Οι κάτοικοι του Βερολίνου πανηγύρισαν την προηγούμενη εβδομάδα το άνοιγμα των καταστημάτων, μετά από πέντε εβδομάδες lockdown που μετέτρεψαν την πόλη σε «φάντασμα». Αυτό όμως που περίμεναν ότι θα ήταν γιορτή φαντάζει σήμερα πολύ διαφορετικό.
Σε μια από τις πιο πολυσύχναστες εμπορικές συνοικίες, το Mitte, οι δρόμοι είναι σχεδόν άδειοι. Τα περισσότερα καταστήματα ακόμα κλειστά και σε όσα άνοιξαν, οι πελάτες άφαντοι. «Οι πωλήσεις μας θα καταρρεύσουν», εκτιμά ιδιοκτήτης μικρού καταστήματος που πουλά συσκευές καφέ εσπρέσο. «Κανείς δεν θέλει να ψωνίσει αυτή τη στιγμή. Φοβούνται πολύ ότι θα μολυνθούν».
Ως μια από τις πρώτες χώρες που άνοιξαν τα καταστήματα, σημειώνουν οι FΤ, παρακολουθείται στενά από όλους όσοι θέλουν ενδείξεις για την καταναλωτική συμπεριφορά.
Ο Nils Busch-Petersen, επικεφαλής της Ενωσης Εμπόρων Βερολίνου, φοβάται ότι έχει γίνει μακροχρόνια οικονομική ζημιά. «Μπαίνουμε σε μια μακρά, φτωχή περίοδο, που μπορεί να καταλήξει να κάνει μεγαλύτερη ζημιά από το shutdown», είπε. «Τουλάχιστον όταν τα καταστήματα ήταν κλειστά, δικαιούμασταν κρατική βοήθεια. Τώρα είμαστε μόνοι».
Την άποψη ασπάζονται και οικονομολόγοι. «Οι καταναλωτές θα είναι πολύ προσεκτικοί, είχαν μεγάλη απώλεια στο εισόδημα και θέλουν να αποταμιεύσουν», σημειώνει ο Clemens Fuest, επικεφαλής του ινστιτούτου Ifo. «Τα καταστήματα θα προσπαθήσουν να προσελκύσουν καταναλωτές με προσφορές και εκπτώσεις, αλλά θα παλέψουν για να φτάσουν τους προ κρίσης όγκους πωλήσεων».
Ενας από τους πονοκεφάλους για τους καταστηματάρχες είναι η έλλειψη τουριστών, που συνήθως αντιστοιχούν στο 20-25% των πωλήσεων. Όμως ακόμα και όσοι δεν στηρίζονται τόσο στον τουρισμό υποφέρουν.
Η επικεφαλής πολυκαταστήματος σε πόλη της Δυτικής Γερμανίας σημειώνει ότι την πρώτη εβδομάδα μετά το άνοιγμα οι πωλήσεις «ήταν στο 1/3 έως το 40% αυτών πριν το κλείσιμο». Δηλώνει πως πολλοί καταναλωτές υποφέρουν από «υπαρξιακό φόβο». Εξηγεί ότι είτε είναι σε αναστολή εργασίας είτε άνεργοι, οπότε λείπουν τα χρήματα. Και σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν έχει όρεξη για αγορές. «Δεν έχει νόημα να αγοράσεις καινούργια ρούχα, αν δεν έχεις κάπου να πας».
Επιπρόσθετα, παρότι άνοιξαν τα καταστήματα, τα μπαρ, τα καφέ και τα εστιατόρια παραμένουν κλειστά. «Η συνολική καταναλωτική εμπειρία έχει αλλάξει, γιατί δεν μπορείς να πας για ψώνια και μετά να καθίσεις κάπου για φαγητό», σημειώνει ο κ. Fuest. «Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν θα πάνε για ψώνια απλά για να το διασκεδάσουν».
Να σημειωθεί ότι στη Γερμανία έχουν ανοίξει μόνο τα καταστήματα έως 800 τ.μ., κάτι που σημαίνει ότι τα malls παραμένουν κλειστά. Ένα κατάστημα 800 τ.μ. μπορεί να έχει έως 40 πελάτες σε μια δεδομένη στιγμή.