ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ «ΝΑΡΚΗ» Η ΑΝΕΡΓΙΑ Πάνω από 1 εκατ. τα νοικοκυριά χωρίς ούτε... έναν εργαζόμενο

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ «ΝΑΡΚΗ» Η ΑΝΕΡΓΙΑ

Πάνω από 1 εκατ. τα νοικοκυριά χωρίς ούτε... έναν εργαζόμενο

Του Γιώργου Γάτου

Μια κοινωνική «νάρκη» απειλεί να «τινάξει» στον αέρα την ελληνική οικονομία, τα Ταμεία και την κοινωνική συνοχή στην Ελλάδα που πασχίζει να ισορροπήσει τα δημοσιονομικά της ελπίζοντας, κάποια στιγμή το... 2014, να βγει από την ύφεση.

Τον κίνδυνο της επαπειλούμενης κοινωνικής «έκρηξης» προαναγγέλλουν, με τον πιο επίσημο τρόπο, τα συγκριτικά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για την αγορά εργασίας τα οποία αποκαλύπτουν ότι στα 3 χρόνια της μεγάλης κρίσης (2009-2012), χάθηκαν 821.007 θέσεις εργασίας, οι άνεργοι και οι οικονομικά μη ενεργοί αυξήθηκαν κατά 881.781 άτομα ξεπερνώντας σήμερα κατά 1.009.299 τους απασχολούμενους, ενώ καταγράφονται και 1.081.845 άτομα σε νοικοκυριά που δεν έχουν κανένα εργαζόμενο!

Τα στοιχεία
Η «εικόνα» της αγοράς εργασίας το 2012 είναι ζοφερή:

Τα άτομα ηλικίας 18-60 ετών που διαμένουν σε νοικοκυριά χωρίς κανένα εργαζόμενο έφτασαν τα 1.081.845, από 514.935 που ήταν το 2009 (αύξηση 110%). Η αύξηση του αριθμού των «αποκλεισμένων» από την αγορά εργασίας νοικοκυριών ήταν σταθερή στα χρόνια της δημοσιονομικής κρίσης και της εφαρμογής του Προγράμματος Σταθεροποίησης. Το 2010 αυξήθηκαν στα 628.488 άτομα, το 2011 στα 835.484 άτομα και στο πρώτο τρίμηνο του 2012 έσπασαν το «φράγμα» του 1.000.000 (έφτασαν το 1.026.244 και συνέχισαν να αυξάνονται).

Η απασχόληση «βυθίστηκε», καθώς χάθηκαν στην τριετία 2009 ? 2012 συνολικά 821.007 θέσεις εργασίας: Ο αριθμός των απασχολουμένων (είτε ως μισθωτοί είτε ως αυταπασχολούμενοι - ελεύθεροι επαγγελματίες) περιορίστηκε το 2012 σε 3.680.894 άτομα, από 4.501.901 που ήταν το 2009, 4.325.846 το 2010 και 3.990.228 το 2011.

Οι άνεργοι, μετά τα μαζικά λουκέτα και τις απολύσεις που υποχρεώθηκαν να κάνουν οι επιχειρήσεις, έφτασαν στο 1.345.715, από 498.211 που ήταν το 2009 (αύξηση κατά 847.504 άτομα και σε ποσοστό +170%) ακολουθώντας σταθερά αυξητική πορεία (694.508 ήταν οι άνεργοι το 2010 και 977.614 το 2011 με βάση τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑ για τον μήνα Οκτώβριο). Οι άνεργοι μαζί με τους οικονομικά «μη ενεργούς» ξεπέρασαν τους απασχολούμενους και «αγγίζουν» τα 4.690.193 άτομα, από 3.808.412 που ήταν το 2009 (τότε οι απασχολούμενοι ήταν 693.489 περισσότεροι, 4.501.901, σε σχέση με τους άνεργους και τους οικονομικά μη ενεργούς).

Οι μακροχρόνια (για διάστημα πάνω από 1 χρόνο) άνεργοι από 273.490 που ήταν το 2009, αυξήθηκαν σε 368.110 το 2010, στους 519.561 το 2011 και σε 770.705 το 2012 (αύξηση κατά 281,8%).

Οι νέοι σε ηλικία (έως 34 ετών) ήταν τα μεγαλύτερα «θύματα» της ύφεσης «χτυπώντας» ποσοστά ανεργίας ρεκόρ: Στο 56,6% έφτασε το ποσοστό ανεργίας στις ηλικίες έως 24 ετών (από 28,5% που ήταν το 2009) και στο 34,1% στις ηλικίες 25 - 34 ετών (από 13% το '09) πολύ πάνω από το, ούτως ή άλλως, υψηλότατο γενικό ποσοστό ανεργίας (26,8% τον Οκτώβριο του '12).

Η Αττική εξελίσσεται σε «θύλακα» ανεργίας και μεγάλης φτώχειας και ανασφάλειας. Με ποσοστό ανεργίας πάνω από το γενικό μέσο όρο (28,3% έναντι 26,8%) πήρε τα πρωτεία από την Μακεδονία - Θράκη και την Ηπειρο και Δυτ. Μακεδονία (εκεί καταγράφονται ποσοστά ανεργίας 27% και 28,2%, αντίστοιχα).

• Με ποσοστό ανεργίας 28,3% η Αττική εξελίσσεται σε «θύλακα» ανεργίας, μεγάλης φτώχειας και ανασφάλειας

Σ. Ρομπόλης: Στο 31,5% η ανεργία το 2014

Οι προβλέψεις του ΙΟΒΕ για μείωση του ΑΕΠ κατά 4,6% και αύξηση της ανεργίας στο 27,3% το 2013 (κοντά στην πρόβλεψη του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ για ανεργία κοντά στο 29%) προκαλούν εύλογη ανησυχία.

Ο επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ καθηγητής Σ. Ρομπόλης προβλέπει μάλιστα στην «ΗτΣ» ότι «το 2014 η ανεργία θα αγγίξει το 31,5%» (1.575.000 άτομα). Οι εμπειρογνώμονες τόσο του ΙΟΒΕ όσο και του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ προειδοποιούν ότι ακόμη και η (αναμενόμενη) ανάκαμψη θα είναι... άνεργη. Με δεδομένο το γεγονός ότι από τα μέσα του 2011 η υποχώρηση της απασχόλησης υπερβαίνει το ρυθμό συρρίκνωσης του ΑΕΠ και την εκτίμηση ότι για να μειωθεί κατά μια μονάδα το ποσοστό ανεργίας θα χρειάζεται να αυξηθεί το ΑΕΠ κατά 4-5 ποσοστιαίες μονάδες, συμπεραίνουν ότι «η επίλυση του προβλήματος της ανεργίας θα πάρει χρόνια».

Σε αυτή τη βάση θα στηρίξει το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας τις προτάσεις χρηματοδότησης προγραμμάτων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για την περίοδο 2014 ? 2020 που άμεσα αρχίζουν να σχεδιάζονται με απόφαση του υπουργού Γιάννη Βρούτση και της Γραμματέως Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων Α. Δαλλαπόρτα. «Η κατάσταση είναι στα όρια... συναγερμού», παραδέχονται τα στελέχη του υπουργείου υπογραμμίζοντας ότι πέρα από τα προγράμματα απασχόλησης, θα χρειαστούν συνδυαστικές παρεμβάσεις για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα». Το οποίο ακυρώνει οικογενειακούς προγραμματισμούς, αποδιοργανώνει την προσωπική ζωή εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών, δοκιμάζει την κοινωνική συνοχή, αναδύει φαινόμενα περιθωριοποίησης και απομονωτισμού, απαξιώνει τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας και, αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να φέρει νέες ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις, στους μισθούς και στις συντάξεις.