγαθών και 6,3% στις εισαγωγές υπηρεσιών.

6. Στο πρώτο τρίμηνο του 2012 η ύφεση διαμορφώθηκε στο 6,7%, στο δεύτερο περιορίστηκε στο 6,4%, στο τρίτο τρίμηνο ήταν 6,7% και στο τελευταίο τρίμηνο του έτους 5,7%. Ως εκ τούτου η ύφεση το 2012 υπολογίζεται περίπου στο 6,4% (για την ακρίβεια 6,37%).

Βελτιωμένες εκτιμήσεις 
Τα αναλυτικά, μη εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), αναθεωρούν πάντως ανοδικά προηγούμενη εκτίμηση της για ύφεση 6% στο τελευταίο τρίμηνο του 2012. Η καλύτερη εικόνα προήλθε σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ. από την ενσωμάτωση περαιτέρω στοιχείων που δεν ήταν διαθέσιμα στην προηγούμενη εκτίμηση, όπως στοιχεία για τις εξαγωγές - εισαγωγές το Δεκέμβριο, αλλά και άλλοι τριμηνιαίοι δείκτες από τους κλάδους των υπηρεσιών καθώς και από την έρευνα εργατικού δυναμικού. Εν τω μεταξύ η πρόβλεψη του προϋπολογισμού ήταν για ύφεση 6,5% πέρσι.

Απώλειες 25% 
Η σωρρευτική απώλεια του ΑΕΠ από το 2008 εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει το 24% με 25% έως το τέλος του 2013. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις της ΤτΕ, που ενσωματώνονται στην πρόσφατη έκθεση για τη νομισματική πολιτική, η σωρευτική μείωση του ΑΕΠ στην πενταετία 2008 - 2012 ανήλθε στο 20,1%. Την ίδια ώρα η ανεργία στη χώρα κινείται πλέον στην περιοχή του 27%, με τον αριθμό των ανέργων να υπερβαίνει τα 1,3 εκατομμύρια άτομα και τη χώρα μας να κατατάσσεται πρώτη στην ανεργία μέσα στην ευρωζώνη.